این زانوهای دردناک

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: ● علل بروز آرتروز و دردهای مفصلی در زنان و راههای پیشگیری
یادم می آید وقتی بچه بودم، مادربزرگم هر وقت می خواست از جای خود بلند شود. دستها را به زانو می گرفت و با چهره در هم كشیده ای می گفت: «آخ، امان از این زانو درد». من كه آن موقع دختر نوجوانی بودم با خودم می گفتم «مادرجون برای یك زانو درد ساده چه آه و ناله ای سر می دهد.»
سالها گذشت تا فهمیدم همین درد زانوی ساده تا چه حد می تواند یك فرد را از كار و زندگی بیندازد و تاب و توان را از او سلب كند. اما نكته ای كه هنوز برایش روشن نشده این است كه چرا امروز از یك دختر ۱۸ ساله گرفته تا یك مادربزرگ ۸۰ ساله همه از درد زانو شكایت دارند و این مسأله به صورت اپیدمی درآمده است. حرفهای دوستم كه این جا رسید گفتم: حق با توست. به نظرم سوژه این هفته صفحه بانوان خانواده را پیدا كردم «علل زانو درد و راههای پیشگیری و درمان آن».
به همین منظور به سراغ دكتر حسین حسن آبادی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی و متخصص طب فیزیكی و توانبخشی رفتم و گفتگو را با وی اینگونه آغاز كردم.
● آقای دكتر اصولاً زانو درد چرا به وجود می آید؟
▪ به طور كلی زانو درد می تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. ابتدا باید دید كه علت پدید آورنده درد زانو در ناحیه خود زانو است یا از نقاط دیگری مثل مفاصل مجاور یا كمر به آن منتقل شده است. البته در برخورد با دردهای ناحیه زانو بایستی نكات متعددی مدنظر قرار گیرد تا علت و منشأ درد پیدا شود و بتوان براساس آن درمان صحیح و اصولی را انتخاب كرد.
در این زمینه یا دردها مربوط به خود مفصل زانو است نظیر آرتروز و یا مربوط به بافتهای نرم مجاور آن می شود مانند آسیب لیگامانهای اطراف زانو و یا عضلات همجوار آن كه در بین این عوامل، آرتروز یكی از شایع ترین آنهاست كه در سنین میانسالی و بالاتر به طور معمول مشاهده می شود.
● آرتروز چه علایمی دارد؟
▪ مهمترین علامت آن در زانوست كه خصوصاً موقع دو زانو یا چهار زانو نشستن، بلند شدن و یا از پله بالا رفتن خود را نشان می دهد اما در موارد پیشرفته به طور دایم درد زانو وجود دارد. در این شرایط گاهی زانو متورم می شود و مریض احساس می كند بافتهای نرم و عضلات پشت اندام تحتانی كه به ناحیه زانو چسبندگی دارند، تحت كشش قرار دارند و این حس هنگام بالارفتن از پله ها كه نیاز به راست شدن كامل زانوها می باشد، بیشتر است و گاه در مراحل پیشرفته آرتروز زانوها به شكل پرانتزی در می آید.
متأسفانه وقتی كه زانو دردناك می گردد سیكل معیوبی شروع می شود بدین معنی كه بیمار برای تسكین درد و پرهیز از بروز درد، استفاده از زانو را كاهش می دهد و در زمانی كه درحال استراحت است آن را در وضع نیم خم شده نگه می دارد كه این امر از یكطرف ضعف عضلانی خصوصاً در عضله چهار سر ران را به دنبال دارد و از طرف دیگر سبب كوتاه شدن عضلات مجاور زانو و بافتهای نرم پشت آن می شود كه این اتفاقات در نهایت سبب تشدید درد و مشكلات بیمار می گردد.
● آقای دكتر چه عواملی باعث آرتروز زانو می شود؟
▪ مهمترین عوامل مؤثر در بروز آرتروز زانو، اضافه وزن، شكستگی های قبلی ناحیه زانو، آسیبهای لیگامانی و منیسكها، بالا رفتن سن، بی حركت كردن طولانی مدت زانو و برخی مشاغل سخت می باشد كه معمولاً پزشك با شنیدن شكایات بیمار و معاینه دقیق می تواند تشخیص دهد، در برخی موارد هم باید رادیوگرافی ساده مفصل انجام شود و چنانچه با اقدامات فوق مشخص نگردید نیاز به اقدامات پاراكلنیك بیشتر نظیر آزمایش خون، MRI، اسكن رادیو ایزوتوپ، نوار عصب و عضله می باشد.
● آقای دكتر آیا آرتروز درمان شدنی است؟
▪ اگر منظور درمان قطعی است تا دوباره زانو به حالت اول برگردد كه پاسختان منفی است ولی در زمینه اقدامات درمانی، كنترل بیماری و كاهش درد باید بگویم، ضمن آموزشهای لازم درباره ماهیت بیماری، علل ایجاد كننده آن و عواملی كه می تواند سبب تشدید درد و پیشرفت بیماری شود، اقداماتی را به مریض گوشزد می كنیم تا بتواند بر درد و عوارض ناشی از این بیماری تا حدودی فایق بیاید.
