بیماری های مردانه را بشناسید - سایت خبری تحلیلی تدبیر

واضح آرشیو وب فارسی:تدبیر: مردان از لحاظ تفاوت های ساختار بدنی، هورمونی، خصوصیات جنسیتی و شغلی نسبت به خانم ها در برابر بعضی از بیماری های واگیر و غیرواگیر و مشکلات بهداشتی، آسیب پذیری بیشتری دارند، بنابراین بعضی از بیماری ها در آقایان بیشتر از خانم ها دیده می شود. سلامت مردان موضوعی است که موجب استحکام و ارتقای سلامت نیروی کار جامعه می شود و توسعه کشور را در پی خواهد داشت. مردان نسبت به زنان در معرض عوامل خطر محیطی و شغلی بیشتری هستند و عادات نادرستی مانند مصرف سیگار، الکل، اعتیاد و استرس شغلی در آنها بیشتر است. از سوی دیگر، مردان کمتر به پزشک مراجعه می کنند و مراجعه به مراکز درمانی را به دلایل مختلف از جمله موانع فرهنگی تا بروز مراحل پیشرفته و خطرناک بیماری به تاخیر می اندازند. طبق بررسی هایی که در سال 1382 انجام شده، بار بیماری ها و آسیب در کشور در جنس مذکر برای همه سنین بیشتر نشان می دهد که در واقع تعداد سال های از دست رفته به علت مرگ زودرس و همچنین سال های سپری شده توام با ناتوانی به ترتیب عواملی را به خود اختصاص داده که شامل حوادث ترافیکی، بلایا و حوادث غیرمترقبه، بیماری های ایسکمیک قلب (آنژین صدری و سکته قلبی)، سقوط از ارتفاع یا در سطح حوادث ناشی از تاثیر نیروهای مکانیکی بیجان و جاندار است و متاسفانه مردان به سلامت خودشان توجه ندارند. هر ساله برنامه های آموزشی - درمانی متعددی به وسیله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری انجمن اورولوژی ایران، انجمن پزشکان عمومی ایران و سازمان نظام پزشکی در سراسر کشور برگزار می شود. هدف از اجرای این برنامه ها، شناسایی مبتلایان به بیماری های خاموشی است که به مردان و پسران مربوط می شود؛ از جمله بیماری های مثانه، پروستات، تومور های کلیه، بیضه نزول نکرده، ناتوانی جنسی و... متاسفانه آقایان اغلب زمانی به پزشک مراجعه می کنند که فرصت مناسب برای درمان از دست رفته است. این موضوع به نوبه خود بر کیفیت زندگی تمام افراد جامعه تاثیر بسزایی می گذارد زیرا مردان ضامن امنیت خانواده هستند، بنابراین توجه به سلامت جسمی و روانی مردان، ایجاد فرهنگ توجه به سلامت قبل از بیماری، پیشگیری اولیه و تشخیص زودهنگام بیماری های بدون علامت، افزایش دسترسی مردان به اطلاعات سلامت و توجه به نیازهای بهداشتی، آموزشی و درمانی مردان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بیماری های شایع مردان ایرانی مردان از لحاظ تفاوت های ساختار بدنی، هورمونی، خصوصیات جنسیتی و شغلی نسبت به خانم ها در برابر بعضی از بیماری های واگیر و غیرواگیر و مشکلات بهداشتی، آسیب پذیری بیشتری دارند، بنابراین بعضی از بیماری ها در آقایان بیشتر از خانم ها دیده می شود. سرطان کلیه یکی از کشنده ترین سرطان های دستگاه ادراری – تناسلی است که میزان شیوع آن بین آقایان در جهان و ایران تقریبا 2 برابر خانم هاست. امروزه بیشتر تومورهای کلیه به صورت اتفاقی در سشونوگرافی کلیه ها تشخیص داده می شوند و علامت بالینی ایجاد نمی کنند. درمان سرطان کلیه، جراحی است که در صورت کوچک بودن تومور فقط شامل برداشتن تومور می شود اما اگر تومور