محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845692817
منازل سلوك عرفانى در آیینه حج (2)
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: منازل سلوك عرفانى در آیینه حج (2)
13ـ زیارت مدینه: پس از اتمام، مكمّل اعمال سالكان، تشرف به مدینه منوره و زیارت مرقد پیغمبر اكرم و حضرت زهرا و ائمه بقیع ـ علیهم السلام ـ است و حج بدون زیارت آنان ناقص و نظیر تمسك به قرآن منهاى ولایت است، از این جهت در روایات اهلبیت ـ علیهم السلام ـ وارد شده است كه زیارت مدینه منوره، اتمام حج است.(47)در قرآن شریف از توسل به اهلبیت ـ علیهم السلام ـ با عنوان «ابتغاء الوسیلة الى الله تعالى» یاد شده است؛ «یا ایها الذین آمنوا اتقواالله و ابتغوا الیه الوسیلة»(48) و از برترین توسلات، دعا و استغفار در مراقد و مزارات مطهر آنان است، كه در حقیقت دعا و استغفار در محضر آنهاست و از موارد ویژه استجابت دعا و آمرزش گناهان عرض و انجام این اعمال در محضر منوّر آن حضرات است: «و لو انهم اذ ظلموا انفسهم جاءوك فاستغفروا الله و استغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحیما.»(49) و از این جهت در روایات اهلبیت ـ علیهم السلام ـ سفارش بسیارى بر زیارت قبور اهلبیت شده است؛ از جمله: حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ فرمودند: هر كه سه روز حضرت رسول ـ سلام الله علیه ـ را زیارت كند، بهشت براى او واجب مىشود(50) و نیز در روایتى از حضرت رضا علیه السلام مىخوانیم كه: «زیارت حضرت رسول، زیارت خداست.»(51) و یا در روایت دیگرى از امام صادق علیه السلام آمده است كه: «براى هر امامى بر ذمّه پیروانش، عهدى است و به تحقیق، زیارت قبور آن امامان، از نهایت وفادارى شیعیان بدان عهد است، پس هر آن كس كه ائمه ـ علیهم السلام ـ را ـ در حالی كه راغب در زیارت آنان باشد ـ زیارت كند، آن امامان، در روز جزا شافعان وى خواهند بود.(52) زائران به این نکات توجه کنند!مراعات چند چیز براى زائرانى كه به این توفیق عظیم رسیدهاند ضرورى است:1ـ توجه به این كه در محضر آنان هستند، و گفتار و كردار و افكار و نیات آنها در محضر آنها؛ «قل اعملوا فسیرى الله عملكم و رسوله و المؤمنون»(53) از این جهت باید با دلى پاك و ضمیرى خالص و با ادب در گفتار و كردار و پس از اجازه خواستن، وارد حرم مطهر شوند؛ «یا ایها الذین آمنوا لا تدخلوا بیوت النبى الا أن یُؤذن»(54) و شاید بلند خواندن زیارت حتى در آنجا سزاوار نباشد چه رسد به گفتگو با دیگران؛ «لا ترفعوا اصواتكم فوق صوت النبى»(55) و ادب در ایستادن و نشستن باید مراعات شود؛ نظیر كسى كه در محضر آنها مىنشیند.این آداب از آن رو است كه رسول اكرم و ائمه ـ علیه الصلوة و السلام ـ اصدق مصادیق انسان كاملند و انسان كامل همواره زنده و شاهد است و از این رو در محضر انور آنان به هنگام اذن دخول مىخوانیم: «و اعلم ان رسولك و خلفائك ـ علیهم السلام ـ احیاء عندك یرزقون، یرون مقامى و یسمعون كلامى و یردّون سلامى و انك حجبت عن سمعى كلامهم و فتحت باب فهمى بلذیذ مناجاتهم ...»