واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > آسیا - اگرچه چین و آمریکا در پنج مورد به شدت با یکدیگر اختلاف فاز اساسی دارند، در پنج مورد دیگر به شدت با یکدیگر همگرا و تشریک مساعی دارند. محمدرضا نوروزپور: زمانی که باراک اوباما به عنوان برنده جایزه صلح نوبل معرفی شد، وبلاگهای چینی آن را به مسخره گرفته و نوشتند یکی از کسانی که به شدت از این خبر خوشحال شد، هوجین تائو، رئیسجمهور چین بوده است چرا که خیالش راحت شده بود که این جایزه دیگر به بزرگترین مخالف دولت او نخواهد رسید. هفته نامه تایم آمریکا به بهانه دیدار باراک اوباما و هوجین تائو رؤسای جمهوری آمریکا و چین در روز سه شنبه به ارزیابی مناسبات این دو کشور پرداخته و بر هماهنگیها و ناهماهنگیهای این دو ابرقدرت شرق و غرب انگشت گذاشته است. از نگاه مجله تایم در حالی که آمریکا ضربات سنگینی را در عراق و افغانستان متحمل شده، تقویت روابطش با پکن میتواند یکی از نقاط روشن سیاست خارجی دولت اوباما محسوب شود هرچند که واشنگتن و پکن همچنان بر سر موضوعاتی مانند حقوق بشر با یکدیگر اختلافات عمیقی دارند. اما همانگونه که رئیسجمهوری آمریکا نیز در بدو وردش به چین به آن اشاره کرد این اختلافات ولو عمیق سبب نمیشود تا این دو کشور بزرگ شرق غرب جهان با یکدیگر احساس دوستی نکنند و دائماً بر طبل ناسازگاری و احیاناً جنگ بکوبند. از این منظر میتوان ادعا کرد اگرچه چین و آمریکا در پنج مورد به شدت با یکدیگر اختلاف فاز اساسی دارند، در پنج مورد دیگر به شدت با یکدیگر همگرا و تشریک مساعی دارند. به همین دلیل میتوان بر ادعای باراک اوباما در هنگام ورودش به شانگهای صحه گذاشت. اما پنج موضوع و به عبارتی پنج نقطه تیره و تار در روابط دو کشور از نگاه تایم به شرح زیر است: تایوان چین 1300 موشک بالستیک در تنگه تایوان آماده به شلیک دارد تا مبادا این خطه دور افتاده از سرزمین اصلی، حقیقتاً باور کند که یک کشور مستقل است. چین بارها و بارها گفته است که بر سر جدایی تایوان از چین، به هیچ قیمتی حاضر به مصالحه نیست. تایوانیها اما همیشه خود را کشوری مستقل انگاشتهاند و در آرزوی جدایی از سرزمین اصلی هستند. آمریکا اگرچه از لحاظ دیپلماتیک با این کشور رابطهای ندارد اما در این منازعه حامی تایوان است. واشنگتن مرتباً به تایوان اسلحه میفروشد و این کار خشم پکن را در پی دارد. چین سال گذشته کلیه مبادلات نظامی خود با واشنگتن را در اعتراض به این رفتار آمریکا متوقف کرد. روابط نظامی در ده سال گذشته، رویدادهای نظامی نشان داده است که روابط نظامی واشنگتن-پکن به شدت مستعد سقوط است. بمباران سفارت چین در بلگراد در سال 1999، برخورد یک هواپیمای جاسوسی آمریکا با یک جنگنده چین بر فراز آسمان جزیره هینان در سال 2001 و توقیف یک ناو جاسوسی آمریکا در آبهای چین در ساحل جزیره هینان همگی زمینههای لازم برای تیره شدن روابط نظامی این دو غول را پدید آورده است. پول رایج تیموتی گایتنر وزیر خزانه داری آمریکا چین را متهم کرده است که از عمد با پایین آوردن ارزش پول رایج خود سبب شده تا صادرات این کشور به شدت ارزان شود. این اتهام که به تازگی متوجه چین شده، خشم مقامات پکن را به دنبال داشت به طوری که گایتنر مجبور شد اندکی از مواضع خود عقبنشینی کند. با این همه بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که پایین آمدن ارزش پول رایج چین عامل مهمی در بحران اقتصادی سال گذشته بوده است که آمریکا یکی از بزرگترین کشورهایی بود که در آن متضرر شد. حقوق مالکیت معنوی کپیبرداری غیرقانونی در چین از طرح کیف دستی گرفته تا دی وی دیهای هالیوود شرکتهای آمریکایی را به ستوه آورده است. شرکتهای نرم افزاری و موسیقی آمریکایی ادعا کردهاند که به خاطر این کپیبرداریهای غیرمجاز سالانه بیش از سه ونیم میلیارد دلار متضرر میشوند. آمریکا همواره از بیتوجهی چین به موضوع رعایت نشدن حقوق مالکیت معنوی در این کشور انتقاد کرده است. حقوق بشر سانسور، نبود