واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > خاورمیانه - محمدرضا نوروزپور 14 مارسیها در انتخابات لبنان اکثریت کرسیها را به چنگ آوردهاند و میتوانند با خیالی خوش به این فکر کنند که همچنان، دولت از آن آنهاست و برای یک دوره دیگر جشن بگیرند و خوش باشند اما این همه ماجرا نیست. آنکه هنوز در لبنان مهم است حزبالله است و آنچه در این کشور تأثیرگذار خاورمیانهای نادیده گرفتنی نیست، سلاح مقاومت است و اصلیترین عامل بازدارنده اسرائیل از تجاوز به این کشور و اشغال جنوب آن که از منافع استراتژیک زیادی برای آنها برخوردار است، سیدحسن نصرالله است.حزبالله سوای از قدرت نظامی قابل ملاحظهای که در اختیار دارد و در خلال جنگ 33 روزه سال 2006 همگان را از بابت آن مقهور ساخت، هماکنون یک جریان سیاسی کاملاً قدرتمند است که میتواند در هر فرآیند سیاسی لبنان، تصمیم گیرنده اصلی باشد و لزوم به بازی گرفتن آن در معادلات، برای همه طرفها یک اجبار است. چنین اهمیتی باعث میشود که حتی اکنون که 14 مارسیها توانستهاند اکثریت پارلمان را از آن خود کنند باز دست یاری به سوی حزبالله دراز میکنند و رئیس تشکیلات آنها، سعد حریری، از تشکیل دولتی با حضور حزبالله لبنان خبر میدهد. چند روز پیش نیز با فاصله کوتاهی پس از حضور جورج میچل نماینده اوباما در خاورمیانه و گفتوگوهایش با مقامات لبنانی، خاویر سولانا رئیس کمیسیون سیاست خارجی اتحادیه اروپا با یکی از مقامات بلندپایه حزبالله دیدار و گفتوگو کرد که نشانهای از تلاش اروپا برای پیشگیری از فروافتادن لبنان به چالشهای حاکمیتی است که نمونه آن را در دو سال گذشته تجربه کرده بود. دیدار خاویر سولانا و حسین الحاج حسن، عضو فراکسیون «وفا به مقاومت» حزبالله در پارلمان لبنان از این منظر اهمیت دارد که اکنون به ظاهر برنده همه چیز در این کشور، ائتلاف غرب به رهبری سعد حریری است و دوم اینکه این اولین بار در همه عمر سیاسی حزبالله است که یکی از مقامات بلندپایه آنها با یک مقام عالیرتبه اروپایی دیدار و گفتوگو میکند. اینکه خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در چنین شرایطی تصمیم به نزدیک شدن به حزبالله میگیرد، نشان از این دارد که دولت آینده سعد حریری به شدت به همکاری با حزبالله نیاز دارد و اروپاییها بدشان نمیآید که اگر لازم باشد به هر قیمتی که شده حزبالله را به جای تشویق و تحریک به اینکه یک معارض قوی باقی بماند به یک شریک قدرت شفیق تبدیل کنند تا از این راه بحرانهای گذشته سیاسی در این کشور تکرار نشود.اروپاییها چه در عمل و چه در کلام، همواره ثابت کردهاند که به مبانی دموکراسی بیشتر از آمریکاییها اعتقاد دارند و از اینرو برعکس آمریکا، مدتهاست که حزبالله را مانند گذشته یک جریان تروریستی نمیبینند و آن را یک حزب سیاسی برخاسته از متن مردم لبنان میشناسند. این رویکرد حتی زمانیکه حماس در سرزمینهای اشغالی توانست اکثریت آرا را از آن خود کند قابل رؤیت بود. در آنجا نیز اروپاییها در قیاس با آمریکا مواضع عاقلانهتری در قبال حماس اتخاذ کردند. حساسیت لبنان برای اروپاییها و خاطرات تلخ ناکامی دولت سنیوره در کنترل و پیروزی بر چالشی که حزبالله در سال 2007 با برپایی اعتراضهای مدنی برای آن فراهم آورده بود سبب شده است تا هم اینک خاوریر سولانا خواستار نزدیکی این اتحادیه به حزبالله لبنان شود و حتی در هنگام ترک لبنان از توصیف حزبالله لبنان به عنوان یک گروه تروریستی خودداری کرد و افزود: ما حزبالله را بخشی از روند سیاسی لبنان میدانیم که در پارلمان این کشور نماینده دارد لذا خواهان گفتوگو با این حزب هستیم. او حتی از این پیشتر رفت و حزبالله را جزئی از نشاط سیاسی لبنان و جزئی از