بزرگ باشد، باید تمام کلیه برداشته شود. سرطان مثانه نیز در مردان ایرانی 4 تا 5 برابر بیشتر از خانم ها دیده می شود و مانند سرطان پروستات جزو 4 سرطان شایع بین مردان است. متاسفانه سرطان مثانه و سرطان پروستات ممکن است برای سال ها بی علامت بمانند. برای این بیماری ها اقدامات پیشگیری تا حدی موثر است و اقدامات درمانی موثری وجود دارد. سرطان بیضه هم بیشتر در آقایان 15 تا 40 ساله دیده می شود. غده پروستات از دیگر اجزای دستگاه ادراری- تناسلی آقایان است که بیماری های آن بسیار شایع هستند. یکی از این بیماری ها، پروستاتیت مزمن است. این بیماری بیشتر در سنین جوانی دیده می شود. از دهه 50 سالگی به بعد نیز بزرگی خوش خیم پروستات افزایش شیوع پیدا می کند. درواقع، هرچه سن بالاتر می رود، احتمال ابتلا به بزرگی خوش خیم پروستات بیشتر می شود، به طوری که بیش از 80 درصد از آقایان بالای 70 سال به این بیماری مبتلا هستند. سرطان پروستات هم بیشتر از 50 سالگی به بعد دیده می شود، هرچند با شیوع خیلی کمتر در سنین پایین تر نیز رخ می دهد. سرطان های ریه و معده از دیگر بیماری هایی هستند که در مردان بیشتر از خانم ها دیده می شوند. شیوع بیماری های جنسی و آمیزشی و رفتارهای پر خطر به ویژه مصرف مواد مخدر نیز در مردان به مراتب بیشتر از زنان است. مطالعات نشان داده اند بیشتر مبتلایان به ایدز را در ایران آقایان تشکیل می دهند. مصرف سیگار و الکل هم در مردان به مراتب بیشتر از زنان است. ناتوانی جنسی از دیگر مشکلات شایع آقایان است که بی توجهی به آن می تواند موجب سردی در روابط خانوادگی و افزایش آمار طلاق شود، در حالی که این مساله در بیشتر موارد با مراجعه به پزشک و دریافت درمان های ساده قابل رفع است. دلایل ناباروری نیز در نیمی از موارد به آقایان مربوط می شود. واریکوسل، یکی دیگر از بیماری های مختص آقایان است که در آن وریدهای بند بیضه گشاد می شوند. این بیماری از طریق معاینه اورولوژیست قابل تشخیص است و در جوانان و نوجوانان از اهمیت بیشتری برخوردار است زیرا می تواند باعث اشکال در تولید اسپرم و عقیمی شود. اگر در آزمایش منی بیمار مبتلا به واریکوسل، اختلال اسپرم دیده شود، فرد باید تحت عمل جراحی برای رفع واریکوسل قرار بگیرد. سرطان بیضه نیز شایع ترین سرطان بین مردان 15 تا 35 ساله است. این سرطان با ایجاد توده در بیضه خود را نشان می دهد. علامت ها و نشانه هایی که آقایان باید به آنها توجه کنند آقایان در بسیاری از موارد، علائم غیرطبیعی را در بدن خود نادیده می گیرند. یکی از این علائم مهم، درد قفسه سینه است. شایع ترین علامت پیش از یک سکته قلبی در آقایان، ابتدا درد قفسه سینه و سپس انکار آن از سوی بیمار است. طبق توصیه پزشکان باید با هر نوع احساس ناراحتی، درد تیرکشنده یا فشار در قفسه سینه و تنگی نفس هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کرد. چاقی شکمی از دیگر نشانه های مهمی است که آقایان باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند. این نوع چاقی می تواند علامت خاموش چند اختلال در بدن باشد؛ از جمله کاهش هورمون مردانه تستوسترون، دیابت، بیماری عروق کرونر قلبی و بالا بودن چربی خون. یکی دیگر از مسایل مهم در زندگی