واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: قاهره و امان هم به دوري از رياض فكر ميكنند؛ دعواي تلفني عربستان و عمان بر سر ايران
ديگر براي همه كاملا روشن شده است كه اختلافهاي جدي اي ميان عربستان با كشور پادشاهي عمان با عنوان اتحاديه كشورهاي خليج فارس به وجود آمده كه كاملا با پرونده ايران مرتبط است. مساله اي كه ميتواند منطقه را وارد چالشي جديد كند و در صورت ادامه اين روند همه معادلات را تغيير دهد.
به گزارش القدس العربي، نخستين شعلههاي آتش اختلافات زماني زبانه كشيد كه جان كري، وزير امور خارجه امريكا اعلام كرد كه بيش از يك سال است مذاكرات سري اي ميان ايران و امريكا به ميزباني مسقط جريان داشته كه دستاورد بزرگ آن توافق نامه ژنو 3 ميان ايران با 1+5 بوده است. مساله اي كه ديگر اعضاي شوراي همكاري به طور كامل از آن بي اطلاع بوده اند و هم جمهوري اسلامي ايران، هم امريكا و هم عمان تلاش ميكردند اطلاعاتي از آن به بيرون درز نكند و چيزي از آن به گوش ديگر مقامهاي كشورهاي شوراي همكاري علي الخصوص عربستانيها نرسد. بعد از اين كه كري خبر اين ديدارهاي سري را اعلام كرد، چهرههاي بارز عربستاني موج تازه اي از حملات را عليه امريكا و عمان و همچنين ايران آغاز كردند. از جمله امير بندر بن سلطان، رئيس سازمان امنيت و دبير شوراي عالي امنيت ملي عربستان كه انتقادهاي تندي را بر زبان راند و به دنبال آن امير سعود الفيصل، وزير امور خارجه عربستان حملات شديدي را متوجه مسقط كرد و آن را متهم كرد كه تلاش ميكند شوراي همكاري خليج فارس را تضعيف كرده و ميخواهد حوزه خليج فارس را نفوذپذير در برابر ايران كند. رياض مدعي است كه فكر اتحاديه اين پيام را به ايران ميدهد كه شوراي همكاري ميخواهد يكپارچه در برابر نفوذ ايران بايستد.طي چند روز گذشته كه يوسف بن علوي، وزير امور خارجه عمان تهديد كرد در صورتي كه اتحاديه شوراي همكاري تشكيل شود، عمان از اين شورا خارج خواهد شد، عربستانيها نسبت به مواضع مسقط خشمگين تر شدند. به گونه اي كه شاهزاده تركي فيصل، سفير سابق عربستان در انگليس و امريكا و دبير سابق شوراي امنيت ملي عربستان در گفت وگو با روزنامه الحيات گفت كه تصميم به حضور يا عدم حضور در شوراي همكاري مساله اي است كه به خود عمان باز ميگردد و كشورها در ابراز راي خود آزاد هستند. حتي در صورت خروج عمان از اين شورا مانعي براي تشكيل اتحاديه به وجود نخواهد آمد.اما شايد تندترين برخوردها ميان عربستان و عمان گفت وگوي تلفني وزير امور خارجه عمان با همتاي عربستاني اش سعود الفيصل بعد از نشست منامه بود. بن علوي در گفت وگوي تلفني با سعود الفيصل به وي گفته است كه بحراني كه در روابط دو كشور به وجود آمده و عربستان عامل آن را ايران ميداند، چيز تازه اي نيست و مسقط براي تامين و حمايت از منافع خود هيچ دليلي نميبيند كه روابط خود را با تهران گسترش ندهد حتي اگر بنا باشد در اين راستا روابط عمان با ديگر كشورهاي شورا دچار تغيير شود. منابع آگاه به روزنامه القدس العربي گفته اند كه مواضع فيصل بيشتر از باب سرزنش بوده كه مسقط بدون اطلاع عربستان كمك به تقويت توافق نامه هسته اي ايران كرده بدون اين كه عربستان و ديگر كشورهاي عربي حوزه خليج فارس را