پارلمان این کشور به شمار آورد. این رویکرد جدید اتحادیه اروپا اگرچه ممکن است از سر حب به حزبالله و مقاومت نباشد اما حتی اگر از سر خردورزی اروپاییها در برخورد با حزبالله نیز باشد قابل تقدیر است، چرا که دست کم چنین رفتار معقولی انگیخته شدن برخوردی معقولتر از سوی طرف مقابل را سبب میشود چه اینکه نماینده حزبالله نیز در این دیدار تمایل این حزب را به ایجاد روابط مثبت با اتحادیه اروپا اعلام کرد. از آنجا که لبنان حقیقتاً، صفحه شطرنج خاورمیانه و جایی است که همه قدرتهای خارجی درون آن اهرمهای قدرت خود را در اختیار دارند، دیدار سولانا با یک مقام عالیرتبه حزبالله در لبنان آن هم درست روز پس از خروج جورج میچل از این کشور نشاندهنده یک حقیقت دیگر نیز هست و اینکه آمریکاییها تمایلی به برقراری ارتباط ویژه با حزبالله نداشتهاند و یا نتوانستهاند به چنین ارتباطی دست یابند. نماینده اوباما بلافاصله پس از لبنان عازم سوریه شد و در آنجا مذاکرات مهم و سنگینی را با بشار اسد در خصوص صلح خاورمیانه، روابط آینده آمریکا- سوریه و حتی طرح اوباما برای تشکیل دو کشور مستقل فلسطین و اسرائیل انجام داد. از اینرو میتوان اینگونه ارزیابی کرد که اروپاییها در این مورد نیز یک گام از آمریکا پیش افتادهاند و در برقراری ارتباط سازنده با حزبالله از آنها پیشی گرفتهاند. نگاه تیزبین اروپاییها در خصوص انتخابات لبنان به اینجا ختم نمیشود. خاطرات روز هفتم می سال گذشته که تصمیمگیریهای دولت سنیوره باعث ناخرسندی حزبالله شده بود هنوز برای خیلی از طرفداران 14 مارس آزاردهنده است. حزبالله ظرف چهار ساعت پایتخت را بدون خونریزی به تصرف خود در آورد و دولت را عملاً در بنبست سیاسی قرار داد و نشان داد که هرچقدر هم دولتی که در لبنان سر کار میآید مورد حمایت آمریکا و دلارهای سعودی باشد با اولین اراده حزبالله به شکنندگی یک شاخه خشک میماند. ماندگاری این خاطرات در ذهن سیاسی غربیها، بسیاری از تحلیلگران را به این باور رسانده بود که اگر نتیجه انتخابات لبنان چیزی غیر از پیروزی حزبالله رقم بخورد، بار دیگر پایتخت دستخوش ناآرامیها و اعتراضهای مدنی و آشوبهای خیابانی خواهد شد اما پذیرش منطقی نتیجه انتخابات توسط نصرالله همگان را بهتزده کرد. حتی روزنامه گاردین در مقالهای اعتراف کرد که نصرالله اگرچه اعتراضاتی را در خصوص برگزاری انتخابات مطرح کرده اما به روشی کاملاً دموکراتیک پیروزی رقبای خود را تبریک گفته و این نشانه حاکمیت منطق و دموکراسی بر عملکرد حزبالله است. با این همه تنها زمانی میتوان به آینده سیاسی لبنان امیدوار بود که جریان 14مارس همانگونه که در کلام به نزدیکی با حزبالله تمایل نشان میدهد در باطن نیز به این ادعا صادق باشد و به زودی مشخص نشود که آنها قرار و قصد دیگری دارند. سادهترین تحلیلی که میتوان از سفر سولانا به لبنان و دیدار او با نماینده حزبالله داشت این است که آنها خواستار کمک حزبالله به دولت آینده هستند و از حزبالله میخواهند که دولت آینده را حمایت کند و موجبات به چالش کشیده شدن آن را فراهم نیاورد. اما اگر سعد حریری همانگونه که در تبلیغات انتخاباتی خود به طرفدارانش وعده کرده عملاً به دنبال خلعسلاح حزبالله باشد و یا بخواهد مجدداً بحث کنار گذاشتن سلاح مقاومت را مطرح کند و یا موضوع ابطال قانون ثلث ضامن را که اکنون در مورد حزبالله مصداق پیدا میکند و یکی از شروط توافقنامه دوحه است پیگیری نماید، چندان نمیتوان به سکوت و آرامش حزبالله امیدوار بود. از این رو سعد حریری در صورتی میتواند دولتی کارآمد و دست کم بدون چالش داشته باشد که صادقانه با حزبالله از در تعامل درآید.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 520]