واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: آقاي متكي رسا صحبت كنيد
محمد علي منفرد*
سفر عبدالرحمن العطيه دبير كل شوراي همكاري خليج فارس به جمهوري اسلامي ايران بي گمان يك پيروزي ديپلماتيك براي سياست خارجي ايران است چرا كه در شرايطي كه غرب و در راس آنها آمريكا با دامن زدن به پديده موهوم و دروغين ايران هراسي ((Iran phobiaدر تلاشند روابط جمهوري اسلامي ايران را با كشورهاي حاشيه خليج فارس متشنج كنند تقاضاي شوراي همكاري خليج فارس براي گسترش روابط با جمهوري اسلامي ايران طليعه شكست غرب در دامن زدن به پديده ايران هراسي به شمار مي رود.
البته همان گونه كه آقاي العطيه در كنفرانس مطبوعاتي مشترك با وزير امور خارجه كشورمان تاكيد كرد فصل تازه روابط جمهوري اسلامي ايران با شوراي همكاري خليج فارس در نتيجه پيشنهادهاي عملي رئيس جمهوري اسلامي ايران كه نخستين بار در اجلاس دوحه شركت كرده بود گشوده شده است.
اين پيشنهادها كه بيشتر در حوزه اقتصادي و به طور مشخص باعنوان تجارت آزاد مطرح شد به نظر مي رسد كه توجه مثبت كشورهاي عضور شوراي همكاري خليج فارس را جلب كرده و مي تواند نقطه عزيمت مناسبي براي شروع دوره تازه اي از مناسبات ميان دو طرف باشد.بديهي است كه پس از طي شدن فرايند اعتماد سازي متقابل كه در گذشته بر اثر فشارها و تبليغات قدرت هاي فرامنطقه اي خدشه دار شده روابط دو طرف مي تواند به سطحي استراتژيك و به خصوص در حوزه هاي كه مورد نظر جمهوري اسلامي ايران است يعني تامين امنيت منطقه توسط كشورهاي منطقه و خروج قدرتهاي آشوب ساز خارجي گسترش يابد.بايد در نظر داشت كه انعقاد پيمانهاي امنيتي ميان كشورها فرايندي است كه به زيرساختهاي مختلف احتياج دارد و در روابط بين الملل انعقاد پيمان امنيتي ميان دو كشور از عمق و ثبات روابط ميان دو طرف حكايت مي كند كه معمولا دچار نوسان نمي شود و عاليترين سطح روابط به شمار مي رود.
اعتماد سازي ميان جمهوري اسلامي ايران و كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس ضرورتي اجتناب ناپذير است اما به هيچ عنوان به معناي گذشتن ازاصول و اهدافي كه درچارچوب منافع ملي قرار دارند نيست؛ چرا كه در صورت چشم پوشي و يا ناديده گرفتن مسائلي كه مربوط به منافع ملي است و طي ساليان دراز در ذهنيت يك ملت نهادينه شده است پايه هاي هر گونه گسترش روابط سست و متزلزل خواهد شد و در دراز مدت براي هر دو طرف قابل اتكاء نخواهد بود.
يكي از تجليات آشكار منافع ملي جمهوري اسلامي ايران كه مورد اتفاق نظرهمه مردم ايران با هر گرايش و سليقه سياسي است عنوان خليج فارس است كه خط قرمز منافع ملي محسوب شده و تحت هيچ شرايطي قابل معامله و مذاكره نيست.اقدام يكپارچه مردم ايران در پاسخ به اقدام موسسه نشنال جئوگرافي كه به خصوص در ميان جوانان و ايرانيان مقيم خارج از كشور پر رنگتر بود به خوبي از عمق دلبستگي مردم ايران به منافع ملي و تجليات آن حكايت دارد. شايد بتوان گفت واژه خليج فارس نيز همانند نوروز؛ادبيات فارسي ؛ رستم و سهراب؛ شاهنامه و گلستان و بوستان؛ حافظ و سعدي به يكي از نمادها و رمزگان هاي فرهنگي و نشانه هاي هويت ملي تبديل شده است.