۱) از دو زانو و چهار زانو نشستن جداً خودداری كند.
۲) از كفش مناسب استفاده كند، (حداكثر پاشنه دو سانت، پنجه آن پهن، كف آن مقداری ضخامت داشته باشد و در صورت امكان بند دار باشد) هم از خم نگه داشتن طولانی مدت زانو اجتناب كند.
۳) ورزشهای تقویتی و كششی مورد نیاز را برای تقویت عضله چهارسر ران و ورزشهای كششی برای عضلات پشت اندام تحتانی و بافتهای نرم پشت زانو به بیمار آموزش داده و طبق دستور پزشك حتماً به تعداد كافی انجام شود.
● آیا فیزیوتراپی هم نقشی در درمان آرتروز دارد؟
▪ یك مرحله درمان آرتروز، فیزیوتراپی است. درصورتی كه با توصیه های لازم به بیمار وضعیت بهتر نشد و مشكل بیمار كاملاً برطرف نگردید، فیزیوتراپی را با تأكید به گرم كردن مناسب و عمقی زانو خصوصاً ناحیه پشت زانو و عضلات مجاور و استفاده از روشهای ضد درد و انجام ورزشهای كششی و تقویتی مناسب پس از گرم كردن زانو برای بیمار شروع می كنیم.
البته در هنگام تجویز فیزیوتراپی باید به بیمار یادآور شویم كه در جلسات اول امكان تشدید درد وجود دارد و نباید فیزیوتراپی را قطع نماید بعلاوه بایستی بیمار متقاعد شود كه در خارج از زمان فیزیوتراپی و هنگام حضور در منزل نیز ورزشهای تجویز شده را انجام دهد و اقدامات بهداشتی لازم جهت مراقبت از زانو كه به وی تذكر داده شده نظیر استفاده از كفش مناسب، پرهیز از دو زانو و چهار زانو نشستن، و... را كاملاً رعایت كنند در صورتی كه درد بیمار با تمهیدات فوق و مراحل ذكر شده كاهش نیابد و كنترل نشود می توان از دارو جهت تسكین درد بیمار استفاده كرد.
● آیا مصرف داروهای گرانقیمت نظیر «گلوكزامین» در بهبود بیماری مؤثر است؟
▪ بسیاری از داروهایی كه توصیه می شود درحد تئوری مؤثر است و در مطالعات علمی انجام شده اثربخشی آنها رد شده نظیر «گلوكزامین» كه توسط پزشكان توصیه می شود ولی اثر بخشی ندارد. اما بسته به نیاز بیمار و وضعیت زانو در معایناتی كه انجام می شود می توان از داروهای مسكن و ضد التهاب استفاده كرد. البته در این مورد هم توصیه می شود مصرف دارو در حداقل و براساس نیاز بیمار باشد و مریض از مصرف داروهای متعدد و برای طولانی مدت پرهیز كند.
● دكتر حسن آبادی، چرا خانمها بیشتر از آقایان آرتروز می گیرند؟
▪ پاسخ این سؤال را خانمها خودشان بهتر می دانند چون زیادتر و بیشتر از توان خود كار می كنند. بین كارها به خود استراحت نمی دهند. كارهای سنگین را به مدت طولانی انجام می دهند. اجسام سنگین را به تنهایی جابه جا می كنند.
اغلب خریدها را یكجا انجام داده و چند ساك و كیسه و سبد را با هم حمل می كنند و در شرایط موجود منازل آپارتمانی، آنها را از پله بالا می برند در ضمن كارها را ایستاده انجام می دهند و درحالی كه می توانند بنشینند ترجیح می دهند ایستاده باشند بعلاوه پوشیدن كفش پاشنه بلند مخصوصاً كفشهایی كه اصلاً استانداردهای بهداشتی در آن لحاظ نمی شود عامل دیگری است كه در بروز درد زانو، آرتروز و... مؤثر است.
● چه توصیه ای برای این خانمهای زحمتكش دارید؟
▪ علاوه بر آنچه برای پیشگیری از آرتروز به طور عموم مطرح است چند نكته كوچك هم ویژه خانمهاست. اگر به خرید می روند حتماً از چرخ دستی برای حمل كالا استفاده كنند تا جایی كه ممكن است نایستند. كفش پاشنه بلند نپوشند «ورزش كنند» كارهای سخت و سنگین را به تنهایی انجام ندهند.
اگر امكان دارد هفته ای دوبار شنا كنند. شیر را حداقل روزانه ۲ تا ۳ لیوان بنوشند از داروی مسكن بی رویه و بدون تجویز پزشك استفاده نكنند و در صورتی كه احساس درد كردند به پزشك مراجعه كنند تا با معاینه و تشخیص قطعی درمان شوند و بالاخره اینكه از خودشان بیشتر مراقبت كنند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 347]