تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1849143952
زندگی عجیب آقای جامعه شناس - سایت خبری تحلیلی تدبیر
واضح آرشیو وب فارسی:تدبیر: «جامعه شناسی که در ماه های پایانی رژیم پهلوی از مشاوران نزدیک دربار بود و به گفته خودش 8 بار با شاه دیدار و گفت وگو داشته است، با فرح و دربار رفت وآمد خانوادگی داشت اما هیچوقت به وزارت و وکالت نرسید. خودش در پاسخ به این پرسش گفته: «بار ها به من پیشنهاد شد اما هیچگاه نپذیرفتم، چون استقلالم از بین می رفت و در این صورت دیگر براحتی نمی توانستم انتقاد هایم را به خصوص در زمینه فساد خاندان پهلوی به بسیاری از مسئولان چون فرح و پرویز ثابتی منتقل کنم.» همین رفت وآمدها برایش دردسرساز و در آغاز انقلاب متهم به همکاری و تماس مستقیم با شاه و فرح شد اما بالاخره با عفو امام خمینی (ره) پرونده اش مختومه شد.» روزنامه شرق در ادامه می نویسد: «نخستین مدیر و رئیس مؤسسه تحقیقات اجتماعی، جامعه شناس و صاحب چندین کتاب، خودش را فردی میانه رو توصیف می کند: «تقریبا می شود گفت هیچگاه راه افراط را در پیش نگرفتم، نه شرق گرای افراطی شدم، نه غرب گرای افراطی؛ مثل آقای شایگان که زیگزاگ هایی در این زمینه داشت و از شرق گرایی «آسیا در برابر غرب» ناگهان پس از خروج از ایران به یک نوع غرب گرایی افراطی رسید و در کتاب هایی چون «انقلاب مذهبی چیست» و «نگاه شکسته» این دیدگاه را ترویج کرد. هر چند امروزه در کتابی مانند «روشنایی از غرب می آید» افسون زدگی جدید کم و بیش به نوعی تعادل رسیده است.» سه سال قبل و کمی بعد از فوت نراقی، انتشارات مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران کتابی با عنوان «چون اسفنج نرم، بازشناسی نقش دکتر احسان نراقی در حاکمیت پهلوی دوم» منتشر می کند. کتاب دیدگاهی درباره نراقی دارد که شبیه آن را در کیهان و ستون «نیمه پنهان» آن می توان سراغ گرفت که نقش و تأثیر او را تا حد روشنفکری که با عقاید و کنش خود باعث تحکیم رژیم پهلوی شده است، بالا می برد. در حالی که پژوهشگران، جامعه شناسان، سیاسیون و حتی دیگر روشنفکران هم عصرش چنین اعتقادی درباره نراقی ندارند و اصولا او را نه به لحاظ شخصیت فردی، نه توان تشکیلاتی و نه حتی علمی اش، چهره ای جدی که توان کمک به بقای رژیم گذشته را از طریق تئوری های فکری اش داشته باشد نمی دانند. نویسنده کتاب معتقد است مؤسسه تحقیقات اجتماعی (که به تقلید از انجمن پژوهش های اجتماعی در فرانکفورت که بعدها مکتب فرانکفورت از آن برخاست، ایجاد شده بود) با صرف بودجه های قابل توجه دولتی، در موضوعات استراتژیک و جمعیت های تأثیرگذار و حیاتی در ایران - با تکیه بر روش های میدانی و مشاهده ای - تحقیقات آماری و جمعیت شناسی گسترده ای در نقاط مختلف ایران انجام می دهد که طبعا نتایج آن در تحکیم و دوام بیشتر حاکمیت نقش بسزای خود را ایفا می کند. ایده اصلی کتابی که درباره نراقی نوشته شده این است که: «دکتر حسن نراقی در طول حاکمیت پهلوی دوم (به