تاكيد حضرت امام خميني (ره) بر واژه اروند رود كه برخي از نزديكان امام نقل مي كنند در همين راستا قابل تحليل است. از اين رو گذشتن از واژه خليج فارس و جايگزيني آن با هر واژه مجعول ديگر در ذهنيت ايراني گناهي نابخشودني محسوب مي شود و چشم پوشي از آن همانند چشم پوشي از حاكميت ايران بر ابوموسي و تنب بزرگ وكوچك تلقي خواهد شد خليج فارس بخشي از هويت ايراني است و چه كسي است كه نداند هويت قابل معامله و مذاكره و مصالح نيست همانگونه كه پروفسورفضل الله رضا استاد فرهيخته ايراني مي گويد"فرهنگ ملي ما فرهنگي است كه با گذشته پيوستگي دل انگيز داردو حوادث روزگار و فراز و نشيب تاريخ پيوند ان را نگسلانيده است"(1)
روي سخن من با جناب آقاي متكي وزير محترم امور خارجه است كه در كنفرانس مشترك مطبوعاتي با عبدالرحمن العطيه احتمالا با هدف خوشايند ميهمان كه آن هم البته در فرهنگ ما ريشه دار است و يا با هدف پرهيز از تاثير حاشيه ها بر متن به جاي استفاده از عنوان كامل شوراي همكاري خليج فارس از واژه شوراي همكاري استفاده كرد.
امري كه حتي اگر حمل بر بي دقتي جناب آقاي وزير و يا فشار كاري شود نيز قابل اغماض و چشم پوشي نيست چرا كه يكي از وظائف اوليه ديپلماتها و مسئولين سياسي دقت در استخدام كلمات و عبارات است هم از اين رو معمولا در كشورهاي صاحب ديپلماسي تيمي از مشاوران با تجربه و كاركشته متن سخنراني هاي را مي نويسند وپاسخ سئوالات احتمالي مطروحه در كنفرانس هاي خبري را به حسب تجربه و با تكيه بر شناخت از جامعه مطبوعاتي و خبرنگاري و با اشراف بر مسائل روز از پيش آماده مي كنند تا مبادا واژه يا عبارتي بر خلاف منافع و مصالح ملي از زبان مسئول سياسي صادر شود كه بعدها مي تواند مورد سوء استفاده و استناد رقبا قرار گيرد.
متن سخنان جناب آقاي متكي حتما براي جناب آقاي العطيه ترجمه مي شود و صد البته در تلويزيونهاي الجزيره و العربيه بارها و بارها تكرار مي شود آيا بهتر نبود جناب آقاي متكي با صداي رسابه جاي استفاده از عنوان شوراي همكاري از عنوان شوراي همكاري خليج فارس استفاده مي كردند؟بدون ترديد ما نبايد در پذيرش عنوان سازما نها و اتحاديه هايي كه با منافع ملي ما در تضاد هستند پيشقدم باشيم و با پافشاري بر مواضع خود طرف مقابل خود را به همسويي با منافع ملي خودمان و البته تجليات آن ترغيب يا وادار كنيم.به هر حال اظهارت جناب آقاي متكي چه ناشي از بي دقتي باشد و چه ناشي از مصلحت سنجي هاي سياسي خارج از دايره منافع ملي جمهوري اسلامي ايران قرار دارد كه اميدواريم اصلاح شود.
كارشناس ارشد روابط بين الملل و دانشجوي دكتري امنيت ملي
پي نوشتها:
1)فضل الله؛رضا " شاهنامه و هويت ملي ايران" ؛ اطلاعات سياسي و اقتصادي؛ شماره42-41 ؛بهمن و اسفند 1369؛ص6.
2)نقيب زاده؛احمد؛ تاثير فرهنگ ملي بر سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران؛ دفتر مطالعات سياسي و بين المللي؛1381
3) اخبار صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران؛سه شنبه هفتم آبان ماه
چهارشنبه 8 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 139]