تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1819690824
محمد يزدان پناهنقش نظاميان در توسعه كشورهاي توسعه يافته: مطالعه موردي ايالات متحده آمريكا
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: محمد يزدان پناهنقش نظاميان در توسعه كشورهاي توسعه يافته: مطالعه موردي ايالات متحده آمريكا
جايگاه فناوري در ساختار دفاعي و امنيتي كشورهاي توسعه يافته همچون ايالات متحده همچنان در حال فزوني است. پيش بيني مي شود در نبردهاي آينده جهت كاهش تلفات نيروي انساني، از سيستم هاي الكترونيكي بسيار دقيق و امكانات ارتباطي پيشرفته در هدايت عمليات بهره گرفته شود.
يكي از مهمترين ساختارهاي اقتصادي آمريكا، صنعت نظامي ـ دفاعي اين كشور مي باشد. همان طور كه «جيكوب گانسلر»1 نيز در سال 1980 متذكر گرديد، اين اعتقاد كه صنعت نظامي ايالات متحده بر اساس اصول بازار آزاد عمل مي كند، افسانه اي بيش نيست. نقش ساختار صنعت دفاعي ـ نظامي آمريكا در اقتصاد اين كشور با ديگر ساختارهاي اقتصادي كاملا متفاوت است.
زيرا تعاملات اقتصادي در حوزه هاي ديگر ميان تعداد زيادي از خريداران و فروشندگان و بر اساس مكانيسم عرضه و تقاضا شكل مي گيرد، لكن در صنعت نظامي تنها خريدار موجود، دولت آمريكاست و فروشندگان نيز تنها تعداد معدودي از شركت هاي غول آسا هستند كه انحصار برنامه هاي توليد ابزارآلات نظامي را در دست خويش نگه داشته اند. لذا رقابتي مطرح نيست.
ساختار اقتصادي كه نظاميان در آن محوريت را دارند، انحصاري يا حداقل تا مدتي انحصاري خواهد ماند. نظاميان به صورت محرمانه و پشتيباني كامل دولت در جهت دستيابي به تكنولوژي هاي نو عمل مي كنند و در صورت موفقيت آن را تا مدت زيادي در انحصار خود قرار مي دهند. بر اين مبنا، در ادامه به اين پرداخته مي شود كه ساختار اقتصادي - نظامي محور چگونه به توسعه اقتصادي كشور صنعتي اي همچون ايالات متحده آمريكا كمك مي كند.
از سال 1812 تا جنگ جهاني دوم، دولت ايالات متحده، به تنهايي مبادرت به توليد و ذخيره سازي مهمات نظامي مي كرد و آنها را در اختيار ارتش آمريكا قرار مي داد. با وجود اين، تسليحات، و كشتي هاي جنگي اي كه دولت فدرال در زمان صلح توليد مي نمود، پاسخگوي همه نيازهاي ارتش در دوران جنگ نبود.
اما با ورود ايالت متحده به جنگ جهاني دوم در سال 1941، قسمت اعظمي از توليدات نظامي آمريكا به سمت شركت هاي خصوصي گرايش پيدا كرد و بدين تريب «بخش خصوصي نظامي» شكل گرفت. پرزيدنت روزولت نقش مهمي در اين چرخش تاريخي داشت.
در اين وضعيت يك رابطه متقابل و مبتني بر همكاري ميان ارتش ايالات متحده و بخش خصوصي اين كشور، كه طبق الزامات نظام سرمايه داري مي بايست پيش برنده توسعه ايالات متحده مي بودند، شكل گرفت. ارتش امكانات خود را در اختيار بخش خصوصي قرار مي داد و بخش خصوصي نيز با بهره گيري از امكانات ارتش و نيز توانمندي هاي خود، فعاليت هاي اقتصادي- نظامي خود را پيش مي برد.
اين وضعيت سبب شد عليرغم در جريان بودن جنگ جهاني دوم، اقتصاد آمريكا دچار ركود و رشد منفي نشود. به گونه اي كه بعد از پايان جنگ جهاني دوم، ايالات متحده داراي بزرگترين اقتصاد دنيا بود. در نتيجه اين سياست ها، كارخانه هاي خودروسازي نظير «فورد»، «جنرال موتورز» و «فيشر بودي» ركود ناشي از وقوع جنگ جهاني دوم را با توليد هواپيماها و جنگنده هاي نظامي جبران كردند.
اين كارخانه ها در اثر اين همكاري، صاحب صنايع وابسته به توليد آهن و فولادي شدند كه براي ساخت وسايل نظامي محكم مانند تانك مورد استفاده قرار مي گرفتند. استفاده از اين صنايع باعث شد كه خودروهاي ايالات متحده به محكمي و مقاومت معروف شوند.
