مهارت هاى زندگى چقدر درباره خودتان اطلاعات داريد

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: مهارت هاى زندگى "چقدر درباره خودتان اطلاعات داريد
محمد كاوهخودآگاهى يعنى توانايى شناخت خود و آگاهى از نقاط ضعف و قوت، خواسته ها، ترس ها، رغبت ها و تمايلات خود، اين توانايى به ما كمك مى كند تصوير واقع بينانه اى از خود داشته باشيم و حقوق و مسئوليت هايمان را بهتر بشناسيم. توانايى خودآگاهى را شايد بتوان زيربنايى ترين توانايى از سرى دهگانه مهارت هاى زندگى به شمار آورد.رشد خودآگاهى به فرد كمك مى كند تا دريابد تحت استرس قرار دارد يا نه و اين معمولاً پيش شرط و شرط ضرورى روابط اجتماعى و روابط بين فردى مؤثر و همدلانه است. توانايى خودآگاهى اجزايى دارد ازجمله:آگاهى از نقاط قوت، آگاهى از نقاط ضعف، تصوير خود واقع بينانه، آگاهى از حقوق و مسئوليت ها، توضيح ارزش ها و انگيزش براى شناخت.هريك از موفقيت هايى را در زندگى كسب كرده ايم كه ناشى از توانايى ها و استعدادهايمان است كه آجرهاى ساختمان اعتماد به نفس ما را تشكيل مى دهد اعتماد به نفس هم مانند خودپنداره و عزت نفس در تعاملات اجتماعى شكل مى گيرد.كسب مهارت خودآگاهى، نقش مهمى در سلامت و بهداشت روان ما دارد. اولين جزء خودآگاهى، شناخت ويژگى ها و صفات خويش است. يك قسمت بااهميت از نحوه نگريستن به خودمان عبارت است از ارزيابى مثبت و منفى درباره خودمان. اين نحوه نگرش به خود، عزت نفس ما را مى سازد. شكل گيرى عزت نفس و خودپنداره در ما از دوران كودكى آغاز مى شود. دومين جزء از خودآگاهى، شناخت توانايى ها، استعدادها و پيشرفت هايمان است.يكى ديگر از اجزاى خودآگاهى، تصوير واقع بينانه اى است كه از خود داريم. پذيرفتن خودواقعى و همسو كردن آن با ايده ال - تصويرى كه ما دوست داريم و مى خواهيم مانند او باشيم - نيازمند تمرين و كسب مهارت خودآگاهى است.جزء چهارم خودآگاهى، شناخت افكار، ارزش ها و باورهايمان است. مجموعه افكار ما باورهاى ما را مى سازد و مجموعه اى از اين باورها، ارزش هاى ما را به وجود مى آورد. در حقيقت افكار، باورها و ارزش هاى ما چارچوب و ساختار ذهنى ما را تشكيل مى دهد و ما براساس اين چارچوب با ساختارهاى ذهنى، اطلاعات دريافتى از محيط پيرامون را پردازش مى كنيم و برمبناى آن به دنيا و محيط پيرامونمان نگاه مى كنيم و يا درباره ديگران، خودمان و محيط اجتماعى خود، رفتار و قضاوت مى كنيم.آخرين جزء و مهمترين جزء خودآگاهى كه رابطه تنگاتنگى با ديگر اجزاى آن دارد، شناخت احساس رضايت و نارضايتى ما از خودمان، زندگى مان يا احساس تغيير است.شناخت اشتباه ها، نقاط ضعف، نارضايتى ها و شكست ها، نخستين قدم براى شناخت تغيير و اقدام براى رفع و اصلاح آن است، از آنجا كه نوع رفتار ما ناشى از احساسات، افكار و نگرش ها، نوع برداشت ها، طرز تلقى، باورها و ميزان اعتماد به نفس و عزت نفس ماست، كسب مهارت خودآگاهى عامل مهمى در ارتباطات، موفقيت ها و شكست هايمان به شمار مى رود.اين توانايى عاملى است كه موجب مى شود افكار ما به توانمندى ها و نقاط مثبتمان معطوف شود. به طور كلى، كسب مهارت خودآگاهى، منشأ رفتارهاى سازنده مفيد، مسئولانه و احترام به خود است.خودآگاهى يعنى شناخت نقاط ضعف و قوت، خواست ها، ترس ها، رغبت ها و تمايلات به ما كمك مى كند تصوير واقع بينانه اى از خود داشته باشيم و حقوق و مسئوليت هايمان را بهتر بشناسيم.