انتخابات رياست جمهوري آمريكا و پرونده هسته‌اي ايران

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: انتخابات رياست جمهوري آمريكا و پرونده هسته‌اي ايران

سياست‌خارجي- زهرا ابراهيمي:
اين هفته مهلتي كه ادعا مي‌شود از طرف اتحاديه اروپا براي دريافت پاسخ قطعي ايران به درخواست 1+5 تعيين شده، تمام مي‌شود.

البته ايران وجود چنين مهلتي را تكذيب كرده است اما در هرحال بررسي پرونده هسته‌اي ايران كماكان در دستور كار قدرت‌هاي بزرگ جهان قراردارد. با وجود اينكه خبرگزاري‌هاي خارجي نيز به زمان 2 هفته مهلت اشاره كرده‌اند اما رئيس‌جمهوري ايران با تاكيد بر حق هسته‌اي ايران اعلام كرد كه سانتريفيوژهاي جديدي نصب شده است. اين اظهارات را مي‌توان تاكيد عملي بر ادامه غني‌سازي‌ هم تعبير كرد.

در كنار بحث‌هايي كه راجع به مسائل هسته‌اي در جريان است سرنوشت انتخابات آينده آمريكا و تاثيري كه حضور احتمالي باراك اوباما بر سياست اين كشور در رابطه با ايران خواهد داشت نيز از اهميت خبري خاصي برخوردار است؛ به ويژه كه هرچه به روزهاي پاياني مبارزات انتخاباتي آمريكا نزديك مي‌شويم اوباما مواضع شفاف تري نيز در مورد ايران اتخاذ مي‌كند. در كنار اين دو خبر، برگزاري نشست غيرمتعهدها در ايران به نحوي به درخواست ايران براي عضويت در شوراي امنيت سازمان ملل ارتباط داده مي‌شود. اين اخبار در روزهاي گذشته در صدر خبرهاي داخلي و خارجي قرار گرفت.

افزايش تعداد سانتريفيوژها

يكي از مهم‌ترين اخبار هفته گذشته «اعلام نصب چندهزار سانتريفيوژ جديد در ايران از سوي رئيس‌جمهوري بود كه با واكنش‌هاي متفاوتي روبه‌رو شد. اين خبر از آن جهت اهميت داشت كه به تازگي مذاكرات ژنو به پايان رسيده و رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا ادعا كرد كه نمايندگان كشورهاي شركت‌كننده در مذاكرات ژنو 2 هفته به ايران براي دادن پاسخ صريح به آنها درمورد تعليق غني‌سازي‌ مهلت داده است.

منابع خارجي گزارش دادند كه در مورد تعداد دقيق سانتريفيوژهايي كه محمود احمدي‌نژاد از نصب آنها سخن گفته سردرگمي وجود دارد. علت اين سردرگمي آن بود كه خبرگزاري فارس به نقل از رئيس‌جمهوري گزارش داد كه ايران داراي 6 هزار سانتريفيوژ است،
در حالي كه در گزارشي ديگر از وي نقل قول شد كه صدها و هزاران سانتريفيوژ تازه نصب شده است.

حسن قشقاوي، سخنگوي وزارت امور خارجه ايران هم كه به تازگي جانشين محمد علي حسيني شده، در پاسخ به سؤال خبرنگاران در مورد اين تعداد سانتريفيوژها گفت: بحث عدد مطرح نيست، همان چيزي است كه در سخنراني جناب آقاي احمدي‌نژاد مطرح شد.
ايران قبلا اعلام كرده بود كه قصد دارد شمار سانتريفيوژهاي فعال در نطنز را دو برابر كند.
كارلتون كارول يك سخنگوي كاخ‌سفيد در مورد اين اظهارات رئيس‌جمهور گفت: در اعلاميه‌هاي اينچنيني، شمار حقيقي آنها (سانتريفيوژها) هرچه باشد، سازنده نيست و تنها به منزوي شدن بيشتر ايران از جامعه بين‌المللي كمك مي‌كند.

اسرائيل نيز كه معمولا زمان دستيابي ايران به ظرفيت ساخت سلاح اتمي را كمتر از آمريكا رقم مي‌زند در واكنش به خبر نصب چندهزار سانتريفيوژ تازه، ابراز ترديد كرد.