آقایان مشکلات روابط جنسی است. این مشکل می تواند ناشی از مسایل روانی یا اختلالات عروق خونی آلت تناسلی باشد. اگر از ناتوانی یا بی میلی جنسی رنج می برید حتما باید به پزشک مراجعه کنید و موضوع را با او در میان بگذارید. تکرر ادرار از دیگر علائم مهمی است که اغلب آقایان آن را به بالا رفتن سن ربط می دهند و نسبت به آن بی توجه هستند، در حالی که این مشکل در آقایان اغلب به دلیل بزرگی خوش خیم پروستات ایجاد می شود. پروستاتیت نیز به دلیل ایجاد عفونت یا تحریک می تواند باعث تکرر ادرار شود. برای علت یابی تکرر ادرار در آقایان نیاز به معاینه پزشک، آزمایش ادرار، اندازه گیری میزان PSA (آنتی ژن اختصاصی پروستات)، بررسی عملکرد کلیه ها و سونوگرافی وجود دارد. چند توصیه آسان برای افزایش طول عمر آقایان آقایان به طور متوسط نسبت به خانم ها طول عمر کمتری دارند، اما آنها نیز می توانند با پیروی از شیوه زندگی سالم و چند عادت درست بهداشتی به طول عمر و کیفیت زندگی خود بیفزایند. این افراد می توانند با ترک سیگار، حفظ وزن مناسب، ورزش منظم و روزانه، مصرف نکردن نوشیدنی های الکلی و پیروی از یک رژیم غذایی سالم و کم چرب به میزان قابل توجهی از خطر ابتلا به بیماری های قلبی، گرفتگی عروق، دیابت، انواع سرطان ها و بسیاری از بیماری های دیگر بکاهند. کاهش میزان استرس نیز می تواند در حفظ سلامت آقایان تاثیر بسزایی داشته باشد زیرا استرس از طریق افزایش هورمون هایی مثل آدرنالین باعث افزایش کلسترول خون و خطر گرفتگی عروق و سکته می شود. راهنمای بالینی سلامت مردان از نظر بیماری های مربوط به دستگاه ادراری – تناسلی • در بیشتر موارد برای تشخیص سرطان پروستات در هیچ جای دنیا تست غربالگری اجباری برای تمام جامعه وجود ندارد. درواقع، بررسی ها در مراجعه فرد به پزشک و به پیشنهاد پزشک و خواست بیمار انجام می شود. • هر نوزاد مذکر باید از نظر پایین آمدن بیضه در کیسه بیضه معاینه شود. به بالا بودن بیضه ها یا بیضه نزول نکرده، «کریپتورکیدیسم» می گویند که نیاز به پیگیری و درمان دارد. - نوزادان پسر باید از نظر محل سوراخ مجرای روی آلت بررسی شوند. اگر سوراخ آلت در نوک آن قرار نداشته باشد و در قسمت دیگر آلت باشد باید با کمک جراحی ترمیمی در سن مناسب اصلاح شود. • در سنین بلوغ و پس از آن باید به واریکوسل توجه کرد. برای این منظور اورولوژیست باید بیضه ها و بند بیضه را معاینه کند. • در سنین جوانی با توجه به اهمیت سرطان بیضه فرد باید بیضه های خود را معاینه کند. این نوع معاینه از طریق پزشک به بیمار آموزش داده می شود. • از سن 50 سالگی به بالا در صورت مراجعه و درخواست بررسی سلامت توسط بیمار می توان تست PSA و معاینه انگشتی پروستات را برای تشخیص سرطان پروستات انجام داد. از آن به بعد نیز هر 1 تا 2 سال این بررسی تکرار می شود. در صورتی که در بستگان درجه اول مانند پدر یا برادر سابقه سرطان پروستات وجود داشته باشد این آزمایش و معاینه بهتر است از سن 40 تا 45 سالگی آغاز شود. - انجام آزمایش ادرار و آزمایش های بررسی عملکرد کلیه در تمام سنین می تواند به تشخیص بیماری ها و سرطان های کلیه و مثانه کمک کند. سونوگرافی کلیه ها، مثانه و پروستات نیز در تشخیص بیماری هایی