واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: ماهنامه صنعت و توسعه - فرید زاوه، مدیرعامل اسبق ایران خودرو دیزل: این روزها تحلیل یا پیش بینی هر کدام از بازارها بدون در نظر گرفتن انتخابات ایالات متحده آمریکا بعید به نظر می رسد؛ بازار خودرو داخلی ایران اما از این قاعده مستثنا است؛ به نظر می رسد انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهوری آمریکا اثر چندانی روی بازار خودروهای داخلی نداشته باشد.
اگر هم قرار است اثری داشته باشد، این اثر غیرمستقیم است. واقعیت این است که در یکی دو هفته ابتدایی انتخابات ایالات متحده به هر حال همه بازارها فرو رفتند اما بازار خودروی ایران چنین اثری دریافت نکرد. زمانی هم که اشاره به اثر غیر مستقیم انتخاب او به عنوان رییس جمهوری روی بازار خودرو می شود، در واقع اشاره به افزایش ارزش دلار آمریکا برابر سبدی از ارزهای دیگر است.
ارزش دلار در هیجان انتخاب ترامپ در حال بالا رفتن است و این باعث می شود هزینه های تولید کننده های داخلی و وارد کننده ها افزایش پیدا کند؛ در نتیجه آنها مجبور می شوند قیمت های شان را بالا ببرند. نکته مهم تر این است ترامپ نئولیبرالی است که به افزایش ارزش دلار بهای زیادی می دهد، اگر این هیجان فروکش نکند و دلار ارزان تر نشود و سیاست های ترامپ و تیم اقتصادی اش هم به سوی افزایش هر چه بیشتر ارزش دلار باشد، آنگاه باید منتظر افزایش دامنه دار قیمت خودرو در بازار باشیم. هر چند افزایش این چنینی ارزش ارز آمریکا به شکل مستقیم حداقل در کوتاه مدت اثری بر قیمت خودروها (به ویژه در ایران) ندارد.
نکته مهم دیگر این که تا زمانی که سیاست های ترامپ در مورد ایران روشن نشود، نمی توان تحلیل دقیقی از آینده و اثر رفتار آمریکا بر اقتصاد ایران ارائه داد. سه نکته مهم این میان خودنمایی می کند؛ سه نکته مهم و البته متناقض، نخست این که مشاور ترامپ پس از برنده شدنش در انتخابات ریاست جمهوری در گفتگو با بی بی سی، تاکید کرد که منظور ترامپ از سخنانش درباره برجام این بوده که اختلاف نظرهایی وجود دارد و باید دوباره مذاکراتی انجام شود؛ دیگر اینکه او در نخستین گفتگویش در مورد ایران سکوت کرده و این نشان می دهد که موضوع ایران در اولویتش نیست که مثلا برجام را از بین ببرد؛ سومین نکته هم اینکه مجلس نمایندگان آمریکا تصویب کرد که شرکت های آمریکایی نباید به ایران هواپیما بفروشند.
با همه این تفاسیر تصورم این است که اثر انتخاب ترامپ و البته سیاست هایش در کوتاه مدت و میان مدت تاثیر شگرفی در خودروی ایران نخواهد داشت هر چند در دراز مدت باید ببینیم چه سیاست هایی را در قبال ایران خواهد داشت و به ویژه با برجام چه کار خواهد کرد. از سوی دیگر بازار ایران اکنون در رکود فصلی خودش است که تا حدی مانع افزایش قیمت ها می شود اما اگر کنترل دلار اتفاق نیفتاد، پس از رکود فصلی در زمستان، با افزایش قیمت مواجه خواهیم بود.
این میان تا جایی که اطلاع دارم، برای پژو و رنو اتفاق خاصی در ایران نمی افتد. نمی توان انتظار داشت این شرکت ها آنقدر کوته بین بودند که دو ماه پیش برنامه ای احتمالی برای پیروزی ترامپ نداشتند و اکنون دچار تعلل شوند. به گمان من آنها به قطع رویه قبلی شان را ادامه خواهند داد و مجوزهای ویژه خودشان را دارند برای این که آسیبی از جانبه آمریکا نبینند.
