محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829284803
روحانیون چپ گرا پشت سر حسن روحانی در انتخابات96 - سایت خبری تحلیلی تدبیر
واضح آرشیو وب فارسی:تدبیر: محمدعلی ابطحی، آن هنگام که وبلاگ ها در بورس بودند، وبلاگ معروفی داشت که در آن تصاویر جالبی از حضورش در جلسات مختلف منتشر می کرد. حالا هم این کار را گاهی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام انجام می دهد. یکی از تصاویری که به تازگی منتشر کرده، نشست مشترک مجمع روحانیون مبارز و مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم است. این نشست مشترک در دفتر مجمع روحانیون، بلوار کاوه برگزار شده است، به ریاست رئیس شورای مرکزی مجمع. چهره های آشنایی که خیلی وقت است خبری از آنها در رسانه های مکتوب نیست، در تصاویر دیده می شدند. از رئیس دولت اصلاحات گرفته تا سیدمحمد موسوی خویینی ها، دبیرکل مجمع روحانیون. روز نو : ابطحی توضیح واضحی درباره نقش آفرینی مجمع در انتخابات ٩٦ ارائه نکرده بود، اما بعدا با توضیحات موسوی تبریزی، دبیرکل مجمع محققین و مدرسین روشن شد که یکی از موضوعات آن نشست، انتخابات ٩٦ بوده است. مجمع یک بار پیش از این تابوشکنی کرده است؛ آن هنگام که در انتخابات ریاست جمهوری ٩٢ و زمانی که هنوز هاشمی رفسنجانی رد صلاحیت نشده بود، در بیانیه ای بلندبالا، از نامزدی او حمایت کرده بود؛ حمایت مجمع روحانیون مبارز از یکی از اعضای جامعه روحانیت مبارز. حالا در ماه های مانده به انتخابات ریاست جمهوری ٩٦، به نظر می رسد مجمع روحانیون یک بار دیگر از یک عضو «روحانیت» حمایت خواهد کرد. جریان اصلاحات متفق القول بر حمایت خود از نامزدی مجدد روحانی تأکید کرده اند و در این فضا طبیعتا مجمع روحانیون هم در راستای همین سیاست عمل خواهد کرد. این در شرایطی است که با اتفاق دیگری مواجه نباشیم. با صرف نظرکردن از احتمالات، روحانی درحال حاضر تنها گزینه ای است که جریان اصلاحات تلاش خود را بر حمایت از او متمرکز کرده یا خواهد کرد و طبیعتا در این مجموعه، مجمع روحانیون هم به عنوان باسابقه ترین تشکل جریان چپ از این مجموعه جدا نخواهد بود. این حمایت «یونی» از یک عضو «یتی»، البته نه در خرداد ٩٢ باعث شد آن اختلافات قدیمی و کهنه بین جامعه روحانیت و مجمع روحانیون رنگ ببازد و نه احتمالا حمایت از حسن روحانی باعث ترمیم این روابط خواهد شد؛ چرا که برخی از اعضای جامعه روحانیت مبارز، هم اکنون از منتقدان سیاست های حسن روحانی- عضو تشکل متبوع خودشان- به شمار می روند و پیش تر هم بارها مخالفت های خود را با هاشمی رفسنجانی ابراز کرده اند. بااین حال با وجود تغییراتی که به مرور زمان در برخی دیدگاه های هاشمی رفسنجانی و حسن روحانی رخ داده، اما هیچ گاه هم به طور رسمی از جامعه روحانیت جدا نشدند. اما در این تغییر مواضع، هیچ گاه اختلافات اساسی مجمعی ها و جامعه ای ها رفع نشد، بلکه آن اختلافات به مرور زمان رنگ و لعاب دیگری به خود گرفت. اما منشأ آن اختلافات چه بود؟ چه شد که جامعه روحانیت تقریبا ١٠ سال بعد از اعلام موجودیت خود، دو پاره شد؟ از آغاز، جامعه روحانیت بود فردای پیروزی انقلاب بود که روحانیتی که عمدتا از چهره های مبارز یا ایدئولوژیک سال های مبارزه بودند، اعلان رسمی موجودیت تشکل خود را در روزنامه اطلاعات به چاپ رساندند. این در حالی بود که از یک سال قبل از آن تصمیم گرفته بودند فعالیت خود را شکل دهند و سازماندهی کنند. تشکلی که در سال های انشعاب و انحلال احزاب در دهه ٦٠، به گفته مرحوم مهدوی کنی، دبیرکل جامعه روحانیت مبارز، چنان اعتمادسازی کرده بود که به صورت ماهانه مقرری از امام دریافت کنند. علت همه آن انشعاب ها و انحلال ها هم به دیدگاه های چپ و راست انقلابیون، به ویژه در اقتصاد بازمی گشت و همین اختلافات، شعاع دایره خود را به نخست وزیر وقت هم گسترده بود. اگرچه به نظر می رسید انشعاب در جامعه روحانیت به دلیل نحوه بستن فهرست انتخاباتی، برای انتخابات مجلس سوم بود، اما در واقعیت این گونه بود که نوع نگاه حاکم بین اعضای جامعه روحانیت مبارز هم از همین جنس یاد شده بود و البته خود را در بزنگاه نهایی شدن فهرست ها عیان