در جريان بگذارد. فيصل در اين گفت وگوي تلفني همچنين گلايه كرده كه رفتار عمان در سياست خارجي اش چنان كشورهاي عربي حوزه خليج فارس را تحت فشار و در تنگنا قرار داده است كه كشوري مثل امارات مجبور شد ميزبان رئيس جمهوري اسرائيل باشد و سفير بحرين در فرانسه مجبور شد از يادبود كورههاي آدم سوزي يهوديها بازديد كند و گذرگاه استراتژيكي ميان تركيه اردوغان با قطر با وجود آيد. بن علوي در پاسخ اظهارات تند فيصل ميگويد كه او در حرف هايش مبالغه ميكند و خود به اطلاع هم تايانش رسانده است كه عمان تصميم گرفته در زمره حلقههاي اتحاديه كشورهاي عربي خليج فارس نباشد و پيشنهاد گشايش كانال گفت وگو با ايران را به جاي ادامه خصومت ورزي با آن داده است. وي در اين گفت وگو همين پيشنهاد را به فيصل نيز ميدهد. اما پاسخ وزير امور خارجه عربستان بي توجهي به اين پيشنهاد بوده و اشاره ميكند كه اولويت كاري فعلي ايجاد اتحاديه خليج فارس است كه برگههاي مقدماتي آن آماده شده و در نشست كويت مورد مناقشه قرار خواهد گرفت.كشورهاي متعددي در قبال طرح تشكيل اتحاديه كشورهاي عربي حوزه خليج فارس موضع دارند و آن را به ضرر امنيت ملي خود ميدانند. آن طور كه منابع آگاه به القدس العربي گفته اند بعد از تحولات منطقه منابع مالي كلاني براي طرح اتحاديه اختصاص داده شده است. در اين ميان كشورهاي متعددي نيز به تجربه اتحاديه كشورهاي عربي اهميت خاصي ميدهند كه از جمله مهمترين آنها مصر است كه كشورهايي مثل عربستان و امارات در آن سرمايه گذاري كرده اند و قصد دارند در مراحل بعدي سياسي نيز بيشترين بهره برداري را از آن كنند. در عين حال مصريها ميخواهند در سياستي متضاد از نزديكي روابط ايران و امريكا نيز بهره ببرند.منطقي كه در مراودات عربستان و امارات ميگذارد حاكي از آن است كه آنها بر روي فرايند سياسي اي كه به سود ژنرال عبدالفتاح السيسي باشد، حساب كرده اند و تلاش خواهند كرد تا مصر جايگاه سياسي و نفوذ منطقه اي خود را بازيابد تا همه چيز به سود مصالح ايران و اسرائيل و تركيه رها نشود.ناظران سياسي در عربستان معتقدند كه تركيه اردوغاني ميتواند بر موقعيت جئوسياسي خود براي حفظ مصالحش حساب كند و حتي در اين راستا ميتواند از پيمان ناتو خارج شود و در فضاي نزديكي به قطر و عراق حركت كند.اما وضعيت مصر سخت تر از آن چيزي است كه تصور ميشود، براي اين كه ايران بعد از توافق هسته اي با غرب كه مسقط در تحقق آن دخالت داشت اكنون ميرود تا در راس كشورهاي تاثيرگذار منطقه قرار بگيرد، به ويژه اگر در ژنو 2 دستورالعمل ايران پيش رود و سوريه همچنان در منظومه ايران بماند، در آن صورت محور سني در كشورهاي عربي حوزه خليج فارس بيش از پيش تحت فشار قرار خواهد گرفت.اردن نيز اختلافهاي جاري در شوراي همكاري خليج فارس را به دقت زير نظر دارد و چند روزي است پشت پرده تماسهايي را با مسقط برقرار كرده است. اردنيها به اطلاع عمانيها رسانده اند كه قرار نيست هميشه در آغوش عربستانيها باشند يا در صورت لزوم ميتوانند قواعد بازي را رعايت كنند. ناصر جوده، وزير امور خارجه اردن در اين باره گفته است كه اردن هر طور كه مصالحش ايجاب كند رفتار خواهد كرد.
ارسال نظر
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]