واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: نقاشی کودکتان را تحلیل کنید تا به دنیای درونیش برسید !
یك آسمان بنفش با گلهایی كه در آسمان پرواز میكنند. درختانی با برگهای قرمز و یك خانه با دودكش. جادهای كه توی آن یك ماشین حركت میكند و بچهها و مامان و بابا كه دست هم را گرفتهاند و موهایشان سیخ سیخی شده است. این نقاشی زیباست. مامان به او میگوید: چرا آسمان بنفش است؟ چرا گلها توی آسمان هستند؟ چرا موهای ما سیخ سیخی است انگار ترسیدهایم. زیبا میگوید دلم میخواد. دوست ندارم عوضش كنم. مادر نمیداند كه هر چیزی كه كودك میكشد ریشه در تفكرات و دنیای تخیلی او و واقعیات پیرامونش دارد. روانشناسان كودك تحلیلهای زیادی از نقاشی آنان میكنند و میتوانند به زوایای پنهان روحیات كودكان و مشكلاتی كه هرگز به زبان نمیآورند و گاه والدین هم به آن اشارهای نمیكنند پی ببرند. زهره مرشدی روانشناس و مشاور مدرسه میگوید: اعضای یك خانواده هماهنگ، در نقاشیهای كودكان، همیشه با هم و دست در دست هم نشان داده میشوند. اگر این اشخاص در تصویر در حالتی تعاملی و خوش و خرم بایكدیگر باشند نشان میدهد درجه صمیمیت آنها بیشتر است. كودك، در نقاشی خانواده، تصویر خود را نزدیك شخصی نقاشی میكند كه بیشتر دوست دارد؛ ولی اگر كودكی فكر كند كه مثلا خواهرش بیش از او مورد توجه پدر و مادر است، در نقاشی خود خواهرش را بین پدر و مادر و خود را دورتر از آنها در حاشیه كاغذ قرار میدهد. در بعضی از نقاشیها تعدادی از افراد خانواده داخل خانه و تعدادی دیگرخارج از خانه نمایش داده میشوند. اینگونه نقاشیها یا منعكسكننده غیبت واقعی شخص یا اشخاصی است كه در خارج از خانه ترسیم شدهاند یا كمبود جذابیت عاطفی كودك را نسبت به آنها مینمایاند. وی میافزاید: نقاشی بزرگی كه همه صفحه را بگیرد نشانه اعتماد به نفس كودك است، اما كودكی كه نقاشی ریز و كوچكی در یك گوشه صفحه میكشد و بقیه را سفید میگذارد اغلب از اعتماد به نفس كمی برخوردار است. استفاده از خطوط شكسته و لرزان نیز همین حالت را نشان میدهد. سهیل یك خواهر كوچولوی تازه به دنیا آمده دارد. او وقتی نقاشی میكشد همیشه خواهر كوچولوی خود را از خود بزرگتر میكشد و نشان میدهد همانطور كه در قنداق از او بزرگتر است ایستاده و او كوچكتر است. روانشناس مهدكودك میگوید: از وقتی خواهرش به دنیا آمده حس میكندكمتر مورد توجه واقع میشود به همین دلیل در نقاشیهای خود او را بزرگتر از خود ترسیم میكند و همیشه خودش یك گوشه دورتر از خواهر، مادر و پدر ایستاده است. او معتقد است والدین این كودك باید توجه موثرتری به او نشان دهند و او را در سرنوشت نوزاد تازه به دنیا آمده دخیل كنند و در مورد كارهایش از او كمك بخواهند تا خود را جدا از مجموعه خانواده حس نكند. در بیشتر نقاشیهایی كه كودكان ترسیم میكنند، همیشه یك شخصیت اصلی وجود دارد كه كودك بیشترین بار احساسی خود را چه به صورت عشق و ستایش و چه به صورت ترس و دلهره روی او مستقر میكند. این شخصیت اصلی غالبا قبل از دیگران ترسیم میشود، زیرا او اولین شخصی است كه كودك به او فكر میكند. این شخصیت اصلی، همیشه در اندازهای بزرگتر از دیگر اشخاص و با جزئیاتی بیشتر و كاملتر ترسیم میشود. هنگامی كه در نقاشی خانواده، یكی از اعضای خانواده وجود ندارد، میتوان نتیجه گرفت كه كودك آگاهانه یا ناخودآگاه آرزوی نبودن آن شخص را دارد. این پدیده بیشتر در نقاشیهای كودكانی دیده میشود كه با گذشت چند سال هنوز تولد خواهر یا برادر كوچكتر از خود را نپذیرفتهاند. بنابر این با حذف این كودك مزاحم از نقاشی، خود را در دورانی طلایی كه قبل از تولد نوزاد در آن زیستهاند، به تصویر میكشند. نقاشی به ما كمك میكند تا به دنیای درونی و روح كودك پی ببریم، بدانیم چه نیازهایی دارد، آیا كودك ناسازگار یا بیمار است؟ در بزرگسالی میخواهد چه كاره شود ؟ و... به دلیل علاقه بسیاری از خانوادهها و اهمیت نقاشی كودكان تصمیم دارم در این شماره و در چند شماره آینده مفاهیم نقاشی كودكان را به طور كاملا خلاصه شده، تقدیمتان كنم. مفهوم خورشید، ماه، آسمان، زمین، اتومبیل و حیوانات را در این شماره با هم بررسی میكنیم، لطفا توجه داشته باشید كه شما به كودك، موضوع نقاشی نمیدهید و خودش آزادانه نقاشی میكشد. برخلاف تصور رایج، نقاشی كودكان پر از نمادهای زندگی اوست. روانشناسان معتقدند خورشید نماد والدین او است. خورشید در نقاشی كودك همچنین نشانه امنیت، خوشحالی، گرما، قدرت و به قول روانشناسان خورشید به معنی پدر است. وقتی رابطه كودك و پدر خوب است كودك خورشید را در حال درخشیدن میكشد و وقتی رابطه آن دو مطلوب نیست كودك خورشید را در پشت كوه ناپدید میكند. ترس كودك از پدر به رنگ قرمز تند یا سیاه در نقاشی دیده میشود. البته با یك نقاشی ما به قضاوت نمیپردازیم بلكه باید چند نقاشی كودك را بررسی كرد. اما برخلاف خورشید، ماه نشانه نیستی است. اغلب كودكان ماه را كنار قبر و قبرستان میكشند. كودكان در نقاشی خود ماه را با مرگ معنی میبخشند. آسمان به معنی الهام و پاكی و زمین به معنی ثبات و امنیت است. كودكان خیلی كوچك هیچوقت خطی برای نشان دادن زمین ترسیم نمیكنند، ولی در 5 یا 6 سالگی كه آغاز به درك دلایل منطقی میكنند به كشیدن زمین نیز میپردازند. در جامعه امروزی، ماشین نشانه قدرت است، به همین دلیل در نقاشیهای كودكان مخصوصا پسربچهها ماشین زیاد دیده میشود. اشكان هر وقت نقاشی میكند یك خانه و ماشین میكشد كه خودش پشت فرمان نشسته است. آنها ماشین ندارند، اما دایی او كه دارای یك خودرو شخصی است گاهی اجازه میدهد در حالت پارك اشكان پشت فرمان قرار بگیرد. به اعتقاد پژوهشگران ترجیح دادن كشیدن ماشین به جای آدم در این دوره خود به خود نشاندهنده وابسته بودن شخص به دنیای خارج و زندگی ماشینی است. البته این مسائل بستگی به سن، فرهنگ،عوامل ذهنی و... نوجوان دارد، اما كشیدن در حال راندن ماشین توسط كودك درخواست قدرت را در او نشان میدهد. اگر كودك شما در اطراف خود با حیوانات سر و كار ندارد و به باغ وحش نمیرود باید به حیواناتی كه در نقاشیهایش حضور دارند توجه كرد. گاهی ممكن است كودك احساس گناه و تقصیری را كه تجربه كرده و جرأت نكرده آن را ابراز كند در نقاشی و در قالب حیوان نشان دهد. كشیدن حیوانات درنده نشانه فشارهای درونی و مخفی كودك است. مثلا كودكی كه نسبت به برادر كوچكتر تازه به دنیا آمدهاش حسادت میكند در نقاشیاش ممكن است گرگ بكشد كه این نشاندهنده ترس و دلهره كودك از تازه وارد كوچولو است. تحلیل نقاشی كودك یك كار تخصصی است كه شما میتوانید با كمك روانشناسان كودك اقدام به این كار كنید. برای این كه نقاشیهای كودكتان به شما كمك كند كه به اسرار درون او واقف شوید نباید بالای سر او بنشینید و به او مداد رنگی به میل خودتان بدهید. او در نقاشی كردن باید آزادی كامل داشته باشد. در پایان نقاشی از كودك بخواهید كه در مورد تصاویر كشیده شده برای شما حرف بزند. اینگونه اطلاعات به شما در تجزیه و تحلیل نقاشی كودك كمك میكند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 201]