واضح آرشیو وب فارسی:تهران نیوز: وجود ردپای سیاست زدگی به جای سیاست ورزی عالمانه در عرصه پژوهشی کشور و به طور خاص حوزه زنان و خانواده است گویا غلبه نگاه و رویکرد سیاسی، محدود به عرصه اجرایی حوزه زنان و خانواده نیست و متأسفانه عرصه نخبگانی نیز از این امر مستثنی نبوده است.به گزارش تهران نیوز ، رشد و تعالی هر کشور متأثر از میزان مبنای عمل قرار گرفتن آثار و نتایج عرصه دانشی و پژوهشی در لایه های گوناگون برنامه ریزی و تصمیم گیری است. آنجا که نهادهای متولی اداره امور، هر نوع اقدام و عملی را منوط به دانش موجود در حوزه مربوطه کنند و برای هر اقدامی، الزام به سنجش دقیق مسأله به صورت متقن و علمی مدنظر متولیان قرار گیرد، مطمئناً از تبعات منفی مرتبط با تصمیمات و اقدامات اتخاذشده کاسته خواهد شد اما نکته مهم و اساسی در این میان، توجه به این مهم است که ضرورت پیوند میان عرصه دانش و قدرت به معنای نفی استقلال عرصه دانش نیست. اگرچه مباحث مرتبط با این حوزه (دانش و قدرت) و تأثیر و تأثر این دو بر یکدیگر، خود یکی از مهم ترین مباحث مطرح در محافل علمی است، اما سوای از جدل های موجود پیرامون این موضوع، در رصد واقعیات موجود در عرصه عمل می توان به کم و کیف آن چه در این میان رقم خورده است، پی برد. در حقیقت دعوای اصلی در ارتباط میان عرصه دانش و پژوهش با عرصه قدرت، در این است که این عرصه نباید حریت و آزادگی خود را در تبیین مسائل و موضوعات متنابه در عرصه اجتماعی از دست دهد. اما آن چه در این میان اهمیت دارد وجود ردپای سیاست زدگی به جای سیاست ورزی عالمانه در عرصه پژوهشی کشور و به طور خاص حوزه زنان و خانواده است. گویا غلبه نگاه و رویکرد سیاسی، محدود به عرصه اجرایی حوزه زنان و خانواده نیست و متأسفانه عرصه نخبگانی نیز از این امر مستثنی نبوده است. وضعیت اجتماعی زنان در سه مؤلفه حائز اهمیت آموزش، اشتغال و مشارکت در عرصه پژوهشی و دانشی خلأهای قابل توجهی دارد که یکی از برجسته ترین آن ها در عدم ارتباط صحیح و منطقی عرصه سیاست و دانش قابل تبیین است. الف) حوزه مشارکت نگاه به مسأله مشارکت زنان در حالت کلی در پژوهش ها، در کشور ما همواره در قالب قرائتی خاص قرار داشته است. در این قرائت، محور و هسته اصلی در تبیین نظام موضوعات مسائل زنان، عموماً معطوف به قشر خاصی از زنان بوده است بدین نحو که معنا ، مفهوم و باید و نبایدهایی که در باب مشارکت زنان در عرصه اجتماعی از سوی جامعه نخبگانی گفتمان سازی شده است، اکثراً از یک سو متأثر از نیازمندی های عموم زنان و واقعیت موجود جامعه نبوده و از سوی دیگر در یک بی تفاوتی نسبی نسبت به عمومی بودن و عمومی شدن گستره مشارکت و حفظ این سرمایه اجتماعی عظیم بوده است. برای نمونه در دهه ۶۰ تجلی سبک تقریباً متعالی از مشارکت زنان در عرصه عمل را شاهد بودیم که در آن، زنان به علت اقتضائات خاص جامعه (بحران های داخلی و خارجی)، در فضای میدانی با توجه به ظرفیت و توانمندی های خود، فعالیت و مشارکت گسترده و اثرگذاری می کردند ( البته لازم به یادآوری است که یکی از اقتضائات شرایط بحران، عدم توجه به نقش جنسیت در مدیریت بحران است)، اما در دهه های بعد، در فضای پژوهشی کشور شاهد کم توجهی عرصه علم به عرصه عمل و واقعیت موجود و بهره گیری از ظرفیت های ایجادشده به واسطه انقلاب بودیم. ب) حوزه آموزش طی دهه های گذشته سرفصل های پژوهشی صرفاً در سه موضوع آموزش دهی زنان، زنان و آموزش عالی و اشتغال زنان تمرکز داشته و این سه موضوع از بیشترین میزان درصد پرداخت برخوردار بوده اند؛ که این امر تا حدودی به علت ارتباط و همسویی فضای پژوهشی و تحقیقاتی با بدنه اجرایی است؛ چراکه در عرصه اجرایی و قانون گذاری نیز بیشترین تمرکز مسوولان معطوف به این سه موضوع بوده است که گزارش عملکرد دولت ها و مصوبات مجلس شورای اسلامی تأییدکننده این ادعاست. ج) حوزه اشتغال در بررسی پژوهش های موجود از بعد از انقلاب اسلامی تاکنون، همواره شاهد تکرار چند مسأله مشخص مانند میزان حضور کمی زنان در اشتغال، گروه های شغلی زنان در طیف های مشاغل اولیه و ثانویه و برخی مشکلات زنان شاغل بوده ایم. به نظر می رسد طی سال های گذشته، پژوهش های دانشگاهی عمدتاً متأثر از تغییر و تحولات جهانی از یک سو و تحولات داخلی از سوی دیگر بوده اند و در تشخیص صحیح و جامع مسأله اشتغال زنان و ابعاد مترتب با آن دچار نوعی شتاب زدگی شده و مسیر تمامی دستاوردهای پژوهشی در یک فضای بی سامان و غیرهدفمند دنبال می شود. اگرچه عملکرد دولت ها و نقش آن ها در اشتغال زنان یکی از سرفصل های جدی است که در بخشی از پژوهش ها نیز به آن پرداخته شده است، اما در طول سال های گذشته کمتر به عملکرد و نقش دولت در تغییرات ساختاری و بنیادی توجه شده و به عملکرد دولت با نگاهی کمی و در سطح رویکردهای اتخاذی در عرصه سیاسی اکتفا شده است. در نهایت انتظار می رود که نگاه به وضعیت اجتماعی زنان در بدنه پژوهشی کشور، با ساماندهی پژوهش ها بر مبنای نیازمندی های حقیقی زنان و تلاش در جهت گفتمان سازی علمی، بتواند در جهت دهی به عرصه اجرایی و فضای عمومی جامعه مثمرثمر باشد و به نظر می رسد چنان چه درک عمیقی از مسائل زنان صورت گرفته باشد، اولین تغییر و تحولات جدی در ساماندهی عرصه پژوهشی رخ خواهد داد. *دکترای سیاستگذاری فرهنگی- دکتر عاطفه خادمی منبع: زنان خبر
شنبه ، ۳۰اردیبهشت۱۳۹۶
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تهران نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 56]