(56)2ـ آمادگى براى رفتن به حرم، براى گرفتن فیض؛ به عبارت دیگر آمادگى براى وصل، چنانكه از علامه مجلسى (ره) نقل شده است كه پس از تشرف به نجف اشرف، پیش از زیارت قبر مطهر امیر مؤمنان، براى آمادگى، روزها را در وادى السلام نجف در مقام قائم (عج) و شبها را در رواق مطهر حرم، به ریاضت مشغول شده و پس از مدتى با آمادگى به زیارت قبر مطهر نائل گشته است.3ـ توجه به این كه گناه مخصوصا حق الناس موجب دل آزردگى اهلبیت ـ علیهم السلام ـ است و این مضمون كه هر گونه ستم به شیعیان ما در حكم ظلم به ماست، به صورت متواتر در روایات وارد است.جهت خشنود ساختن اهلبیت ـ علیهم السلام ـ به واسطه تصمیم جدى بر این كه تا بتواند كمك و اعانت به همنوعان و به ویژه شیعیان را ترك نكند و تصمیم جدى بر این كه ظلم و اجحاف به دوستان آنها نداشته باشد و با این توبه و تصمیم وارد حرم شود.4ـ همت او در زیارات بلند باشد، فقط به خواستن حوائج دنیوى یا اخروى اكتفا نكند بلكه این گونه حوائج را به خود آنها واگذارد، «علمهم بحالنا حسبنا من سؤالنا» بلكه همت او این باشد كه از نور آنها منوّر شود. از ولایت تكوینى آنها در جهت عروج استفاده كند؛ زیرا كسى مىتواند به مقام فنا و لقاء برسد كه داراى چند چیز باشد؛ بُراق براى عروج، زاد و راحله براى راه، راهنما براى گم نشدن و رسیدن به مطلوب و نور براى استفاده كردن از آن در ظلمتها.براق این راه براى انسان بُعد ناسوتى اوست كه به آن جسم مىگویند لذا قرآن براى تقویت این براق سفارش كرده است؛ «و ابتغ فیما آتاك الله الدار الآخرة ولا تنس نصیبك من الدنیا.»(57)زاد و راحله؛ تقوا و روح خداترسى است كه از دیدگاه قرآن بهترین توشه است؛ «تزوّدوا فان خیر الزاد التقوى.»(58)و نور این راه، كه انسان را از ظلمتها نجات مىدهد، قرآن است؛ «قد جاءكم من الله نور و كتاب مبین.»(59)و راهنما، اهلبیت ـ علیهم السلام ـ هستند كه بدون آنها هیچ موجودى به كمال نخواهد رسید و هیچ انسانى به مقام وصل نائل نخواهد شد.و در طریق سیر و سلوك نیز افرادى كه از این راهنما استفاده نكردند، بجاى وصل براى آنها قطع حاصل شد و بجاى هدایت، در ظلمات ضلالت گرفتار شدند و از نظر قرآن اهلبیت ـ علیهم السلام ـ و در زمان ما قطب عالم امكان و محور عالم وجود و واسطه بین غیب و شهود حجة بن الحسن، المهدى الموعود (عج) هدایت این راه را به عهده دارند؛ «و جعلناهم ائمه یهدون بامرنا.»(60)بنابر این، توسل هم یك امر لازم است و بهترین توسلات زیارت قبور مطهر آنهاست.
منزل سوم: سیر من الحق الى الخلقاین منزل با بازگشت از مكه و مدینه به وطن آغاز مىگردد و در این منزل مسؤولیت، مشكلتر از منزل اول و دوم است؛ زیرا در این منزل وظیفه سالك، وظیفه پیامبران الهى است چرا كه حاجیان سالك، اینك باید به تبلیغ رسالتهاى الهى در میان دیگر مردمان بپردازند و این، عین وظیفه انبیا است؛ «الذین یبلّغون رسالات الله»(61) در منزل اول و دوم «خودسازى» بود و در این منزل «دیگرسازى» است، و دیگرسازى گرچه متوقف بر خودسازى است اما به اندازهاى مشكل است كه پیامبر گرامى فرمود: «شیّبتنى سورة هود لمكان قوله: فاستقم كما امرت و من معك»؛(62) «سوره هود مرا پیر كرد چرا كه در این سوره آمده است تو و «یارانت» باید استقامت كنید.»خودسازى (فاستقم كما امرت) در سوره شورى نیز آمده است(63) ولى آنچه ریش و محاسن پیامبر اکرم را سفید كرد، دیگرسازى (و من معك) است.