واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش فارس از کتابخانه آیت الله بروجردیسنگ بنای عظیمترین کتابخانه مسجدی توسط بزرگترین مرجع شیعه
یکی از بزرگترین مراجع شیعه قرن، سنگ بنای کتابخانه مسجدی را گذاشت که به عنوان یکی از مهمترین پایگاههای تحقیقات حوزوی و علوم دینی محسوب میشود.
به گزارش خبرگزاری فارس از قم، فرهنگ و تمدن هر کشوری از دیرباز از روی منابع علمی، کتب قدیمی و کتابخانههای آن شهر شناخته میشود و با توجه به فرهنگ غنی ایران در ترویج علم و دین، کتابخانههای فراوانی از دوران باستان به جا مانده است که با توجه به حضور علما و دانشمندان در شهرهای گوناگون وجود اینگونه کتابخانهها در سطح کشور پراکنده است. شهر قم که شهر علم و دین نام گرفته از دیرباز به خاطر حضور علما و دانشمندان، مرکز رشد علوم دینی و صدور این علوم به سراسر جهان است و در این راستا کتابخانههایی به عنوان منبع علمی جهان تشیع توسط این علما بنا شده است که این کتابخانهها به دلیل ویژگیهای خاصی که دارد در رده کتابخانههای معروف ملی و فرا ملی قرار گرفته است که کتابخانه آیتالله بروجردی (ره) یا کتابخانه مسجد اعظم یکی از همان کتابخانهها به شمار میرود که از منابع غنی تاریخی و مذهبی برخوردار است. پیشینه بنای این کتابخانه که اکنون در ضلع غربی حرم حضرت معصومه (س) قرار دارد به نیم قرن پیش باز میگردد، زمانی که آیتالله بروجردی (ره) نسبت به ایجاد بنای مسجد بزرگی در کنار حرم حضرت معصومه (س) اقدام کرد و بنا به پیشنهاد برخی از فضلا با بهره از هنر معمار لرزاده نسبت به ایجاد دردانه کتابخانهای در دل صدف این مسجد اقدام کرد. بنا به دستور این بزرگ مرجع شیعه بالای راهرو، در ضلع غربی مسجد اعظم، کتابخانهای برای استفاده محققان و شیفتگان علوم دینی بنا شد. کتابخانه مسجد اعظم با اهدای دو جلد کلامالله مجید از سوی مرحوم آیتالله العظمی بروجردی در سال 1340 افتتاح شد. پس از افتتاح کتابخانه مرحوم مقدس اصفهانی حدود 3 هزار جلد کتابهای خود را به این کتابخانه اهدا کرد و به این صورت کتابخانه شکل گرفت، پس از آن نیز مرحوم فرید اراکی، کتاب کتابخانهاش که حدود 2 هزار نسخه میشد را به این کتابخانه اهدا کرد. کتابخانه مسجد اعظم با اهدای حدود 3 هزار نسخه از کتب آیتالله بروجردی (ره) رونق تازهای گرفت و دیگر مراجع و علمای بزرگی مانند امام خمینی (ره) و آیتالله مرعشی نجفی (ره) نیز به صف اهداکنندگان کتاب به این کتابخانه شتافتند. بنا به وصیت حاج محمد رمضانی که واقفین کتاب بود مجموعه نفیسی که حدود 40 هزار کتاب چاپی و 2 هزار نسخه خطی را شامل میشد به این کتابخانه اهدا شد. بخش اعظمی از این مجموعه نفیس را کتب چاپ سنگی چاپهای نخست سری پایاننامه و مجموعه کتب درسی وزارت آموزش و پرورش از دوره قاجار تا سال 1340 شامل میشد. اسماعیل راهنورد مسؤول فعلی کتابخانه آیتالله بروجردی که چند سالی است مدیریت داخلی این کتابخانه بزرگ مرجع تاریخ را بر عهده دارد با اشاره به مدیریت اصلی این کتابخانه از بدو تأسیس تا کنون گفت: کتابخانه مسجد اعظم از بدو فوت آیت الله بروجردی تا سال 1374 شمسی زیر نظر تولیت مسجد اعظم اداره میشد و سرپرستی آن را نیز مرحوم آقای آشتیانی بر عهده داشت. وی اضافه کرد: آقای آشتیانی که در آن زمان از کهولت سن رنج میبرد در مکاتبه با حوزه علمیه درخواست کرد فعالیتهای این کتابخانه زیر نظر حوزه باشد، بنابر این بهرهبرداری از این کتابخانه به شورای عالی حوزههای علمیه واگذار شد و با سرپرستی آیت الله استادی، که در آن زمان مدیریت حوزه را برعهده داشت به صورت جدیتر دنبال شد.