کرد. مهدوی کنی هم در کتاب خاطرات خود جنس این اختلافات را از جنس همان نگاه چپی و راستی به سیاست داخلی و خارجی و اقتصاد دانسته است. منشأ اختلافات و آن ٩٩ نفر مجید انصاری، عضو مجمع روحانیون مبارز، در مصاحبه با ماهنامه «نسیم بیداری» دراین باره بیشتر توضیح داده: «یکی از ایراداتی که به جریان راست و طرفدار اقتصاد سنتی گرفته می شد، همین بود که آنها مخالف این سیاست بودند، اما در برابر سؤالات جدی پاسخی نداشتند، حتی به یاد دارم این جریان در بسیاری از مجامع و روزنامه ها، علیه دولت آقای مهندس موسوی انتقادات و اتهاماتی را وارد می کردند و وزرای ایشان را به کمونیستی بودن متهم می کردند. امام در دفاع از دولت برآمده و فرمودند: آقایانی که این بحث ها را می کنند توانایی اداره یک نانوایی را ندارند؛ بنابراین با توجه به فضای فکری و شرایط خاص آن زمان این تقسیم بندی بر اساس بینش اقتصادی راست و چپ در درون خط امام شکل گرفت. به تدریج که پیش رفتیم این اختلاف بینش اقتصادی تبدیل به تقسیم بندی و جناح بندی سیاسی شد؛ چون خودبه خود جریان طرفدار اقتصاد بازار سعی می کرد حضور خود را در مراکز قدرت مثل قوه مجریه و مجلس افزایش دهد تا بتواند در سیاست های کلی کشور تأثیرگذار شود. طبعا جریان چپ هم سعی داشت طرفداران خود را داشته باشد. این کشمکش دو جریان درون نظام، در مجلس دوم حاد شد... بالاخره در معرفی مجدد آقای مهندس موسوی به مجلس به عنوان نخست وزیر، این اختلافات به اوج خود رسید. البته مجلس دوم که در جریان راست سنتی نسبتا قدرتمند بود، چندان تمایلی به مهندس موسوی نداشت. حضرت امام در پیغامی که در صحیفه نور هم آمده است به نمایندگان فرموده: من مداخله نمی کنم و نمایندگان آزاد هستند اما با توجه به شرایطی که کشور دارد مصلحت نمی دانم آقای موسوی نخست وزیر نباشند. درعین حال در همان نامه امام فرمودند: اختیار با نمایندگان مجلس است. اما بر خلاف نامه امام و موضع آشکار امام، متأسفانه در مجلس، ۹۹ نفر با نظر امام مخالفت کردند و تعبیرات نامناسبی را نیز به کار بردند». اختلاف از مجلس دوم به همین دلیل، اختلاف بر سر حذف نام هادی غفاری، فخرالدین حجازی و سیدمحمود دعایی باعث شد تا همه آن اختلاف دیدگاه ها خود را به رخ بکشاند. اگرچه از قبل از آن، اختلاف به نطق های پیش از دستور مجلس دوم رسیده بود؛ آنجا که صادق خلخالی، عضو طیف چپ جامعه روحانیت، از برگزاری جلسات سری در جامعه روحانیت و نهایی کردن فهرست های انتخاباتی گلایه کرد و بعد هم البته با پاسخ ناطق نوری، دیگر عضو جامعه، مواجه شد. خلخالی در آن نطق گفته بود: «... یک وقتی ملاحظه کنند و ببینند یک لیست انتخاباتی بیرون دادند و اسم دو نفر من باب مثال اسم آقای هاشمی و آقای کروبی را در بالای آن نوشته اند برای گم کردن اذهان مردم، یک عده ای را از همان افرادی که همیشه برای این مجلس و برای این ملت مزاحمت ایجاد کرده اند کاندیدا اعلام کنند خواسته این ملت آن نیست...». ناطق نوری اما در نطق پیش از دستور خود آن سخنان را بی پاسخ نگذاشت و اساسا موضوع جدایی در این دو تشکل را بر زبان آورد. ناطق گفته بود: «... بعد از آن اما اینکه گفته می شود جلسات پنهانی تشکیل می دهند، خلاف است. شاید مراد آقایان جلسه هیأت اجرائی باشد. اینکه گفته شده لیستی تهیه شده قطعا خلاف است یا خلاف به عرض آقایان رسانده اند. اینکه گفته شده اسامی آقایان هاشمی و کروبی را بالای لیست می گذارند و بقیه را از افراد هیچ وپوچ می گذارند توهین به دیگران و خلاف شرع است. برادران! چرا جو می سازید؟... البته شما می توانید به جای تخریب دیگران، جمعیتی تحت هر عنوان دیگری راه بیندازید کسی جلو شما را نمی گیرد، لکن هم روحانیون محترم تهران و سایر بلاد و هم مردم شریف تهران بدانند که این تشکل های مخفی و غیرمخفی تحت عناوین مختلف مثل جمعی از روحانیون مبارز تهران یا هر چیز دیگری که احتمالا به وجود خواهد آمد، ربطی به جامعه روحانیت مبارز تهران ندارد و زیر نظر جامعه روحانیت تهران نیست. عنوان ما جامعه روحانیت مبارز تهران است و بس و نه یک کلمه کمتر و نه یک کلمه بیشتر». اختلاف بر سر ٣ نام زمانی که فهرست جامعه روحانیت برای