حاجى سالك پس از بازگشت از مكه و مدینه، باید آنچه از آنجا به سوغات آورده است (خودسازى) عملاً به دیگران تزریق كند، گفتار و كردار و روش و منش او سرمشق براى دیگران باشد و این بهترین هدیه او براى دیگران است. حاجى سالك باید با اهتمامش به فرائض دینى و به ویژه نماز، آن هم در مسجد با جماعت، اهمیت این عبادت بزرگ را به دیگران بفهماند، آن حاجى كه در وقت نماز غفلت از نماز دارد و مشغول امور دنیا است، قطعا از حج بهرهاى نبرده است و قرآن با وى به خطاب عتابآمیز، سخن مىگوید؛ «فویل للمصلین الذین هم عن صلوتهم ساهون.»(64)و نیز آن حاجى كه پس از حج تارك خمس باشد، نه فقط حاجى نیست بلكه از نظر قرآن، هم مشرك است و هم كافر؛ «فویل للمشركین الذین لا یؤتون الزكوة و هم بالآخرة هم كافرون»(65) و همچنین بانوان حج گزارنده، پس از بازگشت از حج، باید در حجاب، اسوه و الگوى دیگران واقع گردند.مرد و زن حاجى باید اخلاق اسلامى را در خانه و در میان مردم عملاً تبلیغ كنند و عفو و گذشت و ایثار و فداكارى، شعار آنها باشد و به دیگران روش «دیگر گرایى» را كه در قرآن بدان سفارش اكید شده است بیاموزند؛ «لینفق ذو سعة من سعته و من قدر علیه رزقه فلینفق مما آتاه الله»(66) پس به راستى كه این منزل سوم، بسیار مشكل است ولى پاداش آن نیز به همان اندازه بالاست؛ «من احیاها فكأنما احیى الناس جمیعا»(67) از این رو، سالك پس از طى منزل اول و دوم، نكتهاى را كه باید در منزل سوم در نظر داشته باشد، آن است كه اینك حساب وى در نزد خدا و اهلبیت ـ علیهم السلام ـ و نیز دیگر مردمان، غیر از حساب عموم مردم است و با چشم دیگرى نگریسته مىشود.حضرت آدم ـ علیه السلام ـ ترك اولائى بیش نكرد ولى چون از خواص بود و چون آن ترك اولی سزاوار روح مقدس وى نبود، با خطاب عتاب آمیزى؛ «اهبطوا بعضكم لبعض عدو»(68) از آن مقام عالى (بهشت) به این مقام دانى (دنیا) سقوط كرد و نیز حضرت یوسف صدیق با آن مقام و منزلت، براى آن كه در زندان متوسل به غیر از خدا شد، قریب ده سال زندان او ادامه یافت؛ «فلبث فى السجن بضع سنین»(69) پس اگر سالك حج گزارده به وسیله عمل ناروایش ابهت حج را در میان مردم بىرنگ یا كم رنگ كند، گناه او به اندازهاى بزرگ است كه معلوم نیست موفق به توبه شود.قرآن در مورد چنین حاجى و زائرى مىفرماید: او نظیر كسى است كه همه مردم جهان را كشته باشد! «من قتل نفسا بغیر نفس او فساد فى الارض فكأنما قتل الناس جمیعا»(70) این است كه امیر مؤمنان حج را «آزمونى بزرگ و امتحانى سخت و آزمایشى روشنگر و پاكسازیى رسا و خالص كننده» مىشمارد.(71)و از حضرت صادق علیه السلام منقول است كه پس از برشمردن اسرار حج كه ما در ضمن مطالب گذشته از آن استفاده جستیم، مىفرماید:«و استقم على شروط حجك هذا و وفاء عهدك الذى عاهدت به مع ربك و اوجبته الى یوم القیامة»(72) پس از حج گزاردن بر اسرار و مراتب و منازل آن كه در سفر سلوكىات، به چنگ آوردهاى، و نیز بر وفاى عهدى كه در آن سفر روحانى و عرفانى با خداى خود، برقرار كردهاى، استقامت پیشه كن و تا روز قیامت بر آنها پایدار باش. پىنوشتها:1ـ آنچه را به شما (از دستورات و فرامین الهى) دادهایم با اطمینان و قوّت بگیرید.» بقره: 632 ـ عن اسحاق بن عمّار و یونس قالا: سألنا أبا عبدالله (ع) من قول الله تعالى: «خذوا ...»