بدين ترتيب در كنار صنايعي مانند صنعت فولاد، صنعت آهن، صنعت سيمان، صنعت ماشين سازي و... صنعت نظامي در اين كشور نيز شكل گرفت و به يكي از ستون هاي اقتصادي اين كشور تبديل شد. اين صنعت مانند ديگر صنايع آمريكا توليد مي كرد با اين تفاوت كه مصرف كننده توليدات آن، بخش هاي خاص بودند و صرفا بخشي از توليدات خود را در گذر زمان به دنياي خارج صادر مي كرد.
علاوه بر عامل جنگ جهاني دوم، پيشرفت هاي تكنولوژيك نيز كه ريشه در دانشگاه هاي آمريكا داشت، در اين تحول سهم به سزايي داشتند. تحولاتي نظير رادار، فيوزهاي مجاورتي، رايانه هاي الكترونيكي و بمب هسته اي، همگي فراتر از ظرفيت رسمي دولت بودند.
وقوع جنگ سرد و تشديد خصومت ها ميان ايالات متحده آمريكا با اتحاد جماهير شوروي و تصميم قاطعانه رهبران ايالات متحده در دوران جنگ سرد مبني بر ايجاد يك سيستم بين المللي با محوريت آمريكا سبب شد، روندي كه با جنگ جهاني دوم شروع شده بود، ادامه يابد.
ايالات متحده براي پيروزي در مقابل شوروي به يك اقتصاد پويا و نيروي نظامي قوي نياز داشت. به اين خاطر رابطه مكملي اقتصاد و ارتش ادامه پيدا كرد. ارتش دستاوردهاي تكنولوژيكي خود را در اختيار اقتصاد آمريكا قرار داد.
براي مثال، تكنولوژي اي كه ايالات متحده از آن براي ايجاد تونل هاي بزرگ زير كوه ها به منظور نگهداري و مراقبت از موشك ها و تجهيزات نظامي راهبردي استفاده مي كرد، در اختيار نهادهاي راهداري و جاده كشي نيز قرار گرفت تا از طريق آن، توسعه راه ها در ايالات متحده با سر عت بيشتري صورت گيرد.
ارتش از دهه 1980 با دستابي به تكنولوژي هاي جديد ايجاد تونل، تكنولوژي هاي سابق را از انحصار خود خارج ساخت و حتي مبادرت به صادرات آنها كرد. امروزه تكنولوژي آمريكايي حفر تونل، جزء دقيق ترين صنايع اين حوزه در جهان هستند كه درصد خطاي آن صفر است.
در نتيجه اين تحولات، ايالت هاي نظير كاليفرنيا، تگزاس و واشنگتن به عنوان ايالت هاي با صنعت نظامي پيشرفته مطرح شدند. وجود اين صنايع يكي از دلايل توسعه اقتصادي كاليفرنيا و تگزاس است. امروزه تگزاس هفتمين اقتصاد دنيا را حتي بالاتر از روسيه و هند از آن خود كرده است.
علاوه بر فعاليت هاي ناسا كه بخش زيادي از آن تحت كنترل مستقيم خود ارتش است، از صنايع و تكنولوژي هاي ارتش در جهت اكتشاف و استخراج نفت در اين ايالت نفت خيز استفاده مي شود. ارتش با كنترل مرز تگزاس با مكزيك اجازه نداده است كه قاچاق به اقتصاد تگزاس ضربه بزند.
ابزارهاي الكترونيكي اي كه وزارت دفاع ايالات متحده ساخته بود، علاوه بر بخش نظامي در بخش هاي غير نظامي نيز به كارگرفته شد. از اين ابزارها براي شناسايي منابع زيرزمين، لرزه نگاري، شناسايي جنس خاك براي سدسازي و غيره استفاده شد.
كشف ابزارهاي الكترونيكي در دوران جنگ سرد نه تنها سبب جذابيت تسليحات نظامي ايالات متحده براي خريداران شد، بلكه به تعالي اقتصاد اين كشور نيز كمك كرد. براي مثال وزرات دفاع از ابزاري كه براي آزمايش بمب هاي اتمي زير زمين استفاده مي كرد، در صنايع نفتي و گازي جهت تزريق گاز و يا بخار به چاه هاي نفت نيز استفاده مي كرد.
هرچندكه هدف اصلي نيروهاي نظامي در هر كشور حفظ و ارتقاي امنيت ملي مي باشد، لكن با توجه به تحولات شگرف در عرصه هاي داخلي و بين المللي، استفاده هاي غيرسنتي از نيروي نظامي بيشتر شده است. مأموريت هاي غيرسنتي يا استفاده از نيروي نظامي در عمليات هاي غيررزمي از موضوعات بسيار مهم براي رهبري ارتش است.