برخي كارشناسان خارجي گفته‌اند كه از قبل معلوم بود ايران به سوي نصب 6 هزار سانتريفيوژ گام‌برمي‌دارد اما مسئله اين است كه آيا ايران آنها را فعال كرده است يا خير؟
برخي تحليلگران سياسي گفته‌اند اعلام نصب سانتريفيوژهاي جديد برخلاف آنچه كه به‌نظر مي‌رسد مي‌تواند حاكي از به نتيجه رسيدن مذاكرات براي تعليق غني‌سازي‌ باشد زيرا احمدي‌نژاد در سخنانش گفته است كه يكي از پيروزي‌هاي ملت ايران اين بوده كه آنها گفته‌اند از اين به بعد اقدامات خود را متوقف كنيد. به عبارت ديگر با نصب سانتريفيوژهاي جديد حتي اگر تعليق پذيرفته شود ايران قبلا قدم بزرگ‌تري را برداشته است.

اگر اوباما رئيس‌جمهور شود

انتخابات آمريكا به سويي حركت مي‌كند كه همه پارامترها حاكي از برتري باراك اوباماي دمكرات در برابر مك كين جمهوريخواه است. از آنجا كه مسئله ايران به‌عنوان يكي از مسائل مطرح در سياست خارجي آمريكاست، گمانه‌زني درمورد سياستي كه احتمالا اوباما در برابر ايران اتخاذ خواهد كرد در مركز توجه رسانه‌هاي جمعي جهان و تحليلگران سياسي قراردارد. در همين رابطه نشريه نيوزويك در شماره 26 ژوئيه خود سياست‌هاي آينده دمكرات‌ها درباره ايران را مورد بررسي و ارزيابي قرارداده است. نويسنده مطلب در تحليل خود آورده است: «فرض كنيد باراك اوباما پاييز امسال به‌عنوان رئيس‌جمهوري آمريكا انتخاب شود و وعده خود را براي مذاكره با ايران بدون پيش ‏شرط عملي كند. واكنش تهران چه خواهد بود؟ مصاحبه‌هاي اخيري كه با 3 مقام متنفذ ايراني داشته‌ام، حاكي از آن است كه ‏تهران پيش شرط‌هاي خود را خواهد داشت.

به گفته اين مقامات، قبل از اينكه ايران به پاي ميز مذاكره بيايد، آمريكا ابتدا بايد ‏‏سياست‌هاي خصمانه خود را در قبال ايران كنار بگذارد. مهم‌ترين اقدام آمريكا همان است كه اوباما وعده داده است؛ تعيين ‏يك جدول زمانبندي براي عقب نشيني كامل نظاميان آمريكايي از عراق. علاء‌الدين بروجردي ‏رئيس كميسيون سياست خارجي و امنيت ملي مجلس و متحد نزديك احمدي‌نژاد به من گفت: قبل از اينكه (اوباما) در كاخ سفيد ‏به قدرت برسد، علامت‌هايي درباره مذاكره به ما داده شده است. آنها از طريق سفراي دوست پيام داده‌اند كه مايل به مذاكره با ‏ما هستند. بروجردي تأكيد كرد اما توپ در زمين (واشنگتن) است. اين آمريكا بود كه با ما قطع رابطه كرد و نحوه از‏سرگيري روابط بايد اين موضوع را نشان دهد.‏

بروجردي خاطرنشان كرد، اگر واشنگتن حق ايران را براي ادامه غني‌سازي‌ اورانيوم در جهت ‏مقاصد صلح آميز بپذيرد، بقيه مسئله هسته‌اي قابل مذاكره خواهد بود.

عليرضا شيخ عطار معاون وزير خارجه ايران نيز بر اهميت طرح عقب نشيني نظاميان آمريكايي از عراق تأكيد كرد. ‏او گفت: اينكه اين طرح 3 ماه يا 8 ماه يا بيشتر طول بكشد، مهم نيست. مسئله مهم اين است، كه آمريكا قصد واقعي خود را ‏براي خروج تدريجي از عراق نشان دهد. او در عين ‏حال بر هرگونه اقدام آمريكا براي تبديل عراق به سكويي براي ضربه زدن به امنيت ايران و ديگر همسايه‌ها خط ‏بطلان كشيد.‏