ویژه از میانه آن به بعد)، با وجود آن که هیچ وقت زیر بار مسئولیت دولتی یا درباری نرفت (وزارت، معاونت و امثالهم)، لیکن همواره به عنوان یک کارشناس با تجربه، متخصص، قابل اطمینان و دارای حسن نیت فراوان از سوی اکثر نخست وزیران پر تعداد پهلوی دوم و تعداد شایان توجهی از متولیان پست های کلیدی حکومت پهلوی بارها مورد مشورت و توجه خاص قرار می گیرد و به عنوان یک روشنفکر فرهیخته پهلویستی همواره تأثیرگذاری و نفوذ کم نظیر و پر دوامی میان دربار و حاکمیت داشته است. او به هیچ وجه شخصیت تشکیلاتی و حزبی ندارد، دغدغه هایش بیشتر فرهنگی و علمی است. جامعه شناسی است که تحقیقات عملی و کاربردی و تهیه دقیق پژوهش های آماری و جمعیتی (مبتنی بر مشاهدات) را برای اصلاح بسیاری مشکلات کشور مبنا قرا می دهد و اصطلاحا «نظریه زده» نیست و استدلالش این است که تا اطلاعات دقیق و قابل اعتنایی از جمعیت، توده ها و مشکلاتشان نداشته باشیم - و دستیابی به این مهم نیز جز با تحقیقات و مشاهدات گسترده میدانی، عملی نیست - نمی توانیم برای حل آن مشکلات به سیاست گذاری متناسب با آن بپردازیم. تجمیع و سازگاری سنت و تجدد (مدرنیته) با گرایشی به نفع تمدن جدید و البته منطبق با شرایط ایران، تساهل و تسامح حداکثری، دوری از تعصب افراطی درباره ارزش های تمدن شرق و غرب، در عین حال بهره گیری از فواید هر دو، برای نراقی زیر سایه لیبرالیسم و اومانیسم معنا پیدا می کند و هنگامی که درباره «سیاست گذاری های مناسب» مکررا نقش «منطبق بر شرایط ایران» را یادآوری می کند، نقش زیادی برای مذهب و دیانت قائل نیست و اگر هم باشد دیدگاه ابزاری و ماکیاولیستی به آن دارد. در هیچ برهه ای از زندگی وی گرایش و علاقه مندی به جریان ها و تشکل های اسلام گرا دیده نمی شود. نراقی شخصیتا به شدت محافظه کار است و اهل جنگیدن نیست و در برابر اکثریت غرب زده کوتاه می آید و واکنش سفت و سختی در هیچ برهه ای از زندگی اش به چشم نمی خورد. آرمان غایی او تبدیل نظام سلطه سلطنتی به نظامی دموکراتیک است. البته نه به وسیله براندازی و آشوب بلکه از طریق تغییر نرم ساختار های سیاست گذاری و حل مشکلات جوانان و توده ها از طریق سیاست گذاری متناسب با نیاز جامعه.» اما محمد قائد، نویسنده و روزنامه نگار که از پیش از انقلاب در نقد آرا و دیدگاه های نراقی مقاله و یادداشت چاپ کرده است، در دو مقاله بعد از فوت نراقی به تحلیل منش فکری و شخصیت او پرداخته است. از نظر او نراقی را نباید چندان جدی گرفت. او در مقاله ای با عنوان «پامنبری در هیات مصلح اجتماعی» نوشته است: «آقای نراقی حرف زیادی برای گفتن ندارد. آن چه هم که می نویسد زیاد تازه نیست. در جهان بینی او سرمایه داری و سوسیالیسم کلا یعنی غرب، غرب پوشالی و قلابی، در برابر شرق که جوهر و ذات و معنای هستی است. شرق زیبای مورد نظر او (مشرق زمین، Orient نه East) در ایران کنونی، یعنی در حکومت شاهنشاهی متبلور بود. نقطه پرگار وجود، قطب عالم امکان. فطرتا واعظ بود. کارکرد