حرف و حديث هاي يك سريال تاريخي مصائب يوسف پيامبر(ع)

واضح آرشیو وب فارسی:سياست روز: حرف و حديث هاي يك سريال تاريخي مصائب يوسف پيامبر(ع)

گروه فرهنگي- انتقادهايي كه اين روز‌ها چه از طرف مسئولا‌ن صدا و سيما با عنوان و چه از طرف برخي از علما به لحاظ درون مايه و صحت و سقم و سنديت داستان از اين سريال مي شود جايي براي نقد منتقدان سينما و تلويزيون نمي گذارد.
هنوز شش قسمت از پخش سريال "يوسف پيامبر(ع") نگذشته است كه افراد مختلف به نقد اين سريال پرداخته اند و از ديدگاه‌هاي مذهبي و فني به اين مجموعه انتقاد مي‌كنند. از آن طرف كارگردان و دست اندركاران اين مجموعه هم در پي پاسخ گويي در اين زمينه برآمده اند و بسياري از اين انتقادها را نادرست تلقي مي‌كنند. ‌
تاكنون سريال‌هاي تاريخي و مذهبي زيادي در سيما توليد شده كه هر يك در زمان توليد و پخش خود بازتاب‌هايي در بين مردم، كارشناسان مذهبي و منتقدان داشته اند. هر كس به زعم خود درباره آنها اظهارنظر كرده كه برخي از موارد مثبت، تعدادي هم منفي بوده است بر هيچ كس پوشيده نيست كه ساخت سريال مذهبي و تاريخي تفاوت‌هاي زيادي با ساير مجموعه‌هاي تلويزيوني دارد و بجز موارد فني و هنري بايد جنبه‌هايي مانند سنديت تاريخي، مطابقت با احاديث معتبر و كتاب‌هاي مذهبي و به ويژه الهام از قرآن كريم نيز در آن لحاظ شود. ‌
به طور طبيعي حساسيت‌ها درباره اين قبيل مجموعه‌ها به مراتب بيشتر از ساير برنامه‌هاست و سازندگان اين گونه آثار بايد دقت زيادتري نسبت به ساخت ساير آثار از خود نشان دهند. سريال "يوسف پيامبر(ع") نيز يكي از مجموعه‌هايي است كه با وجود گذشت تنها شش قسمت از پخش آن، چه به لحاظ محتوايي و چه از نظر فني انتقادهايي را متوجه خود كرده است. ‌
نخستين انتقاد از جانب آيت الله "جعفر سبحاني" از استادان حوزه علميه قم بود كه در هنگام بازديد از پروژه سينمايي "ملك سليمان" مطرح شد. وي گفت: همه هنرمندان و دست اندركاران ساخت فيلم و سريال موظب باشند تا فريب تاريخ نگاري اسرائيليات را نخورند. بعضي از مسائل به تصوير كشيده شده درسريال حضرت يوسف(ع) از نوشته‌هاي اسرائيليات است چرا كه اگر ازدواج يك مرد با دو خواهر در آن شرايط حرام نبوده، ولي دليلي ندارد كه اين مسئله در فيلم گنجانده شود. ‌ وي افزود: اين نوع مسايل مقبوليت عمومي‌ندارد و در شرايط امروز بيننده از اين تصاوير برداشت غير صحيح دارد. ‌
اين استاد برجسته حوزه علميه قم گفت: مقام بشري و زندگي جسماني انبياء قابل تصويركشيدن است، ولي زندگي معنوي آنها كه شامل وحي مي‌باشد به راحتي و آساني قابل به تصوير كشيدن نيست مگر ظرافت‌هاي كار رعايت شود. ‌