انتخابات مجلس سوم قطعی و معلوم شد نام سه گزینه یادشده در فهرست نیست، مهدی کروبی به این موضوع معترض شد. مرحوم عمید زنجانی دراین باره گفته بود: «آقای کروبی آن را به این معنا گرفت که جامعه روحانیت از مسیر اصلی خود که حمایت از انقلاب و انقلابیون اصیل است دست برداشته و کسانی را که سابقه چندانی در انقلاب ندارند، بر کسانی که کاملا سابقه دارند و در جریان های قبل از پیروزی انقلاب هستند، ترجیح می دهد». اشاره عمید به حذف نام دعایی از این فهرست و تأکید کروبی بر این حذف بوده است. طیف مرحوم مهدوی کنی معتقد بودند که آنچه طیف کروبی و موسوی خویینی ها بر آن اصرار دارند؛ یعنی حضور آن سه نفر در فهرست در شرایطی است که این چهره ها خصوصیت لازم را برای نامزدی ندارند. مرحوم مهدوی کنی بعدها به نشریه «یادآور» گفت: «واقعا بعضی مسائل را نمی شود گفت. هرچه بود یکی اختلاف سلیقه ها بود و یکی عدم اعتماد. ما به بعضی ها اعتماد دینی نداشتیم. معنایش این نیست که آنها را بی دین می دانستیم، ولی می گفتیم هرکسی که آمد و شعار تندی داد، دلیل دینداری او نمی شود و نمی توانیم تأییدش کنیم؛ علی الخصوص با رفتارهایی که عده ای از آنها در سال های اولیه انقلاب داشتند. ما می گفتیم در جامعه روحانیت وظیفه ما این است که خطوط را حفظ کنیم و تأیید بعضی از افراد، شکستن این مرزهاست». انتخابات مجلس سوم و انشعاب همین نگاه و دوطیف شدن در جامعه روحانیت بود که مقدمات انشعاب را فراهم می کرد. انتخابات مجلس سوم فروردین سال ٦٧ برگزار شد، اما پیش از برگزاری آن؛ یعنی اسفند ٦٦ بیانیه انشعاب در رسانه های مکتوب آن زمان منتشر شد و بعد هم مورد تأیید امام قرار گرفت. فکر انشعاب را ظاهرا سیدمحمد خاتمی و موسوی خویینی ها با مهدی کروبی مطرح کردند. سیدعلی اکبر محتشمی پور (از اعضای برجسته مجمع روحانیون) نقل کرده است: «در این زمان آقای سیدمحمد خاتمی و موسوی خویینی ها به دیدن آقای کروبی رفته و با توجه به جمع بندی های به عمل آمده درمورد عملکرد جامعه روحانیت مبارز پیشنهاد انشعاب و تأسیس یک تشکیلات روحانی مستقل از جامعه روحانیت مبارز مطرح شد، ازاین رو تصمیم بر این شد که آقای کروبی و موسوی خویینی ها در مورد تشکیل این تشکیلات جدید با امام صحبت کنند و نظر موافق ایشان را جلب نمایند و با توجه به آنکه در آن زمان آقای کروبی در بیمارستان بستری بود آقای خویینی ها به تنهایی در اسفندماه سال ١٣٦٦ با امام ملاقات کرد و برخلاف آنچه برخی تصور می کردند امام با ایجاد انشعاب در جامعه روحانیت موافقت کردند». در ابتدا آقایان کروبی، دعایی و جلالی خمینی از جامعه جدا شدند سپس شورای مرکزی به دبیرکلی آقای کروبی به این شرح تشکیل شد: «محمد موسوی خویینی ها، محمدرضا توسلی، مهدی کروبی، حسن صانعی، امام جمارانی، جلالی خمینی، سیدمحمد خاتمی، صادق خلخالی، رسول منتجب نیا، اسدالله بیات، سیدمحمد هاشمی، محمدعلی انصاری، محمدعلی صدوقی، محمدعلی رحمانی، سراج الدین موسوی، عبدالواحد موسوی لاری، علی اکبر آشتیانی، محمدعلی نظام زاده، محمدعلی ابطحی ، هادی غفاری، اسدالله کیان ارثی، سیدحمید روحانی، محمود دعایی، سیدتقی درچه ای، عیسی ولایی». اسلام ناب محمدی بیانیه انشعاب در آستانه نوروز؛ یعنی ٢٩ اسفند سال ٦٦ منتشر شد. در بیانیه انشعاب چند محور مورد تأکید قرار گرفت که البته به طور آشکاری دفاع از سیاست های چپ محورانه بود. از جمله آن محور ها می توان به «دفاع از محرومان و مستضعفان، پشتیبانی از نهادهای اجرائی پیرو خط امام و اقتداردادن به مجلس با انتخاب صحیح نمایندگان» اشاره کرد. بیانیه زمانی منتشر شد که روزنامه ها در تعطیلات نوروزی به سر می بردند، اما بااین حال روزنامه هایی چون کیهان و اطلاعات که مدیریت آنها در دست محمد خاتمی و سیدمحمود دعایی بود، به انتشار ویژه نامه هایی پرداختند تا فلسفه انشعاب را توضیح دهند. بعد از اعلام انشعاب، اعضای تشکل تازه تأسیس نامه ای به امام نوشتند که در بخشی از آن آمده بود: «خط مشی ما از اصولی است که به طور جامع در «پیام حج» سال گذشته که به حق «منشور انقلاب» نام گرفت، می باشد. خط مشی ای که در نامه ها و پیام های پس از آن به ویژه در تبیین