وعظ در همه ادیان این است که بدون درگیر کردن شنونده در بحث چند لایه که به تأمل نیاز دارد، پاسخ هایی فوری و قاطع به پرسش هایی دشوار بدهد. چیزهایی می گفت، متن آن حرف ها را چاپ می کرد و بعد دُور شهر راه می افتاد در دفاع از یک مشت موعظه پشت تریبون می رفت و گوش دیگران را استثمار می کرد.» بر خلاف نویسنده کتاب چون «اسفنج نرم»، قائد معتقد است که: «نراقی را حتی در هیأت حاکمه کمتر کسی جدی می گرفت. می دانستند شهوت کلام دارد و عاشق وعظ است؛ برای هر کس در هر جا به هر بهانه ای. برای شاه، برای حاج آقای دادگاه شرع، برای پاسدار کمیته، برای زندانبان. سماجتش در صبح تا شب مصلح اجتماع بودن و پر حرفی مرض وارش در آسمان ریسمان بافتن و نصیحت کردن نمی گذاشت از حد پامنبری بالاتر برود.» درباره همان گفت وگوهای مورد اشاره اش با شاه هم نوشته است: «مقداری از نابه جا ترین موعظه هایش خطاب به شخص شاه در پائیز ٥٧ بود. متن آنها را بعدها در کتاب از کاخ شاه تا زندان اوین چاپ کرد. در شش هفت دیدار پیاپی با محمدرضا پهلوی برای او چنان وعظ کرده که گویی مخاطبش جوانی است که تازه عهده دار شغلی شده و قرار است در آینده تشکیل خانه زندگی بدهد... .» نراقی و دربار پهلوی جالب ترین و پرابهام ترین بخش زندگی نراقی نوع رابطه اش با دربار است. زندگی او و پرویز نیکخواه در این بعد کمی شبیه هم است، اگر چه او خوش شانس تر از نیکخواه بود. هر دو دوره ای به واسطه برخی فعالیت های سیاسی یا سوءتفاهمات به زندان شاه می افتند اما بعدا رابطه حسنه ای با رژیم پیدا می کنند. نراقی که به ادعای خود این اواخر نقش مشاور شاه را هم داشته است، در گفت وگویی به شش ماه آخر رژیم پهلوی و گفت وگوهایش با شاه این طور اشاره کرده است: «بیشتر سعی می کردم تحلیل درستی از شرایط به او بدهم. اگر چه فایده ای نداشت. او نمی پذیرفت. خودش را همه چیز می دانست. حرف هیچ کس را قبول نمی کرد. در کتاب پاسخ به تاریخ همین تفکرات اشتباهش وجود دارد و وقتی از ایران رفت دوباره همان حرف های قدیم را تکرار کرد. اصلاح نمی شد. خرفت شده بود. پدرش رضاشاه هم درست نمی شد چه برسد به او. بعد از واقعه ١٧ شهریور ١٣٥٧ وقتی برای بار اول روبه روی شاه نشستم، او به من گفت: بحران فعلی از کجا ناشی شده و سبب چه بوده، بانی آن کیست؟ گفتم: قربان اعلیحضرت! شاید شاه پنجاه درصد فکر کرد که می خواهم بگویم فکر و نقشه او در همه امور همانند انقلاب سفید باعث این هیجانات شده، با کنجکاوی خواست تا بیشتر توضیح دهم. گفت: چطور! مگر ما چه کردیم؟ گفتم: سال ها قبل وقتی شما به قم تشریف بردید و سخنان تحریک آمیزی علیه روحانیون بیان کردید، باعث شد روحانیون راه مبارزه را پیش گیرند. فراموش کردید که سنت شیعه در طول تاریخ، اعتراض علیه حکومت ها بوده و رفتار شما آنان را بیشتر مخالف حکومت کرد. بعد به شریعتی اشاره کردم و گفتم: شریعتی از مذهب شیعه بیشترین استفاده را در جهت مبارزه با رژیم کرد. مدت یک ساعت حرف زدم و شاه به دقت گوش داد. حرفم که تمام شد، گفت: این مطالب که شما می گویید مگر ساواک نمی فهمید. گفتم: قربان ساواک که وظیفه اش مطالعه و تحقیق نبود. ساواک دائما خبرچینی می کرد.» او همچنین به روابطش با هویدا اشاره می کند و می گوید: «روزی پیش هویدا بودم. از قدیم با هم دوست بودیم. آن روز خیلی سر حال بود و موضوع جالبی را به من گفت. گفت که در دیدار با شاه موضوعی مطرح شده بود. به شاه گفتم: اجازه دهید پس فردا این موضوع را که مربوط به منصور روحانی هم می شود در جلسه ای با حضور او مطرح کنیم. شاه از روی طعنه به هویدا گفته بود: مگر پس فردا سه شنبه نیست. هویدا جواب داد: بله. شاه ادامه داده بود مگر نمی دانید که سه شنبه ها صبح منصور روحانی با معشوقه اش قرار دارد. کاری کنید که با آن تداخل پیدا نکند. به این ترتیب شاه علاقه داشت این قبیل اطلاعات را در مورد افراد داشته باشد تا به موقع با دست گذاشتن روی نقاط ضعف آنها بتواند تصمیم بگیرد. او دستگاه امنیتی را برای این قبیل اطلاعات می خواست. این که فلان وزیر خانه اش شخصی است یا اجاره ای و با چه کسانی بیشتر مربوط است و نقاط ضعفش در چه مسائلی است.» نراقی از جمله به چند مورد پیشنهاد وزارت از سوی حسنعلی منصور و امیرعباس هویدا اشاره کرده است: «شاید برای نخستین بار در زمان حسنعلی منصور بود که در یک شب نشینی که به مناسبت کنفرانس اقتصادی سازمان ملل در تهران در باشگاه افسران تشکیل شده بود، آقای منصور در حضور عبدالمجید مجیدی به من گفت کافی است تو اسمت را در حزب ایران نوین بنویسی تا من دو روز بعد که اعضای هیأت دولت را معرفی می کنم، تو را هم به عنوان وزیر فرهنگ که در آن زمان از آموزش و پرورش تفکیک نشده بود، معرفی کنم. من همانجا به او پاسخ دادم که به هیچ وجه داوطلب پست وزارت نیستم. سال ها بعد هم پس از این که مقاله من پیرامون فرار مغز ها در روزنامه «نیویورک تایمز» به چاپ رسید و موقعیت من را در سازمان یونسکو مستحکم تر کرد، هویدا در یک دیدار به من گفت دیروز که در خدمت شاه بوده، هنگام معرفی مجید رهنما به عنوان وزیر علوم، او به هویدا می گوید: چرا نراقی را وزیر نمی کنی که هویدا بلافاصله جواب می دهد: او (نراقی) به هیچ وجه در خط وزارت نیست ولی همواره حاضر است به دستگاه مشاوره بدهد و این برمی گردد به سابقه قبلی که از من داشت و بار ها که این درخواست را از من کرده بود، به او جواب رد داده بودم.» نراقی و هدایت نراقی یکی از آخرین رفقای بازمانده صادق هدایت و از قضا یکی از کسانی بوده که در روزهای آخر زندگی هدایت با او در تماس بوده است. هدایت قبل از خودکشی قصد سفر به ژنو را داشته و به ادعای نراقی که آن زمان ساکن ژنو بوده، او در حال حل مشکل صدور ویزای هدایت بوده که خبر خودکشی اش را می شنود. نراقی در پاسخ به این سؤال که «آیا فکر می کنید اگر صبح آن روز ویزا به دستش می رسید، خودکشی نمی کرد؟»