مهارت خودآگاهى ازجمله مهمترين مهارت هاى زندگى است كه ساير مهارت ها بدون آن معنا ندارند. حضرت على (ع) مى فرمايند: من عرف نفسه، فقد عرف ربه. اين در حالى است كه در دهه هاى اخير روان شناسان در بررسى اختلال هاى رفتارى و انحراف هاى اجتماعى به اين نتيجه رسيده اند كه بسيارى از اختلال ها و آسيب ها در ناتوانى برخى افراد براى تحليل موفقيت هايشان ريشه دارد.براى اكثر ما توصيف ويژگى هاى اخلاقى و رفتارى خودمان براى ديگران كار سخت و دشوارى است. به عنوان مثال ممكن است پاسخ به اين سؤال كه چه كسى هستيم، سخت و دشوار باشد. اكثر ما فقط در مورد ويژگى هاى كلى و عمومى ازجمله سن، جنسيت و وضع شغلى خود صحبت مى كنيم و از ويژگى هاى شخصيتى و رفتارى خود اطلاعات كافى و مناسبى نداريم. مثلاً نمى دانيم كه چه كارهايى را خوب مى توانيم انجام دهيم، چه ويژگى هاى اخلاقى منفى داريم. چه اهدافى براى زندگى خود داريم، چه آرزوهايى داريم، علايق و اولويت هاى زندگى ما چيست و چه چيزهايى ما را ناراحت يا خوشحال مى كند. رشد خودآگاهى به ما كمك مى كند تا دريابيم كه تحت فشار روانى قرار داريم يا نه و اين معمولاً پيش شرط و شرط ضرورى براى روابط اجتماعى و روابط بين فردى مؤثر و همدلانه است.* انواع آگاهى از خود۱- خود فيزيكى: به تصورى گفته مى شود كه هركس از ظاهر فيزيكى خود دارد؛ آيا از ويژگى هاى ظاهرى خود راضى هستيم يا احساس خوبى نداريم ۲- خود جنسيتى: تصور يا برداشتى است كه هركس از هويت و تمايلات جنسى خود دارد. به عبارت ديگر آيا از زن يا مرد بودن خود احساس رضايت داريم ۳- خود اجتماعى: به تصورى گفته مى شود كه فرد از جايگاه اجتماعى خود دارد. يعنى ديگران ما را چگونه مى بينند، چگونه در گروه ها ظاهر مى شويم، در اجتماع چه نقش هايى بايد داشته باشيم، پايگاه اجتماعى ما چگونه است و ديگران با ما چگونه هستند و ما با ديگران چگونه ايم.۴- خود معنوى: تصور شخص از اعتقاداتش است كه معمولاً به زندگى و باورهاى مذهبى او معنا مى بخشد. براى مثال آيا مذهبى هستيم آيا به زندگى پس از مرگ باور داريم ۵- خود تاريك: جنبه خاصى از خود است كه دربرگيرنده اسرار ماست. چون دوست نداريم فاش شود، معمولاً انرژى زيادى براى مخفى نگه داشتن آن مصرف مى كنيم.۶- خود آرمانى: آن بخشى از ماست كه مى خواهيم به آن برسيم. دائم در اين فكر هستيم كه چگونه به نظر مى آييم با نگاه به زندگى ديگران، خودمان را با آنها مقايسه مى كنيم. سپس در ذهن خويش تصويرى از خود مى سازيم كه دوست داريم آن باشيم كه به آن خود آرمانى مى گويند.۷- خود واقعى: درونى ترين بخش وجود ماست كه آن را به خوبى مى شناسيم ولى افراد محدودى از آن آگاه هستند. ممكن است آن را از ديگران پنهان كنيم. چون از اين نگرانيم كه اگر ديگران خود واقعى ما را بشناسند، ممكن است علاقه شان را نسبت به ما از دست بدهند.* ويژگى هاى افراد خودآگاه* براى خود ارزش قائل اند.* از روحيه انتقاد پذيرى برخوردارند.* نسبت به ارزش ها و اعتقاداتشان آگاهى كامل دارند و از آن دفاع مى كنند.* احساس خشنودى و رضايت خاطر زيادى دارند.* در مقابل فشار و ضربه هاى روانى و اجتماعى مقاومت بيشترى از خود نشان مى دهند.* به دنبال سرزنش يا تحقير ديگران نيستند بلكه با ديگران با احترام برخورد مى كنند.* اغلب از روحيه مثبت انديشى برخوردارند.* روحيه همكارى و مشاركت بالايى دارند.* از مشورت با ديگران و افراد صاحب نظر استقبال مى كنند.* امروزه شناخت و آگاهى انسان از خود، نيازمند دانش و روش است. چون انسان هزاره سوم بيش از هر دوره ديگرى با ارتباطات و فناورى گره خورده است و شناخت وى از خود مستلزم بررسى و ارزيابى صحيح از خود است.
چهارشنبه 19 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 124]