مانند سنگ، تومور و کیست کمک کننده است. البته کنار این موارد، گرفتن شرح حال و معاینه هم باید به وسیله پزشک انجام شود. سه مشکل شایع پروستات پروستات از جمله غددی است که فقط در بدن آقایان یافت می شود. این غده گردومانند، درست زیر مثانه و جلوی راست روده (بخش انتهایی روده بزرگ) قرار دارد و از بیرون بدن قابل مشاهده یا لمس نیست. از آنجایی که شیوع بیماری های پروستات میان آقایان بسیار بالاست، در این بخش به علائم، راه های تشخیص و درمان 3 مورد از این بیماری ها می پردازیم. 1. پروستاتیت پروستاتیت همان التهاب پروستات است که بیشتر در دوران جوانی دیده می شود. این اختلال عامل مراجعه 8 درصد از بیماران به متخصصان اورولوژی و 1 درصد از بیماران به مراکز بهداشتی- درمانی است، بنابراین به عنوان شایع ترین مشکل دستگاه ادراری در آقایان زیر 50 سال شناخته می شود. پروستاتیت انواع مختلفی دارد؛ از جمله پروستاتیت حاد عفونی، پروستاتیت مزمن عفونی و پروستاتیت مزمن غیرعفونی. • پروستاتیت حاد عفونی: این بیماری به دلیل عفونت در پروستات به وجود می آید و بسیار جدی است. ورود میکروب های روده به پروستات از طریق مجرای ادراری از شایع ترین عوامل آن محسوب می شود. عفونت ادراری، داشتن سوند ادراری، ضعف سیستم ایمنی بدن، رابطه جنسی نامتعارف و عفونت های مقاربتی نیز از دیگر عوامل مستعدکننده این بیماری هستند. علائم پروستاتیت حاد عفونی معمولا شامل تکرر ادرار، احساس فوریت در ادرار کردن، تب و لرز، سوزش ادرار، بدن درد، تهوع و استفراغ، جریان ادرار ضعیف، انزال دردناک، درد در ناحیه تناسلی، کشاله ران، تحتانی شکم و تحتانی پشت و گاهی احتباس ادرار می شود. این نوع پروستاتیت را می توان از طریق علائم بالینی، معاینه و بررسی های آزمایشگاهی و رادیولوژیک تشخیص داد. درمان آن هم طی 4 تا 6 هفته با کمک آنتی بیوتیک انجام می شود، اما اگر بیماری شدید باشد، فرد باید برای دریافت آنتی بیوتیک تزریقی و سرم در بیمارستان بستری شود و بعد درمان را با آنتی بیوتیک خوراکی ادامه دهد. • پروستاتیت مزمن عفونی: این نوع پروستاتیت بسیار شایع است اما شدت علائم آن کمتر از پروستاتیت حاد عفونی است. تقریبا 10 درصد از آقایان طی دوره ای در زندگی خود علائم آن، به خصوص عفونت های عود کننده ادراری را تجربه می کنند. این بیماری همراه با تب نیست و بیشتر با سوزش ادرار، فوریت ادرار، تکرر ادرار، شب بیداری برای ادرار کردن، انزال دردناک، درد پشت و درد میاندوراه تظاهر پیدا می کند. همچنین اگر بیمار آزمایش ادرار بدهد، عفونت در آن مشخص خواهد شد. درمان پروستاتیت مزمن عفونی با استفاده از آنتی بیوتیک طی 4 تا 6 هفته انجام می شود. البته بعضی افراد باید برای مدت طولانی تری دارو دریافت کنند. آلفابلاکرها (داروهای شل کننده پروستات) نیز در بهبود علائم تاثیرگذارند. • پروستاتیت مزمن غیرعفونی: شایع ترین نوع پروستاتیت، نشانگان درد لگنی مزمن یا پروستاتیت مزمن غیرعفونی است. بیماران مبتلا به این نشانگان نشانه های پروستاتیت مزمن را تجربه می کنند اما در آزمایش ادرار و ترشحات پروستات خود میکروب ندارند. از جمله عوامل آن می توان به مجموعه ای از علل هورمونی، التهابی، ایمونولوژیک و عصبی اشاره کرد. احتمال