واضح آرشیو وب فارسی:رسالت: گارد بسته خود را حفظ كنيم
حنيف غفاري
هنوز صحنه هايي كه در جريان سه دور مذاكرات هسته اي ايران و اعضاي 1+5 در ژنو مشاهده كردم از خاطرم محو نشده است! درست دقايقي پس از امضاي توافقنامه هسته اي ، جان كري وزير امور خارجه ايالات متحده آمريكا با حالتي شتابزده به محل برگزاري كنفرانس خبري در مركز رسانه هاي بين المللي ژنو آمد و پيام "عدم پذيرش حق غني سازي ايران" را به صورتي علني وصريح به رسانه ها مخابره كرد. "وندي شرمن" معاون وزير امور خارجه آمريكا نيز سه روز قبل از امضاي توافقنامه ،يك نشست خبري فوق العاده برگزار كرد و بر روي عدم به رسميت شناختن حق غني سازي ايران از سوي آمريكا تاكيد كرد. با اين حال سرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه نه تنها در ژنو، بلكه در سفر اخير خود به تهران امضاي توافقنامه ژنو را مترادف با پذيرش حق غني سازي ايران از سوي اعضاي 1+5 عنوان كرد. در بهترين حالت ما با يك توافقنامه و دو تفسير رو به رو هستيم . هر يك از طرفين سعي دارند جهت اثبات سخنان خود به ادله و مولفه هايي استناد كنند و با تكيه بر متن توافقنامه و قواعد ثابت مندرج در اساسنامه آژانس بين المللي انرژي اتمي ، اظهارات طرف مقابل را مغاير با حقيقت قلمداد كنند. تروئيكاي اروپايي( انگليس،فرانسه و آلمان) و چين نيز در اين خصوص ترجيح دادند سكوت كنند و وارد نزاع حقوقي ايران، آمريكا و روسيه نشوند. در ابتدا تصور مي شد "پذيرش يا عدم پذيرش حق غني سازي اورانيوم" به تنها نقطه نزاع و اختلاف طرفهاي امضا كننده توافقنامه ژنو تبديل شود اما با گذشت كمتر از يك ماه دامنه نزاع هسته اي ميان ايران و غرب گسترده تر شده است .
اقدام آمريكا در افزودن 19 فرد و شركت به ليست تحريمهاي ايران كه منجر به ناتمام ماندن مذاكرات كارشناسي وين شد ،بار ديگر پرده از چهره واقعي ايالات متحده آمريكا برداشته است. از سوي ديگر ، اظهارات خصمانه ديويد كوهن معاون وزير خزانه داري آمريكا و مقام مسئول اين كشور در امور تحريمها، خطاب به اعضاي مجلس سنا اعلام كرد كه كاهش تحريمهاي ايران، «محدود، موقتي و بازگشتپذير» هستند. موقتي بودن كاهش تحريمها هم به گفته كوهن به معناي اين است كه آنها بعد از 6 ماه منقضي ميشوند، يعني اينكه پس از
6 ماه هيچ پولي براي ايران در دسترس نخواهد بود و تحريمهاي تعليق شده به جاي قبلي خودشان برميگردند! كوهن به گونه اي سخن گفته است كه گويا وزارت خزانه داري آمريكا بي صبرانه در انتظار اتمام شش ماه مهلت تعيين شده در مذاكرات ژنو جهت افزايش تحريمها عليه ايران است!