پژو در بازار آمریکا حرکتی نمی کند و ترامپ هیچ تاثیری در پژو ندارد. شاخه نیسان رنو در آمریکا خیلی فعال است ولی به نظر می رسد آن هم مجوزهای خاص خودش را دارد کما اینکه در دوران تحریم هم رنو در ایران حضور داشت. در مورد بقیه شرکت ها به نظر می رسید شرکت هایی مانند فولکس واگن و هیوندای که با تعلل بیشتری نسبت به انتخابات آمریکا نگاه می کردند و بازار بزرگ تری در آمریکا دارند؛ اینها هم در فاصله زمانی میان مدت به بازار ایران بر می گردند؛ البته همه اینها به جهت گیری سیاسی ترامپ خیلی بستگی دارد؛ هر چند به نظر نمی رسد او بخواهد برخورد سنگینی کند.
مرحله آخر شرکت های آمریکایی مانند جنرال موتورز یا فورد هستند که خیلی به آمدن شان خوشبین نیستم. شاید شاخه ایتالیایی فیات دو سال دیگر وارد ایران شود اما در کوتاه مدت بعید می دانم که تصمیمی در مورد بازار ایران بگیرد.
موضوع دیگر در مورد خودروهای ایرانی، کیفیت آنها است. مدت ها از وضعیت کیفیت خودروها ناراضی هستیم اما هیچ اتفاقی نمی افتد. باید بدانیم که چه چشم اندازی در این مورد ترسیم می شود. به نظر من اگر در صنعت خودروی ایران تغییری اتفاق بیفتد، باید به توانایی های داخلی خودش تکیه کند. این موضوعی است که نه تنها در سال های گذشته رخ نداده و تقریبا از دولت نهم و دهم رویکردش تکیه بر پتانسیل های داخلی نبوده و این مشکل در دولت یازدهم هم حل نشده است.
واقعیت این است که اگر می خواهند تحولی در این زمینه رخ دهد، یک راه بیشتر ندارد و آن هم اینکه روی پتانسیل های داخلی با مشارکت خارجی ها سرمایه گذاری شود و بتوانند با این موضوع، هم نسبت به معرفی محصولات جدید اقدام کنند و هم کیفیت محصولات موجود را بالا ببرند. به هر حال خیلی خوشبین نیستم که کسی بتواند وارد شود و رقابتی با این محصولات کند. به جز خودروهای کوچکی چون رنو کویید که آن هم جایگزینی برای 405، سمند و پارس نیست.
برای موضوع کیفیت تنها راه حلی که داریم، تکیه بر توانایی داخلی مان است و اینکه با نوآوری روی محصولات موجود یا محصولات جدید بتوانیم محصولاتی را وارد بازار کنیم که کیفیتش ارتقا پیدا کند. در این حوزه خیلی معتقد نیستم به اینکه خارجی ها می توانند کاری برای مان انجام دهند. اگر قرار است در این حوزه اتفاقی بیفتد باید خودمان کاری انجام دهیم یا اینکه نظام تعرفه را عوض کنیم.
اما اگر بخواهیم توصیه ای به خریداران یا فروشندگان خودرو داشته باشیم، باید بگویم همواره اعتقادم این است که وقتی نیاز به خرید وجود دارد، خریدار همان زمان اقدام کنند و تعلل نکنند چون اگر این تعلل همگانی شود، وقتی تقاضا راه می افتد، موجب افزایش قیمت می شود. از سوی کسانی که نیاز واقعی به خرید ندارند از ترس اینکه قیمت ها افزایش پیدا خواهد کرد این کار را نکنند چون همین حرص و هجمه باعث گرانی و گرفتاری می شود. معتقدم خریداران خودرو دور از هیجان زمانی که نیاز واقعی دارند اقدام به خرید کنند.
۱۶ آذر ۱۳۹۵ - ۱۴:۳۴
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]