، أقوةٌ فى الابدان أو قوةٌ فى القلب؟ قال: فیهما جمیعا. المحاسن، كتاب مصابیح الظُلم، ص261، ح3193ـ پس خوشا به حال آنان، آنگاه باز هم خوشا به حالشان، گوارا باد براى صاحبان نعمت، نعمتهایشان. 4 ـ سرّ الصلوة، ص55 ـ «او را دلى (هوشیار) است یا با توجّه كامل گوش به كلام حق مىسپارد»، ق: 376 ـ مائده: 27 «همانا، فقط و فقط، خداوند از پروا پیشگان، مىپذیرد.»7 ـ «بگو عمل كنید، خداوند و فرستاده او و مؤمنان اعمال شما را مىبینند.» توبه: 1058ـ «من روى خویشتن به سوى آن كسى كردم كه آسمانها و زمین را آفرید. من در ایمان خود خالصم و از مشركان نیستم.» انعام: 799ـ «مگر جستن خشنودى پروردگار والاى خویش.» لیل: 2010 ـ «و زودا كه خشنود شوى.» لیل: 2111 ـ «رنگ خدا و چه رنگى از رنگ خدا بهتر است؟» بقره: 13812ـ «همانند آن كسان مباشید كه سرمست غرور و براى خودنمایى از دیار خویش بیرون آمدند، دیگران را از راه خدا بازداشتند و خدا به هر كارى كه مىكنند، احاطه دارد.» انفال: 4713ـ «و نورى بر او قرار دادیم كه با آن در میان مردم راه برود.» انعام: 12214ـ «اگر از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید براى شما وسیلهاى براى جدایى حق از باطل قرار مىدهد.» انفال: 2915ـ مصباح الشریعه، باب 2216ـ مصباح الشریعه، باب 2217ـ «محرم شو از هر چیزى كه تو را از یاد خدا منع مىكند و از بندگى او باز مىدارد.» مصباح الشریعه، باب 2218 ـ مصباح الشریعه، باب 2219ـ «فرشتگان را مىبینى كه بر گرد عرش خدا حلقه زدهاند و پروردگار خود را حمد مىكنند.» زمر: 7520 ـ مصباح الشریعه، باب 2221 ـ مائده: 15 و 1622 ـ وسائل الشیعه، ج9، ص407، ح1723 ـ مصباح الشریعه، باب 2224 ـ «خدا ابراهیم را به دوستى خود انتخاب كرد.» نساء: 12525 ـ «(بخاطر بیاور) هنگامى را كه پروردگار به او گفت اسلام بیاور (و تسلیم در برابر حق باش او فرمان پروردگار را از جان و دل پذیرفت) گفت در برابر پروردگار جهانیان تسلیم شدم.» بقره: 13126 ـ «براى شما تأسى نیكى در زندگى ابراهیم و كسانى كه با او بودند وجود داشت.» ممتحنه: 427 ـ وسائل الشیعه، ج9، ص513، ح1228 ـ مصباح الشریعه، باب 2229 ـ مصباح الشریعه، باب 2230 ـ مصباح الشریعه، باب 2231 ـ همان 32 ـ «و در عرفات به گناهان خویش اعتراف كن.» مصباح الشریعه، باب 2233 ـ « و در عرفات، عهد خود به وحدانیت خداوند را نزد او تجدید كن.» مصباح الشریعه، باب 2234 ـ «در خانه، غیر از خداى، خانه نشینى نیست.»35 ـ «و هنگامى كه از عرفات كوچ كردید، خدا را نزد مشعر الحرام یاد كنید.» بقره: 19836 ـ «و با صعود بر كوه مشعر، از نردبان روحت به سوى ملأ اعلى صعود كن.» مصباح الشریعه، باب2237 ـ «و به گاه وقوف در مشعر، به خداوند تقرب جو، در حالى كه به او اطمینان مىورزى.» مصباح الشریعه، باب2238 ـ «و در هنگام وقوف در منا، آرزو مكن آنچه را كه بر تو حلال نیست و تو استحقاق آن را ندارى.» مصباح الشریعه، باب2239 ـ «نفس به بدیها امر مىكند مگر آنچه را كه پروردگارم رحم كند.» یوسف: 5340 ـ «و هنگام رمى جمرات، رمى كن خواهشهاى نفسانى و خست و پستى و دیگر صفات زشت را.» مصباح الشریعه، باب2241 ـ «هنگامى كه هر كدام (هابیل و قابیل) عملى براى تقرب (به پروردگار) انجام دادند اما از یكى پذیرفته شد و از دیگرى پذیرفته نشد.» مائده: 2742 ـ مصباح الشریعه، باب2243 ـ «پدرم! هر چه دستور دارى اجرا كن.» صافات: 10244 ـ «آنچه را در خواب مأموریت یافتى انجام دادى.» صافات: 10545ـ «آن زن قصد یوسف را كرد، و او نیز(اگر برهان پروردگار را نمىدید) قصد وى را مىنمود.»