تفكر غالب در محافل نظامي و سياسي بر اين منوال بوده، كه نيروي نظامي صرفأ براي نبرد و پيروزي در جنگ ايجاد شده است. اما روابط ميان ارتش و جامعه مدني در كشورهاي توسعه يافته متحول گرديده است. نيروهاي مسلح در كشورهاي توسعه يافته مخصوصأ در زمان صلح، در حوزه هاي اجتماعي و عمراني فعال مي باشند، تا از اين طريق صرفا مصرف كننده و هزينه بر نباشند.
گرچه وظيفه تشكيلات نظامي در درجه اول براي درگير شدن در جنگ، پيروزي يا جلوگيري از جنگ است، اما هيچ بحثي درباره استفاده از نيروي نظامي در آينده بدون بررسي موضوع عمليات غيرجنگي وجود نخواهد داشت. ارتش يكي از معدود مراكزي است كه در كشورهاي مختلف از توانمندي فني براي توسعه زيرساخت هاي اساسي مانند راه سازي، استخراج منابع معدني و . . برخوردار است.
تكنولوژي كار گذاشتن مواد منفجره در داخل كوه ها به منظورهاي مختلف، در آمريكا ابتدا توسط ارتش ساخته شد و هنوز هم با نظارت ارتش، توسط بخش هاي غير نظامي مورد استفاده قرار مي گيرد. واحدهاي ارتش آمريكا به طور سنتي در طرح هايي هم چون ساختمان سازي، احداث پل، كانال و غيره در داخل آمريكا و خارج مشاركت دارد. در جريان طوفان كاترينا، ماشين ها و نفربرهاي مخصوص ارتش به امدادرساني مشغول شدند.
در موقعيت هاي ديگر ممكن است فجايع زيست محيطي بر اثر حوادثي مثل نشت نفت در دريا روي دهد كه براي مهار و تميز كردن محيط لازم است واحدهاي نظامي، به ويژه نيروي دريايي كه در اين كار تخصص دارند، وارد عمل شوند.در آلودگي نفتي خليج مكزيك كه اقتصاد ايالت تگزاس و ايالت هاي شرقي آمريكا را در معرض تهديد قرار داده بود، نيروي دريايي آمريكا به صورت مستقيم و در همكاري با شركت هاي نفتي مداخله كرد.
در اين راستا، مي توان از كشور كره جنوبي نام برد كه نظاميان آن در توسعه اقتصادي اين كشور نقش برجسته اي داشته اند. كره اي ها كمك هاي نظامي و اقتصادي زيادي از آمريكا دريافت كرده و بدين ترتيب ارتش كره به آموزش ديده ترين و كارآمد ترين سازمان كشور مبدل گرديد. افسران نظامي كره سكاندار امر توسعه در جامعه فقير كره شدند و با احراز پست هاي دولتي، زيرساخت هاي لازم جهت رشد اقتصادي كره جنوبي در دهه هاي بعدي را فراهم نمودند.
امروز، مهمترين كمك نظاميان و نهاد ارتش در امر توسعه، به بحث فناوري اطلاعات و ارتباطات مربوط مي شود، از ديرباز، پيشرفته ترين فناوري هاي الكترونيكي و ديجيتالي محصول پروژ ه هاي نظامي در كشورهاي صنعتي بوده اند. به عنوان مثال، فناوري بلوتوث كه امروزه در ساخت انواع گوشي هاي تلفن كاربرد دارد، نتيجه تحقيقات پنتاگون در دهه 1970 ميلادي است. پروژه مذكور جهت شليك گلوله توسط جنگنده مجاور صورت گرفته بود، كه در آن دستور شليك با استفاده از بلوتوث عملي مي گردد.
هزينه هايي كه پنتاگون بر روي پروژه هاي تحقيقاتي خويش صرف مي كند از عهده شركت هاي خصوصي تجاري خارج است. عوايد اين تحقيقات فناورانه كم و بيش ساير سازمان ها و بخش هاي اقتصادي آمريكا را منتفع مي سازد. پيشرفت هاي ارتش آمريكا در فضاي سايبر، سبب ايجاد يك محيط امن براي فعالان اقتصادي و جلوگيري يا دشوار شدن جاسوسي صنعتي شده است.
جايگاه فناوري در ساختار دفاعي و امنيتي كشورهاي توسعه يافته همچون ايالات متحده همچنان در حال فزوني است. پيش بيني مي شود در نبردهاي آينده جهت كاهش تلفات نيروي انساني، از سيستم هاي الكترونيكي بسيار دقيق و امكانات ارتباطي پيشرفته در هدايت عمليات بهره گرفته شود.
