واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: سلامت در انتظار خيرين جام جم آنلاين: سلامت همواره دغدغه بشر بوده و در طول تاريخ تدابير متنوع علمي و اجتماعي براي آن اتخاذ شده است ؛ اما گران شدن خدمات درمان و نبود امكانات در قرن حاضر مشكلات زيادي بر سر راه بيماران ايجاد كرده است. معمولا انسانها به علت حس عاطفي آمادگي دارند به همنوعانشان كمك كنند و اين موضوع همواره از مشكلات مادي بيماران و دولتها كاسته است، به شكلي كه بخش عمدهاي از مراكز خيريه و موقوفات در كشورها در حوزه بهداشت و درمان فعاليت ميكنند. اين مراكز در كشورهاي توسعهيافته جايگاه و نقش مهمي را به خود اختصاص دادهاند، به طوري كه سهم قابلتوجهي از فعاليتهاي بخش بهداشت و درمان در اين كشورها را به عهده دارند. در بسياري از كشورها در كنار مراكز درماني خصوصي و دولتي مراكز خيريه هم رشد كرده و در كشور ما هم خيرين همواره بدون هيچ چشمداشتي كمك حال نيازمندان بودهاند. رشد قابل توجه درمانگاهها، مراكز درماني و بيمارستانهاي خيريه در سراسر كشور گواه اين مطلب است. پس از پيروزي انقلاب نيز همواره سعي شد تسهيلات لازم براي راهاندازي اين مراكز داده شود. بنا بر آمار موجود، در حال حاضر حدود 346 درمانگاه و بيمارستان خيريه در سراسر ايران فعاليت دارند. در بخش بيمارستاني وجود 9 هزار تخت خيريه مصوب وجود دارد كه از اين تعداد 8 هزار تخت فعال است. در كل از مجموع 100 هزار تخت فعال كشور 8.5 تا 9 درصد تخت در بخش خيريه قرار دارد. با وجود اين با نگاهي به آمار بايد گفت در كشور ما عليرغم خيرخواهي ذاتي مردم، كمتر به اين موضوع پرداخته شده است. مقايسه ساخت درمانگاه و بيمارستان با اقدامات مشابه نظير مدرسهسازي بخوبي اين موضوع را نشان ميدهد. در حقيقت فرهنگ بيمارستانسازي مانند مدرسهسازي ميان افراد خير نهادينه نشده است البته اين مساله تا حد زيادي به عملكرد مسوولان برميگردد، چون جمعيت جوان ما نسبت به كل جمعيت درصد بالايي را تشكيل ميدهند. دورهاي كمبود مدارس بسيار چشمگير بود و به دليل اين كمبود مدارس دوشيفته و گاهي سه شيفته ميشد. اين كمبود براي همه قابل لمس بود و معاونتي به نام سازمان نوسازي مدارس تشكيل شد كه به وسيله مديران، تصميمات قابل توجهي اتخاذ شد و به اجرا درآمد كه مورد استقبال افراد خير قرار گرفت اما اين حركت در وزارت بهداشت صورت نپذيرفته بود و تنها چند مركز براي اين منظور در نظر گرفته شده كه آن هم در تمام استانها يكنواخت نبودند. مجمعي براي سلامت در قوانين كشور براي كمك به امور خيريه تاكيدات زيادي شده كه اگر در اجراي همان قوانين نيز دقت لازم شود مشكلات سر راه خيرين بسيار كم ميشود. به عنوان مثال ميتوان از ماده 10 قانون تاسيس وزارت بهداشت نام برد. در ماده 10 قانون تاسيس وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي آمده است: وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي موظف است به منظور هماهنگي و نظارت بر امور واحدهاي بهداشتي درماني خيريه و تقويت آنها و تسهيل و تسريع در جريان امور و مقابله با بروكراسي و تشريفات زايد اداري و جلب مشاركت مردمي و استفاده از كمكهاي افراد خير و نيز تقليل هزينهها، مطالعات و بررسيهاي لازم را انجام دهد و ظرف مدت 6 ماه لايحه تشكيل موسسه يا سازمان يا بنياد خيريه بهداشتي درماني را تهيه و جهت تصويب به مجلس شوراي اسلامي تقديم كند. متاسفانه هنوز اين سازمان تشكيل نشده است. تاثيرات اجراي اين ماده ميتواند بسيار اساسي باشد و اگر در گسترش مراكز خيريه و