نيوزويك نوشته است: پايان دادن به سياست ضد‌ايراني دولت بوش در قبال ايران احتمالا كليد برگزاري مذاكرات سازنده هسته‌اي و بهايي ‏قابل‌قبول براي پرداخت خواهد بود. اما آيا اوباما در برابر نيروهاي سنگر گرفته پنتاگون، سيا و سرويس‌هاي متحد ‏اطلاعاتي كه هم اكنون در فعاليت‌هاي پنهاني بر ضد‌ايران مشاركت دارند، ايستادگي خواهد كرد؟ اين اقدام آسان ‏نخواهد بود؛ رئيس‌جمهور بعدي آمريكا علاوه بر تهران با دشمنان سرسخت در واشنگتن مواجه خواهد بود. ‏

توجه به اظهاراتي كه اخيرا اوباما درباره ايران داشته، خود گوياي سياستي است كه وي درصورت رئيس‌جمهورشدن درپيش خواهد گرفت.

نامزد دمكرات‌ها در انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا پيش‌تر درخصوص مذاكره با ايران گفته بود كه اگر تمايل خود را به گفت‌وگو نشان دهيم و براي رسيدگي به اين مسائل عاجل، هويج و چماق را پيشنهاد كنيم، در موقعيتي قوي‌تر براي بسيج جامعه بين‌المللي جهت افزايش فشار بر ايران قرار مي‌گيريم.

او افزود كه چنين رويكردي باعث مي‌شود ايران نتواند بگويد كه آمريكا مي‌خواهد حرفش را با زورگويي پيش ببرد. البته وزارت خارجه ايران قبلا ارزيابي باراك اوباما از برنامه اتمي ايران و نقش آن در خاورميانه را كاملا يكسويه و غيرواقعي خوانده بود.

ايران بارها اعلام كرده است كه برنامه اتمي‌اش صرفا جنبه صلح‌آميز دارد و به‌دنبال سلاح اتمي نيست. وزارت خارجه ايران در بيانيه‌اي اظهارات اوباما درباره ايران را فرصت‌طلبانه توصيف و اعلام كرد: بيان اين مسائل ناشي از القائات صهيونيستي و توهم زدگي اين نامزد انتخابات رياست‌جمهوري آمريكاست. اين در حالي است كه جان‌مك‌كين نامزد جمهوريخواه انتخابات آمريكا اخيراً در مصاحبه با تلويزيون رژيم صهيونيستي و در پاسخ به اقدام نظامي احتمالي عليه ايران گفته بود: من تصور مي‌كنم پيش از آنكه دست به اقدام نظامي جدي بزنيم، گزينه‌هاي زيادي براي امتحان كردن داريم كه من تصور مي‌كنم آن گزينه‌ها را به اندازه كافي به كار نگرفته ايم. مك‌كين تأكيد كرد: وي از تماس‌ها در سطح پايين با مقامات ايران حمايت مي‌كند.

ايران به‌دنبال عضويت در شوراي امنيت

ايران به‌دنبال عضويت در شوراي امنيت سازمان ملل است و رايزني خود را براي اين مهم آغاز كرده است. به‌نظر مي‌رسيد برگزاري كنفرانس غيرمتعهدها در تهران كه هفته گذشته انجام شد، بخش مهمي از برنامه اين رايزني بوده است.

متكي وزير امور خارجه در نشست كارشناسان ارشد اجلاس وزراي امور خارجه جنبش عدم‌تعهد گفت كه جمهوري اسلامي براي عضويت غيردائم در شوراي امنيت در دوره 2009 تا 2010 نامزد شده است. متكي خواهان آن شد كه اين نامزدي از سوي جنبش عدم‌تعهد و كشورهاي دوست مورد پشتيباني قرار گيرد. او افزود كه ايران اميدوار است با راي مثبت اين كشورها، تحول مثبتي در عملكرد اين شورا ايجاد كند. جنبش عدم‌تعهد 114 عضو دارد.

شوراي امنيت سازمان ملل در كنار 5 عضو دائم خود كه شامل چين، فرانسه، روسيه، آمريكا و بريتانياست، 10 عضو غيردائم نيز دارد كه به تناوب تغيير مي‌كنند. اين 10 عضو براي مدت 2 سال، از سوي مجمع عمومي سازمان ملل متحد انتخاب مي‌شوند.

تاريخ درج: 8 مرداد 1387 ساعت 10:30 تاريخ تاييد: 8 مرداد 1387 ساعت 11:21 تاريخ به روز رساني: 8 مرداد 1387 ساعت 11:04
سه شنبه 8 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 146]