اسلام ناب محمدی ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و بیان مرزها و تفکیک آن از اسلام آمریکایی آمده است، ترسیم فرموده اید و امید و اطمینان داریم که با این میثاق الهی و در این تشکل جدید بهتر به وظیفه اسلامی خود عمل کنیم و دِینی که به انقلاب و اسلام و ملت فداکار و مجاهد ایران و شهدای عزیز داریم، ادا نماییم. لزوما به استحضار می رساند که قبل از هر اقدامی در این باب تلاش فراوانی توسط بعضی از برادران ما برای نزدیک کردن نقطه نظرات در چهارچوب اصول و موازین مورد قبول با دیگر روحانیون محترمی که سال ها با آنان فعالیت مشترک داشتند، صورت گرفت که متأسفانه به علت پافشاری آن آقایان بر روی مسائل و مواردی که آنها را برخلاف مصلحت و موازین تشخیص می دادیم، به نتیجه نرسید لذا به نظر رسید که جمع ما در تشکل جدید بیشتر و بهتر می تواند خدمتگزار انقلاب اسلامی باشد». تأیید امام امام در پاسخ به آن نامه به تاریخ ٢٥ فروردین ٦٧ چنین نوشت: «حضرات حجج اسلام، روحانیون مبارز تهران - دامت افاضاتهم سیر قضیه به همین صورتی است که در نامه آورده اید، انشعاب از تشکیلاتی برای اظهار عقیده مستقل و ایجاد تشکیلات جدید، به معنای اختلاف نیست؛ اختلاف در آن موقعی است که خدای ناکرده هرکس برای پیشبرد نظرات خود به دیگری پرخاش کند که بحمدالله ، با شناختی که من از روحانیون دست اندرکار انقلاب دارم، چنین کاری صورت نخواهد گرفت. من به شما و همه کسانی که دلشان برای اسلام عزیز می تپد دعا می کنم و توفیق آقایان را از خداوند متعال خواستارم. والسلام علیکم و رحمه الله ». با موافقت امام، تشکل جدید رسمیت پیدا کرد و همین موضوع در انتخابات دوره سوم مجلس اثرگذار بود. از آنجا که تا آن مقطع زمانی این تشکل های سنتی بودند که فهرست های انتخاباتی را تهیه می کردند، بر همین اساس مباحث مطرح شده درباره مجمع و جامعه بر آرای انتخاباتی اثرگذار بود، تا آنجا که برخی از اعضای جامعه روحانیت نظیر ناطق نوری به دور دوم رفتند و ماحصل آن انتخابات،کسب اکثریت کرسی های مجلس به نفع جریان چپ بود. ناراحتی مهدوی کنی از اسلام آمریکایی مرحوم مهدوی کنی درباره آن تأییدیه امام بر نامه مجمع روحانیون در کتاب خاطرات خود چنین نوشته است: «من خدمت امام شرفیاب شدم و قبل از اینکه نامه را تقدیم کنم، شفاهی عرض کردم که ما نمی دانستیم که بعد از ٦٠ سال طلبگی و مبارزه در راه اسلام و انقلاب، آمریکایی شده ایم؛ ولی حالا فهمیده ایم که ما با مهر تأیید جناب عالی، آمریکایی از آب درآمده ایم و شما اتهام آمریکایی بودن ما را تأیید می فرمایید. گفتم اگر واقعا جناب عالی به عنوان امام و رهبر ما، ما را آمریکایی می دانید، قاعده اش این است که ما را از صفحه وجود محو بفرمایید. مگر ممکن است در ایران اسلامی و انقلابی، گروهی آمریکایی در لباس روحانیت باقی بمانند؟ قاعده اش این است که دستور بفرمایید ما را داخل دریاچه ساوه بریزند و در جامعه روحانیت را ببندند و کرکره اش را پایین بکشند. ما تابه حال فکر نمی کردیم اسلام مان اسلام آمریکایی است، زیرا ما معارف مان را در حوزه علمیه از مجالس درس فقه و اصول و اخلاق شما فراگرفته ایم... تا من گفتم اگر ما آمریکایی هستیم پس ما را به دریاچه ساوه بریزید، ایشان سریع سرشان را بلند کردند و گفتند نخیر، من کی چنین حرفی را زدم؟ من چنین حرفی نزدم. من به شماها علاقه دارم! خیر، چنین چیزی نیست، اصلا من چنین حرفی نزد ه ام، من چنین چیزی را تأیید نکرده ام!... فرمودند که من به شما علاقه دارم و باید جبران کنم و این نسبت و تهمت را برطرف کنم. من تا دیدم ایشان گفتند باید جبران کنم، گفتم پس اجازه بدهید بنده سؤالی بنویسم و به شما بدهم. شما هم چیزی مرقوم بفرمایید که این اتهام را رفع کند... ایشان فرمودند خیر، الان من چیزی نمی نویسم؛ ولی بعد از انتخابات بیایید و هرچه شما برای رفع این تهمت بنویسید من آن را تأیید می کنم. بنده خداحافظی کردم، منتها کمی دلم شکست، برای اینکه فکر نمی کردم امام این طور برخورد کند. بالاخره قلبا مقداری ناراحت شدم؛ ولی ابراز نکردم و مسئله را به خداوند متعال واگذار کردم». بعد از آن امام در نامه ای که به منشور