نقوش دیدنی مساجد تاریخی و داش قلعه عجب شیر، نوازش دهنده دیدگان گردشگران

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نقوش دیدنی مساجد تاریخی و داش قلعه عجب شیر، نوازش دهنده دیدگان گردشگران عجب شیر، مراغه - ایرنا - شهرستان عجب شیر با داشتن چندین اثر تاریخی و گردشگری ارزشمند از جمله بندر رحمانلو، قلعه ضحاک(داش قلعه)، مساجد چوبی، خانه ها و کبوترخانه های قدیمی و تاریخی از شهرهای مهم گردشگری آذربایجان شرقی محسوب می شود و ر این میان نقوش دیدنی مساجد تاریخی و داش قلعه، هر گردشگری را به سمت خود جلب می کند.

به گزارش ایرنا، مساجد چوبی این شهرستان با قدمت دیرینه خود علاوه بر برخورداری از ویژگی های معنوی، تاریخچه ای از هنر هنرمندان ایرانی را در دل داشته و گویای دوران شکوه معماری کهن ایرانی اسلامی است.این مساجد که به انواع طرح های زیبای اسلیمی و گل و بوته با رنگ های گیاهی مزین شده است، آرامش قلوب را برای نمازگزاران و گردشگران به ارمغان می آورد.مسجد زیبای قاضی روستای شیشوان، زیباترین مسجد تاریخی منطقه عجب شیر است که از دوران صفویه به نسل های کنونی به یادگار مانده است.این مسجد زیبای چوبی که شاهکاری از هنر معماری اسلامی است، در وسط میدان مرکزی روستای شیشوان قرار گرفته و به عنوان عبادتگاه از سوی مومنان محلی و بازدیدکنندگان مورد استفاده قرار می گیرد.سقف چوبی بی نظیر و دیدنی این مسجد مزین به طرح های زیبای گل و بوته و طرح های اسلیمی بر روی شش ستون چوبی با پایه هایی از قطعات سنگ استوار است.مسجد قاضی عجب شیر که از نظر معماری به مساجد تاریخی سفید مراغه و کبود بناب شباهت دارد، جزو اولین مساجد تاریخی چوبی کشور و دارای طاقچه های پنج و هفت قومی است.ارتفاع این مسجد و پایه های سنگی آن در مقایسه با دیگر مساجد چوبی منطقه کوتاه تر بوده و از سادگی خاصی برخوردار است.مسجد جامع( شیرلو) عجب شیر مربوط به دوران صفویه است و با توجه به کتیبه های موجود در این مسجد، تاریخ بنای آن را می توان به دوران قاجاریه نسبت داد.این مسجد تاریخی و زیبا دارای شبستانی به ابعاد 20 در 15 متر و از لحاظ زیبایی با مسجد جامع میدان بناب قابل مقایسه است.شبستان این مسجد دارای دیوارهای آجری و ستون های چوبی با سرستون های مقرنس و قطاربندی شده و سقف چوبی منقش است.مسجد شیرلوی عجب شیر در 28 مرداد سال 1348 با شماره ثبت 878 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.مسجد حنیفه گوراوان معروف به مسجد محمد حنیفه از دیگر مساجد تاریخی و زیبای عجب شیر است که به هنر معماری اسلامی مزین شده و با ویژگی های خاص و دیدنی خود در روستای گوراوان این شهرستان واقع است.این مسجد با یک طبقه پلان مستطیل به طول ‎ 50متر و عرض ‎ 30متر با کشیدگی شرقی - غربی و دارای شبستان اصلی و بخش الحاقی با کاربری سرویس و آشپزخانه در ضلع غربی است.کف این بنا به دلیل رطوبت های سطحی پنج پله بالاتر از سطح زمین قرار گرفته و تیرهای اصلی سقف به صورت یکپارچه و شرقی و غربی است.در این مسجد ‎ 12ستون بکار رفته که دو ستون آن آجری با قطر نسبتا زیاد و 10 ستون دیگر چوبی با سرستون های معمولی بوده و دارای نمای آجری است.قدمت اولیه مسجد حنیفه گوراوان به دوره ایلخانان باز می گردد که مساحت اولیه آن بزرگتر از حالت فعلی بوده و تغییراتی در اواخر قاجاریه در آن صورت گرفته است.از بنای اولیه دو ستون آجری و احتمالا کتیبه ای سنگی کنده کاری شده با قاب بندی آجری به یادگار مانده که در بازسازی مسجد در گوشه شمال شرقی نصب و تاریخ آن ‎ 794هجری قمری است.این اثر تاریخی در 11 مهر سال 1383 با شماره ثبت 11158 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری عجب شیر به خبرنگار ایرنا گفت: مساجد تاریخی این شهرستان با قدمتی کهن، از آثار دیدنی و مورد علاقه گردشگران داخلی و خارجی بوده که گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کنند.سیروس جبارزاده، افزود: این مساجد با طرح ها و نقوش زیبایی از معماری کهن اسلامی مزین شده که در بین نمازگزاران و مومنان آرامش روحی، روانی و معنوی ایجاد می کند.