محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1804032423
تكدي گري و آسيب هاي ناشي از آن وقتي لطف مكرر، حق مسلم مي شود!
واضح آرشیو وب فارسی:سازمان خبری اقتصاد ایران: تكدي گري و آسيب هاي ناشي از آن" وقتي لطف مكرر، حق مسلم مي شود!
اكونيوز: پديده ي تكدي گري يكي از معضلات شهري است كه متأسفانه اين روزها بسياري از شهر هاي بزرگ همانند تهران را درگير خود كرده است. متكديان اين روزها همه جا حضور دارند! مترو، اتوبوس، سر چهارراه ها و تمام اماكني كه محل تجمع جمعيت است.
به گزارش خبرگزاري اقتصاد ايران(econews.ir)، عليرغم تلاش هاي مسئولان براي ريشه كن كردن تكدي گري و ايجاد فرهنگ «عدم كمك مالي به متكديان» اما آمارها خبر از رشد روز افزون اين پديده مي دهد و اين يعني هنوز شهروندان از خطر متكديان بي خبر هستند. در نوشتار حاضر به بررسي اين پديده ي شوم و تاثيرات زيان بار آن بر جامعه خواهيم پرداخت.
سعدي در باب چهارم كتاب گلستان خود حكايتي دارد كه حاوي پندي تأثيرگذار است. او مي گويد: «ناخوش آوازي به بانگ بلند قرآن همي‌خواند صاحب دلي برو بگذشت گفت تو را مشاهره چندست؟ گفت هيچ. گفت پس اين زحمت خود چندين چرا همي‌دهي؟ گفت از بهر خداي مي‌خوانم. گفت از بهر خداي مخوان...». وضعيت امروز بسياري از شهروندان شهرهاي بزرگ كشور ما نيز اين چنين است! وقتي به متكديان كمك مي كنند دليل اين كار را رضاي خدا مي دانند اما به واقع گاهي پيش مي آيد كه انجام يك كار به ظاهر خير اگر به طريق درستي صورت نگيرد، مي تواند در بطن خود مشكلات عديده اي به بار آورد و رضاي پروردگار نيز در انجام ندادن آن كار است.
تكدي گري يك مسئله ي اجتماعي است و بايد به عنوان يك مسئله ي اجتماعي به آن نگاه شود هرچند كه تأثيرات اقتصادي مخربي نيز به بار مي آورد. در واقع در دنياي پيچيده ي امروز كه روابط اجتماعي و اقتصادي در هم تنيده اند ديگر امكان تفكيك اين دو زمينه ي مهم تشكيل دهنده ي حيات جامعه و مرزبندي ميان آنها وجود ندارد تا آنجايي كه رابطهي علت و معلولي دو سويه ميان مسائل اجتماعي و عملكرد اقتصادي قابل تصور است.(1) تعاريف مختلفي از سوي جامعه شناسان براي مسئله ي اجتماعي ارائه شده است كه از جمله ي معروفترين آنها تعريف فولر (Fuller) و مايرز Myers)) است. آنها مسئلهي اجتماعي را چنين تعريف كرده اند: «مسئله ي اجتماعي عبارت است از الگوي رفتار يا وضعيتي كه از سوي تعداد زيادي از افراد جامعه قابل اعتراض يا نامطلوب محسوب مي شود. اين عده تشخيص مي دهند كه برنامه ها، سياستها و خدماتي براي مقابله يا كاهش دامنه ي آن مسئله ضرورتاً بايد انجام بپزيرد». مسئله ي اجتماعي در نظر اسلام منشأ اجتماعي دارد. چنانكه خداوند متعال مي فرمايد: هر مصيبتي به شما روي مي آورد دستاورد خود شما است. مرحوم علامه طباطبايي (ره) در تفسير الميزان چنين بيان مي كند كه « معلوم مي شود كه اعمال مردم در پيش آمدهاي بد و مصيبتهايي كه به آنان مي رسد تأثير دارد».(2) در نتيجه نقش خود مردم در پيدايش و شدت گرفتن مسائل اجتماعي نامطلوب انكار ناپذير است.
