تولید انرژی خورشیدی و ایجاد درآمد برای ساکنان مناطق خشک ایران مثال برجستهای از تبدیل تهدید به فرصت است. در واقعیت، تابش آفتاب و گرمای آن در مناطق خشک ایران به عنوان یک تهدید طبیعی در نظر گرفته میشود، اما این تهدید قابل تبدیل به فرصتهای مثبتی در زمینه تولید انرژی خورشیدی و ایجاد درآمد برای جامعه محلی در این مناطق است.
حمیدرضا ناصری، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در مصاحبه با ایسنا تأکید کرد که این فرصتها در مناطق خشک ایران از قرنها پیش به کار گرفته شده و به بهرهبرداری از انرژی باد و تولید انرژی خورشیدی منجر شده است.
وی با اشاره به ضرورت مدیریت صحیح منابع آبی و ترویج الگوهای مصرف پایدار در این مناطق، تأکید کرد که توسعه در این نواحی باید بر اساس ظرفیتها و منابع طبیعی محلی انجام شود.
ناصری ادامه داد: در حال حاضر، ایران به عنوان یک کشور بیابانی شناخته میشود و باید نگاه توسعه در این مناطق بر اساس ظرفیتهای بیابانی خود داشته باشد.
وی با بیان اینکه تغییرات اقلیمی و گرمای جهانی بهعنوان عوامل اصلی خشکسالیها در ایران مطرح هستند، تأکید کرد که باید به تدابیری برای مدیریت منابع آبی و پیشگیری از تخریب محیط زیست پرداخت.
با توجه به تأکید ناصری بر اهمیت توسعه پایدار و استفاده هوشمندانه از منابع آبی در مناطق خشک ایران، این فرصتها برای تولید انرژی خورشیدی و ایجاد درآمد برای جامعه محلی نمونهای بارز از تبدیل تهدید به فرصت را نمایان میسازند.
تغییر اقلیم و گرمایش جهانی به عنوان چالشهای جدی برای جوامع ساکن در ایران واضح است. تاکنون ویژگی بیابانی ایران و کمبود بارش چالشهای زیادی را ایجاد کرده است و این چالشها با تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی به شدت تشدید شدهاند. ناصری توضیح داد که نیاز به منابع آب در شهرها به عنوان نقطهای اساسی در مدیریت منابع آبی ایران مطرح شده و این موضوع باعث شده که تخصیص آب به شهرها و صنایع مرتبط با آنها در اولویت قرار بگیرد. این امر باعث شده است که ایران در رتبه بالا در زمینه ساخت سد و تصفیه آب قرار گیرد.
ناصری با تأکید بر تأثیر تغییرات اقلیمی بر دما و انتشار گازهای گلخانهای، به تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین اشاره کرد. او توضیح داد که پدیده گرمایش زمین به دلیل افزایش تراکم گازهای گلخانهای در اتمسفر و افزایش دمای زمین در طی یک قرن گذشته اتفاق افتاده است. این تغییرات در اقلیم به تغییرات اقلیمی منجر شده و موجب نگرانی دانشمندان درباره آینده زمین شده است.
ناصری توضیح داد که پیمان کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد برای تغییرات اقلیمی (UNFCCC) به منظور تنظیم میزان گازهای گلخانهای در اتمسفر به منظور حفظ اکوسیستم زمین ایجاد شده است. این پیمان تلاش برای مدیریت منابع آبی و انجام تغییراتی در سیاستها به منظور کاهش اثرات منفی تغییرات اقلیمی را دربر میگیرد.
وی در نهایت بیان کرد که تغییرات اقلیمی علاوه بر عوامل انسانی، ناشی از عوامل طبیعی نیز هستند و تاریخ زمین نشان میدهد که زمین در طول تاریخ خود دورههای مختلفی از گرمایش و سرمایش را تجربه کرده است که نتیجه فعالیتهای طبیعی مثل فوران آتشفشانها، تغییرات در فعالیت اقیانوسها، و برخورد سیارکها بوده است.
ناصری ادامه داد: این واقعیتها نشاندهنده شدت مشکل بیابانزایی و کاهش تخریب زمین در ایران است. با توجه به تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی، این مشکلات به شدت تشدید شده و تأثیرات زیانباری بر روی مناطق خشک و بیابانی ایران داشته است.
او با تأکید بر اهمیت مدیریت منابع آبی و ترویج الگوهای صحیح مصرف آب در ایران، اشاره کرد که این اقدامات میتوانند به توسعه کشاورزی، صنعت، و تولیدات با مصرف آب کمتر منجر شوند و در مقابل تخریب زمین و گرمایش زمین اقدامات مثبتی انجام دهند.
ناصری به نکته انتقال آب بین حوضههای آبخیز به عنوان یکی از مشکلات مدیریتی اشاره کرد و تأکید کرد که این روش، در بسیاری از موارد جهانی به مشکلات جدی و تخریب منابع آبی منجر شده است. او به نمونه دریاچه آرال در سابقه شوروی اشاره کرد که نمونهای از نادرستی مدیریت منابع آبی بوده و به آثار نامناسبی بر کشورهای ازبکستان و قزاقستان منجر شده است.
ناصری به خشکسالی که ناشی از تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی در ایران رخ داده است، اشاره کرد و بیان کرد که کمبود آب و تداوم حفر چاهها در مناطق با بارندگی کم، از مشکلات جدی تنش آبی در کشور شده است. این مشکلات منجر به فرونشست زمین در مناطق خشک و نیمهخشک ایران شده است.
در نهایت، ناصری به اهمیت تغییرات اقلیمی و تاثیرات آن بر زمین و محیط زیست اشاره کرد و تاکید کرد که باید از منابع زمین و منابع آبی با دقت و هوشمندانه استفاده کرد تا از تخریب زمین و تغییرات اقلیمی در ایران جلوگیری شود.