برادری معروف شد و گویی برای بعد از فوت خود نوشته است، جامعه روحانیت را از اسلام آمریکایی مبرا اعلام کرد. پس از شکل گیری مجمع روحانیون و پیروزی قطعی آنها در مجلس سوم، هاشمی رفسنجانی در سال ١٣٦٨ به ریاست جمهوری می رسد. انصاری در گفت وگو با نسیم بیداری درباره تعامل دولت هاشمی و مجلس سوم چنین گفته است: «تعامل مجلس سوم با دولت در عمل تعامل خوبی بود؛ البته برخی از افراد وابسته به جریان چپ بعضا نطق های تندی علیه برخی اقدامات دولت داشتند به خصوص بعد از پایان جنگ که سیاست تعدیل اقتصادی که جناب آقای هاشمی اعلام کرد و برخی سیاست های دیگر، مخالفت هایی را در داخل مجلس و بیرون مجلس در پی داشت و به نوعی می توان گفت یک آرایش و ترکیب جدید درخصوص مسائل اقتصادی در حال شکل گیری بود و از همین زاویه، هم در داخل و هم خارج مجلس مخالفت هایی با سیاست های تعدیل اقتصادی جناب آقای هاشمی بروز می کرد به خصوص بیشتر این مخالفت ها در بخشی از اردوگاه سنتی جریان راست بود... . به یاد دارم در همان روزهای اول که جناب آقای هاشمی به ریاست جمهوری انتخاب شد و با اینکه آقای هاشمی عضو جامعه روحانیت مبارز بودند؛ ولی مجمع روحانیون مبارز در انتخابات ریاست جمهوری اول ایشان از آقای هاشمی حمایت کردند و مجمع از میان اعضای خود کاندیدای دیگری معرفی نکرد. مجمع روحانیون مبارز در دور دوم ریاست جمهوری آقای هاشمی اعلام بی طرفی کرد و از کاندیدای خاصی حمایت نکرد و اعضا را آزاد گذاشت از هرکس خواستند حمایت کنند. اتفاقا همان موقع هم ١٠ نفر از اعضای مجمع با ذکر نام شخصی از ایشان اعلام حمایت کردند؛ بنابراین اتفاق تازه ای در تعامل مجلس با دولت رخ نداد؛ ولی در فضای مطبوعاتی و بیرون و در برخی از دانشگاه ها و جریانات تند چپ آن زمان، نسبت به آقای هاشمی زاویه پیدا شد و تندروی هایی هم شد». انتخابات چهارم؛ تغییر شرایط و قهر تا قبل از سال ٦٨ و رحلت امام، جناح چپ و مجمع روحانیون با توجه به حضور تعداد قابل توجهی از روحانیون نزدیک به حضرت امام(ره) و همچنین با دراختیارداشتن اکثریت مجلس سوم و دولت مهندس موسوی، در حقیقت جناح حاکم به شمار می رفت؛ اگرچه جناح راست و جامعه روحانیت مبارز نیز چیزی از یک جناح حاکم کم نداشتند و با دراختیارداشتن بسیاری از بنیادها و نهادها و نیز با روابط نزدیکی که با محافل سنتی بازار داشتند، یک پای جدی نظام سیاسی و مدیریتی کشور به شمار می رفتند. درعین حال، در سال های پیش از رحلت بنیان گذار انقلاب، شرایط سیاسی خاص کشور نظیر جنگ و شرایط دشوار پایان آن، پذیرش قطع نامه و وضعیت اقتصادی بحرانی سال های ٦٧ و ٦٨، دیگر مجالی برای بروز رقابت های سیاسی و جناحی باقی نگذاشته بود. با وجود این، دوگانگی ها و اختلاف نظرها در همین سال ها نیز کم وبیش ادامه داشت و پس از درگذشت امام(ره)، رنگ وبوی جدیدی نیز به خود گرفت. انتخاب آیت الله هاشمی رفسنجانی به ریاست جمهوری و کمی بعد تغییر رئیس قوه قضائیه، آرایش قوای سه گانه را به سمت تغییر برد اما دو سال طول کشید تا این تغییر در انتخابات مجلس چهارم در ابتدای سال٧٠ کامل شود. این انتخابات با ردصلاحیت بخش بزرگی از جناح چپ همراه شد. این مسئله با اعمال نوع جدیدی از نظارت که بعدها به نظارت استصوابی مشهور شد، اتفاق افتاد. نحوه ردصلاحیت ها که اعتراض مجمع روحانیون را برانگیخته بود، سبب شد تا این تشکل در نامه ای اعتراض خود را نسبت به بروز این اتفاق، اعلام کند. جناح راست در قالب جامعه روحانیت مبارز با بهره مندی از فضای بدون رقیب و محرومیت جناح چپ با شعار پیروی از خط امام، اطاعت از رهبری و حمایت از هاشمی، به صحنه انتخابات آمد و فهرستی را در انتخابات مجلس چهارم ارائه کرد که مورد حمایت تشکل های همسو با جامعه روحانیت مبارز مانند جامعه اسلامی فرهنگیان، جامعه اسلامی مهندسین، جامعه زینب(س)، جامعه اصناف و بازار و جمعیت مؤتلفه نیز واقع شد. این گروه ها چندی بعد، با نام «تشکل های اسلامی همسو» در صحنه سیاسی کشور شناخته شدند. پس از اعلام نتایج انتخابات مجلس چهارم، مجمع روحانیون فعالیت سیاسی خود را تا ایجاد شرایط مساعد تعطیل کرد. فضای بی عملی در میان چهره های شاخص جریان چپ و مجمع