واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: ثبت آثار طبیعی آذربایجان؛ شاید وقتی دیگر
سال گذشته جنگلهای ارسباران و کویر لوت براي ثبت جهاني و قرار گرفتن در فهرست اثار يونسکو معرفي شد و قراربود در اسرع وقت پرونده اين دو ميراث طبيعي تکميل و اماده شود. در حالي که مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانشرقی در دی ماه سال 94 اعلام کرده بود؛ پرونده ثبت جهانی جنگلهای ارسباران در مرحله پایانی و تکمیل قرار دارد و بناست به عنوان یک اثر میراث طبیعی بهمن ماه همان سال به سازمان یونسکو ارسال شود اما کویر لوت در تیرماه سال جاری به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و پرونده جنگلهای ارسباران برای ثبت جهانی همچنان چشم انتظار است. البته چند روز پيش متولیان این حوزه در روزهای اخیر اعلام کردند، که این پرونده قرار است طي روزهاي اتي برای ثبت جهانی به یونسکو ارسال شود.
نویسنده : موسی کاظمزاده
منطقه ارسباران به دلیل موقعیت خاص و ویژگیهای منحصر به فرد شهره عام و خاص شده است. ساخته شدن اولین گنبد جهان در آن، دقیقترین شهر دایرهای جهان، سیستم شهرسازی منحصر به فرد، تکنولوژی مواد و مصالح و ساخت برای اولین بار را از دیگر ظرفیت های این منطقه برای ثبت جهانی اعلام می کنند. نکته قابل تأمل دیگر در این خصوص اینکه، اهميت منطقه ارسباران تنها به دليل ويژگي هاي خاص اکوتوریسم، اكولوژيكي و توان هاي زيست محيطي آن نبوده، بلكه ميراث تاريخي و فرهنگي اين منطقه نيز از زمان هاي گذشته مورد توجه دوستداران این منطقه و جهان بوده است، بطوری که هر ساله هزاران گردشگر و محقق را به این منطقه جذب می کند. علاوه براين، جنگل های ارسباران از سوی یونسکو به عنوان منطقه ای حفاظتی و ذخیره گاه بیوسفر (ژنتیکی) در کره زمین انتخاب شده، ولی با این وجود هر ساله به دلایل مختلف از جمله بی توجهی مردم و مسئولان، نبود امکانات و تجهیزات لازم روز به روز از وسعت این جنگل ها کم می شود. منطقه حفاظت شده ارسباران، از نظر تنوع گونه ای جانوری و گیاهی نیز در سطح جهان کم نظیر بوده است. طی آخرین آمار اعلام شده، وسعت جنگل ارسباران 164 هزار هکتار بوده که از این وسعت 148 هزار هکتار از آن به عنوان جنگل حمایتی و حفاظتی است. این منطقه با وجود داشتن کمتر از پنج صدم مساحت کشور بیش از ۱۳ درصد پوشش گیاهی ایران را در خود جای داده است و ۲۹ درصد از پستانداران، ۴۴ درصد پرندگان ایران، ۳۲ درصد از دوزیستان، ۹ درصد آبزیان و ۲۰ درصد خزندگان کشور در آن زندگی می کنند.همچنین تاکنون ۲۱۵ گونه پرنده، ۲۹ گونه خزنده، ۵ گونه دوزیست، ۴۸ گونه پستاندار و ۱۷ گونه ماهی در مناطق مختلف ارسباران شناخته شده، و برخی دیگر از گونه های جانوری در این جنگل ها به دلایل مختلف ناشناخته مانده است. شرايط ثبت فراهم است؟! کارشناسان این حوزه، جنگل هاي ارسباران را به دليل داشتن گونه های متنوع گياهي و جنگلي، در زمره يكي از مناطق با ارزش ژنتيكي جهان شناخته و به جهت برخي ويژگي هاي خاص يك منطقه رويشي مستقل، با نام منطقه جنگلي ارسباران معرفي كرده اند، كه يكي از مناطق پنجگانه رويشي ايران محسوب مي شود. اين در حالي است که اگرچه مسئولان و مدیران اجرایي سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و استان بر لزوم ثبت هر چه سریعتر این اثر طبیعی در حافظه جهانی تاکید می کنند، ولی با توجه به اقداماتی که در این راستا صورت گرفته به نظر می آید با این اوضاع و احوالی که هر ساله بر تخریب منطقه حفاظت شده این جنگل ها صورت می گیرد، باید سال ها منتظر ثبت جهانی این آثار طبیعی شد . حال آنچه در این زمینه اهمیت دارد اینکه، آذربایجان ایران با تاریخ عظیم و پشتوانه غنی اجتماعی، فرهنگی و سیاسی که دارد، تا به حال دو اثر میرات فرهنگی را در فهرست یونسکو برای جهانیان ثبت کرده است، که به نظر می رسد، با توجه به ظرفیت های استان آذربایجان شرقی در عرصه های مختلف تاریخی، فرهنگی و معنوی، و به ویژه طبیعی این تعداد آثار ثبت شده جهانی از این استان جای بسی تامل دارد! در هر صورت مسئولان و دست اندرکاران این حوزه باید بیش از اینها به فکر حفظ و احیاء و به ویژه شناساندن ظرفیت های بالقوه توریستی و گردشگری این منطقه به جهانیان باشند.چرا که این جنگل ها و مناطق حفاظت شده کشورمان، با این همه پتانسیل و ظرفیت ها در سايه تعلل و بي توجهي ذره ذره به خاک و خاکستر تبدیل شوند.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۲ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۳:۳۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]