نشاط اجتماعی پیش نیاز سلامت روان

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نشاط اجتماعی پیش نیاز سلامت روان تهران - ایرنا- شادی و نشاط اجتماعی به عنوان یکی از احساساتِ مثبت و ضروری ترین خواسته های فطری و نیازهای روانی انسان، نقش تعیین کننده ای در تامین سلامت اجتماعی و روانی فرد و جامعه دارد.

نشاط اجتماعی پیش نیاز سلامت روان

به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، براساس تعریف سازمان های جهانی، نشاط اجتماعی یکی از مؤلفه های اصلی رفاه و مهمترین شاخص های توسعه به شمار می رود و نقش بسیار مهمی در سلامت و پویایی اجتماعی ایفا می کند. این در حالی است که میزان نشاط اجتماعی براساس معیارهای اعلام شده در ایران از سوی این سازمان ها در حد مطلوبی قرار ندارد. براساس تعریف روان شناسان اجتماعی شادی و نشاط موجب ایجاد آرامش روحی می شود که نقش مهمی در خلاقیت اندیشه و ابتکارهای فردی دارد. حال این پرسش مطرح می شود که چرا نشاط اجتماعی در جامعه مهم است و چه کارهایی برای ترویج آن باید شکل گیرد؟ ** نفی توسعه بدون نشاط اجتماعی هر چند که در گذشته معیارهای توسعه را بیشتر بر پایه عوامل اقتصادی و سیاسی تعریف می کردند اما امروزه نظریه پردازان نوین توسعه، پیشرفت هر جامعه را در گرو استفاده بهینه از نیروی انسانی آن می دانند. از سال 2000 میلادی نگاه سازمان ملل برای تعیین سطح توسعه یافتگی کشورها تغییر یافت و معیارهای نوینی در جهت تعریف توسعه ابداع شد. در این زمینه رویکرد توسعه دچار دگرگونی های فراوانی شد تا جایی که بعد از این دهه اندیشه‌ و رویکردهای توسعه بیش از آن که اقتصاد کلان را محور توسعه قرار دهند، نگاه خود را بر رفاه افراد را به عنوان هدف غایی توسعه متمرکز کردند. به بیان دیگر، برنامه توسعه سازمان ملل، توسعه انسانی را فرآیند گسترش دامنه انتخاب مردم و بالا بردن سطح رفاه و شادابی اجتماعی از طریق گسترش قابلیت‌ها و کارکردهای آنها تعریف کرد. تعریف جدید نظریه پردازان نوین موجب شد تا شادکامی، امید به آینده، خشنودی و رضایمندی افراد جامعه از زندگی به عنوان مهم ترین متغیرهای مولفه های نشاط اجتماعی برای تعیین رتبه شادی افرین در کشورهای مختلف تعریف شود. ** مقوله سلامت و اهمیت نشاط اجتماعی تا پیش از دهه 1980 بیشتر تاکید روان شناسان و جامعه شناسان بر بعد منفی عوامل خطر ساز بیماری های های جسمی و روانی متمرکز بود اما از این دهه به بعد تحولی در نظام درمان به ویژه بخش روانی به وجود آمد که اهمیت نشاط و شادی اجتماعی را در جامعه بیش از گذشته کرد. براساس تعریف سازمان های جهانی از سلامت، در دنیای کنونی فردی واجد سلامت شناخته می شود که به لحاظ زیستی، روانی و اجتماعی از شرایط معینی برخوردار بوده و ویژگی مهم روانی مهمی مانند احساس نشاط و احساس رضامندی عمومی از زندگی داشته باشد. اما دستیابی به مولفه های سلامت روانی در شرایط کنونی جوامع مختلف کمی سخت به نظر می رسد زیرا گسترش شهرنشینی و تغییر روابط اجتماعی، از حالت چهره به چهره به روابط رسمی در قالب های اجتماع و جامعه، موجب شده تا افراد مانند گذشته کمتر در فعالیت های اجتماعی داوطلبانه شرکت داشته باشند. در این شرایط ، وفاق، همبستگی، تعلق اجتماعی و تعاملات اجتماعی مطلوب در سطح زیادی کاهش