اگر كليد پيروزي نظامي در جنگ داشتن فناوري پيشرفته اطلاعاتي است، بديهي است كه تحقيقات گسترده اي در اين زمينه انجام گيرد. بدين ترتيب در عصر تسليحات بافناوري بالا، شركت هاي غيرنظامي و تجاري نيز به فكر كپي برداري از اين فناوري هاي نظامي خواهند افتاد. مزيت اين فناوري هاي نظامي ـ اطلاعاتي در اين است كه قابليت تغيير كاربرد آنها جهت استفاده در سيستم هاي ديجيتالي غيرنظامي زياد است.
در اثر تحولات جديدي كه در فناوري نظامي رخ داده و آنچه كه در حال حاضر به آن انقلاب نظامي ـ فني گفته مي شود، وضعيت ما در آستانه قرن جديد به مثابه وضعيتي است كه با دوره ميان دو جنگ جهاني كاملأ متقاوت است.
در حالي كه فناوري هاي اوليه بيشتر بر روي پيشرفت تسليحات تمركز داشت، اما در عصر كنوني بسياري از فناوري هاي اصلي در تسليحات كاربردي ندارد، بلكه از اين فناوري ها در جمع آوري و گسترش اطلاعات و ارتباطات و نيز افزايش سرعت نقل و انتقال نيروها استفاده مي شود. بنابراين، تسري فناوري هاي نظامي به حيات روزمره مردم عادي تسهيل گرديده است.
مبحث فناوري، شامل موضوع تبديل فناوري هاي غيرنظامي به كاربردهاي نظامي يا فناوري هاي دو منظوره نيز مي شود. درواقع، فناوري هاي غيرنظامي و نظامي مي توانند تغيير كاربرد داده و قابليت ديگري پيدا نمايند. همانطور كه فناوري هاي غيرنظامي همچون صنعت الكترونيك در توسعه تسليحاتي و ميدان هاي نبرد كاربرد دارند، فناوري هاي نظامي نيز در مواردي همچون استحكام سازي ساختمان ها در برابر زلزله نيز به كار مي روند.
يكي از مهمترين اختراعات پنتاگون در حوزه تكنولوژي هاي ارتباطي كه امروزه دنيا را تكان داده است، اينترنت است. تاريخ اينترنت با توسعه كامپيوترهاي الكترونيكي در دهه 1950 ميلادي شروع گرديد. مردم آمريكا قبل از اينكه با اصطلاح اينترنت آشنا شوند، با واژه « آرپانت »2 مواجه گرديدند. آرپانت خود يك كلمه اختصاري بود كه از حروف اول عبارت « شبكه كارگزاري پروژه هاي تحقيقات پيشرفته » 3 تشكيل مي شد.
درواقع آرپانت، نخستين قدم جهت ايجاد شبكه جهاني اينترنت به شمار مي رود كه توسط وزارت دفاع آمريكا (پنتاگون) بنيان گذاشته شد. اولين پيام اينترنتي نيز از طريق كامپيوترهاي پنتاگون، واقع در كاليفرنيا، به سال 1969 ارسال گرديد.
هرچند كه باور عمومي بر اين منوال مي باشد كه شبكه آرپانت جهت زنده ماندن در برابر تهاجم هسته اي شوروي پا به عرصه وجود گذاشت، اما طبق گفته هاي « باب تيلور »، مدير پروژه آرپانت، انگيزه اصلي در ساخت آرپانت، نظامي نبوده است، بلكه علايق علمي، محرك اصلي پنتاگون بوده است.
به عبارت ديگر، در ذهن سازندگان آرپانت نه تصوري از اينترنت امروزي بوده و نه انگيزه اي براي مقابله با حمله اتمي. حتي هدف از تاسيس آرپانت، مرتبط ساختن مردم و افزايش ارتباطات نبوده است. آرپانت بيش از هر چيز به اشتراك-گذاري زمان مربوط مي شد. اشتراك گذاري زمان سعي مي كرد تا با اتصال كامپيوترهاي مراكز علمي و دانشگاه هاي مختلف به يكديگر، قدرت بيشتري را جهت پردازش اطلاعات و انجام هر چه بهتر وظايف سازماني تجميع نمايد.
