واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > فرجادی، محسن - گزارش زیر تحلیلی است که روز سه شنبه به منظور بررسی بیانیه تهران و اقدامات وزیر امور خارجه ترکیه که در سایه این ابتکار منافع کشورش را می جوید در اولین شماره از دور جدید روزنامه خبر منتشر شد. شکل گیری مثلث ایران، برزیل و ترکیه خواهرخواندگی ناخواسته دوهمسایه و میهمانی از آن سوی اقیانوس آرام را به دنبال داشت. بیانیه مشترک سه کشور ایران، برزیل و ترکیه درمورد مسیری که منتهی به مبادله سوخت میشود در حالی با حضور روسای جمهور ایران و برزیل و نخست وزیر ترکیه در تهران امضا شد که بهانه را از برنامه نویسان تحریمی علیه ایران گرفت. این بیانه را می توان به عنوان سند نافذ ضد تحریمی تهران به حساب آورد که مسیر جدیدی را برای تعامل جمهوری اسلامی ایران با غرب و پاسخگویی به بهانه جویی های هسته ای باز می کند. اینگونه از این پس نام دو کشور ترکیه و برزیل را نیز باید به واسطه های مساله هسته ای ایران افزود تا بازی چانه زنی شکلی دیگر بیابد. این موضوع وقتی خودنمایی می کند که یادمان بیاید دو کشور برزیل و ترکیه هماکنون عضو غیردائمی شورای امنیت سازمان ملل هستند و در ظاهر میکوشند مانع از تصویب دور جدیدی از تحریمهای شدیدتر علیه جمهوری اسلامی ایران شوند. بیانیه 10 ماده ای تهران پس از ناز ترکها در آمدن و نیامدن نخست وزیرشان امضا شد. بنا به گفته احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه که روز پنجشنبه با یک شبکه خبری مصاحبه کرده بود« نخست وزیر ترکیه میخواهد اطمینان حاصل کند که سفرش به تهران و ملاقاتش با رئیس جمهوری برزیل نتیجهبخش خواهد بود. برای ترکیه مهم این است که ایران و غرب به توافق برسند، در غیر این صورت این اجلاس بیفایده است.» اینگونه بود که رجب طیب اردوغان که برای سفر به تهران دچار تردید شده بود بعد از آنکه نتیجه مذاکرات 18 ساعته وزرای خارجه ایران، ترکیه و برزیل در تهران را بررسی کرد اواخر شب یکشنبه به طور غیر منتظره به تهران سفر کرد تا اینگونه به لوییس ایناسیو لولاداسیلوا، رییس جمهور برزیل و محمود احمدینژاد رییس جمهور ایران در مذاکراتی که دوشنبه انجام گرفت، بپیوندد. آنچه با تلاش و ابتکار «احمد داوداوغلو» برای آنکار و تهران به نتیجه رسید باعث شد که نخست وزیر و سفیر کبیر ترکیه فاتحانه ایران را ترک کنند و پرونده موفیقت های دیپلماتیک وزیر خارجه ترکیه قطور تر شود. داوود اوغلو که متولد سال 1959 در شهر قونیه است از دبیرستان پسرانه آلمانی ها در استانبول و دپارتمان علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه بوغازی چی استانبول فارغ التحصیل شده و دارای مدرک فوق لیسانس مدیریت عمومی و دکترای علوم سیاسی و روابط بین المللی از دانشگاه دوغازی چی استانبول است. وی میان سالهای 1993 تا 1999 استاد دانشگاه مرمره بود و در سال 1999 به درجه استاد تمامی رسید. ادغلو که ریاست دانشکده روابط بین الملل در دانشگاه «بیکنت» استانبول را برر عهده داشته است و در17 ژانویه 2003 از سوی احمد نجدت سزر رئیس جمهور وقت ترکیه لقب سفیر کبیر را دریافت کرد. او پس از آنکه مدتی به عنوان مشاور