واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: سلامت نیوز _ آيا آزمايشهاي جديد خون، جايگزين کولونوسکوپي ميشوند؟چندي پيش در يكي از خبرگزاريهاي داخلي به نقل از يونايتد پرس، خبري راجع به روشي جديد براي تشخيص سرطان روده بزرگ منتشر شد: «محققان آمريكايي ميگويند، يك آزمايش خون ساده ميتواند نهايتاً جايگزين كولونوسكوپي شود كه آزمايشي به شدت تهاجمي براي تشخيص سرطان روده بزرگ است.»در ادامه اين خبر آمده بود: «گروهي از دانشمندان مركز پزشكي جانز هاپكينز ميگويند پروتئينهايي را در خون كشف كردهاند كه به نظر ميرسد پيشنشانگرهاي دقيق اين بيماري و پوليپهاي پيشسرطاني باشند. اين پروتئينها اين پتانسيل را دارند كه در يك آزمايش خون براي تشخيص افرادي كه در معرض خطر شديد ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند، مورد استفاده قرار گيرند.» از آنجا که سرطان روده بزرگ (كولون) از سرطانهايي است که بعد از سرطان ريه و سينه بيشترين آمار را به خود اختصاص ميدهد، عجيب نيست که دانشمندان در سراسر جهان به فکر هستند تا آزمايشي دقيق و آسان براي تشخيص زودرس آن پيدا کنند. امروزه در انواع سرطان روشهاي ساده و غيرتهاجمي براي تشخيص زودرس وجود دارد که به آن روشهاي «غربالگري» سرطان ميگويند. هدف از غربالگري، تشخيص بيماري در مراحل ابتدايي آن است؛ يعني زماني که درمان ميتواند موفقيت بيشتري به همراه داشته باشد. آزمايشهاي غربالگري بايد ساده و ارزان باشند تا انجام مکرر آن براي بيمار سخت نباشد، اما اين روشها دقت كمتري دارند و طبيعتاً بعد از مثبت شدن آنها، روشهاي تشخيصي پيچيدهتر و البته دقيقتر به كار گرفته ميشود. اين نكتهاي است كه در تنظيم خبر ذكر شده مورد توجه قرار نگرفته است. قرار نيست كولونوسكوپي با ابداع يك روش جديد، منقرض شود! روش جديد، تنها در مورد غربالگري سرطان روده بزرگ ممكن است كاربرد بهتري داشته باشد، تازه آنهم بعد از اين كه هفت خوان آزمايشها را گذراند. در حال حاضر بهترين روش براي تشخيص سرطان روده بزرگ، کولونوسکوپي است که اگر چه دقت تشخيصي آن بسيار زياد است، اما يک روش تهاجمي است و انجام سالانه آن براي بيمار طاقتفرساست. به همين علت، دانشمندان به فکر هستند تا روشهاي سادهتري مانند آزمايش مدفوع و خون - که انجام آن بسيار سادهتر است- را جايگزين اين روش تشخيصي بکنند. مثلاً در انگلستان، كشوري كه در آن از هر 20نفر يک نفر در طول عمر خود به سرطان روده دچار ميشود و اين سرطان سومين سرطان شايع در اين کشور و دومين عامل مرگ در اثر سرطان است و سالانه 16 هزار نفر در اثر اين سرطان ميميرند، برنامه غربالگري سرطان روده توسط سيستم بهداشت ملي اين کشور تنظيم و اجرا ميشود و بد نيست بدانيد اجراي اين برنامه توانسته تا 16 درصد مرگ ناشي از اين سرطان را کم کند. اولين قدم در برنامه غربالگري، انجام آزمايش مدفوع از نظر وجود خون مخفي است که بايد هر دو سال يک بار در افراد بالاي 60 سال انجام شود. نتيجه اين آزمايش در حدود 98 درصد افراد، طبيعي است. 2 درصد ديگر ممکن است در مدفوعشان خون ديده شود که لازم است براي بررسيهاي بيشتر و انجام کولونوسکوپي به متخصص ارجاع داده شوند. وقتي کولونوسکوپي لازم ميشود! گاهي اوقات پوليپ و سرطان روده خونريزي داشته و آزمايش خون مخفي در مدفوع به ما وجود آن را نشان ميدهد؛ حتي وقتي خون واضح در مدفوع ديده نميشود. اما دقت کنيد که هر آزمايش مدفوع مثبت نشان دهنده وجود سرطان نيست (مثلاً ممکن است اين خون ناشي از زخم مقعد يا بواسير باشد). اما به هر حال خون در مدفوع نشان ميدهد که لازم است بررسي بيشتري بوسيله کولونوسکوپي انجام شود. کولونوسکوپي مشاهده و بررسي مستقيم بافت پوششي روده بزرگ است. اين کار با فرستادن يک لوله ظريف قابل ارتجاع - که در سر آن دوربين مخصوصي تعبيه شده- به داخل روده انجام ميشود. پزشک با اين دستگاه ميتواند وجود التهاب و قرمزي بافت يا پوليپ (تودههاي کوچکي مانند آلبالو در ديواره داخلي روده)را تشخيص دهد و اگر نکته غيرعادي مانند پوليپ در روده ديد، با يک حلقه سيمي به راحتي آن را جدا و به اصطلاح بيوپسي کند. اين پوليپها اگرچه خودشان سرطاني نيستند، اما با خارج کردن آنها ميتوان احتمال سرطان روده را کم کرد چون ممکن است در آينده سرطاني شوند. نمونههاي بافتي كه در كولونوسكوپي برداشته ميشوند، از نظر سرطاني بودن سلولهاي آن، مورد بررسي قرار ميگيرد. احتمالاً خيالتان راحت ميشود اگر بدانيد نتيجه اين بررسي در حدود 50 درصد کساني که به هر دليل کولونوسکوپي ميشوند، طبيعي است؛ اما در 40 درصد موارد پوليپ و تنها در 10 درصد موارد سلولهاي سرطاني يافت ميشود. چطور آماده شويم؟ کولونوسکوپي اگر چه در بيمارستان انجام ميشود، اما نياز به بستري ندارد و بعد از عمل هم هيچ اثري از زخم در بدن ايجاد نميشود، چون دستگاه از طريق مقعد وارد شده و از همان جا هم خارج ميشود. نکتهاي که نبايد فراموش شود، تميز کردن روده قبل از انجام آن است. چون اگر روده کاملاً تميز نشده باشد، پزشک نخواهد توانست به راحتي داخل آن را ببيند. اين کار معمولاً شب قبل بايد انجام شود. روشهاي مختلفي براي اين کار وجود دارد مانند: خوردن يک داروي مسهل، نوشيدن حجم زيادي از يک مايع مخصوص، نخوردن مواد جامد از دو روز قبل کولونوسکوپي، گاهي هم لازم است روده يکي دو ساعت قبل شستشو داده شود که به اين کار تنقيه ميگويند. اگرچه کولونوسکوپي موثرترين راه تشخيص سرطان روده است، اما گاهي عوارضي هم ايجاد ميکند. البته از هر 2 هزار نفر يک نفر آن هم در سن بالاي 65سال ممکن است دچار عارضه شود. در کنار کولونوسکوپي، روشهاي ديگري هم براي کمک به تشخيص وجود دارند که حتي بعضي از آنها راحتتر انجام ميشوند مانند باريوم انما، سيگموئيدوسکوپي، کولونوسکوپي مجازي يا همان کولونوگرافي با سيتياسکن که اين آخري جديدترين آنهاست؛ اما هيچکدام از اين روشها دقت تشخيصي کولونوسکوپي را ندارد. به عبارت ديگر اغلب اين روشها تنها دوسوم موارد سرطان را تشخيص ميدهند در حاليکه کولونوسکوپي تا 98 درصد موارد را تشخيص ميدهد. به دنبال بهترين از آنجا که مثبت بودن آزمايش مدفوع از نظر وجود خون مخفي، باعث انجام کولونوسکوپي در موارد غيرضروري ميشود، مدتهاست محققان به دنبال روشي هستند که هم ساده باشد و هم دقت بيشتري در تشخيص سرطان داشته باشد. دو سال پيش دانشمندان آلماني روشي پيدا کردند که با استفاده از اندازهگيري مادهاي شيميايي در مدفوع بتوانند وجود سرطان را در بيمار تشخيص دهند. اين ماده که m2-pk نام دارد از تومور به داخل روده نشت کرده و وارد مدفوع ميشود. اين دانشمندان معتقدند اين آزمايش نسبت به خون مخفي مدفوع دقت بيشتري دارد و حتي ممکن است بتواند در پيگيري و عود سرطان روده هم به کار رود، اما با تمام اين حرفها هنوز هم هيچ روشي نتوانسته جاي کولونوسکوپي را بگيرد. حتما شنيدهايد که کم خوني ممکن است يکي از نشانههاي غير اختصاصي سرطان روده باشد، اما تا هفته گذشته هيچ آزمايش خوني براي تشخيص سرطان خون طراحي نشده بود. تا اينکه خبر از موفقيت نوعي آزمايش خون براي تشخيص سرطان روده منتشر شد. به گفته محققان حساسيت اين آزمايش براي تشخيص سرطان روده بزرگ 100درصد است، يعني حتي يک نفر از مبتلايان را از قلم نمياندازد، اما متاسفانه فقط حدود 82 تا 90 درصد اختصاصي است؛ يعني در 18درصد موارد ممکن است افراد سالم را هم مبتلا به حساب آورد. يکي از متخصصان انجمن سرطان آمريکا که البته از دستاندرکاران اين مطالعه نبوده است، معتقد است اين آزمايش نميتواند به عنوان يک تست غربالگري مستقل عمل کند و حتي باعث ميشود کساني که جواب آزمايش خونشان بطور کاذب، مثبت شده است، بي دليل دچار اضطراب و تحمل هزينه اضافي شوند. به همين علت هم متخصصان معتقدند، اين آزمايش خون تنها ميتواند افرادي را که بايد کولونوسکوپي شوند، مشخص کند. يعني خودش به تنهايي براي تشخيص سرطان کولون کافي نبوده و نميتواند جايگزين کولونوسکوپي براي تشخيص سرطان کولون شود. با همه اين توضيحات متوجه شديد ايراد تيتر خبري كه در آن خبرگزاري داخلي نقل شده بود، چيست؟ منبع:همشهری آنلاین
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 352]