اما به واقع تكدي گري چيست؟ و چه كساني متكدي هستند؟ گدايي، تكدي گري، دريوزگي، خواستن بدون انجام كار و... تعابير مختلفي است كه در مورد گدايان صدق مي كند. گدا، نادارا و بينوا كسي است كه وجه معاش خود را به رايگان از ديگران مي خواهد يا آنكه از ديگران چيزي (پول، خوردني، پوشيدني) براي رفع حاجت طلب مي كند. شخصيت بيماري كه آبروي خود را با پول معاوضه و معامله مي كند و هزينه ي زندگي خود را به رايگان و بدون انجام كار از دسترنج ديگران طلب مي كند.(3) البته هميشه هم تعريف ذكر شده شامل حال متكديان نميشود. متأسفانه اين روزها با وجود افزايش محل هاي تجمع مانند متروي تهران، تاكدي گري براي برخي ها تبديل به يك شغل نان و آب دار شده است كه به واقع متكدياني پيدا مي شوند كه گهگاه درآمد ماهيانهي آنها به حقوق مديران ارشد دولتي و اساتيد دانشگاه پهلو مي زند. با اين حساب در شرايط فعلي حتماً لازم نيست كسي نادارا، بي نوا و يا از كار افتاده باشد تا به سمت تكدي گري تمايل پيدا كند بلكه اين درآمد هر كسي را كه كشش به كسب درآمد بي زحمت دارند، جذب مي كند. گاهي هم اين متكدي ها وابسته به يك جريان خانوادگي يا تيمي هستند. حتي جالب تر آنكه داراي يكسري قراردادهاي نانوشته هم هستند به طوري كه هر متكدي معروف در شغل خودش محل مشخصي براي تاكدي گري دارد و كسي ديگر در آن محل حق انجام تاكدي گري را ندارند.
متكديان براي به رحم آوردن دل اعضاي جامعه شگردهاي متفاوتي را دارند. گدايي حرفه ي پيچيده و با سابقه اي است كه نيازمند هوش و ابتكارات خاص مي باشد. آنها با شگردهاي گوناگون كه عمدتاً حاصل تجربه است به شكار و تسليم مردم مي پردازند و با بر انگيختن احساسات و ايجاد فضاي ترحم و دلسوزي از مردم اخاذي مي كنند و به ارتزاق و ثروت اندوزي مي پردازند. سوء استفاده از احساسات پاك مردم، سوء استفاده از باورهاي مذهبي و سوء استفاده از فرهنگ صدقه و احسان.(4) از جمله راه هاي برانگيختن حس همدردي در ميان اقشار جامعه قسم دادن به خدا، يك شخصيت مذهبي، نشان دادن عضو قطع شده در بدن، نشان دادن برگه ي آزمايش و نسخه، همراه كردن نوزاد به همراه خود، حتي در نسل جديد متكديان، راقم سطور نكات جالبي را در متروي تهران مشاهده كرده است كه از حد تصور خارج است! براي مثال دختر بچه هاي متكدي كه دست افراد را مي بوسند و آنها را به جان همسر و فرزندانشان قسم مي دهند تا فرد تحت فشار اخلاقي موجود ناچاراً به آن ها كمك كند.
در دوره ي معاصر در كشورهاي مترقي به لحاظ وجود حد اقل مزد بيكاري، تكدي گروهي به كمترين ميزان خود در طول تاريخ رسيده است، چنانكه در اروپا مصداق تكدي گري اساساً يافت نمي شود و در آمريكا به شكل محدود مشاهده مي گردد. در ايران نيز هرچند به لحاظ قانوني تكدي گري ممنوع است؛ ليكن مشاهده ي مصاديق آن در كوي و برزن مشكل نيست.(5) در قوانين كشوري مانند فرانسه تكدي افراد سالم جرم محسوب مي شود اين قانون مي گويد: عمل تكدي بنفسه كافي براي تحقق بزه تكدي نيست بلكه به اضافه ي اين عمل بايد عادتاً از ناحيه ي فرد سالمي ناشي شود (ماده 276 مجموعه قانون جزا)، همچنين اين كشورها براي از بين بردن تكدي مؤسسات عمومي كمك به مستمندان را به وجود آورده اند در عين حال اگر كسي در محلي كه اين مؤسسات وجود دارند به تكدي بپردازد مجرم محسوب مي شود.(6)
از تعداد متكديان در ايران خبر دقيقي در دست نيست البته گهگاه برخي نهادهاي مربوطه به خصوص شهرداري ها آمارهاي متكديان آن شهر را منتشر مي كنند كه به دليل عدم دسترسي به همه ي آنها عموماً تعداد ناشناخته ها به مراتب بيشتر از شناسايي شده ها هستند. براي مثال طرح جمع آوري متكديان در تهران كه از ارديبهشت سال 1385 آغاز شده بود، 924 متكدي و به عبارتي روزانه 20 تا 50 متكدي جمع آوري شدند كه از بين آن ها 558 نفر تكدي گري مستقيم و 130 نفر تكدي توأم با مشاغل كاذب داشتند و 236 نفر بي خانمان بودند. از بين اين متكديان 10 نفر به كميته ي امداد منتقل و 152 متكدي معتاد به زندان قزل حصار و 25 متكدي مجرم به اوين تحويل داده شدند.(7) از طرفي اين آمار مربوط به سال 1385 است و احتمالاً مي توان تخمين زد كه با رونق گرفتن مترو، خطوط بي.آر.تي و... همچنين مشكلاتي كه در ادامه به آن ها خواهيم پرداخت، تعداد اين افراد دهها درصد افزايش داشته باشد. به طوري كه به قول يكي از صاحب نظران، اين روزها در تهران واگني را نمي شود يافت كه در آن متكدي نباشد. همچنين گفتني است بر اساس تحقيقي كه دكتر باقر ساروخاني درباره ي متكديان شهر تهران انجام داده است تنها 3/15 درصد از متكديان در تهران به دنيا آمده اند و 5/82 درصد آنان از مناطق ديگر به شهر ها مهاجرت مي كنند.(8)
