دانش - پشه را بكش

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: دانش - پشه را بكش

دانش - پشه را بكش

پري گيلاني:پژوهشگران انستيتو مالارياي دانشكده بهداشت عمومي دانشگاه جانز هاپكينز در بلومبرگ، ويروس پيش ‌از اين ناشناخته‌اي را شناسايي كرده‌اند كه Anipheles gambiae ــ پشه‌اي كه بيش از همه مسوول انتقال مالاريا است ــ را آلوده مي‌كند. به گفته اين پژوهشگران روزي مي‌توان از اين ويروس كشف ‌شده براي انتقال اطلاعات ژنتيكي جديد به پشه‌هاي آنوفل به عنوان بخشي از يك استراتژي براي كنترل مالاريا كه هر سال بيش از يك ميليون نفر را در سرتاسر جهان مي‌كشد، استفاده كرد. اين ويروس كه AdDNV نام دارد، يك ويروس دنسونوكلئوسيس يا در اصطلاح دنسوويروس است كه در پشه‌ها و حشرات ديگر فراوان ديده مي‌شود اما جانوران مهره‌دار نظير انسان را آلوده نمي‌كند. اگرچه به نظر نمي‌رسد اين ويروس آسيبي به پشه‌ها بزند، پژوهشگران پي بردند كه براي لارو پشه فوق‌العاده مسري است و به آساني به پشه‌هاي بالغ منتقل مي‌شود. به گفته جيسون راسگان (J.Rasgon)، نويسنده اصلي اين مقاله، اين اكتشاف به شكلي غيرمنتظره هنگامي صورت گرفت كه گروه پژوهشي مشغول انجام آزمايش‌هايي با اين هدف بودند كه ببينند آيا مي‌توان از باكتري‌هاي ولباخيا (Wolbachia) براي آلوده كردن سلول‌هاي پشه A.gambiae استفاده كرد يا خير. زيائوزيا رن (X.Ren)، دانشجوي فوق‌دكتراي پژوهشكده مالارياي جانز هاپكينز، ضمن انجام تحليلي متوجه زائده‌اي شد كه به شكل نواري شاخص در ژل الكتروفورز به‌كار‌رفته براي تشخيص باكتري‌ها ظاهر شده بود. راسگان كه استاديار گروه ايمني‌شناسي و ميكروبيولوژي مولكولي دانشكده بلومبرگ است، توضيح مي‌دهد كه «يافتن زائده‌هايي مانند اين در آزمايش‌ها غيرعادي نيست، اما ما تصميم گرفتيم درباره اين يكي بيشتر تحقيق كنيم زيرا هربار با آن روبه‌رو مي‌شديم. وقتي آن را تعيين توالي كرديم در كمال تعجب دريافتيم كه يك ويروس جديد پيدا كرده‌ايم.» به گفته راسگان اين ويروس را بالقوه مي‌توان طوري تغيير داد كه پشه را بكشد يا آن را از انتقال انگل مالاريا ناتوان سازد. گروه پژوهشي براي آزمودن اين امكان، از AgDNV تغييريافته با موفقيت براي بيان پروتئين نورتاب سبز بي‌خطري در پشه‌هاي بالغ استفاده كردند كه تشخيص آن در زير ميكروسكوپ به راحتي امكان‌پذير است. راسگان مي‌گويد «به لحاظ نظري مي‌توان از اين ويروس براي توليد سم مهلكي در پشه استفاده كرد يا به آنها برنامه داد كه مثلا پس از 10 روز بميرند، زيرا در اين فرصت نمي‌تواند انگل مالاريا را به انسان منتقل كند. اما تا رسيدن به اين تدابير سال‌ها بايد تلاش كرد.»

يافتن راه‌حلي براي ريشه‌كن كردن مالاريا از آرزوهاي ديرين دانشمندان است. شايد در كشورهاي پيشرفته و ثروتمند، مالاريا مانند آبله يا فلج‌ اطفال مسئله‌اي حل شده باشد اما حقيقت اين است كه ما در سياره‌اي مالاريا زده زندگي مي‌كنيم و اكنون مالاريا بيش از هر زماني در گذشته جان آدم‌ها را مي‌گيرد. اين بيماري در 106 كشور جهان بومي است و نيمي از مردم جهان را تهديد مي‌كند. انگل مالاريا در سال‌هاي اخير در برابر بسياري از داروها چنان مقاوم شده كه نيرومندترين سويه‌هاي آن را به زحمت مي‌توان كنترل كرد.
تقريبا هر سال مالاريا نيم ميليارد نفر را آلوده مي‌كند كه از اين تعداد دست كم يك ميليون نفر خواهند مرد كه بيشترشان كمتر از پنج سال دارند. اكثريت قريب به اتفاق اين بخت‌برگشته‌گان در آفريقا زندگي مي‌كنند.
خوشخبتانه در چند سال اخير، مالاريا توجه بنگاه‌هاي كمك‌رساني و اهداكنندگان كمك‌هاي مالي را كاملا به خود جلب كرده است. سازمان بهداشت‌ جهاني، كاهش مالاريا را يكي از اولويت‌هاي اصلي خود قرار داده و بيل گيتس كه مالاريا را «بدترين چيز روي سياره زمين» ناميد، صدها ميليون دلار به تلاش‌هايي كه از طريق بنياد بيل و ملينداگيتس صورت مي‌گيرد، كمك كرده است. دولت بوش نيز در اين رابطه 2/1 ميليارد دلار متعهد شده و بودجه اختصاص يافته به مالاريا از سال 2003 تاكنون دو برابر شده است.
هدف همه اين تلاش‌ها اين است كه با تركيب تقريبا تمامي تكنيك‌هاي ضد مالارياي شناخته شده، از باستاني (طب گياهي چيني) و قديمي (پشه‌بند) گرفته تا فوق مدرن (معجون‌هاي چند دارويي) اين بيماري را از پا بيندازند. متاسفانه انگل مالاريا با چنان سرعتي توليد‌مثل مي‌كند كه پيوسته جهش‌هاي جديدي در آن ظاهر مي‌شود و در نتيجه با دور تند تكامل مي‌يابد. بعضي از اين جهش‌ها انگل مالاريا را در برابر داروي موثر «كلرو كوئين» كه زماني مانند يك معجزه به نظر مي‌رسيد، مقاوم ساخت و اين ويژگي به سرعت به نسل‌هاي بعدي انگل‌ها منتقل شد و با هر بار قرار گرفتن در معرض كلروكوئين، فقط انگل‌هاي مقاوم به دارو تكثير شدند و به‌زودي همه‌گيري‌هاي مالاريا در مقياس گسترده به جان مردم افتاد. تا دهه 1990 مالاريا چنان افسار گسيخت كه تعداد قربانيان آن بيشتر و درمان آن دشوارتر از هر زماني در گذشته بود.
وقتي بحث از مالاريا مي‌شود تنها يك چيز قطعي است و آن اينكه راه دشواري براي مبارزه با آن پيش روي ماست. به نظر مي‌رسد كه فعلا بهترين راه‌حل همان پشه‌بندهاي سنتي است.
Science Daily, Aug.22, 2008
پنجشنبه 7 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 211]