طي دو روز اخير مجادلات زيادي پيرامون رفتار آمريكا در قبال توافقنامه ژنو صورت گرفته است. برخي معتقدند كه دولت اوباما در راستاي مهار بازي تندروهاي مجلس نمايندگان و سنا تحريمهاي اخير را صورت داده است. برخي ديگر سعي دارند نسبت ميان افزوده شدن افراد و شركتهاي جديد به ليست تحريمهاي آمريكا با متن توافقنامه ژنو را از ابعادي حقوقي مورد تفحص و بررسي قرار دهند و در خصوص مغايرت يا عدم مغايرت اين اقدام خصمانه با "متن" توافقنامه نتيجه گيري كنند. با اين حال همه بر روي يك نقطه متفق القول هستند، اينكه اقدام اخير آمريكا مغاير با ماهيت توافقنامه ژنو بوده است. واقعيت امر اين است كه بايد ميان "اصل توافقنامه " و "متن توافقنامه " تفكيكي عيني قائل شد و اولي را با نگاهي راهبردي و دومي را از زاويه اي حقوقي مورد تجزيه و تحليل قرار داد. ممكن است مقامات وزارت امور خارجه آمريكا مانند "ماري هارف" سخنگوي اين مجموعه اين گونه استدلال كنند كه اقدام اخير آمريكا مغاير با متن توافقنامه ژنو نبوده و نمي توان آن را اقدامي غير حقوقي تلقي كرد. با اين حال بر همگان مسجل است كه اين اقدام خصمانه و در مغايرت كامل با اصل و ماهيت توافقنامه است. اقدام اخير آمريكا در افزودن شركتها و افراد جديد به ليست تحريمها نسبت ميان "ظرف" و "مظروف" توافقنامه ژنو را بر هم زده است. در اين ميان براي ما كمترين اهميتي ندارد كه اوباما چرا و بر چه اساسي چنين اقدامي را صورت داده است!
شكستن ظرف توافقنامه ژنو جهت رام كردن افرادي مانند نتانياهو و آويگدور ليبرمن و تيمار كردن چند سناتور تندرو مانند جان مك كين و ليندسي گراهام موضوعي نيست كه بتوان به سادگي از كنار آن گذشت. مقامات آمريكايي ميان "استراتژي اخم "و "استراتژي لبخند" ايران گزينه اول را برگزيده اند و ما نيز بايد به انتخاب طرف مقابل خود احترام بگذاريم! در برهه فعلي بايد بيش از هر زمان ديگري گارد بسته خود را در مقابل ايالات متحده حفظ كنيم. مهم ترين پيش شرط حفظ اين گارد بسته، حفظ وحدت داخلي در برابر واشنگتن است. از سوي ديگر، دستگاه ديپلماسي ما بايد از تروئيكاي اروپايي بخواهد تا مواضع خود را در قبال كارشكني اخير آمريكا مشخص كنند. آنگلا مركل، فرانسوا اولاند و ديويد كامرون نبايد نقش باديگاردهاي سياسي اوباما را در صحنه مذاكرات هسته اي با ايران ايفا كنند. وزراي امور خارجه سه كشور اروپايي از نزديك در مذاكرات ژنو حضور داشته و فراز و نشيبهاي سخت امضاي اين توافقنامه را درك كرده اند. كارشكني اخير آمريكا موجوديت توافقنامه ژنو را به خطر انداخته است و در صورت ادامه اين روند، فسخ و ابطال توافقنامه مذكور امري محتمل خواهد بود. در صورتي كه چراغ زرد فعلي به چراغ قرمز تبديل شود، ديگر تلاشهاي كاترين اشتون براي به هم چسباندن تكه هاي شكسته ظرف توافقنامه ژنو به جايي نخواهد رسيد! در اين صورت سه كشور اروپايي نيز به طور مستقيم در شكست توافقات ژنو مسئول خواهند بود.
هم اكنون از آقاي دكتر ظريف، وزير امور خارجه محترم كشورمان نيز انتظار مي رود تا هر چه سريع تر آژير خطر را به نمايندگي از ملت ايران براي طرف آمريكايي به صدا در آورند و نسبت به ادامه روند كنوني به اوباما و جان كري هشداري صريح دهند. بديهي است كه بر هم زدن نابخردانه قواعد بازي توسط مقامات آمريكايي ، آن هم در حالي كه تيم مذاكره كننده هسته اي ما با جديت ،حسن نيت و صداقت در مذاكرات ژنو حاضر شده بود مصداق بارز وقاحت و عدول از يك توافق جمعي محسوب مي شود. در چنين شرايطي نوع برخورد ما بايد قاطعانه و در عين حال سنجيده و حساب شده باشد.
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: رسالت]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 104]