یوسف: 2446 ـ «و اگر مكر و نیرنگ آنها را از من بازنگردانى، قلب من به آنها متمایل مىگردد و از جاهلان خواهم بود.» یوسف: 3347 ـ وسائل الشیعه، ج10، ص254 و 25548 ـ «اى كسانى كه ایمان آوردهاید، پرهیزكارى پیشه كنید و وسیلهاى براى تقرب به خدا انتخاب نمایید.» مائده: 3549 ـ «و اگر این مخالفان هنگامى كه به خود ستم مىكردند (و فرمانهاى خدا را زیر پا مىگذاردند) به نزد تو مىآمدند و از خدا طلب آمرزش مىكردند و پیامبر هم براى آنها استغفار مىكرد، خدا را توبهپذیر و مهربان مىیافتند.» نساء: 6450 ـ وسائل الشیعه، ج10، ص28751 ـ وسائل الشیعه، ج10، ص25552 ـ وسائل الشیعه، ج10، ص25353 ـ «بگو عمل كنید، خداوند و فرستاده او و مؤمنان اعمال شما را مىبینند.» توبه: 10554 ـ «اى كسانی كه ایمان آوردهاید وارد خانههاى پیامبر نشوید مگر با اجازه» احزاب: 5355 ـ «صداى خود را فراتر از صداى پیامبر نكنید.» حجرات: 256 ـ «و من یقین دارم كه رسول و خلفاى تو در نزد تو زندهاند و روزى داده مىشوند، مقام مرا مىنگرند و كلام مرا مىشنوند و سلام مرا پاسخ مىدهند و اینك تو بر گوش من از كلام آنان پرده افكندهاى ولى باب التذاذ از مناجات با آنان را بر رویم گشودهاى.» در اذن دخول حرمهاى شریف، كتب ادعیه.57 ـ «در آنچه خدا به تو داده، سراى آخرت را جستجو كن و بهرهات را از دنیا فراموش نكن.» قصص: 7758 ـ «زاد و توشه تهیه كنید كه بهترین زاد و توشه، پرهیزكارى است.» بقره: 19759 ـ «از طرف خدا نور و كتاب آشكارى به سوى شما آمد.» مائده: 1560 ـ «و آنها را پیشوایانى قرار دادیم كه به فرمان ما مردم را هدایت مىكردند.» انبیا: 7361 ـ «(پیامبران پیشین) كسانى بودند كه تبلیغ رسالتهاى الهى مىكردند.» احزاب: 3962 ـ الدر المنثور، ج3، ص32063 ـ شورى: 1564 ـ «پس واى بر نمازگزارانى كه نماز خود را به دست فراموشى مىسپارند.» ماعون: 4 و 565 ـ «واى بر مشركان، همانها كه زكات را ادا نمىكنند و آخرت را منكرند.» فصلت: 6 و 766 ـ «آنها كه امكانات وسیعى دارند باید از امكانات وسیع خود انفاق كنند و آنها كه تنگدستند از آنچه كه خدا به آنها داده انفاق نمایند.» طلاق: 767 ـ «و هر كس انسانى را از مرگ رهایى بخشد، چنان است كه گویى همه مردم را زنده كرده است.» مائده: 3268 ـ «همگى (به زمین) فرود آیید در حالى كه بعضى دشمن دیگرى خواهید بود.» بقره: 3669 ـ «چند سال در زندان باقى ماند.» یوسف: 4270 ـ «هر كس انسانى را بدون ارتكاب قتل یا فساد در روى زمین بكشد، چنان است كه گویى همه انسانها را كشته و هر كس انسانى را از مرگ رهایى بخشد، چنان است كه گویى همه مردم را زنده كرده است.» مائده: 3271 ـ نهج البلاغه، خطبه قاصعه.72 ـ مصباح الشریعه، باب 22 منبع:مجله میقات حج، شماره 11 ، حسین مظاهرى پیوند به :منازل سلوک عرفانی در آیینه حج(1)نگرشی کوتاه به اسرار حجمیقات یا نقطه آغازین سیر الی اللهرمز و راز حج
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 521]
-
گوناگون
پربازدیدترینها