وی با بیان اینکه این مساجد خاستگاهی برای معماری صفویه در دیگر شهرهای کشور محسوب می شود، اظهار داشت: برای استحکام بخشی و احیای این مساجد، طرح های مختلف مطالعه، آسیب شناسی و مرمتی از سوی معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری انجام شده است.**قلعه ضحاک(داش قلعه)، استوار بر فراز ارتفاعات سهند این قلعه در 28 کیلومتری شرق عجب شیر واقع و از آثار ارزشمند تاریخی و دیدنی این شهرستان به شمار می رود که اولین بار در سال یک هزار و 971 میلادی توسط یک هیات باستان شناسی آلمانی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفت.قدمت این اثر تاریخی با در نظر گرفتن بقایای موجود از برج های نیم استوانه ای بنام دروازه این قلعه به دوره ساسانی نسبت داده شده و روبنای دیوارها که از سنگ های مکعب مستطیلی شکل، ترکیب شده یادآور پوشش دیوارهای ساسانی در تخت سلیمان است.این قلعه از مکان های مهم اقوام مانایی و مادها بوده و در ارتفاع 2 هزار و 300 متری از بستر رودخانه قلعه چای در دوران تاریخ کهن ایران زمین بنا شده و آثار زیادی در داخل و پیرامون خود از دوران هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و عصر تمدن اسلامی به یادگار دارد.سفال هایی که تاکنون از داش قلعه ضحاک بدست آمده ، همگی مربوط به سده های 11 و 12 میلادی ، یعنی دوره اسلامی بوده و حجاری ها و جاسازی هایی که در سنگ کوه کنده شده دلالت بر قدمت آن بر دوره پیش از اسلام است.قلعه ضحاک در طول تاریخ، نام های متعددی از جمله اژدهاک، قیز قلعه سی، داش قلعه سی، باروآس، رویی دژ و قلعه گویی به خود گرفته و در طول این دوران ها همچنان مورد استفاده قرار گرفته است.این قلعه که در دوران کهن به عنوان دژ استفاده می شد، از سه طرف مشرف به پرتگاه بوده و دیوارهای آن مزین به کنده کاری های متعدد بوده و در داخل قلعه مخازن سنگ، آب انبار، آسیاب، سالن شورا و حمام تعبیه شده است.به غیر از قلعه در پای کوه ، قبرستانی نیز وجود دارد که در آن مجسمه سنگی قوچی قرار داشته و در کنار قبرستان ، روستایی به نام ینگجه واقع است و در دیوار یکی از خانه های روستای ینگجه قوچ سنگی مقبره ای کار گذاشته شده است.تعیین زمان بنای اطاق هایی که نیمی از آن بی سقف در زمین کنده شده و نیم دیگر در سنگ (کنگلومرای) کوه به صورت حفره ای درآورده شده به دشواری ممکن است .اغلب این حفره ها چاله آبی هم (آب انبار) داشته و همچنین بر دیوارهای این حفره های سنگی ، طاقچه های کوچکی توسط ساکنان آن کنده شده است.قلعه ضحاک عجب شیر از آثار ارزشمند و مورد وثوق گردشگران بوده و در آن تک حفره هایی نیز دیده می شود که تمام آن را در صخره های عمودی کوه کنده شده و دارای 700 متر طول، 300 متر عرض و 80 متر ارتفاع داشته و سه حصار داخلی، میانی و بیرونی دارد.علاوه بر این آثار در این قلعه برجی وجود دارد که از خشت ، بر پایه سنگی ساخته شده و صرفنظر از استحکامات دروازه قلعه، تنها برج دفاعی آن به شمار می رود چرا که اطراف قلعه ، پرتگاه بوده و نیازی به استحکامات بیشتری نبوده است .آب چشمه ای که در دامنه کوه مقابل قلعه قرار دارد با فشار متوسط لوله هایی که در زمین کار گذاشته شده از روی پشته مابین گذشته و به ارتفاع قلعه می رسد.مسیر لوله آب از روی بستری که در زمین به وضوح نمایان است معلوم بوده و تکه های متعددی از لوله های گلی و بقایایی از قالب سنگی که با بی قیدی از بستر کنده شده است در اطراف دیده می شود.این قلعه نیز از تاراج و کندوکاوهای غیرمجاز در امان نبوده و فضای اطراف قلعه پوشیده از حفره هایی است که توسط غارتگران برای بدست آوردن عتیقه ، زیرورو شده است .قلعه ضحاک عجب شیر در سال 1386 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره 22544 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.شهرستان عجب شیر با حدود 85 هزار نفر جمعیت در98 کیلومتری جنوب غربی تبریز، مرکز آذربایجان شرقی واقع است.گزارش از شهرام ناعم وند ** انتشار دهنده: عیسی عطاپور**7485/3077

03/01/1396

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]