پس از آن "حسين رحيم زاده"؛ مدير گروه معارف شبكه يك سيما با اشاره به ضعف‌هاي عمده در چند قسمت پخش شده مجموعه تلويزيوني ) گفته بود: بسياري از ايرادها پيش از توليد به سازندگان گفته شده و اين مجموعه در شكل فعلي نمي‌تواند پاسخ گوي پرسش‌هاي مخاطبان باشد. ‌
وي افزود: من هنگام نگارش فيلمنامه مديركل خدمات رسانه اي مركز پژوهش‌هاي صدا و سيما بودم اما فرج الله سلحشور براي فيلمنامه مجموعه رفت و آمدي به مركز پژوهش‌ها نداشت و تنها فيلمنامه از سوي دفتر رئيس وقت سازمان (دكتر لا‌ريجاني) به مركز ارسال شد. اين مركز هم مواردي را به صورت كلي به عنوان نقد فيلمنامه اعلا‌م كرده و آقاي سلحشور بعد از مطالعه گفته بود اين ايرادها سه دسته هستند. ‌
مدير گروه معارف شبكه يك سيما تصريح كرد: در اين مورد سازمان كم نگذاشته و هميشه اين مسئله پي گيري شده و مورد تاكيد بوده اما گروه سازنده نتوانسته از فرصت‌ها استفاده كند و آقاي سلحشور احساس كرده تحقيقاتش كامل است. البته برخي مواقع پيش مي‌آيد سازنده به محققان حوزه و دانشگاه مراجعه كرده اما آنها دست او را نگرفته اند. ‌
اما كارگردان و بازيگران و عوامل اين سريال، با انتقادهاي موجود چندان موافق نيستند. به طور مثال فرج الله سلحشور؛ نويسنده و كارگردان "يوسف پيامبر(ع) در پاسخ به صحبت‌هاي آيت الله سبحاني گفته بود؛ من آنچه كه در تاريخ و تفاسير ما وجود دارد، آورده‌ام و اگر هم موضوعي در سريال وجود دارد كه به اسرائيليات برمي‌گردد، مقصر كتاب‌ها و علماي ما هستند.
وي افزود: من براي نظر حضرت آيت الله سبحاني كاملا‌ احترام قائل هستم و معتقدم كه علم امثال بنده براي اين كه به سينماي مذهبي پرداخته شود، كفاف نمي‌دهد. اين از غفلت بزرگان مذهبي است كه تا امروز دست به خلق آثار مذهبي نزده‌اند و اين عرصه را به امثال حقير سپرده‌اند كه سراپا عيب و تقصير هستم و اي كاش اين تعصبي را كه آيت الله سبحاني و ديگر عزيزان در مورد اين سريال دارند، در مورد آثار سبكي كه از تلويزيون پخش مي‌شود، داشتند و همان قدر كه به آثار مذهبي توجه دارند، به آثار ضد مذهبي هم توجه داشتند. ‌ وي خطاب به آيت‌الله سبحاني گفت: سوال اينجاست كه چرا تا امروز علما و بزرگان ما اين اسراييليات را از كتاب‌هاي ما خارج نكرده‌اند و اين كتاب‌ها اصلا‌ح نشده‌اند؟
درباره انتقادهايي كه برخي‌ها نسبت به اين سريال داشته اند، گفت: تاكنون هم مردم و هم كارشناسان درباره اين سريال نظر مثبتي داشته اند و بعضاً ايرادهايي كه گرفته مي‌شود از جانب منتقدان سينمايي است زيرا بازتاب اين مجموعه در بين مردم خوب بوده و تماشاگران كاملا‌ً راضي هستند.
تا اينجاي كار بيشتر ايرادها متوجه محتوا و مباحث مذهبي مطرح شده در اين سريال بوده اما در چند روز اخير نقدهايي هم از سوي برخي از افراد درباره كيفيت فني و هنري اين مجموعه تلويزيوني صورت گرفت.