پیدا کرده است. برقراری چنین وضعیتی در کشور موجب کاهش شادی و نشاط اجتماعی شده است. اما با توجه به این شرایط هنوز برخی در جامعه این امر را مشکل تلقی نمی کنند. علت اصلی آن نبود بی تفاوتی نسبت به کاهش میزان نشاط اجتماعی نبود آموزش های کافی درباره بهداشت روان و اهمیت آن در جامعه است. ** نشاط اجتماعی و امنیت روانی رابطه متقابل فرد و جامعه موجب شده تا موضوع نشاط اجتماعی اهمیت بیشتری داشته باشد جامعه از یک سو به وجود آورنده شرایطی است که فرد را به سوی اهدافش رهنمون می کند و در سوی دیگر زمینه ساز فضایی می شود که فرد کنش هایی در جهت منافع شخصی را بر گزیند. حال اگر تحقق کنش ها در جامعه رویه مثبت داشته باشد به یقین در فرد به نوعی امنیت روانی ایجاد خواهد شد که موجب اطمینان خاطر در زمینه ادامه حیات اجتماعی است. اما اگر تحقق اهداف فردی در کنش متقابل شخصی فرد در جامعه مطابق امیالش پیش نرود به یقین نشاط اجتماعی تحت تاثیر افکار منفی کاهش پیدا خواهد کرد. اگر میزان جرایم اجتماعی ناشی از کاستی های نشاط اجتماعی افزایش پیدا کند به یقین شاهد کاهش میزان اعتماد عمومی و حس ناامنی اجتماعی در جامعه خواهیم شد. اگر چنین حسی در بین افراد مختلف شکل گیرد بسیاری از مولفه های اقتصادی و اجتماعی نیز تحت تاثیر آن قرار خواهد گرفت. در مقابل اگر نشاط اجتماعی حس اعتماد عمومی، امنیت روانی و اجتماعی ملکه ذهن شهروندان شود می توان انتظار رونق اقتصادی و پیشرفت داشت زیرا در این شرایط رونق اقتصادی و سرمایه گذاری های کلان در برخی از مناطقی که قبلا به جرم خیزی معروف بوده انجام شود و میزان اشتغال در انها پایین بود رشد خواهد کرد. ** به دنبال الگویی برای نشاط اجتماعی یکی از مشکلاتی که در ارزیابی میزان نشاط و شادی کشور های مختلف مورد توجه قرار می گیرد. نداشتن اطلاعات کافی و مناسب در زمینه آداب و رسوم جامعه هدف است. ایران در ارزیابی های سازمان ملل متحد در رتبه پایینی از نشاط اجتماعی قرار می گیرد. بررسی و ارزیابی شاخصه های نشاط اجتماعی سازمان های مختلف نشان می دهد که بسیاری از نمودهای زندگی اجتماعی در ایران که جزیی از فرهنگ معنوی این سرزمین حساب می شوند شاخص منفی تلقی شده است. عزاداری که ریشه در فرهنگ تشیع این سرزمین دارد به عنوان نمودهایی از کاهش نشاط اجتماعی در نظر گرفته می شود. در حالی که تحقیقات صاحبنظران در سطح کشور حکایت از آن دارد که عزاداری ما در کاهش آلام درونی و ایجاد نشاط مردمی و معنوی تاثیر زیادی دارد. در پایان باید گفت هر چند که در برخی از مولفه های نشاط اجتماعی با توجه به فرهنگ ایرانی تفاوت هایی وجود دارد اما همچنان در شاخص های کلی مورد توافق فرهنگ ملی و جهانی ما با استاندارد ها فاصله داریم و باید برنامه هایی متناسب با ایجاد نشاط اجتماعی در جامعه طراحی کنیم. طراحی برنامه برای گسترش نشاط اجتماعی هر چند یک پروسه طولانی مدت است اما باید هر چه زودتر مقدمات آنها را فراهم کرد زیرا بسیاری از کارشناسان باور دارند که گسترش اعتیاد، خودکشی، بیماری های روانی و پرخاشگری ها ناشی از کاستی ها فضای نشاط آفرین در جامعه است. ** پژوهشم**2052**9279**خبرنگار: غفار میرزایی** انتشاردهنده :سیدمحمد موسی کاظمی

27/12/1395

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 125]