، گفته است: «احتمالش خیلی زیاد بود؛ چرا که در آن مدت دائما دوست داشت از فضای سرد و مغموم آن زمان پاریس به ژنو و به ویژه نزد جمال زاده برود و البته فراموش نکنید که عواملی باعث تشدید افسردگی هدایت در آن زمان شد. یکی بیماری دوست عزیزش حسن شهید نورایی بود که در شُرُف مرگ قرار داشت و هر روز از هدایت می خواست بر بالینش حاضر شود و دیگری بی اعتنایی دانشکده هنرهای زیبا به او بود که کارمند رسمی آنجا بود و فقط ماهی ۲۰۰ تومان به او می دادند. همه اینها به اضافه سرخوردگی عمیقی که او نسبت به جامعه فرهنگی و مردم عادی ایران [به خاطر تضاد زیاد فکری با آنها] داشت، دست به دست هم داد و آن فاجعه را پدید آورد.» نراقی درباره چگونگی آشنایی اش با هدایت گفته است: «با هدایت در دوران دبیرستانم در کافه فردوس آشنا شدم و می دانید که من اواخر دوران دبیرستانم را در تهران گذراندم و اکثرا در منزل پسرعمه ام مهندس پرخیده اقامت داشتم و شرایطی پدید آمد که به مدت دو ماه صادق هدایت با ما در آن منزل هم خانه بود. بنابراین به او بسیار نزدیک شدم.» نراقی و نصر و فرح نراقی در بخش دیگری از این گفت وگو به سیدحسین نصر، فیلسوف سنت گرا پرداخته و او را «جاه طلب» و «حقه باز» خوانده است. نراقی روزهایی را به یاد می آورد که زمزمه ریاست نصر بر بنیاد فرح بر سر زبان ها افتاده بود و او به شدت در تلاش بود این سمت را به دست بیاورد: «هنگامی هم که پیش فرح رفتیم، در زمانی که نصر حضور نداشت، فرح به من گفت درباره نصر چه کار کنم؟ از وقتی نام او هم برای تصدی این پست مطرح شده، روزی ١٠ بار به من زنگ می زند و می گوید بالاخره مسئله ریاست من چه شد؟ و این گونه بود که فرح را هم برای قبول این پست تحت فشار قرار داده بود؛ هر چند به بدطینتی فردید نبود که فکر نمی کنم انسانی به این پلیدی اصلا داشته باشیم اما نصر فاقد آن حقیقت جویی و معنوی گرایی بود که وانمود می کرد.» شاملو، فروغ و گلستان درباره شاملو هم که با او در کلاس سوم متوسطه در مدرسه ایران شهر هم کلاس بوده، گفته است: «نهایتا دیپلم هم نگرفت و به دنبال تحصیلات هم نرفت ولی فرد هنرمند و با استعدادی بود که آخر کلاس می نشست و ادای معلم ها و هم کلاسی ها را هم در می آورد و دبیر فرانسه ما هم از او خیلی خوشش می آمد و دائما از او می خواست انشا بخواند؛ چرا که ادبیاتش از همان ابتدا خیلی خوب بود.» نراقی درباره فروغ فرخزاد می گوید: «فروغ شاعر بسیار خوب و خانم بسیار تیزبین و حساسی بود ولی نوع زندگی آزاد او را چندان نمی پسندیدم و بار ها در این باره به او گوشزد کردم که این نوع زندگی تو نهایتا تو را به تباهی می کشاند.» درباره ابراهیم گلستان بر این اعتقاد بود که «او با وجود ارزش های هنری ای که داشت، به نظر من متلون مزاج و بلاتکلیف بود. خیلی هم از موضع بالا با همه برخورد می کرد. من، فروغ را به مراتب به گلستان ترجیح می دادم.»
شنبه ، ۱۳آذر۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تدبیر]
[مشاهده در: www.tadbirkhabar.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]
-
گوناگون
پربازدیدترینها