روحانیون تا جایی پیش می رود که سیدمحمد خاتمی در سال ٧١ از وزارت فرهنگ و ارشاد دولت هاشمی استعفا کرد، مهدی کروبی هم از ریاست بنیاد شهید و موسوی خویینی ها از ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری. در همین سال های محدودیت سیاست ورزی بود که مجمع روحانیون با روزنامه سلام مهم ترین بازوی چپ و منتقد سیاست های هاشمی رفسنجانی شد. در طرف دیگر حلقه ماهنامه بیان و هفته نامه مبین با انتقاد از وضعیت حاکم بر فرهنگ به بیان مسائل نو در عرصه دینی روی آوردند که در سال های بعد مقدمات مباحث روشنفکری دینی و تغییر در فضای سیاسی کشور را کلید زد. غیبت طولانی مدت مجمع روحانیون مبارز تا برگزاری پنجمین دوره انتخابات مجلس ادامه پیدا کرد و به این ترتیب، برای چهار سال، فقط جناح راست در فضای سیاسی کشور فعالیت داشت. اما در آستانه انتخابات مجلس پنجم «کارگزاران سازندگی» با ابراز نگرانی از تداوم تک صدایی در کشور اعلام موجودیت کرد. مهدی کروبی، دبیرکل مجمع، اما با حمایت از کارگزاران در مصاحبه ای از این گروه با عنوان نیروهای انقلابی معتقد به نظام و خدمتگزار به مردم نام برد. مجمع روحانیون همچنان در همین شرایط بود که سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی بعد از انحلال در سال ٦٥، بار دیگر با حضور چهره های چپ سازمان از جمله محسن آرمین، بهزاد نبوی و محمد سلامتی بار دیگر پا به عرصه فعالیت سیاسی گذاشت. در کنار سازمان مجاهدین، گروه های دیگری از جمله دفتر تحکیم وحدت، انجمن اسلامی معلمان، انجمن اسلامی مدرسان، انجمن اسلامی جامعه پزشکیان و... در ائتلاف نیروهای خط امام و رهبری توانستند اقلیت قدرتمندی را در مجلس پنجم تشکیل دهند. پیروزی در خرداد ٧٦ در این فضا که همچنان مجمع با تابلوی خود یعنی روزنامه سلام از فعالیت سیاسی کناره گیری کرده بود و عرصه برای گروه های خط امامی باز شده بود، بزنگاه ٧٦ سر رسید. این بزنگاه بزرگ ترین و مهم ترین رویارویی جامعه روحانیت مبارز و مجمع روحانیون بود؛ وقتی که کاندیدای هر دو تشکل مهم ترین و بالقوه ترین بخت ریاست جمهوری آن سال بودند. مهدوی کنی در رأس تشکل جامعه روحانیت مبارز در تلاش برای رأی آوری ناطق نوری، عضو دیگر این تشکیلات، هیچ فروگذاری نکرد. بااین حال، خاتمی با ٢٠ میلیون رأی از جانب تشکلی که فعالیت های خود را نزدیک به هشت سال به حالت تعلیق برده بود، سکان اداره کشور را برعهده گرفت. آمدن خاتمی فضا را برای فعالیت تشکل ها و احزاب به قدری باز کرد که جریان های جدیدی از جمله جبهه مشارکت ایران اسلامی پا به عرصه گذاشتند. مجمع روحانیون در کنار نیرو های جدیدی که ملقب به دوم خردادی بودند، دیگر نقش پدر معنوی را ایفا می کرد و عرصه را به دیگر احزاب همسو با خود سپرده بود. پیش از انتخابات مجلس ششم عبدالله نوری روحانی همسو با مجمع روحانیون که البته هیچ گاه به طور رسمی به عضویت این تشکل در نیامد با رأی بالا به نخستین شورای شهر پایتخت راه یافته بود. از عبدالله نوری به عنوان یکی از شانس های اصلی نشستن بر صندلی ریاست مجلس بعدی نامبرده می شد. اما محکومیت او در دادگاه، وزیر کشور سابق دولت های هاشمی رفسنجانی و اصلاحات را از رفتن به مجلس بازداشت. مجلس ششم اما انتخابات مجلس ششم در شرایطی برگزار شد که همه چیز در فضای سیاسی با گذشته تفاوت داشت. جناح چپ در کنار مجمع روحانیون که طیف سنتی این جناح محسوب می شد، کارگزاران را به عنوان تکنوکرات های میانه رو و جبهه مشارکت، سازمان مجاهدین و دفتر تحکیم را نیز به عنوان مثلث پیشرو خود به جامعه عرضه می کرد. جبهه مشارکت ایران اسلامی که مجوز فعالیت رسمی خود را در سال ٧٧ دریافت کرده بود، سال ٧٨ با شعار ایران برای همه ایرانیان و معنویت، عدالت و آزادی وارد عرصه انتخابات شد. هم زمان با مشارکت، سایر گروه های جناح چپ هم در قالب ائتلاف دوم خرداد در صحنه انتخابات حاضر شدند و در نهایت یک فهرست ٢٥نفره مشترک را منتشر کردند. اما در آن سو، جامعه روحانیت مبارز به عنوان مهم ترین گروه جناحی که پس از آن زمان جناح محافظه کار نامیده می شد، برخلاف ادوار گذشته مجلس از ارائه فهرست برای شهرستان ها خودداری کرد. تشکل