آنچه كه آرپانت در سال 1969 انجام داد، توسعه انواع تكنيك هايي بود كه « تعويض بسته » 4خوانده مي-شوند. اين ايده براي اولين بار توسط « دونالد ديويس » انگليسي مطرح گرديد، اما در بريتانيا سرمايه گذاري و يا حمايت مالي اي از ايده وي صورت نگرفت. در همين مقطع زماني افرادي همچون « لئونارد كلينراك » و « پل باران» نيز در آمريكا حول محور فناوري تعويض بسته فعاليت مي كردند. در اينجاست كه نقش پنتاگون در خلق اينترنت بارز و آشكار مي گردد. چراكه اين وزارت دفاع آمريكا بود كه هزينه هاي مالي پروژه مذكور را متقبل شد.
هدف اوليه آرپانت، ارسال پيام بين كاربران نبود، بلكه ايجاد شرايطي بود كه در آن كاربران بتوانند از زمان و كامپيوترهاي ديگران استفاده كنند. علي رغم اينكه آرپانت در هدف اوليه خويش ناكام ماند؛ لكن طي اين فرآيند به اكتشافي نايل گرديد كه نهايتأ به اختراع اينترنت منتهي شدند.
اين اكتشافات شامل ابداع ايميل، اجرايي نمودن تعويض بسته و ايجاد پروتكل اينترنت (آي.پي) مي شد. پروتكل اينترنت، ستون فقرات اينترنت امروزي محسوب مي گردد كه در سال 1972 توسط « وينتون كرف »، « باب كان »، « باب برادن »، « جان پوستل » و ساير اعضاي گروه شبكه به مديريت « استيو كراكر » به منصه ظهور رسيد. درواقع، پرتكل اينترنت جهت برطرف سازي مشكلات اوليه آرپانت در راستاي اتصال كامپيوترها به يكديگر اختراع شد.
در سال 1974، « وينتون كرف » اولين استفاده از اينترنت را به ثبت رسانيد و در سال 1978 اولين آي.پي سراسري به بازار آمد. با اين حال، تا سال 1983 طول كشيد تا اينترنت در دسترس عموم مردم قرار گيرد. بنابراين مي توان گفت كه اختراع اينترنت نتيجه پيش بيني نشده يك تلاش علمي - نظامي توسط پنتاگون بود. درواقع، اينترنت محصول فعاليت هاي پس از جنگ پنتاگون از يك سو، و تلاش هاي دانشمندان ساحل غربي آمريكا از سوي ديگر، به شمار مي رود.
علاوه بر اين، در ميان نيروهاي چهارگانه ارتش آمريكا، نقش نيروي دريايي اين كشور در اقتصاد داخلي و تعاملات بين المللي اين كشور بارز مي باشد، لذا در ادامه نگاه عميق تري به اين بخش از صنعت نظامي ايالات متحده مي اندازيم. در كنار نقش تاريخي ناوگان دريايي ايالات متحده در شكل گيري اين كشور، صنعت نيروي دريايي آمريكا بسيار قدرتمند و منحصربه فرد است.
درواقع، ناوگان دريايي ايالات متحده به صورت مستقيم و غيرمستقيم به خلق و حمايت از صدها و هزاران مورد شغل در گوشه و كنار آمريكا كمك نموده است. افزون بر اين، بهبود امنيت ميهني، تأمين لجستيكي ارتش آمريكا و نهايتأ تنظيم بخش اعظمي از تجارت خارجي اين كشور، از مزاياي نيروي دريايي آمريكا هستند.
از اين رو، ناوگان دريايي در مقايسه با ساير نيروهاي نظامي آمريكا، نقش برجسته تري در توسعه اقتصادي آمريكا برعهده داشته است. هزينه هاي حمل و نقل دريايي بسيار كمتر از ساير طرق مي باشد. به لحاظ محيط زيستي هم آلودگي كمتري توليد مي كند. از اين رو، حمل و نقل دريايي موتور محركه تجارت بين المللي در بزرگترين اقتصاد دنيا به شمار مي رود.
به دنبال استقلال ايالات متحده از امپراتوري بريتانيا، در ميان اولين لوايح كنگره در سال 1789، لايحه اي جهت ترغيب بكارگيري كشتي هاي آمريكايي در جهت تجارت بين ايالت هاي آمريكا قرار داشت. متعاقبأ در سال 1807 قانون دريانوردي آمريكا به تصويب كنگره رسيد و در سال هاي بعدي ايالات متحده اصولي را اتخاذ نمود كه راهنماي ناوگان دريايي اين كشور تا به امروز بوده اند. از اين ها مي توان به موارد زير اشاره نمود:
الف- اختصاص بخش اعظمي از بازرگاني داخلي به صاحبان و توليدكنندگان كشتي ها به عنوان بخش حياتي از سيستم حمل و نقل داخلي و سياست اقتصادي و امنيتي ملي.