بازيگر نقش حضرت يعقوب در سريال "يوسف پيامبر(ع") درباره اين مجموعه تلويزيوني گفت: با توجه به پراكنده بودن داستان و رجوع به داستان‌هاي مختلف اعم از زندگي پيامبران، قرآن كريم و... داستان زندگي حضرت يوسف(ع) يك مقدار جريان كندتري نسبت به ساير مجموعه‌هاي تاريخي - مذهبي دارد. ولي فرج الله سلحشور؛ كارگردان به درستي و قدم به قدم، داستان را براي مخاطب باز مي‌كند. ‌ وي درباره اين كه روال مجموعه كندتر از ساير سريال‌هاي تاريخي است، اظهاركرد: تفاوتي كه مجموعه "يوسف پيامبر(ع") باساير مجموعه‌هاي تلويزيوني دارد، اين است كه داستان حضرت يوسف به پنج قسمت اصلي تقسيم مي‌شود: يكي دوران كودكي و حسادت برادران، نقشه براي نابودي يوسف، پيدا شدن يوسف، حضور او در دربار عزيز مصر و ماجراي يوسف و زليخا است، بنابراين نويسنده و كارگردان اين مجموعه سعي كرده است، داستان را از دوران كودكي آغاز و تا به سرمنزل مقصود برساند. طبيعي است كه در مدت 45 قسمت بايد كليد اين داستان‌ها نمايان شود. ‌
پاك نيت قضاوت در مورد يك مجموعه كه تنها شش قسمت از آن پخش شده را كمي زود عنوان كرد و گفت: تنها بخش كوچكي از كل مجموعه پخش شده و راه زيادي در پيش است تا در اين مورد قضاوت شود. ‌ البته كارگردان اين مجموعه هم معتقد است، انتقاد زيادي به بحث‌هاي فني اين سريال وارد نيست، و روز به روز بر كيفيت تصاوير آن افزوده خواهدشد.
وي در پاسخ به اين سوال كه برخي عنوان مي‌كنند؛ "ريتم سريال كند است و مخاطب براي ديدن قسمت‌هاي بعدي آن كمتر ترغيب مي‌شود"، اظهاركرد: ريتم سريال "يوسف پيامبر(ع") نسبت به ساير سريال‌هاي مذهبي كه پلا‌ن‌هاي طولا‌ني دارند، بسيار تندتر است و يكي از سريع ترين ريتم‌ها را نسبت به مجموعه‌هاي تاريخي و مذهبي دارد. مردم تاكنون ارتباط خوبي با سريال برقرار كرده اند و فكر نمي‌كنم انتقادهايي كه در چند وقت اخير به سريال گرفته شده، از جانب تماشاگران باشد.
كارگردان "يوسف پيامبر(ع") در ادامه تصريح كرد: تمام سعي من و گروهم اين بوده تا سريالي جذاب به بينندگان ارائه دهيم و فكر مي‌كنم تا اينجاي كار هم موفق بوده ايم. ‌
سلحشور ياد آورشد: درباره بحث محتوايي سريال، تنها كارشناسان و منتقدان مذهبي صلا‌حيت اظهار نظر دارند و منتقدان سينمايي مي‌توانند درباره بحث‌هاي فني و هنري اظهارنظر كنند. تاكنون هم بيشتر اظهارنظرها و ايرادها درباره محتواي كار و از سوي كارشناسان مذهبي مطرح شده و البته نظرها بيشتر مثبت بوده است. ‌
وي در پاسخ به سوالي درباره كيفيت تصاوير در اين مجموعه تلويزيوني گفت: اگر قسمت ششم اين سريال را كه جمعه گذشته پخش شد، ديده باشيد؛ متوجه خواهيد شد كيفيت تصاوير بهتر شده و از هفته‌هاي آتي بر كيفيت كار افزوده مي‌شود. ‌
نويسنده و كارگردان "يوسف پيامبر(ع") درباره علت پايين بودن كيفيت تصاوير افزود: عوامل مختلفي دست به دست هم داد كه در چند قسمت ابتدايي اين سريال كيفيت تصاوير چندان مطلوب نباشد اما تلا‌ش ما اين است كه به تدريج اين مشكل را برطرف كرده و به آن چيزي كه مدنظرمان است، دست يابيم.
اما پرواضح است كه در هر صورت اين مجموعه چه از لحاظ محتوايي و چه از نظر فني و هنري مشكلا‌تي دارد و انتقادهايي را در پي داشته كه لا‌زم است از ديدگاه‌هاي مختلفي مورد بحث و بررسي قرار گيرد.در مصاحبه‌هاي و گزارش‌هاي بعدي سعي مي‌كنيم هم از منظر دست اندركاران اين پروژه و هم از نگاه منتقدان و كارشناسان اين موضوع را بررسي كنيم.
دوشنبه 14 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سياست روز]

[مشاهده در: www.siasatrooz.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 237]