واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: 3 بر صفر به نفع حزبالله حسين افتخاري - رجا نیوز تحولات اخیر بیروت که درپي اعلام 2 مصوبه دولت سینیوره درخصوص قطع شبكه مخابراتي حزب الله و بركناري مسئول امنيتي فرودگاه بيروت، موجب تنش در سطح داخلی لبنان شده بود، با اقدام به موقع و دور اندیشانه حزب الله منجر به کسب یک دستاورد بزرگ سیاسی- امنیتی در صحنه داخلی لبنان گردید. این دستاورد از آن روی قابل توجه است که بنا بود با اجرای طرحي عملیاتی- امنیتی شبه کودتا علیه حزب الله و طی فرآیندی قانونی که مصوبه دولت سینیوره زمینه ساز آن بود، در نهایت جنبش مقاومت غیرقانونی و نامشروع معرفی شود. با این حال، اقدام هوشمندانه حزب الله و گروه های طرفدار مقاومت، این توطئه و فتنه را ناکام گذاشت و آمادگی های خارجی برای مداخله در لبنان را که قراربود در قالب های مختلف صورت گیرد، به شکست کشاند.به دنبال این اقدامات، در تعیین معادلات سیاسی- امنیتی لبنان و منطقه شرایط جدیدی بوجود آمد که بواسطه رفتار حزب الله در عدم تعرض به رهبران سیاسی، ابتکار عمل در تحولات لبنان را در اختیار مقاومت قرار داد و سرانجام نشست اتحادیه عرب را از مسیر از پیش تعیین شده و خاص خود خارج ساخت. در این شرایط بود که کمیته ای به ریاست نخست وزیر قطر به عنوان میانجی و پیگیر راه حل های مسالمت آمیز به لبنان سفر کرد. این کمیته پیش نویسی را به عنوان دستور کار یک دوره مذاکرات به توافق دو طرف رساند که بر مبنای آن مصوبات دولت لغو و زمینه مذاكرات فراهم شد. دستور کار این گفتگوها که در کمتر از یک هفته در دوحه بررسي شد، تلاش برای رسیدن به راه حلي در خصوص تشکیل دولت وحدت ملی و تصویب قانون جدید انتخابات براساس دوایر شهرستانی بود.در ابتدای این نشست، گروه 14 مارس تلاش هایی برای انحراف گفتگوها به موضوعاتی متفاوت از این دستور کار انجام داد که این تلاش ها با ایجاد فضای کاملاً مسموم علیه حزب الله و مقاومت همراه بود. از جمله اصلی ترین موضوعات مورد توجه 14 مارس، مسأله سلاح مقاومت بود که تلاش بسیاری برای پرداختن به آن در نشست دوحه ازجانب این گروه انجام شد. تلاش هایی که حاکی از آن بود که اولویت این گروه کاملاً با سیاست های مطلوب امریکا و رژیم صهیونیستی همسويی دارد. در واقع این نشست به خوبی نشان داد مسئله اصلی برای جناح اکثریت در لبنان، اولویت های لبنانی نیست و مسائل مهمي نظیر مسئله انتخاب رئیس جمهور در اولویت های بعدی است.اما به هر ترتيب، بحث درباره رئيس جمهور، تركيب دولت و قانون انتخابات آينده لبنان مهمترین مباحث مطرح شده در اين مذاكرات بودند. در مذاكرات مربوط به قانون انتخابات، جناح حریری قصد داشت با بهره گیری از میراث سنتی خود، جمعیت و مشاركت طوایف وطنی دیگر در دوایر انتخاباتی داخل لبنان را نادیده بگیرد و بدون درنظر گرفتن جمعیت های شیعی، سنی و ماروني بیروت که دارای نسبت جمعیتی بالایی نیزهستند، امتیاز انتخاباتی بیروت را برای خود به ثبت رسانده، اجازه تقسیمات شهرستانی را در این حوزه ها ندهد. با این حال، طی مذاکرات انجام گرفته در روزهای پایانی نشست و پیشنهادی که از سوی نخست وزیر قطر با نظارت امیر قطر به طرفین ارائه شد، همچنين نتایجی که در طول مذاکرات حاصل شد، زمینه برای شكل گيري توافقي نسبی درباره قانون انتخابات پديد آمد؛ به نحوی که مدل 3+11+16 که پيش از اين، در بسیاری از مذاکرات بیروت ارائه و رد شده بود، مبنای تقسیم قدرت و ترکیب دولت قرار گرفت. این ترکیب توافقی حاکیست معارضان و جبهه مقاومت در لبنان سهم یک سوم به علاوه یک را که از ابتدا مورد تأکید قرارداده بودند، به دست آورده و براساس قانون انتخابات جديد هم مي توانند نقش بسیار تعیین کننده ای در ترکیب قدرت سیاسی و پارلمانی ایفا کنند و امتیازات قابل توجهی کسب نمایند. این در حالیست که بنا بر شیوه انتخاباتی گذشته لبنان، ترکیب انتخاباتی به شکل استانی تعیین می شد؛ به طوري که جناح اکثریت از یک طایفه، به صورت انحصاری امتیاز پارلمانی را به خود اختصاص می داد و بقیه طوایف مذهبی ناچار بودند به کاندیداهای جناح اکثریت پاسخ بدهند و از امتیاز پارلمانی برخوردار نباشند.