ارشد نخست وزیر ترکیه بود در یک می 2009 و پس از آنکه برای حل و فصل کشمکش غزه- رژیم صهیونیستی انتخاب شد. وزیر امور خارجه ترکیه که حسب رشته تحصیلی اش تاریخ را خوب می داند و در پی بازگشت به گذشته های تاریخی سرزمین خود است به «نوعثمانی گرایی ترکیه» دلبستگی دارد. هر چند با توجه به منفی بودن این تلقی با خاطره های نه چندان خوش آیند امپراطوری عثمانی برای ترکیه ای که سودای الحاق به اتحادیه اروپا و نفی نیمه شرقی خود دارد تلاش می کند که از این اتهام فاصله بگیرد اما نمی تواند مکنونات قلبی اش را در میان ژست های سیاسی پنهان کند. او که کتابهای «پارادایم های جایگزین: اثر جهان بینی اسلامی و غربی بر تئوری سیاسی» و «استحاله تمدنی و جهان اسلام» را به زبان انگلیسی نوشته در گفت و گویی که با روزنامه صباح داشته است درباره اینکه ترکیه به دنبال یک نظم امپریالیستی نو عثمانی است می گوید: ما به دنبال چیرگی بر دیگر ملتها نیستیم آنچه ما به دنبال انجام آن هستیم این است که به ایجاد صلحی دائمی در منطقه خود کمک کنیم. اگر آنچه را که دیگران به آن صلح عثمانی می گویند صلح به معنای نظم باشد بله ما می کوشیم آن نظم را برقرار سازیم و این چیزی نیست که اشتباه باشد. او که پس از رسیدن به مقام وزارت خارجه ترکیه ایده های خود را که در کتاب «عمق استراتژیک و بحران جهانی» به ترکی نگاشته است پیاده می کند بسیار از سوی ارتش، محیط دانشگاهی و حکومت ترکیه مورد توجه قرار داشته و جایگاهی ویژه ای در میان سیاستمدران با آتیه ترک دارد. آنچه تا کنون در دستور کار سیاست خارجی ترکیه بوده با سر کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002 در ترکیه شاهد تغییر رویکرد و سیاست خارجی آن کشور از سیاست خارجی تک بعدی غربگرا به سیاست خارجی چند بعدی بودهایم. بر اساس این استراتژی که بر اساس«عمق استراتژیک و بحران جهانی» به پیش می رود ترکیه تلاش کرده است تا: میزبان میانجیگری های پنهان میان دمشق و تلآویو بوده است. روابط استراتژیک خود با آمریکا را ادامه داده و با روسیه نیز قراردادهای متعددی امضا کرده است به طوریکه حجم روابط اقتصادی خود با این مسکو را به بیش از 30 میلیارد دلار رسانده است. ترکیه در عین انتقاد به محدودیت های مسلمانان در فسلطین اشغالی در تلاش است تا با رژیم صهیونیستی روابط متوازنی را برقرار کرده و با سیاستهای تند این رژیم علیه فلسطینیان مخالفتهای شدیدی داشته است. به بحرانهای منطقه همچون بحران غزه، افغانستان، عراق - سوریه و نیز بحران گرجستان به عنوان یک فرصت نگاه کرده و به ایفای نقش فعال در این خصوص میپردازد. به مرکز ترانزیت انرژی منطقه به اروپا تبدیل کند، خاطرنشان کرد. بر این اساس و ایده های وزیر خارجه ترکیه، داوود اوغلو معتقد است که ترکیه برای داشتن یک سیاست خارجی قوی، باید سیاستی موثر و مرغوب در جغرافیای عثمانی اجرا کند و در این راستا نباید از هیچ تلاشی فروگذار کند. اینگونه است که بیانه تهران بیش از آنکه فتحی برای ایران به حساب آید باید در اطلس تاریخی به عنوان پیروزی ای به نام ترکیه با سوداهای نوستالوژیک محاسبه شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 491]