آزادی بیان، نبود آزادی ادیان، زندانیهای سیاسی، شکنجه در زندانها و مواردی از این دست سبب شده تا آمریکا همیشه مدعی باشد که چین سوابق خوبی در رعایت حقوق بشر ندارد. آمریکا بارها از چین خواسته است تا این سوابق را اصلاح کند اما چین بدون توجه به خواستههای آمریکا و با ادعای اینکه در آمریکا نیز چنین سوابقی مشهود است همچنان رویه خود را پیش گرفته است. یکی از موارد فاحش نقض حقوق بشر در چین، سرکوب قیام بوداییهای تبت بود که افکار عمومی جهان نیز نسبت به آن واکنش منفی نشان داد. و اما پنج موردی که واشنگتن و پکن را برغم وجود چنین اختلافات عمیقی میتواند در کنار هم نگاه دارد از نگاه مجله تایم به شرح زیر است: تجارت تجارت میان چین و آمریکا در ماههای گذشته به شدت داغ شده است. به رغم چند مورد درگیری بازرگانی میان چین و آمریکا بر سر تعرفهها و مالیاتها که آمریکاییها آن را جزئی خوانده و ادعا کردهاند نمیتواند تأثیری بر مبادلات کلان این دو کشور داشته باشد، حجم مبادلات تجاری چین و آمریکا در سال گذشته به بیش از 400 میلیارد دلار رسید. در واقع حتی در زمان بحران اقتصادی نیز چین و آمریکا به خوبی نشان دادند که به بلوغ کافی برای حل اختلافات بازرگانی خود رسیدهاند. فناوری سبز چین به عنوان پیشروترین کشور جهان در تولید گازهای گلخانهای به تازگی با آمریکا برای حرکت به سمت جایگزینی انرژی سبز پیشقدم شده است. تلاش این کشور در این راه همسویی با اهداف جدید آمریکاست که در سخنرانی بیست و سوم اکتبر اوباما در ماساچوست که از حرکت این کشور به سمت جایگزین کردن انرژی پاک به جای انرژیهای فسیلی پرده برداشت، بر آن تأکید شده بود. چین هم اینک در راه جایگزینی انرژی نیز به پیشروترین کشور جهان تبدیل شده است. چین به همه مسئولان خود فرمان داده تا سال آینده باید سه درصد از کل برق کشور را از منابع پاک به دست آورند. کره شمالی تقریباً 60 سال از زمانی که آمریکا و چین با هم وارد جنگ در شبه جزیره کره شدند، میگذرد و حالا هر دوی این کشورها بار دیگر در حال رسیدن به یک اتفاق نظر درباره این رژیم خودکامه هستند. با اینکه چین هماکنون اصلیترین متحد کره شمالی محسوب میشود اما در کلیات مخالفتهای آمریکا با کره شمالی کنونی موافق است. با این همه روشهایی که آمریکا برای کنترل کره شمالی در زمان بوش به کار گرفته بود مورد توافق چینیها نبود. آنها کنترل کره شمالی را با روشهای خود میخواهند. آمریکا نیز معتقد است که هدف مهم است و وسیله آن چندان اهمیتی ندارد. تردید مشترک آمریکا و چین به درستی نمیدانند دوست هستند یا دشمن و این یک تردید دوجانبه را پدید آورده که هردو به نوعی از آن منتفع میشوند. در سال 1950 والتر وینچل ستون نویس آمریکایی روسها را «دوسمنان» آمریکا خواند که ترکیبی بود از دو واژه دوست و دشمن. سال گذشته استفن کولبرت کمدین آمریکایی با الهام از این واژه چین را دوسمن (frenemy) آمریکا لقب داد. آخرین نظر سنجیها نشان داده است که حتی مردم آمریکا نیز در این باره تردید دارند، 33 درصد چین را در کنار کانادا و انگلیس بزرگترین کشور دارای روابط دوجانبه با آمریکا میدانند، 50 درصد آن را دشمن و 33 درصد نیز دوست میپندارند. از سوی دیگر اگرچه اوباما در چین خیلی محبوب است اماچینیها نیز رکوردی بهتر از این ندارند و تنها 47 درصد از آنها نسبت به آمریکا احساس دوستی میکنند. آموزش در حالیکه چین و آمریکا نسبت به نگرش هریک نسبت به دیگری مطمئن نیستند اما هر دو کشور اجازه دادهاند تا دانشجویان آنها در هر دو کشور به تحصیل بپردازند. با اینکه این رویه در آمریکا رونق زیادی داشت و ابتدا چینیها اجازه نمیدادند آمریکاییهای جوان در این کشور تحصیل کنند اکنون وضعیت فرق کرده و سال گذشته 11 هزار آمریکایی در چین به تحصیلات دانشگاهی مشغول بودند. هم اینک دانشجویان چینی در آمریکا، پس از هندیها، دومین دسته از دانشجویان خارجی در این کشور محسوب میشوند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 420]