واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: علي اكبر فرازي؛ تحلیلگر مسائل بین الملل در روزنامه آرمان نوشت: اختلافات دوکشور مصر وعربستان بازتابهاي مختلفي درجهان عرب وهمچنين ايران داشته و در این راستا نظرات مختلفي ارائه شده است.
برخي خوشبينانه فكر كردند با اختلاف بين ایران و عربستان و نياز مصر به جايگزيني منبع نفت عربستان، مصر ناگزير است به سوي ايران حركت كند. اگر اين اتفاق به وقوع بپيوندد نشاندهنده نزديكي سياسي ايران و مصر خواهد بود. برخي نيز معتقدند كه اصلا اينگونه نيست و مواضع ايران و مصر كاملا مشخص است. بنابراين هيچ روزنهاي براي نزديكي دوكشور تصور نميكنند. به نظر نگارنده هر دو گروه راه افراط را پيش گرفتهاند.
يك عده خيلي خوشبينانه به قضيه نگاه ميكنند وعدهاي ديگر خيلي بدبينانه. نگاه واقعبينانه اين است كه مصر درجهان عرب موقعيت و ويژگيهاي خاص خود را دارد. اينكشور براي بهبود وضعيت معيشت مردم و اقتصاد از منابع مختلفي تغذيه ميكند كه آن عوامل بيشتر عوامل اقتصادي و جغرافيايي است. اقتصاد مصر بر درآمد گردشگري و كانال سوئز، نيروهاي كاري كه به خارج اعزام ميكنند و سرمايههايي كه به داخل كشور باز ميگردد و همچنين تا حدی به محصولات كشاورزي متكي است.
اينها زيربناي اقتصاد مصر را تشكيل ميدهند، اما دركنار آن مصريان درعالم سياست داعيه بزرگي بر جهان عرب را دارند و مشكلشان با عربستان سعودي همين بزرگي برجهان عرب است؛ جايي كه عربستان سعي ميكند با دلارهاي نفتي نقش برادر بزرگ را ايفا كند و برعكس مصر سعي ميكند با اتكا به قدرت ژئوپليتيك و سابقه تاريخي خود نقشي بيش از عربستان را درجهان عرب ايفا كند.
مصر در زمان «سيسي» هم مانند زمان حسنی مبارك سياست خارجي خود را ادامه ميدهد و صدورگاز به رژيم صهيونيستي و رابطه مطلوب با جهان غرب را در دستور كار دارد، اما چسبندگي امروز مصر به عربستان فقط به خاطر بحث اخوان است. يعني اين يك عامل پايدار در روابط دوكشور است، به خاطر اينكه هر دوكشور در اين مقطع از تاريخ بر لزوم برخورد با اخوانيها اتفاق نظر دارند. اينجاست كه مصريها با عربستانيها در يك جبهه قرار ميگيرند. ازجهت ديگر مصر در يك نقطه افتراق و جدايي با عربستان قرار ميگيرد.
آنهم زماني است كه بحث سلفيگري مطرح ميشود. مصر همچنان از سلفيگري نگران است و از جهت اينكه اين تفكر از طرف عربستان سعودي تغذيه ميشود، نگراني دارد كه اين تفكر در ميان توده و عوام جامعه مصر ريشه دواند و براي آن كشور دردسر ايجاد كند. لذا اختلاف مصريها در مقطع فعلي با عربستان اختلاف استراتژيك نيست.
نبايد از ياد برود كه مصريها چه در دوران مبارك، چه پس از آن در دوران کوتاه مرسي و چه اكنون بازيگران ماهري در صحنه بين الملل بودهاند و هميشه سعي دارند با مطرح كردن اختلاف خود با يك طرف قضيه امتيازات متعددي از طرفهاي ديگر قضيه دريافتكنند. اكنون شرايط به نحوي است كه مصريها ميتوانند با مانورهايي كه مبتني بر نزديكي با روسيه است از يك طرف غربيها و آمريكاييها را تهييج و تشويق كنند براي كمك بيشتر به مصر و از سوي ديگر عربستان سعودي را از اين جهت نگران كنند كه مصر از صف متحدان عربستان خارج خواهد شد.
واقعيت اين است كه با اين بازي ميتوانند از هر دوطرف امتياز بگيرند. از طرفي دیگر ايران هميشه به مصر به عنوان كشوري فرهنگي در جهان عرب نگريسته است. با وجود تمام تبليغات عربستان وگروههاي مخالف در مصر مبني براين كه ايران خواهان شكاف دركشورهاي عربي است اما ايران هيچگاه چنين عملي انجام نداده و هميشه به مصر به عنوان دروازه فرهنگي جهان عرب نگاه ميكند و نزديكي به مردم مصر را به سود جهان اسلام ميداند.
سوءتفاهمات موجود بين دوكشور ميتواند در درازمدت حل شود اما تاكتيك مناسب ايران در اين مقطع اين است كه بدون اينكه وارد رقابت با كشوري ديگر شود، حسن نيت خود را به مصريها نشان دهد و براي رفع نياز نفتي آن كشور اعلام آمادگي كند. اين حركتي است كه اگر هم در بين دولتمردان مصري از آن استقبال نشود، در بين روشنفكران و افكار عمومي مصر تاثير مثبت خود را خواهد داشت.
ايران نه به خاطر مقابله با عربستان سعودي، بلكه به دليل توجه به مصر به عنوان كشور مهم و فرهنگي در دنياي عرب بايد با مصر ارتباط موثر برقرار كند. ايران نبايد نگاه خوشبينانه داشته باشد كه فكر كند اختلاف مصر با عربستان باعث خواهد شد كه مصر، عربستان را از دست دهد، زيرا اين اتفاق نخواهد افتاد.
و نباید بدبين باشد كه هيچ گونه حركتي نكند و از فرصت به وجود آمده استفادهاي نبرد. با علم به اينكه مصر به جهان عرب و عربستان نياز دارد، اگر ايران نيازش را برطرف كند، مصر چه كمك ايران را بپذيرد و چه رد كند، ايران پيروز است.
۲۶ مهر ۱۳۹۵ - ۰۹:۵۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]