راهاندازي آنها عزمي جدي صورت گيرد، اولا از بار مالي دولت تا حدي زيادي كاسته ميشود و ثانيا افراد خيري كه انگيزه اين كار را دارند از سرگرداني اينكه نميدانند كجا ميتواند كمكشان مفيدتر باشد در ميآيند و از ميل و رغبت آنها به نحو احسن استفاده ميشود و بالاخره بسياري از كارهاي زمين مانده وزارت بهداشت حل ميشود. براي رفع اين كاستي در سال 1386 مجمع خيرين سلامت، بر اساس اصول 29، 43 و 44 قانون اساسي به منظور هدايت اصولي و ساماندهي كمكهاي مردم در تامين نيازهاي بهداشتي و درماني مردم، تنظيم فعاليت موسسات خيريه سلامت، رفع موانع در جذب مشاركتهاي مردمي، افزايش كمكهاي خيرين و واگذاري بهداشت و درمان به مردم به صورت غيرانتفاعي تشكيل شد. تلاش براي شناسايي، هدايت و جذب خيرين بخش سلامت در كشور، برنامهريزي به منظور تبليغات و فرهنگسازي براي جذب خيرين و كمكهاي مردمي براي ارتقاي سلامت كشور، احداث، تكميل، ترميم، تجهيز و همياري مراكز بهداشتي - درماني كشور، ارتباط و تعامل با خيريهها و سازمانهاي بينالمللي در زمينه سلامت، ارائه پيشنهاد براي تصويب قوانين و مقررات لازم براي تسهيل و تسريع در ارائه خدمات به موسسات بهداشتي و درماني دولتي و خيريه و پيگيري روشهاي تشويقي و ارائه تسهيلات به موسسات خيريه اهداف اصلي تشكيل اين مجمع بوده است. در متن اساسنامهاي كه براي مجمع خيرين سلامت تدوين شده است روي نكته غيردولتي بودن آن تاكيد خاص شده و ارتباط اين مجمع با دستگاههاي حقوقي، نظام سلامت را نيز در اين اساسنامه پيشبيني كردهايم، ولي اركان تصميمگيري غير دولتي است. هدايت و نظارت شكي نيست كه تفكر خيريه در عرصه سلامت يك انديشه صددرصد غيرانتفاعي است و از سويي حضور بخش خيرين در نظام سلامت يك حضور الزامي است كه براي رفع كمبودهاي موجود در كشور فعاليت ميكند. متاسفانه به علت نبود برنامهريزي مناسب بسياري از سرمايهگذاريها در اين زمينه به هدر ميرود، به عنوان مثال بيمارستانهاي بزرگي در يك منطقه با 500 نفر جمعيت ساخته ميشوند كه هرگز مورد استفاده قرار نميگيرند، اين در حالي است كه در زمينه ايجاد پايگاههاي اورژانس، مراكز سوختگي و مراكز مراقبت از بيماران رواني مزمن كمبودهاي زيادي در كشور وجود دارد كه ميتوان در اين زمينه سرمايهگذاري كرد. بايد توجه داشت سازمان غيردولتي، نهادهاي مردمي كه برخاسته از درون جامعه هستند و بر حسب ضرورت شكل گرفته و خارج از ساختار حكومتي، بدون انگيزه انتفاعي فعاليت دارند چه در سطح سياستگذاريهاي بهداشتي و درماني و چه در سطح ارائه خدمات بهداشتي و درماني كاربرد دارند؛ اما حضور خيرين در بخش سلامت با ظرافت خاص و توجه به جزييات است كه اين تفاوت قابل ذكر بين فعاليت خيرين با فعاليت بخش دولتي است. چنانچه نظارتي بر اين بخش اعمال نشود اين بخش با چالشهاي مختلفي مواجه خواهد شد. حتي گاهي ديده ميشود برخي به نام خيريه وارد اين حوزه شده، ولي بعد دچار انحراف ميشوند. نيازمند حمايت بيشتر عليرغم رويكرد مثبت مسوولان نسبت به خيرين و همچنين استقبال مردم از شركت در چنين فرآيندهايي متاسفانه هنوز قوانين دست و پاگيري براي اين موضوع وجود دارد. در كشورهاي اروپايي افرادي كه مراكز خيريه را داير ميكنند به همان ميزان از مالياتشان كم ميشود اما متاسفانه در كشور ما اين مالياتها دريافت ميشود و با توجه به وسعت هزينههاي درماني و رشد تجهيزات پزشكي جا دارد دولت و مجلس به منظور رشد و توسعه مراكز خيريه تجديدنظرهايي براي اين قوانين در نظر بگيرند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 265]