واضح آرشیو وب فارسی:شعار سال: سیره و سنت نبی گرامی اسلام، رفتار محبت آمیز به همه انسان ها، حتی یهودیانی بود که آزارش می دادند. حاکمیت عقلانیت ابزاری در دوران معاصر را می خواهم به عنوان آخرین و مهم ترین عامل خشونت برای دینداران افراطی در دوران معاصر معرفی کنم.شعار سال: دکتر حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه رییس انجمن حکمت و فلسفه ایران نوشت : خشونت به گواهی تاریخ، همیشه با بشریت همراه بوده است؛ اما این پدیده شُوم در دوران معاصر، خود را شدیدتر از گذشته نشان می دهد؛ چون خشونت طلبان در دوران معاصر تلاش می کنند تا به تبیین عقلانیِ افراطی گری و خشونت، دست بزنند و خشونت طلبان دینی نیز در صدد توجیه دینی این رفتار غیرانسانی اند . خشونت دینی در جهان اسلام، معلولِ عوامل معرفتی و غیرمعرفتی متعددی است؛ عواملی مثل؛ بی توجهی به مراتب و درجات ایمان، عقل گریزی یا عقل ستیزی، معنویت گریزی، تفسیر نادرست از مفهوم جهاد، فهم نادرست از مفهوم تکفیر، حاکمیت عقلانیت ابزاری. مقصود بنده از بی توجهی به مراتب و درجات ایمان، به عنوان اولین عامل خشونت دینی، این است که برخی گمان می کنند باورشان، فقط مصداق ایمان دینی است و سایر انسان ها از دیگر مراتب ایمان دینی محرومند؛ در حالی که قرآن کریم برای ایمان، درجات و مراتب متعددی قائل است . ایمان دینی با درجات مختلفش، به عنوان حقیقتی معرفتی و اختیاری، نه امری وهمی و اجباری، باعث رستگاری، تقوا، معنویت، تعادل روحی، برکات دنیوی، عمل صالح، محبت، هدایت و آرامش می شود. گروهی مثل خوارج در زمان امام علی (ع) با نفی درجات و مراتب ایمان برای دیگران، دست به خشونت و کشتن دست جمعی می زدند . دومین عامل خشونت دینی در جهان اسلام، عقل گریزی یا عقل ستیزی است. دینِ منهای عقل و عقلانیت، افراط گرایی را تحقق می بخشد. جریان تکفیری از قرن هفتم هجری به همین علت، مسلمانانِ متوسل به اولیای الهی را کافر می شمردند و اکنون نیز با تفسیر ظاهری و غیرعقلانی از آیات قرآن، انسان های بی گناه اعم از شیعه و سنی را قتل عام می کنند. معنویت گریزی یا معنویت ستیزی نیز سومین عاملِ خشونت به نام دین در جهان اسلام است. البته می توان دوری از معنویت را نیز معلولِ عقل گریزی دانست و به همین جهت، جریان تکفیری با بخش عظیمی از مسلمانان یعنی صوفیان، مخالفت می ورزند و در کشورهایی مثل پاکستان با عملیات انتحاری، آنها را به خاک و خون می کشند . امام خمینی (ره) بر این باور است که بین اسلام و معنویت، پیوند وثیقی برقرار است و می فرماید: «مکتب اسلام، یک مکتب مادی نیست؛ یک مکتب مادی - معنوی است و اسلام، مادیت را در پناه معنویت، قبول دارد.» عامل چهارم خشونت دینی در جهان اسلام، تفسیر نادرست از مفهوم جهاد است . حقیقت جهاد در اسلام، نوعی خودسازی و مبارزه با نفس برای دفاع از ارزش های الهی و حقوق انسانی و دفع تجاوز از دیگران است؛ نه وسیله ای برای قتل عام انسان های بی گناه. تفسیر شخصی از مفهوم تکفیر نیز پنجمین عامل خشونت دینی در جهان اسلام است. افراط گرایان دینی، کفر را هر گونه اعتقادِ مخالف با اعتقادات خود می شمارند. یعنی ملاک کفر و ایمان را اعتقادات شخصی خود می دانند و همین باعث رفتار خشونت آمیز نسبت به دیگران می شود؛ در حالی که سیره و سنت نبی گرامی اسلام، رفتار محبت آمیز به همه انسان ها، حتی یهودیانی بود که آزارش می دادند. حاکمیت عقلانیت ابزاری در دوران معاصر را می خواهم به عنوان آخرین و مهم ترین عامل خشونت برای دینداران افراطی در دوران معاصر معرفی کنم . عقلانیت ابزاری فاقدِ معنویت که به دنبال سود مادی و مصرف گرایی بیشتر است و مشکلات معاصر بشر یعنی بحران محیط زیست و جنگ و فقر را فراهم ساخته است. این مدل از عقلانیت ابزاری در غرب معاصر به توسعه نئولیبرالیستی کشیده شد. نئولیبرالیسم با اینکه از آزادی های فردی دفاع می کند؛ ولی با جهانی سازی نئولیبرالیسم، باعث نفی دموکراسی و مشارکت حداکثری و در نهایت، تحریکِ مسلمانان ساکن در کشورهای غربی برای اظهار هویت آنها شد . اظهار هویت دینی برخی از مسلمانان در غرب، پدیده ای به نام داعش را به وجود آورد. پس بنده، مهم ترین عامل پیدایش خشونت دینی در جهان اسلام معاصر را نئولیبرالیسم در غرب مدرن می دانم و عوامل دیگری که گفتم در درجه دوم قرار می دهم؛ چون همه آن عوامل در گذشته نیز بوده، لکن باعث خشونت نسل کشی معاصر نشده بودند . با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی پارس، تاریخ انتشار 17 آذر 95، کد مطلب: 412329 : www.parsnews.com
جمعه ، ۲۶آذر۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شعار سال]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]