ب- حفظ روند توليد كشتي ها و تعمير و نوسازي آنها جهت استفاده در زمان صلح و جنگ.
ج- تضمين جريان تجاري مدرن در راستاي تأمين نيازهاي اقتصادي و دفاعي ملي در سطح نظام بين-المللي.
طي حيات ايالات متحده قوانين متعددي جهت تشويق سرمايه گذاري در بخش صنعت نظامي دريانوردي به تصويب رسيده است تا اين بخش از اقتصاد آمريكا را با نيازهاي جديد هماهنگ سازد و به توسعه اقتصادي و امنيت ميهني امريكا ياري نمايد. از قوانين مذكور مي توان به موارد زير اشاره كرد:
الف- لايحه جونز: لايحه جونز ايالت هاي آمريكا را موظف مي سازد تا تجارت ميان خود را با كشتي ها و شركت هاي ساخت آمريكا تنظيم نمايند. لايحه مذكور به منظور حمايت از شركت هاي كشتي سازي آمريكايي و هزاران پرسنل نيروي دريايي تصويب شده است.
ب- برنامه امنيت دريانوردي: اين برنامه با بودجه 186 ميليون دلاري، در راستاي كمك به 60 شناور بزرگ ايالات متحده اتخاذ گرديده است. شناورهايي كه محموله و تجهيزات نظامي را از سرزمين آمريكا به اقصي نقاط جهان حمل مي نمايند. شناورهاي مذكور تا سال 2005، حدود 70 درصد از نيازهاي لجستيكي نيروهاي آمريكايي حاضر در افغانستان و عراق را حمل كرده بودند.
ج- ماليات توناژ: ماليات توناژ نوعي از رژيم مالياتي است كه در سال 2004 توسط كنگره تصويب شده است تا از كشتي هايي كه با پرچم ايالات متحده تردد مي كنند، حمايت لازم را به عمل آورد.
صنعت دريانوردي ايالات متحده به لحاظ دامنه فعاليت، قدرت و تنوع، رتبه نخست را در جهان دارد. اين صنعت حاوي بيش از 40000 شناور مي باشد كه به همراه كاميون ها و خطوط راه آهن اين كشور، يكي از قدرتمندترين سيستم هاي حمل و نقل داخلي را تشكيل مي دهد و جايگاه ويژه اي براي ايالات متحده در تجارت جهاني اعطاء مي نمايد.
تقريبأ 28 درصد از اقتصاد آمريكا به واردات و صادرات اين كشور وابسته است و حفاظت از ميليون ها شغل داخلي در گرو تأمين و پيشبرد تجارت بين المللي است. درواقع تجارت بين المللي، از اجزاي حياتي اقتصاد آمريكا محسوب مي شود و روز به روز نقش آن پررنگ تر مي شود.
نسبت تجارت به توليد ناخالص داخلي آمريكا از 5/20 درصد در سال 1990 به 28 درصد در سال 2006 ارتقاء يافته است و پيش بيني مي شود اين رقم به 35 درصد در سال 2020 برسد. اين داده ها حاكي از اين واقعيت هستند كه نه تنها بر حجم تجارت خارجي آمريكا افزوده مي شود، بلكه تجارت خارجي به رشد ساير بخش هاي اقتصادي و درنتيجه ايجاد شغل و ثروت كمك مي كند.
در واقع رشد تجارت خارجي حدود دوبرابر بيشتر از رشد كل اقتصاد آمريكاست. از آنجا كه 95 درصد از تجارت خارجي آمريكا از طريق كشتي ها صورت مي گيرد، نقش و اهميت نيروي دريايي آمريكا در توسعه اقتصادي اين كشور نمايان مي گردد. به عنوان مثال در سال 2009، 6996 شناور اقيانوس پيما، 55560 بار در بنادر آمريكا بارگيري كرده اند و حدود يك تريليون دلار براي اين كشور عوايد رسانده اند.
صنعت دريانوردي آمريكا، تنها در خدمت تجارت بين المللي اين كشور نيست، بلكه كمك شاياني به اقتصاد داخلي اين كشور مي كند. به طور سالانه، حدود 100 ميليون مسافر آمريكايي توسط اين ناوگان جابه جا مي شوند و حدود 100000 صنعتگر در صنعت كشتي سازي مشغول هستند.
علاوه براين، 5/2 ميليون شغل داخلي به صورت غيرمستقيم وابسته به ناوگان دريانوردي آمريكا مي باشند. سالانه 29 ميليارد دلار دستمزد از اين مشاغل نصيب شهروندان آمريكايي مي گردد، 11 ميليارد دلار نيز به صورت ماليات به جيب دولت مي رود. اين صنعت، ساليانه حدود، 100 ميليارد دلار براي ايالات متحده درآمدزايي مي كند.