پيرامون دلايل گرايش به تكدي گري بايد گفت كه به تعداد صاحب نظران دليل و علت وجود دارد اما در يك دسته بندي جامع، دلايل تاكدي گري را مي توان اينگونه بيان كرد: ساختار اقتصادي كشور، اختلاف طبقاتي و چند قطبي بودن جامعه، عدم توان گروهي در ورود به رقابت هاي سالم و قانوني اقتصادي و اجتماعي. مهاجرت برنامه ريزي نشده و غير قابل مهار از روستا به شهر. فرصت هاي كم شغلي و بيكاري گسترده در جامعه، فقر فرهنگي، كمبود تربيتي يا تربيت بد، گم كردن هويت، عدم تعادل رواني، تن پروري و عادت به ذلت و تسليم. در يك جمع بندي علت و انگيزه هاي اصلي پيدايش، فراواني و استمرار گدايي بر سه دسته ي اصلي فردي، اجتماعي و طبيعي تقسيم مي شود.(9) البته همانطور كه پيش از اين ذكر گرديد گاهي هم مشاهده شده است كه تاكدي گري براي برخي افراد تبديل به شغل شده است. شغلي كه در آمدهاي بسياري را در پي دارد و فرد علي رغم سلامت و توانايي كافي براي حضور در مشاغل عادي جامعه سود خود را در اين كار مي بيند.
اما به واقع براي رهايي از اين پديده ي شوم كه علاوه بر مسموم كردن فضاي جامعه از نظر اقتصادي مردم را گدا پرور و راه را براي عادي سازي درآمد نامشروع و نامقبول باز مي كند چه بايد كرد؟ حل مسئله ي تكدي بايد با تكيه بر افكار عمومي و جلب توجه مردم نسبت به ابعاد گوناگون مسئله صورت گيرد. در اين رابطه پس از انجام تحقيقات و پژوهشهاي لازم و انتخاب راه حل هاي مناسب، لازم است نگرش مردم و نيز اقدامات و شيوه هاي برخورد آنان نسبت به مسئله تغيير يابد و چه بسا لازم است نوعي آموزش و تحليل اجتماعي و ديني از طريق رسانه هاي جمعي به مردم داده شود. لازم به ذكر است يكي از عوامل عمده ي استمرار تكدي شيوه ي برخورد مردم با گدايان و نيز عادات و افكار مردم است بنابر اين حل گسترده و سريع مسئله با تجديد نظر در شيوه ي برخورد افكار عمومي همراه خواهد بود. (10) نبايد اين مهم را از ياد برد كه لطف مكرر، حق مسلم مي شود.
گزارش از : محمد عظيمي / پژوهشگر اجتماعي اكونيوز
منابع:
(1) مهرباني، وحيد (1391)، تكدي گري و مبادلات اقتصادي در بازار سنتي تهران، ماهنامه ي بررسي مسائل و سياست هاي اقتصادي، ارديبهشت 1391، شماره ي2
(2) بهروان، حسين (1370)، تعريف تاكدي به عنوان مسئله ي اجتماعي از ديدگاه جامعه شناسي و اسلام، مشكوة، بهار 1370، شماره ي 30
(3) و (4) و (9) صرامي، حسين (1385)، آسيب شناسي شهري ايران (تكدي گري در اصفهان)، فرهنگ اصفهان، تابستان 1385، شماره ي 32
(5) محمدي اصل، عباس (1384)، جنسيت و تكدي، گزارش، آذر 1384، شماره 169
(6) آزمايش، علي (1351) ، بررسي تحليلي و رويه ي قضائي فرانسه در مورد جرائم ولگردي و گدائي، ماهنامه ي قضائي، فروردين 1351، شماره ي 73
(7) ؟، نگاهي به طرح جمع آوري متكديان در تهران، بهداشت روان و جامعه، سال چهارم، نيمه ي اسفند 1388، شماره ي 17
(8) فرخي، فرشته (1377)، نيم نگاهي به پديده ي تكدي گري زنان مهاجر، حقوق زنان، اسفند 1377 و فروردين 1378، شماره ي8
(10) بهروان، حسين (1369)، شيوه ي برخورد با مسئله ي تكدي از ديدگاه جامعه شناسي و اسلام، مشكوة، زمستان 1369، شماره ي 29
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
لطفا نظر و ديدگاه خود را دراين زمينه به صورت كامنت منتشر كنيد.
چنانچه امكان كامنت گذاري با يكي از مرورگرها وجود ندارد از سايرمرورگرها(اينترنت اكسپلورر،موزيلا،كروم،سافاري، اپرا و...) استفاده كنيد.
سه شنبه 26 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سازمان خبری اقتصاد ایران]
[مشاهده در: www.econews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 50]
-
اقتصادی
پربازدیدترینها