های همسو با این جناح نیز که این بار با نام ائتلاف گروه های خط امام و رهبری به میدان آمده بودند، تا آخرین روز پیش از رأی گیری از انتشار فهرست انتخاباتی خودداری کردند. اما یک تغییر آرایش دیگر نیز در این انتخابات رخ داد که زمینه را برای تحولات بعدی فراهم کرد؛ جناح محافظه کار که تا پیش ازاین ازجمله منتقدان کارگزاران به شمار می رفتند، در آستانه انتخابات حمایت خود را از آیت الله هاشمی که پس از دوران ریاست جمهوری اش برای نمایندگی مجلس از حوزه تهران کاندیدا شده بود، اعلام کرد. این حمایت در حالی انجام می شد که در ماه های قبل از انتخابات، هاشمی به شدت از سوی بخشی از گروه ها و مطبوعات دوم خرداد مورد انتقاد و حتی تخریب قرار گرفته بود و در نهایت هم در فهرست گروه های اصلاح طلب قرار نگرفت. در آن مقطع زمانی، علاوه بر حمایت جریان محافظه کار از آیت الله هاشمی، کارگزاران نیز به حمایت قاطع از وی پرداخت. این البته نقطه آغاز اختلافات بود؛ چراکه به جز مسئله حضورداشتن یا حضورنداشتن هاشمی در فهرست که محل اختلاف کارگزاران با گروه های ١٦گانه دوم خردادی بود، گروه های دیگر نظیر مجمع روحانیون هم رفتار مشارکتی ها را برنمی تابیدند؛ مشارکتی که رسانه ها و چهره هایش فضای عمومی را به خود اختصاص داده بودند. این گونه بود که فهرست های مختلف انتخاباتی از سوی مشارکت، کارگزاران و مجمع روحانیون منتشر شد و تقریبا همه چهره های مشترک این فهرست ها و البته چهره های اختصاصی مشارکتی ها توانستند اکثریت مجلس را در دست بگیرند. هرچند پیروزی گسترده در انتخابات مجلس ششم، مانع دیده شدن اختلافات گسترده در میان گروه های اصلاح طلب شد، اما اختلاف ها در بستن فهرست های انتخاباتی، میراثی بود که از این انتخابات به بعد، همواره برای اصلاح طلبان مشکل ساز شد. روزنامه رسالت، سوم بهمن سال٧٨ و در آستانه انتخابات مجلس هشتم از قول محمدرضا خاتمی، دبیرکل مشارکت نوشت: «اختلافات در جبهه دوم خرداد به خاطر تندروی ها و سهم خواهی هاست». در همان روز، سیدهادی خامنه ای در اظهارنظری دیگر گفت: «به دلیل مخالفت با سیاست های پدرسالارانه احزاب کارگزاران و جبهه مشارکت، ١٠ گروه دوم خردادی ائتلاف جدیدی تشکیل داده اند و در فهرست این ائتلاف نام رضا خاتمی، محسن میردامادی، اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد غرضی را به عنوان سران مشارکت و کارگزاران از فهرست خود حذف کرده اند».با وجود همه آن اختلافات و با آنکه رضا خاتمی نماینده اول تهران بود، اما با وساطت سیدمحمد خاتمی، باز هم ریاست مجلس ششم نصیب یک روحانی شد و مهدی کروبی بر بالاترین کرسی مجلس تکیه زد. بااین حال نحوه مدیریت مجلس در ماجرای تغییر قانون مطبوعات و ماجرای حکم حکومتی هرچه بیشتر بین پدر و آنها فاصله انداخته بود. ارائه فهرست در مجلس هفتم انتخابات مجلس هفتم که در زمان برگزاری آن، تنها یک سال واندی از آخرین دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی باقی مانده بود، زنگ پایان دوران اصلاحات و بازگشت راست را به صدا درآورد. همان طور هم که انتظار می رفت، نگرانی ها درخصوص رد صلاحیت گسترده نمایندگان مجلس ششم به واقعیت پیوست و انتخابات در حالی برگزار شد که ده ها نماینده اصلاح طلب مجلس ششم، در اعتراض به ردصلاحیت ها استعفا داده و در صحن مجلس تحصن کرده بودند. مجمع روحانیون مبارز در انتخابات مجلس هفتم بدون حضور چپ های رادیکال، در تهران لیست ٢٦نفره ای ارائه کرد که هیچ کدام امکان ورود به مجلس را نیافتند. مهدی کروبی، مجید انصاری، رسول منتجب نیا، سیدمحمود دعایی، محمد اشرفی اصفهانی، الیاس حضرتی، جمیله کدیور، علیرضا محجوب، سهیلا جلودارزاده و علی هاشمی رفسنجانی از شاخص ترین افراد لیست مجمع روحانیون در این میدان بودند. اصلاح طلبان اگرچه برای انتخابات مجلس هشتم فهرست هایی با عنوان یاران خاتمی و ائتلاف اصلاح طلبان را منتشر کردند، اما همچنان میراث اختلافات گذشته که در نام گذاری این فهرست ها نمود پیدا کرده بود، در کنار آغاز سیر صعودی جریان تازه روی کارآمده جناح راست در قامت دولت احمدی نژاد، منجر به ناکامی اصلاح طلبان در این انتخابات شد. ٨٤ و جدایی