تنها در « منطقه درياچه هاي بزرگ » داده آماري نشان مي دهند كه بيش از 5/1 ميليون شغل در هشت ايالت مجاور، مستقيمأ به تجارت آبي وابسته هستند كه اين مشاغل به ايجاد 62 ميليارد دستمزد در آن منطقه منتهي مي شوند.
نيروي دريايي ايالات متحده، همچنين در خدمت دفاع و امنيت ملي اين كشور است. اين امر با حفظ ميزان كشتي سازي و تعمير و به روزرساني مراكز صنعتي دريايي صورت مي گيرد. تاريخ ملت ها گواه اين واقعيت است كه بدون زيرساخت هاي دريايي، كشتي ها و دريانوردها، هيچ كشور توسعه يافته اي نمي تواند اميداور به تشكيل ناوگان دريايي قدرتمند جهت حفاظت از منافع و پايگاه هاي جهاني خويش باشد. از اين رو، ايالات متحده كه پا جاي پاي سلف و متروپل سابق خويش، بريتانياي كبير گذاشته است، اهتمام ويژه اي به صنعت دفاعي دريانوردي مي ورزد.
بازرگانان و ماهيگيران آمريكايي به ميزان زيادي متكي به نيروي دريايي اين كشور هستند. نيروي دريايي با ساخت كشتي ها و ساير ابزارآلات دريانوردي از يك سو، و تأمين امنيت فيزيكي افرادي كه در صنعت دريايي مشغول هستند از سوي ديگر، به حمايت از اين بخش اقتصادي آمريكا مي پردازد.
شايان ذكر است كه صنعت كشتي سازي و دريانوردي آمريكا نقش زيادي در اقتصاد ملي اين كشور دارد و ساليانه ميلياردها دلار بازده اقتصادي نصيب ايالات متحده مي كند. در سال 2004، 89 كارخانه كشتي سازي در ايالات متحده وجود داشت، كه تا سال 2008، مبادرت به توليد 13 شناور غول پيكر، 58 شناور دور از ساحل، 142 عدد يدك كش، 51 كشتي مسافربري، 9 مورد كشتي ماهيگيري، 240 عدد كشتي خودرو ديگر، 23 عدد كرجي بزرگ بادي و 224 شناور تفريحي كرده بودند.
از دهه 1990 ميلادي، صنعت دريانوردي آمريكا وارد دوره نوسازي و تجديد شده، كه عمدتأ با مشاركت نيروهاي بازار بوده است. طي دوره 6 ساله 2005-2000، حدود 2/336 ميليارد دلار در اين صنعت سرمايه گذاري شده است.
اين رقم براي سال 2006 نيز بالغ بر 270 ميليون دلار بوده كه رقم قابل توجهي مي باشد. علاوه بر كمك به نقل و انتقال داخلي، نيروي دريانوردي ايالات متحده اولين خط دفاعي از آبهاي سرزميني اين كشور به شمار مي رود و همچنين در مواقع مواجهه با فجايع طبيعي، به سرعت جهت حفاظت از جان و اموال مردم آمريكا بسيج مي گردد. به عنوان مثال مي توان به كمك رساني نيروي دريايي، طي حوادث حمله به برج هاي تجارت جهاني (2001) و نشت عظيم نفت در خليج مكزيك (2010) اشاره كرد.
نتيجه گيري:
به طور كلي، ارتش و پرسنل نظامي در كشورهاي توسعه يافته در سه سطح نظامي، سياسي و اقتصادي مورد استفاده قرار مي گيرند. در سطح نظامي كه همان وظيفه وجودي ارتش است، حفاظت از امنيت ملي، جنگيدن در مواقع ضروري، بازدارندگي و توسل به زور جهت تهديد و ارعاب مد نظر قرار دارند.
از نظر سياسي، حفظ يكپارچگي ملت و ايجاد غرور و افتخار ملي و استورا ساختن جايگاه يك كشور در عرصه بين-المللي، از كارويژه هاي نيروهاي نظامي محسوب مي گردند. اما سطح سوم از كارويژه هاي نيروي نظامي در كشورهاي توسعه يافته، سطح اقتصادي است كه غالبأ مورد غفلت قرار مي گيرد.
از آنجا كه اكثر اين كشورها فارغ از درگيري ها و بي ثباتي هاي داخلي و منطقه اي هستند، بعد اقتصادي فعاليت هاي نظاميان در زمان صلح، برجسته تر مي گردد. از جمله دلايل اقتصادي استفاده از نيروي هاي نظامي، انسجام سازماني و قدرت مالي نهاد ارتش براي اجراي پروژه هاي سنگين و پرهزينه مي باشد.
