واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > دیپلماسی - اسد الله اطهری نقش ترکیه به یک آدرس درست تبدیل شده است؛ در جریان پرونده هستهای ایران دو نوع آدرس یکی آدرس درست و دیگری آدرس غلط مطرح شد. به نظر میرسد که اکنون ترکیه در موقعیت یک آدرس درست یا به تعبیری دیگر در موقعیت یک میانجی قرار گرفته است. مساله دیگر این است که دقیقا بر خلاف واکنشهای تندی که امریکا، کشورهای اروپایی در ارتباط با فعالیتها و اهداف هستهای ایران بویژه پس از انتشار گزارش اخیر مدیر کل آژانس نشان دادهاند، ترکیه تلاش دارد که بحران را کاهش داده و ایران و طرفهای مقابل ایران را به بازگشت به میز مذاکره ترغیب کند. تلاش دیگر آنکار آن است که از اعمال تحریمهای سنگینتر علیه ایران جلوگیری کرده و نگرش غربیها را در این خصوص تغییر دهد برای همین است که وزیر خارجه ترکیه دیپلماسی «رفت و برگشت» را در پیش گرفته است. وی مذاکرات حساسی در تهران انجام داد، سپس نخست وزیر ترکیه آقای رجب طیب اردوغان مذاکرات تلفنی را با باراک اوباما ترتیب داد، گفت و گوی داوود اوغلی با هیلاری کلینتون و مشاور امنیت ملی امریکا از دیگر رایزنیهای ترکیه در مورد ایران با طرف امریکایی است. در مورد مذاکرات ترکیه با دو طرف به کد استراتژیک دسترسی نداریم اما این قابل درک است که هیچ یک از دو طرف- ایران و امریکا- پیشنهادات آنکارا را رد نکردهاند. وزیر خارجه ترکیه و دستگاه حاکم بر ترکیه در فضای کنونی میان ایران و غرب به پیگیری دیپلماسی معتقدند؛ تاکید ترکیه باز ماندن کانالهای دیپلماتیک میان دو طرف است و وزیر خارجه این کشور همچنان فرصت مذاکره را میان ایران و غرب پایان یافته تلقی نمیکند. به این ترتیب آنکار تلاش میکند همچنان در این مسیر و برای حیات دوباره مذاکرات گام بردارد. به نظر میرسد که در شرایط کنونی بهترین میانجی میان ایران و امریکا ترکیه باشد، اعراب از یک سو وارد عرصه فشار بر ایران شدهاند و کشورهای اروپایی و روسیه نیز از سوی دیگر و همسو و هم جهت با امریکا بدنبال اعمال فشار بر تهران هستند، در این فضا ترکهای تلاشهای میانجی گرایانه خود را ترک نکردهاند و به این ترتیب جایگاه بهترین میانجی میان ایران و غرب را در اختیار دارند. گرچه ایران هیچ نوع میانجی میان خود و غرب را مورد تایید نمیداند اما ترکیه بر نقش مشورتی خود مابین ایران و غرب تاکید دارد و به تازگی نخست وزیر این کشور ابراز داشت که زمان آن فرا رسیده که فعالیتهای میانجی گرایانه ترکیه میان ایران و غرب نتیجه دهد. بر این اساس میتوان درک کرد که ترکها از افزایش تنش میان ایران و غرب و اعمال تحریمهای بیشتر بر تهران بسیار نگران بوده و تلاش دارند روابط اقتصادی و سیاسی خود با ایران را به پشتوانه همسایگی و همجواری محفوظ از آسیبهای ناشی از تنش با غرب نگاه دارند. در همین راستا بر طبق برنامه ریزیهای اعلام شده آنکارا، ترکیه تلاش دارد میزان روابط تجاری و اقتصادی خود با ایران را از یازده میلیارد دلار در زمان کنونی به سی میلیارد دلار طی پنج سال آینده برسد. توفیق آنکارا در پیشبرد دیپلماسی رفت و برگشت در راستای ترغیب ایران و غرب به ادامه مذاکرات و ممانعت از افزایش تنش میان طرفین بستگی به درک متقابل ایران و غرب یا به عبارتی دقیق تر ایران و امریکا از یکدیگر دارد. ایجاد درک متقابل میان دو طرف یکی از وظایف اصلی بازیگر میانجی است. با دقت بر این نکته که تاکنون نه ایران و نه غرب با تلاشها و پیشنهادات ترکیه پیرامون وضعیت روابط فی مابین و مساله هستهای ایران مخالفت نکرده اند، این نتیجه حاصل خواهد شد که امکان توافق ایران و غرب در موضوعات مورد اختلاف بویژه پرونده هستهای ایران وجود دارد و یا حداقل تلاشهای ترکیه به عنوان میانجی منجر به کاهش شدت تصمیمات غرب علیه ایران میشود. تحقق نزدیکی ایران غرب یا بازگشت دو طرف به مذاکرات یا حداقل کاهش شدت تصمیماتی که غرب تلاش دارد در تحدید فعالیتهای هستهای ایران علیه این کشور اعمال کند، همگی گواه بر موفقیت نقش آفرینی یک میانجی است و ترکیه این توفیق را برای خود میطلبد. کارشناس و تحلیلگر مسائل ترکیه
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 213]