مسؤول کتابخانه آیتالله بروجردی (ره) ادامه داد: با توجه به این که فضای مخزن کتابخانه در آن زمان بسیار محدود بود، آیتالله استادی یک طبقه دیگر به مخزن اضافه و سپس کتابها را دوباره ثبت کرد و مراجعات به کتابخانه را سرو سامان داد. راهنورد با اشاره به درخواست آیت الله علوی بروجردی تولیت کتابخانه مسجد اعظم در سال 1386 شمسی از استاندار، گفت: این عالم بزرگ از استاندار وقت درخواست کرد که ساختمان کتابخانه مورد بازسازی قرار بگیرد. علت در خواست آیت الله علوی بروجردی مبنی بر بازسازی این کتابخانه بزرگ مرجع شیعه را شاید بتوان محدود بودن فضای کتابخانه دانست که پس از بازسازی مساحت این کتابخانه که حدود 400 متر بود اکنون به 4 هزار متر رسیده است. در حال حاضر کتابخانه آیت الله بروجردی و کتابخانه آیت الله حائری به عنوان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد حوزههای علمیه زیر نظر معاونت پژوهشی حوزه میزبان طلاب و دانشجویان است. یکی از منابعی که این روزها بیش از بیش مورد نیاز محققان و نویسندگان محسوب میشود نرم افزارها و کتب دیجیتالی است که بنا به گفته راهنورد پس از افتتاح ساختمان جدید کتابخانه در سال 88، بانک اطلاعات کتابخانه فعال شد تا طلاب و محققان بتوانند از نرم افزارهای علوم اسلامی بهره ببرند. قرار دادن منابع کتب دیجیتال و نرم افزاری برای محققان بیش از پیش مورد استقبال قرار گرفت و از نظر نرم افزاری نیز با مرکز تحقیقات علوم اسلامی نور و مراکز دیگری که نرم افزار تولید میکردند، تعامل صورت گرفت تا نیاز محققان پاسخ داده شود. مسؤول کتابخانه آیت الله بروجردی در ادامه سخنان خود به نیاز محققان به منابع نسخ خطی اشاره و بیان کرد: عکسهای نسخ خطی کتابخانه به صورت فایل دیجیتال و PDF در دسترس محققان قرار گرفته است. وی ادامه داد: در نرم افزار کتابخانه تمام منابع خطی و آثار موجود در کتابخانه به صورت دیجیتالی داخل شبکه کتابخانه قرار گرفته و همچنین از طریق اینترنت نیز بخشی از آثار خطی کتابخانه همراه با اطلاعات کتابشناختیاش در دسترس پژوهشگران و محققین قرار گرفته است. کتابخانه مسجد اعظم امروز گنجینهای است که برخی از کتب آن منحصر به فرد بوده و قدمتی 400 ساله دارد و در برخی اوقات از این کتب گرانسنگ بیش از یک نسخه موجود نیست. کتب خطی برخی از دانشمندان بزرگ شیعه بر غنای این کتابخانه بیش از بیش افزوده است که در این راستا میتوان به کتابهایی از آثار مرحوم شیخ بهایی، ملاصدرا و علامه مجلسی (ره) با دستخط خودشان اشاره کرد که در مخزن نسخ خطی نگهداری میشود. مسؤول کتابخانه آیت الله بروجردی به جایگاه این کتابخانه در مرکز ثقل حوزه یعنی جوار کریمه اهل بیت (س) و مدرسه فیضیه اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه بزرگترین دروس حوزوی در مسجد اعظم است برای مراجعین کتابخانه محدودیت مکانی داریم. دروس مراجع در مسجد اعظم برگزار میشود و فضلای حوزه بعد از پایان درس برای کارهای تحقیقی به همین کتابخانه مراجعه میکنند و نزدیکترین کتابخانه به آنان همین کتابخانه است و به همین دلیل سطح علمی مراجعین به این کتابخانه سطح سه حوزه است. تخصیص سالن مستقلی در کتابخانه برای خانمها از ویژگیهای این کتابخانه به شمار میرود که ظرفیت آن بیش از 100 نفر است و خواهران طلبه و اساتید دانشگاهی و حوزوی میتوانند از آن بهره ببرند. راهنورد با اشاره به شرایط حضور در این کتابخانه گفت: دانشجویان دوره ارشد یا طلاب سطح سه و چهار حوزه میتوانند از امکانات این کتابخانه بهره ببرند و همچنین کسانی که عضو کتابخانه میشوند میتوانند از بانک اطلاعات (کتابخانه دیجیتال) برای انجام تحقیقات استفاده کنند.
مسؤول کتابخانه آیتالله بروجردی با تبیین دلایل سختگیری حضور در این کتابخانه عنوان کرد: کسانی که میخواهند از این کتابخانه استفاده کنند باید مدرک اتمام پایه 10 حوزه را ارائه کنند که این سختگیری به این دلیل است که نوع منابع کتابخانه برای محققان و پژوهشگران بیشتر کاربرد دارد و ما نمیخواهیم کسانی که در این کتابخانه حضور مییابند فقط به دنبال استفاده از سالن مطالعه باشند. مراجعه روزانه 2 هزار نفر به این کتابخانه موجب شده است که این کتابخانه نقش مؤثری در توسعه و ترویج علوم شیعی و افزایش تحقیقات علمی داشته باشد و قطعا این کتابخانه با عظمت در زمره کتابخانههای غنی دنیا قرار دارد. ===================== گزارش: سمانه سادات فقیه سبزواری ===================== انتهای پیام/78005/ع40
95/05/02 :: 10:12
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]