درواقع، وزن اساسي پژوهش ملي و توسعه زيرساختارها در كشورهاي توسعه يافته نيز مانند كشورهاي درحال توسعه بر دوش ارتش و نظاميان است. زيرا بسياري از شركت هاي خصوصي و خرده پا اولأ انگيزه چنداني براي ورود به چنين طرح هاي كلان و دشوار را ندارند و ثانيأ در صورت قبول چنين مسئوليت هايي، اساسأ از توانايي و ظرفيت لازم جهت اجرا و اتمام پروژه هاي عمراني و زيرساختي برخوردار نمي باشند.
بعد ديگر كمك نيروهاي نظامي به توسعه كشورهاي صنعتي، نقش قابل توجه مجتمع هاي نظامي در كشف و انتشار فناوري هاي پيشرفته است. با عنايت به حساسيت و اهميت مقوله امنيت براي دولت ـ ملت ها، رهبران نظامي و غيرنظامي، معمولأ براي پروژه هاي عظيم نظامي حاضر به تخصيص بودجه و هزينه هاي هنگفت مي‌باشند.
نتيجه اين هزينه هاي مالي در قالب تسليحات پيشرفته نمود مي يابد كه نه تنها موجب افزايش ضريب امنيتي ملي مي شود، بلكه با تسري به ساير عرصه هاي داخلي، رونق و شكوفايي خاصي به صنايع ديگر مي بخشد. درواقع بخشي از هزينه ها و بودجه هاي نظامي، دوباره و در قالب فناوري هاي نوين به چرخه اقتصادي كشورهاي صنعتي برگشته و به توسعه متوازن ملي در اين نوع از كشورها كمك مي نمايد.
منابع:
-Butts, Kent (ed) (1994) Environmental Security: DOD Partnership for Peace, Carlisle ,Pa: Strategic Studies Institute, U.S Army War College.
-Gansler, Jacques.(1980) The Defense Industry ,Cambridge, MA, & London: MIT Press.
-Gropman, Alan. (1996) Mobilizing U.S. Industry in World War II ,Washington, DC: National Defense University, August ,McNair Paper 50.
-IHS Global Insight, (2009) “An Evaluation of Maritime Policy in Meeting the Commercial and Security Needs of the United States”.
-IHS Global Insight.(2011)“U.S. Water Transportation Statistical Snapshot”, Maritime Administration, Washington.
-Kagan, Robert.(2011) “The Price of Power,” The Weekly Standard, January 24, available at http://www.weeklystandard.com.
-Krepinevich, Andrew.(1994) “ Keeping Pace With the Military Technological Revolution Issues” in Science and Technology, Summer.
-Lovell, John.(1965) “The Military and Politics in Post-War Korea” In Edward Reynolds Wright ,(Ed.) Korean Politics in Transition, University of Washington Press.
-Maritime Administration, (2007) “A Vision for the 21st Century,” Washington, DC .
-Maritime Administration, (2011) “U.S. Water Transportation Statistical Snapshot”, Washington, DC.
-Mastrogiovanni, Melissa.(2009) The Business of War: Understanding the Military Industrial Complex and How It"s Still Used Today, College of DuPage, ESSAI: Vol. 7, Article 33.
-Nunn, Sam.(1993) Domestic Missions for The Armed Forces, Carlisle ,Pa: Strategic Studies Institute, U.S Army War College.
-Peck and Scherer,(1962) The Weapons Acquisition Process, Harvard’s Graduate School of Business Administration.
-Price Waterhouse Coopers, (2009). “Contribution of the American Domestic Maritime Industry to the U.S. Economy,”
-Sea Grant Michigan, (2011)“Great Lakes Jobs: Vital to Our Economy”.
-Sulivan, Gordon and Dubik, James (1994) War in the Information Age, Carlisle Pa: Strategic Studies Institute, U.S Army War College.
-Stewart, Irvin.(1948) Organizing Scientific Research for War: The Administrative History, Boston: MA: Little, Brown.
http://www.archives.gov/research/pentagon-papers/
http://en.wikipedia.org/wiki/ARPANET
http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_Internet
پي نوشت:
1 - Jacques Gansler
2 - ARPANET
3 - Advanced Research Projects Agency Network (ARPANET)
4 - Packet Switching
محمد يزدان پناه
دانشجوي دكتراي روابط بين الملل دانشگاه علامه طباطبائي
پايان متن/
چهارشنبه 20 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]
-
گوناگون
پربازدیدترینها