واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: برگی از دفتر زندگانی صدرا
محمد بن ابراهیم شیرازی ملقب به صدرالمتالهین و مشهور به ملا صدرا در حدود سال 979 یا 980 هجری در شیراز دیده به جهانگشوده و بواسطه محیط خانوادگی خود كه از اقوام با نفوذ و ثروتمندفارس بودند و استعداد فوقالعادهای كه از همان اوان كودكی خود دارابوده از تحصیل و تعلیم شایستهای برخوردار شده و همانند دیگرانمراحل اولیه تحصیل را در مكتب خانه شروع كرده و پیش ملا احمدنامی به آموختن قرآن و صرف و نحو پرداخته و بعد از طی اینمراحل، برای تكمیل تحصیلات خود عازم اصفهان كه در آن زمانمركزیت علمی و سیاسی ایران را داشته، گردید. صدرالدین در اصفهان نخست نزد شیخ بهاءالدین عاملی(شیخبهائی)به تحصیل علوم نقلی پرداخته تا به حدی كه به درجه اجتهادنائل گشته و از استاد خود به روش سنتی و معمول حوزههای دینینقل حدیث میكرده است. صدرالدین پس از طی مدارج عالی در علوم منقول به شاگردیمیرداماد درآمده و رموز حكمت و فلسفه را در طول سالیانی چند درمحضر وی آموخته و به مراحل بلندی در میان همگنان خود نائلشده تا حدی كه استاد زبان به ستایش شاگرد گشوده و در یكی ازرباعیات خود در منزلت علمی وی سرود: صدرا بگرفت فضلت اوج از گردون. بر علم تو داده استخراج افلاطون. در مسند تحقیق نیامد مثلت. یك سر زگریبان طبیعتبیرون. ملا صدرا بعد از تكمیل تحصیلات در رشتههای متعارف آنروزگار كه در حقیقت مرحله اولیه از مراحل زندگانی وی را تشكیلمیدهد، به علت مخالفت عدهای از علمای ظاهربین ناچار شده كهاصفهان را ترك گوید و برای تزكیه نفس و سیر و سلوك معنوی به قریهكهك در نزدیكی قم پناه برد. مورخان و تراجم نگاران از اساتیدی كه راهبر ملا صدرا به علومباطنی و تعلیمات صوفیانه باشد، گزارشی ندادهاند و معلوم نیست كهوی از چه كسانی اصول عرفانی را آموخته است، اما قدر مسلم ایناست كه ورود به دریای بیكران عرفان و تصوف و ارائه معضلاتی ازاین علوم كه در جای جای نوشته جات ملا صدرا به چشم میخورد، بدون تعلیم و تعلم از اساتید فن میسور وی نبوده و اگر چهصدرالمتالهین جزو هیچ كدام از سلسلههای صوفیه وارد نشده، ولیدر آشنایی با عرفان و بالخصوص عرفان نظری محیی الدین بن عربیكه در آثار وی همانند كتابهای سیدر حیدر آملی رنگ تشیع به خودگرفته است، دست در دست استاد كار آزمودهای داشته است. دوران خلوت گزینی و سلوك معنوی صدرالمتالهین كه دوره دوماز دوران زندگی وی را شامل میشود، هفتسال و بنابه قولی پانزدهسال به طول كشید تا اینكه ملا صدرا در اثر ریاضات شرعی و عباداتعارفانه به شهود و كشف حقایق و علم حضوری نائل آمد.همزمان با دوران خلوت گزینی، آوازه آخوند كم كم عالمگیرشده و به دنبال تاسیس مدرسه خان در شیراز و درخواست والیشیراز، ملاصدرا به وطن خود بازگشته و در مرحله سوم زندگیش تاپایان عمر به تعلیم و تدریس افكار و یافتههای متعالیه خود اشتغال واهتمام ورزید. صدرالمتالهین در كنار كارهای تحقیقاتی موفق شد شاگرداننامداری همچون فیض كاشانی، فیاض لاهیجی، حسین تنكابنی و...را در عرصههای مختلف علمی و فلسفی تربیت نماید كه هر كدام ازاین بزرگان در تاریخ علوم دینی و فلسفه و عرفان اسلامی، از جایگاهویژهای برخوردارند. ملا صدرا علی رغم مشاغل تدریسی و تالیفی ازعالمان زاهد و عابد روزگار خود بشمار میرفته و بر حسب گزارشتذكره نویسان در طول عمر خویش، هفتبار پیاده به زیارت حج رفتهتا اینكه در سال 1050 قمری(1640میلادی) در بازگشت از هفتمینسفر خانه خدا در بصره به جوار حق تعالی شتافت. منبع:الفیلسوف الفارسى الكبیر، تالیف ابو عبدالله زنجانى، بهكوشش و تصحیح: علىاصغر حقدار
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 136]