واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: هوش مصنوعي براي دورههاي آنلاين
چند سالي است عبارت دورههاي آموزشي آنلاين در دنياي آموزش بر سر زبانها افتاده است. گسترش فناوري ديجيتال و دسترسي مردم به اينترنت در بسياري از نقاط جهان شيوهاي نوين را در آموزش پديد آورده كه به نوعي در برابر سيستم سنتي حضور در مكاني مشخص (نظير مدرسه يا دانشگاه) قرار ميگيرد.
دوره هاي آموزشي آنلاين مزاياي متفاوتي دارد: كاهش تعداد مدرسان، كاهش هزينه هاي لازم براي تهيه مكان آموزشي و نيز كاهش نياز به تهيه تجهيزات مورد نياز براي استادان و دانشجويان را مي توان از مهم ترين مزاياي اين شيوه دانست.
تنوع در شيوه ارائه دوره هاي آموزشي آنلاين رويكردهاي مختلفي در اين حوزه ايجاد كرده است. يكي از اين رويكردها كه استقبال خوبي از آن شده، دوره هاي آنلاين آزاد گسترده يا به طور اختصار MOOCs نام دارد. ويژگي اصلي اين دوره هاي آموزشي را مي توان نداشتن نياز به ارائه مدارك براي ثبت نام، رايگان بودن و البته حضور تعداد زياد دانشجو در هر يك از اين دوره ها دانست. البته همين تعداد زياد دانشجو در هر يك از كلاس هاي اين دوره ها مشكل بزرگي مي آفريند و آن نبود رويه اي مناسب براي پاسخگويي و ارائه بازخورد به تك تك دانشجويان است.
نقش بازخورد در آموزش
فرآيند آموزش در هر شكل خود سه ركن اصلي دارد كه عبارت است از ارائه اطلاعات به زبان ساده، ارائه اطلاعات به شكل تكه تكه و ارائه بازخورد.
منظور از ارائه اطلاعات به زبان ساده اين است كه محتواي آموزشي بايد در سطح قابل فهم براي دانش آموز يا دانشجو عرضه شود. براي نمونه ارائه انبوهي از واژگان تخصصي كه براي نخستين بار به گوش فرد مي رسد، يادگيري را در پي نخواهد داشت.تكه تكه بودن اطلاعات به اين معناست كه ارائه حجم زيادي از محتوا به دانشجو نمي تواند ثمربخش باشد و مطالب آموزشي بايد بتدريج به وي منتقل شود. ركن سوم يعني بازخورد نيز به معناي سنجش ميزان يادگيري دانشجوست.
دوره هاي آموزشي آنلاين مشكل چنداني در دو مورد اول ندارند، اما مشكل اصلي همين نحوه ارائه بازخورد، آن هم به شكلي موثر به تك تك شركت كنندگان در دوره است.
بسياري از دوره هاي آنلاين گسترده بيشتر به آموزش زبان هاي برنامه نويسي مي پردازند. كساني كه اندكي با برنامه نويسي رايانه اي آشنايي دارند مي دانند تنها راه يادگيري يك زبان برنامه نويسي، انجام تمرينات هدفمند و البته مشاهده اشتباهات و تصحيح آنهاست. شكي نيست بهره گيري از نيروي انساني براي ارائه بازخورد به تك تك تمرينات برنامه نويسي انجام شده كاري بسيار زمانبر و پرهزينه خواهد بود.
هوش مصنوعي و بازخورد آموزشي
همين مساله بود كه گروهي از پژوهشگران دانشگاه استنفورد را به چاره انديشي انداخت. اين دانشمندان توانستند نوعي هوش مصنوعي طراحي كنند كه مي تواند تمرينات برنامه نويسي دانشجويان دوره هاي آنلاين را دريافت، تجزيه و بررسي كرده و بسرعت بازخوردي مناسب براي تك تك آنها ارائه كند.
اين رويكرد جديد ارائه بازخورد كه كدوبز (Codewebs) نام دارد، از شيوه اي هوشمندانه براي حل اين مشكل استفاده مي كند.
بازه اشتباهاتي كه دانشجويان در تمرينات كدنويسي در دوره هاي آموزش برنامه نويسي انجام مي دهند چندان هم گسترده نيست و مي توان آنها را در قالب چند دسته اصلي جاي داد. همان طور كه گفته شد مشكل اينجاست كه بررسي تك تك اين كدهاي نوشته شده و ارائه بازخورد براي هر يك از آنها كار دشواري است.
در رويكرد كدوبز از الگوريتمي ويژه براي بررسي هزاران كد نوشته شده از سوي دانشجويان استفاده مي شود. اين الگوريتم انواع خطاهاي رايج صورت گرفته در اين تمرينات را شناسايي و دسته بندي مي كند.
سپس نمونه اي از هر يك از اين دسته ها به يك مدرس برنامه نويسي ارسال و او نيز بازخوردي براي يكي از نمونه هاي مذكور مي نويسد. در اين بازخورد، اطلاعاتي در مورد خطاي انجام شده و شيوه درستي كه دانشجو بايد در پيش بگيرد، درج مي شود. اين بازخورد دوباره به الگوريتم داده شده و به اين ترتيب سيستم مذكور مي تواند با توجه به نوع خطاي دانشجويان، بازخوردي مناسب براي تك تك آنها ارسال كند.
هوش مصنوعي و آموزش رباتيك
كاربردهاي هوش مصنوعي در دوره هاي آموزش آنلاين فقط به ارائه بازخورد به دانشجويان محدود نمي شود. براي نمونه گروهي از دانشمندان در دانشگاه كاليفرنيا، شيوه اي جديد براي آموزش رباتيك به دانشجويان دوره هاي آنلاين در پيش گرفته اند. در اين دوره آموزشي هر دانشجو مي تواند با استفاده از تجهيزات موجود در آزمايشگاه مجازي كه روي نمايشگر رايانه خود مشاهده مي كند، به ساخت ربات بپردازد. در اين ميان اگر فرد در هر يك از مراحل طراحي يا سازوكار كنترل ربات اشتباهي انجام داد، يك معلم مجازي اين مساله را به او متذكر شده و شيوه درست را به او مي گويد. اين معلم مجازي در واقع هوش مصنوعي ويژه اي بوده كه براي اين كار طراحي شده است.
درست همان طور كه در صورت اجراي نادرست بخشي از كار به وسيله دانشجو در يك آزمايشگاه واقعي، اين مساله به او گوشزد شده و شيوه درست به او ارائه مي شود، در اين آزمايشگاه مجازي رباتيك نيز رويه اي مشابه اما از طريق هوش مصنوعي انجام مي شود.
هوش مصنوعي و آموزش در كشورهاي درحال توسعه
استفاده هر چه بيشتر از هوش مصنوعي براي ارائه بازخورد به دانشجويان دوره هاي مجازي بويژه در حوزه يادگيري فناوري هاي ديجيتال مي تواند زمينه افزايش سرعت پيشرفت بسياري از كشورها در زمينه اين دسته از فناوري ها را با خود همراه داشته باشد. بسياري از كشورهاي در حال توسعه از نظر تعداد مدرسان خبره در زمينه علوم رايانه اي با مشكل روبه رو هستند و هوش مصنوعي مي تواند شيوه اي مطلوب براي رهايي از اين تنگنا باشد./ ضميمه كليك
سوري قرباني شرفشاده
دوشنبه 25 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]