ابتلا تحت استرس و اضطراب شدید روانی نیز بیشتر می شود. برای درمان معمولا از داروهای شل کننده عضلات پروستات، داروهای ضدالتهابی و دیگر شل کننده های عضلانی استفاده می شود اما باید یادآور شد که درمان این نوع پروستاتیت دشوار است. 2. بزرگی خوش خیم پروستات • علل و علایم: بزرگی خوش خیم پروستات از بیماری های شایع دستگاه تناسلی در آقایان با سنین بالاست. اندازه این غده به طور طبیعی در 2 دوره از زندگی بزرگ می شود. اولین بار در دوران بلوغ این اتفاق می افتد و طی آن پروستات 2 برابر می شود. دوره بعدی از حدود 25 سالگی آغاز می شود و تا پایان عمر ادامه دارد. درواقع، طی این دوره است که می گوییم پروستات به صورت خوش خیم بزرگ می شود. این افزایش اندازه تا قبل از 40 سالگی معمولا علامتی ایجاد نمی کند اما تقریبا نیمی از افراد 51 تا 60 ساله و 90 درصد از مردان بالای 80 سال دچار علائم می شوند. علاوه بر سن، عواملی مانند سابقه فامیلی، چاقی، بیماری قلبی، دیابت و نداشتن فعالیت بدنی نیز بر ایجاد این بیماری نقش دارند. بزرگی خوش خیم پروستات باعث فشار آمدن به مجرای ادرار و تنگ شدن آن می شود، بنابراین به دنبال آن علائمی مانند تکرر ادرار، تاخیر در شروع جریان ادرار، جریان ادرار ضعیف، زور زدن هنگام ادرار، نیاز به ادرار کردن در زمان خواب، درد حین ادرار، قطع و وصل شدن ادرار و درد هنگام انزال بروز پیدا می کند. البته در بعضی موارد تا زمانی که احتباس ادرار اتفاق نیفتد، فرد متوجه بیماری خود نمی شود. • راه تشخیص: این بیماری را می توان با گرفتن شرح حال، معاینه بالینی و رادیولوژی تشخیص داد. تست های آزمایشگاهی و سیستوسکوپی (مشاهده مجرا، پروستات و مثانه با کمک لوله باریک مجهز به دوربین) نیز برای رد علل دیگر و انتخاب نوع جراحی به کار می روند. اگر بزرگی خوش خیم پروستات تحت درمان قرار نگیرد باعث عوارضی مانند نارسایی کلیه ها (به علت برگشت ادرار از مثانه به حالب ها)، سنگ مثانه، عفونت ادراری و خونریزی ادراری خواهد شد. درواقع، انسداد ادراری حاصل از بزرگی پروستات باعث می شود مثانه برای بیرون دادن ادرار تحت فشار قرار بگیرد، بنابراین پس از مدتی مثانه نیز دچار اختلال می شود. • راه درمان: بزرگی خوش خیم پروستات در بعضی موارد به درمان نیاز ندارد و فقط باید تحت نظر باشد. در صورت نیاز به درمان ابتدا از دارو استفاده می شود اما برای بازگرداندن پروستات به اندازه اولیه خود هیچ داروی قطعی ای وجود ندارد، بلکه داروها بیشتر باعث بهبود علائم و جریان ادرار می شوند. از جمله این داروها می توان به آلفابلاکرها (شل کننده های عضلات صاف پروستات) و مهارکننده های گیرنده های هورمون مردانه اشاره کرد که گروه دوم 20 درصد از حجم پروستات را کم می کنند اما با قطع دارو، پروستات دوباره بزرگ می شود. اگر هم احساس ناراحتی فرد باوجود درمان دارویی ادامه پیدا کند و عوارض ایجاد شود، نیاز به جراحی مطرح خواهد شد. در این رابطه روش های مختلفی وجود دارد و انتخاب روش مناسب به شرایط بیمار وابسته است. اگر اندازه پروستات خیلی بزرگ باشد، جراحی باز انتخاب می شود. برای پروستات های کوچک تر نیز روش تراش اندوسکوپیک پروستات به کار می رود که از طریق مجرا و بدون شکاف جراحی انجام