واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: سه تصویر از آیتالله هاشمی تهران- ایرنا- حیات پربار آیتالله هاشمی و حضور مستمر ایشان در عرصهها و مقاطع مختلف مبارزه علیه رژیم شاه این اثر و نتیجه را داشته که از زوایای مختلف بتوان برداشتهای متفاوتی از نحوه تاثیر ایشان داشت.
روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم هادی خانیکی فعال سیاسی اصلاحطلب، آورده است: نخستین آشناییهای نسل ما با اندیشه و شخصیت آیتالله هاشمیرفسنجانی از منظر سیاستورزی انقلابی است. دو اثر معروف ایشان در سالهای قبل از انقلاب یعنی «سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار» که ایشان از نویسنده معروف عرب، اکرم زعیتر ترجمه کرد و «امیرکبیر، قهرمان مبارزه با استعمار» که تالیف ایشان است، از جمله متونی بود که باعث میشد هر دانشجو یا فعال سیاسی از اواخر دهه ٤٠ یا دهه ٥٠ با او آشنا شود. بعدها هرچه شرایط مبارزه پیچیدهتر میشد و گونههای مختلفی از فعالیت انقلابی و مسلحانه در کشور به وجود آمد نام ایشان به چشم میخورد. حمایتهایی که ایشان از انقلابیون مسلمان داشت و حضور موثری که در زندان و بیرون از زندان در پشتیبانی از نهضت امام خمینی و اندیشههای انقلابی داشت، چیزی است که در خاطرات ایشان آمده است. بخشی از آشناییهای اولیه نسل ما با آقای هاشمی هم با نوع نگاه ایشان به مباحث گفتمانهای انقلابی، مساله فلسطین، مبارزه با استعمار و اسلام سیاسی بود. جایگاه آقای هاشمی در فرازهای مبارزه که اوج آن در سالهای ٥٦ و ٥٧ بود و پس از پیروزی انقلاب، تشکیل دولت موقت و تاسیس نهادهای موثر در انقلاب مثل حزب جمهوری اسلامی قابل مشاهده است. نقش ایشان در مجلس خبرگان قانون اساسی و تشکیل دولت موقت با همان تصویری که حکم مهندس بازرگان در حضور امام توسط ایشان خوانده میشود تا وقتی که به عنوان معاون وزارت کشور وارد دولت میشود، بسیار مهم است. بعد از آن ایشان در مراحل مختلف تشکیل دولت تا بعد که به تاسیس مجلس شورای اسلامی میرسیم به عنوان رییس مجلس و در شرایط حساس دیگری به عنوان جانشین فرماندهی کل قوا اثرگذار بود. پس از این دوره میبینیم که نقش ایشان در حوزه مدیریت اجرایی کشور و بازنگری قانون اساسی و تاسیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و همراهی ایشان با این مجمع و ورود به رقابتهای مختلف انتخاباتی در همه جا پر رنگ است. پس از انقلاب علاوه بر نقش انقلابی ایشان به وجه دیگری از شخصیت او میرسیم. به یک معنا میتوان گفت کمتر کسی در کشور وجود دارد که هم نقش انقلابی ممتازی داشته باشد و هم نقش ممتاز مصلحانه.سه تصویر از آقای هاشمی اهمیت دارد. در بعد اول ایشان عالم سیاستمداری است که سخت امیدوار است. عمر طولانی در عرصههای مختلف سیاستورزی معمولا سیاستمداران را نگران و ناامید میکند و از متن به حاشیه میبرد اما اغراق نیست که بگوییم آقای هاشمی ٥٠ سال در متن بوده است و کنش معطوف به امید هم داشته است.دومین ویژگی برجسته ایشان این است که به الزامات سیاست ورزی مردم گرایانه تن میدهد و آن را دنبال میکند. شاید بتوان گفت که کمتر کسی در عرصه سیاست مثل او، خود را در معرض رقابتهای سیاسی قرار میدهد و خیلی هم پرهیز ندارد از اینکه وارد سطوح مختلفی از رقابت شود و حتی در جاهایی شکست هم بخورد. آقای هاشمی مرتبا خود را در معرض رای مردم قرار داد و از حق مشارکت مردم در سرنوشت بیشترین دفاع را میکرد. همین ویژگی است که آقای هاشمی را مدام حساستر و پیگیرتر نسبت به مساله آزادی، دموکراسی، ضرورتها و الزامات آنها میکرد.ویژگی سوم و منحصر بهفرد آیتالله هاشمی، قدرت توازن بخشی عملی و نظری در عرصه سیاست جمهوری اسلامی بود. به این معنا که جوامعی نظیر جامعه ما مدام در معرض وضعیتهای متعارض قرار میگیرند که هم راهحلهای نظری صریحی ندارند و هم گاه نقشآفرینیهای عملی راهگشا است. در شرایطی که ناهموزنیها و تعارضها شکل میگیرد -که یک نمونه آن را در جنگ و پس از آن دیدیم- او فردی بود که از یک طرف در فرماندهی جنگ نقش مهمی داشت و از طرف دیگر در شرایط صلح و برای پیشبرد صلح تلاش میکرد. ایشان باید شرایط پس از حضور خودش در صحنه را میشناخت. مثل شرایطی که بعد از پیروزی اصلاحات بعد از سال ٧٦ به وجود آمد. او از موضع رییس دولت توانست انتخابات سالمی برگزار کند. همچنین در سال ٩٢ پس از ردصلاحیت توانست در منفعل نشدن نیروهای سیاسی موثر باشد. نقش چنین شخصیتهایی برای گفتوگو، مطالعه و ایجاد تعادل موفق خیلی مهم است و آقای هاشمی این نقش را به خوبی توانسته ایفا کند. به گونهای که رقبا در سیاست از هر دو طرف احساس کنند وجود ایشان برای برقراری موازنه و تعادل ضروری است. همین جا است که نقشهای مختلفی که آقای هاشمی دارد گاه او را در موضع نماینده نظام قرار میدهد و گاه او را در موضع نمایندگی نخبگان وگاه او را در موضع نمایندگی جریانهای اصلاحطلب و گاه در موضع نمایندگی جریانهای اصولگرا و گاه از دو طرف مورد نقد و حمله قرار میگیرد اما در عین حال به عنوان یک سرمایه وقتی که امکان حل و فصل سریع نظری بسیاری از مسائل فکری و سیاسی وجود ندارد او با وجود خود، کمبودها و خلأها را پر کرده است و به همین اعتبار است که روز به روز تاثیر او در جامعه و نیاز بخشهای مختلف و قوای مختلف و نیروهای سیاسی مختلف به او بیشتر میشد. توانایی کنشگری و سیاستورزی عملی از ایشان شخصیتی ممتاز ساخت. به ویژه آنکه هرچه سن ایشان بالا میرفت رفتارش با پاسخگویی به نیازها و تقاضاهای جامعه و حتی بخشهای جوان و نوگرا و تحولطلب جامعه نزدیکتر میشد.*منبع:روزنامه اعتماد،1395،10،21**گروه اطلاع رسانی**1893**9131**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
21/10/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]