کروبی انتخابات ٨٤ اما تغییرات جدیدی را در مجمع روحانیون ایجاد کرد. این انتخابات اوج بی مهری جریان های جدید اصلاح طلب به پدرهای معنوی خود بود. مجمع تا آن سال به دبیرکلی مهدی کروبی به حیات کم فروغ خود ادامه داده بود؛ اما انتخابات ٨٤ و تعدد کاندیدهای جریان اصلاحات نه تنها همه آرزوهای دوران اصلاح طلبان را بر باد داد، بلکه به قهر کروبی و جدایی از مجمع هم منجر شد. آنجا که هیچ یک از کاندیداهای جریان اصلاح طلبی حاضر به کناره گیری نشدند و سبب شد تا مهدی کروبی نه تنها از مجمع روحانیون قهر کند، بلکه بعد از انتخابات ٨٤ حزب متبوع خود یعنی اعتماد ملی را تأسیس کند. حزبی که دارای ارگان مطبوعاتی به همان نام هم بود و البته کروبی به دنبال تأسیس تلویزیون خصوصی هم بود که نتوانست به آرزوی خود برسد. بعد از قهر کروبی از مجمع، سیدمحمد موسوی خویینی ها به دبیرکلی مجمع انتخاب شد و سیدمحمد خاتمی هم رئیس شورای مرکزی شد. ٨٨ و تداوم اختلافات این اختلافات اما بار دیگر در آستانه انتخابات ٨٨ سر باز کرد. در انتخابات ٨٨ بار دیگر اختلافات بدنه مجمع روحانیون سر باز کرد و آن هنگامی بود که سیدمحمد خاتمی به نفع نامزدی میرحسین موسوی از انتخابات کناره گیری کرد، اما با وجود تجربه تلخ ٨٤ و تعدد نامزدها در آن عرصه، مهدی کروبی به عنوان نامزد حزب اعتماد ملی در این انتخابات حاضر شد. بااین حال، مجمع روحانیون مبارز در این انتخابات وارد فاز جدی تحرکات سیاسی شد. در این انتخابات، علی اکبر محتشمی پور، از اعضای باسابقه مجمع به عنوان رئیس کمیته صیانت از آرا انتخاب شد. مجمع در مقطع انتخابات ٨٨، بعد از انتخابات در بیانیه های متعددی خواستار شفافیت در ماجرای بعد از انتخابات شده بود. از آن جمله می توان به بیانیه ٢٥ خرداد مجمع توجه کرد و البته بیانیه حمایت از نماز جمعه هاشمی رفسنجانی. بااین حال بسیاری از چهره های جریان راست که در خانه احزاب حضور داشتند، تلاش کردند تا با استناد به بیانیه ها و تحرکات، مجمع روحانیون را هم منحل اعلام کنند، اتفاقی که رخ نداد. در جریان انتخابات مجلس نهم، جریان اصلاح طلب با صندوق های رأی قهر کرد. دراین میان، اما سیدمحمد خاتمی رأی خود را در حوزه انتخابیه دماوند به صندوق ریخت. بعد از آن دیگر نامی از مجمع نبود تا انتخابات سال ٩٢. حمایت از هاشمی در جریان نامزدی هاشمی رفسنجانی برای این انتخابات، پیش از آن که رد صلاحیت شود، مجمع مانند دوره اول ریاست جمهوری هاشمی در دهه ٦٠ در بیانیه ای از نامزدی او حمایت کرد؛ حمایت مجمع روحانیون از یک عضو جامعه روحانیت. البته حمایت از هاشمی در سال های دهه ٦٠ را نمی توان حمایتی از جنس حمایت مجمع روحانیون از یک عضو جامعه روحانیت دانست؛ چراکه هاشمی در آن سال ها مناصب مختلفی را برعهده گرفته بود و مورد وثوق همه جناح ها بود. حالا یک بار دیگر در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ٩٦، مجمع روحانیون اندک اندک فعال می شود. جلسات متعدد و تقریبا منظمی را در این سال ها برگزار کرده است و تصاویر آن هم در صفحه اینستاگرام محمدعلی ابطحی منتشر می شود. جلساتی که مقر آن همان ساختمان بلوار کاوه است. همه چهره های قدیمی چپ هرازگاهی گرد هم جمع می شوند. حالا اما مجمع گویا بنا دارد تا حضور جدی تری در عرصه رقابت های ریاست جمهوری سال ٩٦ داشته باشد. حضوری از همان جنس سال های دهه ٦٠. از آنجا که جریان اصلاح طلب تابه حال تمام قد پشت نامزدی مجدد روحانی ایستاده است، مجمع هم همین خط را در پیش خواهد گرفت؛ به ویژه آنکه برخی چهره های آن در دولت اعتدال هم حضور دارند. در این صورت، این سومین باری خواهد بود که مجمع روحانیون از یک عضو جامعه روحانیت حمایت خواهد کرد. عضوی که به نظر می رسد در دگردیسی های سال های گذشته قرابت بیشتری با «یونی ها» دارد و از «یتی ها» فاصله گرفته است. هرچند همان روحیه محافظه کارانه مانع از آن شده است تا بخواهد رسما از جمع روحانیت فاصله بگیرد.
چهارشنبه ، ۲۴آذر۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تدبیر]
[مشاهده در: www.tadbirkhabar.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]
-
گوناگون
پربازدیدترینها