واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: محمدصالح صدقيان رييس مركز عربي مطالعات ايران در اعتماد نوشت: يك هفته از آغاز عمليات آزادسازي موصل ميگذرد و در بحبوحه انجام اين عمليات بزرگ، اشتون كارتر، وزير دفاع امريكا به بغداد سفر كرده است تا با مقامهاي عراقي درباره اين عمليات و البته شرايط پس از آزادسازي موصل گفتوگوهايي داشته باشد. اين سفر از ابعاد مختلفي داراي اهميتهاي بسياري است.
نخستين مسالهاي كه درباره اين سفر بايد به آن اشاره كرد، اين است كه وزير دفاع امريكا در حالي به بغداد سفر كرد كه پيش از آن به آنكارا رفته بود و با رجب طيب اردوغان، رييسجمهور تركيه گفتوگوهاي گستردهاي را انجام داد. گفته ميشود مهمترين مسالهاي كه طرفين درباره آن با يكديگر مذاكره كردهاند، عمليات آزادسازي موصل بوده است. تركها براي حضور در عمليات آزادسازي موصل اشتياق بسياري داشتهاند و بيترديد در اين سفر آنها با امريكا به عنوان مهمترين كشوري كه در عراق حضور نظامي دارد و به عنوان هماهنگكننده و پشتيبان عمليات آزادسازي موصل عمل ميكنند، رايزني كردهاند تا با جلب نظر واشنگتن بتوانند بغداد را هم به حضور نيروهاي نظامي ترك در عمليات مذكور قانع كنند.
در همين راستا شاهد بوديم كه برخي از رسانهها از بستهاي سخن ميگويند كه كارتر با خود به بغداد آورده است. گفته ميشود در اين بسته، حضور نيروهاي نظامي تركيه در عمليات آزادسازي موصل نيز مطرح بوده است. در اين چارچوب، وزير دفاع امريكا به حيدرالعبادي، نخستوزير عراق گفته است كه واشنگتن تضمين ميكند پس از آزادسازي موصل، آنكارا نيروهايش را از عراق خارج خواهد كرد.
اگر هم وزير دفاع امريكا پيشنهاد حضور نيروهاي تركيه را مطرح كرده باشد، نخستوزير عراق همچون دفعات پيش، در مواضعي شفاف و قاطعانه، با حضور نيروهاي تركيه مخالفت كرده و رايزنيهاي كارتر هم نتوانسته است نظر او را عوض كند. البته بايد به اين نكته هم اشاره كرد كه حتي اگر العبادي نيز به حضور نيروهاي تركيه در عمليات آزادسازي موصل تن بدهد، من بعيد ميدانم ارتش عراق و نيروهاي مردمي حاضر در اين عمليات با حضور تركها در اين عمليات موافق باشند. حتي حضور تركيه در اين عمليات نيز ميتواند موجي از خشونتها را ميان طرفين دامن بزند. البته مواضع قاطعانه مسوولان عراقي و مخالفت آنها با حضور تركيه در عمليات آزادسازي موصل موجب شده تا مسوولان ترك نيز از مواضع قبليشان عقبنشيني كنند و بگويند كه فعلا نيازي به حضور نظامي زميني در اين عمليات نيست و به حضور هوايي در ائتلاف ضدداعش به رهبري امريكا اكتفا كنند.
با اين وجود، حضور اشتون كارتر در بغداد و رايزنيهاي او با مقامهاي عراقي تنها به مناقشه ميان عراق و تركيه براي عمليات آزادسازي موصل اختصاص ندارد. همانطور كه گفته شد، امريكاييها براساس معاهده همكاريهاي نظامي، امنيتي و سياسي با بغداد كه در سال 2011 به امضا رسيد، متعهد به دفاع از دولت مركزي عراق هستند و بايد اين كشور را در دفع تجاوز همراهي كنند. عمليات آزادسازي موصل يك هفتهاي است كه آغاز شده و نيروهاي امريكايي نيز در قالب ائتلاف ضدداعش، نيروهاي مسلح عراقي را همراهي ميكنند. همچنين آنها به عنوان هماهنگكننده ميان نيروهاي مختلف حاضر در اين عمليات نقشآفريني ميكنند و حمايتهايي لجستيكي را هم به ارتش عراق ارايه ميدهند.
همچنين بايد توجه داشت كه به درخواست نخستوزير عراق تعداد نيروهاي امريكايي در اين كشور اضافه شده است و حدود شش هزار نيروي نظامي اين كشور در شهر قيداره كه در 30 كيلومتري موصل قرار دارد، مستقر شدهاند. دولت عراق تصميم قاطعانه و مصرانهاي براي آزادسازي موصل دارد. آنها به همين خاطر، شش ماه را صرف هماهنگي با اقليم كردستان عراق، حشدالشعبي و حشد الوطني و همچنين امريكاييها كردهاند و درصدد است تا در دو، سه هفته اخير بتواند موصل را از چنگ نيروهاي داعش آزاد كند.
البته برخي از فرماندهان عمليات آزادسازي موصل از نقش كمرنگ و حضور محدود امريكا در بمباران مواضع داعش در اين عمليات انتقاد كردهاند و بيترديد وزير دفاع امريكا خواهد كوشيد تا هماهنگيهاي بيشتري را ميان طرف عراقي و ائتلاف ضدداعش ايجاد كند. البته ذكر اين نكته ضروري است كه گروههاي مسلح عراق در دو سال اخير قدرت و توان خوبي يافتهاند و احتياج چنداني هم به امريكاييها ندارند. با اين وجود، تا هفته ديگر انتخابات امريكا برگزار خواهد شد و دولت كنوني امريكا بيميل نيست كه اين عمليات به نتيجه برسد تا بتواند از آن به عنوان برگه برنده به نفع هيلاري كلينتون استفاده انتخاباتي كند.
با اين حال، من فكر ميكنم مهمترين بخش حضور و رايزنيهاي اشتونكارتر در عراق به مرحله پس از آزادسازي موصل مربوط باشد. هماكنون خبرهايي درباره سناريوهاي مختلف امريكا براي موصل پس از آزادي منتشر ميشود. ما ميدانيم كه امريكاييها با افرادي نظير اسامه نجيفي، رييس سابق مجلس عراق و برادرش، اثيل نجيفي، استاندار سابق استان نينوا و همچنين طارق الهاشمي، معاون سابق رييسجمهور عراق ارتباطاتي دارد. اين افراد نيز از چهرههاي مطرح سياستمداران اهل سنت عراق محسوب ميشوند.
برخي اخبار حاكي از آن است كه امريكا و تركيه براي چگونگي اداره شدن موصل با تركيه به تفاهماتي دست يافته است و آنها درصدد هستند تا يك اقليم سني مذهب شامل استانهاي الانبار، نينوا و صلاحالدين تشكيل دهند.
تقسيم عراق به سه اقليم كردي، سني و شيعي طرحي است كه امريكا از اجراي آن بيميل نيست و تركيه نيز با تشكيل چنين اقليمي در شمال و مركز عراق، نفوذ بيشتري در اين كشور پيدا ميكند. البته اقليمي بديهي است كه حشد الشعبي و دولت مركزي اين كشور با اين طرح مخالفت ميكنند. البته كارتر گفته است كه كشورش از تماميت ارضي عراق دفاع ميكند و نيروهاي امريكايي موظف هستند تا موصل پس از آزادي را از حملات تروريستي محفوظ نگه دارند و نيروهاي عراقي را در منطقه آموزش دهند.
۰۳ آبان ۱۳۹۵ - ۱۰:۱۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]