بنابراين، انتخابات پارلمانی سال آینده لبنان، ترکیب قدرت و نسبت کرسی های پارلمانی برای جریان های مختلف را به شدت تغییر خواهد داد. اگرچه هنوز اختلاط جمعیتی در لبنان موجب می شود گروه های مختلف به ناچار در شهرستان ها با یکدیگر اتحاد داشته باشند تا بتوانند نمایندگی های خاص خود را بروز دهند اما در مجموع با تغییر قانون انتخابات و انتخاب میشل سلیمان به عنوان رئیس جمهور توافقی که حتی در منازعات اخیر بيروت نیز تلاش کرد بی طرفی خود را به نمایش بگذارد، صحنه سیاسی به شدت به نفع گروه های مقاومت تغییر می یابد. در حال حاضر جبهه مقاومت به رهبری حزب الله در محورهاي مختلف از قبیل انتخاب رئیس جمهور، ترکیب دولت و قانون انتخابات به امتیازهای مورد نظر خویش دست پیدا کرده است. اگرچه برخی از این مؤلفه ها شاخص های ایده آلی نیستند اما کسب این نتایج در مرحله کنونی بسیار تقویت کننده خواهد بود. روی دیگر سکه این توافق نيز معادله جدیدی است که در بیروت شکل گرفت و منجر به آن شد تا جنبلاط از بدو ورود به دوحه فارغ از گروه 14 مارس حضوری بی سر وصدا داشته باشد و هیچگونه اظهار نظر و مداخله ای در مناقشات و چانه زنی های جاری از خود بروز ندهد. این موضع جنبلاط ناشی از شرایطی است که در منطقه جبل در بیروت به عنوان منطقه تحت نفوذ وي شکل گرفته است. بنا به ادعای برخی رسانه ها، جنبلاط و مروان حماده به عنوان سردمداران اصلی بسیاری از تنش های داخلی لبنان اکنون به برگی سوخته برای سرویس های اطلاعاتی غرب تبديل شده اند و عملکرد آنها رسوایی جدی به وجود آورده به طوری که جنبلاط منفعت خود را در سکوت وعدم مشارکت در چانه زنی ها دیده است.نکته قابل توجه ديگر در تحولات اخیر لبنان، موضع گیری عربستان در سیر مذاکرات جاری دوحه است. عربستان در نشست قاهره نتوانست دیدگاه خود را در برخورد با حزب الله به کرسی بنشاند اما در ادامه تلاش هایش، اكنون از ایفای نقش مؤثر قطر به عنوان میزبان و محور پیگری های میانجی گرایانه چندان خشنود نیست. موضع گیری هایی که از سوی مقامات یا رسانه های سعودی منتشر شده و از طرف بوش و مقامات امریکایی نیز بیان گردید، نشان داد این فرآیند توافق مورد رضایت عربستان و امریکا نيست و اینکه قطر به عنوان یک کشور کوچک بتواند میزبانی یک حرکت آشتی گرایانه را در قبال لبنان ایفا کند، مطلوبیتی برای امریکا و عربستان ندارد. عربستان در آخرین موضع گیری در این خصوص، تنها ازهرگونه توافق که مانع مداخله غیرعربی در لبنان شود، استقبال کرده است. این یعنی عربستان اکنون دچار اغتشاش دیپلماتیک شده و موضع گیری هاي رسمي اين كشور از موازین منطقی و اخلاقی خارج گرديده است. چراکه اين اعلام موضع به معناي اين است كه عربستان مداخله عربی در امور لبنان را برای خود محرز و قطعی دانسته و هرگونه حضور و اثرگذاری رقبای منطقه ای را برنمی تابد. این در حالیست که نتیجه حاصله در نشست دوحه نشان داد جایگاه منطقه ای عربستان به دلیل همین مواضع شتابزده و گاهی متزلزل رو به افول گذاشته و این موقعیت منطقه ای باید مورد تجدید نظر قرار گیرد. از سوی دیگر در تحولات آتی لبنان، واکنش مقامات امریکایی و اسرائیلی درخصوص اجرای این توافقات، به عنوان یک متغیر جدی قابل بررسي است. همچنین سعودی ها نیز با ناخشنودی از فرایند شکل گیری توافقی که معادله قدرت را به نفع جبهه مقاومت تغییر داده، ازهرگونه تلاش برای ایجاد تزلزل در اجرای توافقات فروگذار نخواهند کرد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 196]