می شود. روش های دیگر از جمله روش لیزری نیز تاکنون نتوانسته اند جایگزین 2 روش بالا شوند. 3. سرطان پروستات • علل و علایم: سرطان پروستات یکی دیگر از بیماری های شایع تناسلی در سنین بالا و دومین سرطان شایع سیستم ادراری-تناسلی میان آقایان در ایران شناخته شده است. طی این بیماری توموری بدخیم معمولا از قسمت خارجی غده پروستات شروع به رشد می کند و با گذشت زمان بزرگ تر می شود. سپس به تدریج به قسمت داخلی پروستات و بعد به سایر نقاط بدن انتشار پیدا می کند. علت بروز این سرطان مشخص نیست اما بعضی عوامل احتمال ابتلا به آن را بالا می برند؛ از جمله افزایش سن، سابقه خانوادگی و ژنتیک، نژاد آفریقایی، رژیم غذایی حاوی چربی بالا، مصرف کم میوه و سبزیجات و تماس با کادمیوم. این سرطان ابتدا علامتی از خود نشان نمی دهد اما به تدریج با بزرگ شدن تومور، بر پیشابراه فشار وارد کرده و علائم ادراری ایجاد می کند. از جمله این نشانه ها می توان به تکرر ادرار، به خصوص شب ها، مشکل در دفع ادرار، درد یا سوزش حین ادرار، مشاهده خون در ادرار، جریان ادراری ضعیف (طوری که مدت زمان بیشتری طول می کشد تا مثانه تخلیه شود)، تاخیر در شروع ادرار و احساس نیاز فوری به دفع ادرار اشاره کرد. اگر هم سرطان به نواحی دیگر بدن گسترش پیدا کند، می تواند باعث علائمی مانند استخوان درد شود زیرا شایع ترین محل برای گسترش آن، استخوان ها، به خصوص در ناحیه لگن و ستون مهره ها هستند. • راه تشخیص: در مراحل اولیه سرطان پروستات تنها می توان از طریق معاینات منظم و دوره ای آن را تشخیص داد. یکی از این معاینات، لمس سطح پروستات با انگشت از طریق مقعد است. اندازه گیری آزمایشگاهی سطح PSA در خون (آنتی ژن اختصاصی پروستات) نیز می تواند به تشخیص سرطان کمک کند. اگر معاینه با انگشت نتیجه غیرطبیعی داشته باشد و در عین حال میزان PSA بالا باشد به احتمال 60 درصد فرد سرطان پروستات دارد. در این صورت باید آزمایش های تشخیصی بیشتری انجام شود؛ از جمله نمونه برداری سوزنی از پروستات. در این آزمایش، قسمت کوچکی از پروستات با سوزن مخصوصی برداشته می شود و زیر میکروسکوپ قرار می گیرد. اگر جواب نمونه برداری از لحاظ وجود سرطان مثبت باشد باید برای بررسی گسترش بیماری به دیگر نقاط بدن، آزمایش هایی مثل سی تی اسکن و ام آر آی انجام شود. • راه درمان: سرطان موضعی پروستات را می توان از طریق جراحی و رادیوتراپی درمان کرد. در این روش جراحی کل غده پروستات، کیسه های منی و غدد لنفاوی ناحیه ای از بدن خارج می شوند. با کمک رادیوتراپی نیز ناحیه درگیر تحت تابش اشعه قرار می گیرد. البته اگر بیمار مسن و در مراحل اولیه سرطان باشد، شاید هیچ درمانی برای او تجویز نشود و فقط تحت کنترل قرار بگیرد زیرا روند پیشرفت سرطان پروستات کند است. در بعضی موارد نیز فرد باید از هورمون درمانی به تنهایی یا همزمان با رادیوتراپی بهره گیرد. *متخصص اورولوژی، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منبع : هفته نامه سلامت

یکشنبه ، ۲۸خرداد۱۳۹۶

[مشاهده متن کامل خبر]

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تدبیر]

[مشاهده در: www.tadbirkhabar.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]