واضح آرشیو وب فارسی:مهر: یادداشت؛
کتابهای درسی و قابلیت های متعدد و متنوع مغفول مانده
شناسهٔ خبر: 3769894 - پنجشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۵ - ۱۰:۳۵
استانها > خراسان شمالی
.jwplayer{ display: inline-block; } بجنورد - کتابهای درسی با وجود عقبه مطالعاتی نیازشناسی، طرح و برنامه و گروههای تألیف و اعتباربخشی هنوز قدر و جایگاه آن در نظام ارزشگذاری و آئینهای ملی بهدرستی شناخته نشده است. خبرگزاری مهر - گروه استانها - محمدابراهیم محمدی*: تهیه و تولید و انتشار سالانه نزدیک به ۱۴۰ میلیون جلد کتاب درسی و توزیع به هنگام آن در ۳۱ استان کشور اتفاق بزرگ و قابل توجهی است. شاید اوج این حساسیت و سختی کار در نیمه دوم تابستان که خانوادهها و مدارس در تکاپوی تدارک کتاب درسی هستند و به تبع آن رسانهها مختلف که این دغدغه را با ظرافت خاص خود پوشش میدهند، بیشتر قابل لمس باشد. توزیع این شمار کتاب درسی که قریب به ۵۰ درصد سرانه کتاب عمومی میشود در میان بسیاری از کشورها بیسابقه است. فرایند تولید کتابهای درسی که در دورههای اخیر از حالت تک نگاری به گروهی تبدیل شده و افزون بر دقت و تأملهایی که در زمینه رعایت استانداردهای محتوایی، ادبی، فنی و ... صورت میپذیرد رفت و برگشتهای پرشماری بین صف و ستاد در زمینه نقد و بررسی و اعتباربخشی صورت میگیرد؛ کتابهای درسی را به یک برند ملی تبدیل کرده است. واقعیت این است که کتابهای درسی با وجود عقبه مطالعاتی نیازشناسی، طرح و برنامه و گروههای تألیف و اعتباربخشی هنوز قدر و جایگاه آن در نظام ارزشگذاری و آئینهای ملی قدرشناسی بهدرستی شناخته نشده است. گویی مسئولان عالی و متولیان کتاب کشور همانند بسیاری از مردم کتاب درسی را بهعنوان یک کالای ملی و فرهنگی که صدها نویسنده، کارشناس وصاحب نظرعلمی در زمینه و تخصصهای مختلف در به ثمر نشستن آن جد و جهد میکنند نمیشناسند. انتظار میرود در نمایشگاه کتاب، بخشی نیز به کتابهای درسی اختصاص و از برخی تولیدات فاخر و ماندگار در کنار سایر تولیدات فرهنگی مکتوب تجلیل بهعمل آورده شود. کتابهای درسی ایران که رنگین کمانی از پاسخ به نیازهای مختلف دانشآموزان ایران در قومیت، مذهب و جغرافیای اقلیمی مختلف است الگوی بینالمللی مناسبی برای کشورهای دیگر در تعمیق عدالت آموزشی است. شایسته است بخشهای بینالملل از این ظرفیت فرهنگی و آموزشی در توسعه دیپلماسی فرهنگی و آموزش استفاده کند. کتابهای درسی به اذعان بسیاری از میهمانان خارجی این قابلیت را دارد تا بهعنوان مدل و قالب آموزشی در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد. دیپلماسی آموزشی بر محور کتب درسی ضمن تبادل ظرفیتها و ارتقاء تجارب و توانمندیها این فرصت را فراهم میکند تا ضمن دسترسی و مطالعه از بسیاری از ذهنیتسازیها و تحلیلهای ناصواب بهویژه در زمینه مسائل شناختی پیشگیری شود. پیشنهاد میشود با هدف آشنابی وشناسایی ظرفیتها و زمینه سازی برای مفاهمه فرهنگی و آموزشی بخش بینالملل آموزش و پرورش با استفاده از حمایت وزارت خارجه و رایزنیها هفته فرهنگی وتربیتی را بر محور کتابهای درسی ایران در کشورهای مختلف ایجاد کند. کتابهای درسی ایران که براساس منویات رهبری معظم و مبتنی بر سند تحول فراهم میآید بهدلیل جامعیت، تنوع و توجه به نیازهای گوناگون آموزشی، علمی، شناختی و مهارتی به یک دانشنامه عمومی همانند است؛ میتواند بستر مناسبی برای برنامهسازیهای رسانه ملی بهخصوص برای مخاطبان کودک، نوجوان و جوان باشد. پرداختن به مسائل فرهنگی، اجتماعی وخانوادگی و ... بدون توجه به برنامههای آموزشی و محورهای فراهم آمده در کتب درسی که صدها هزار نفر ساعت برای طرح و ارائه آن وقت گذاری شده است گاهی به دوگانگی و تقابل آموزشهای رسمی با آموزشهای غیر رسمی رسانه ملی منجر میشود. در زمینه فعالیتهای تربیتی وبه ویژه جهتمند سازی فوق برنامهها کتابهای درسی بهعنوان مؤثرترین و ماندگارترین مؤلفه آموزش مدرسه باید از مرجعیت و محوریت در ارجاع و استناد برخوردار شود. انتظار این است با راهنماییها و دلالتهایی که در پانوشتههای کتابهای درسی بهویژه علوم انسانی و شناختی میآید فعالیتهای میدانی، مشاهدهای و محیطی تربیتی نظام یافته و کتاب و کلاس و معلمها و مربیان منظومهای از جریان با طراوات تربیتی آموزشی شود. کتابهای درسی بهخصوص در سنوات اخیر با هدف گریز از حافظه محوری و تزریق ذهنی اطلاعات بر اصل تفکر، اندیشه و پرسشگری تمرکز کرده است و این امر شاید فرایند یاددهی و یادگیری را بهدلیل اندیشه محور بودن آن با سختیهای حاصل از تغییر قالب مواجه کند. شایسته است هنر به خصوص فیلم و هنرهای نمایشی در خدمت تسهیل آموزشهای کتاب و کلاس قرارگیرد. شاید این اقدام درآمدی باشد بر سو گیری آثار هنری دانش آموزان و فرهنگیان و استفاده از برترین ها در چرخه یاددهی و یادگیری کتابهای درسی. این ایده ارزشمند وپرفایده به سهم خود نقشی ماندگار درفرایند آسان سازی آموزش محتوای کتابهای درسی داشته و آغازی خواهد بود براندیشه تجاری سازی آثار هنری دانش آموزی وعملیاتی سازی ایده بلند صنایع هنری مدرسه محور و بویژه صنعت فیلمهای مدرسهای. آیا زمانی خواهد رسید تا در کنار شبکه نوظهور فیلمهای خانگی، شبکه فیلمهای مدرسهای بر محور موضوعات مختلف پایه و کتابهای درسی تهیه و درخدمت آموزش قرار بگیرد؟ آیا زمانی فرا خواهد رسید صنعت فیلمهای آموزشی رقیبی برای فیلمهای عمومی گردد .... وسخن آخر؛ اینک که خیلی از پایهها تغییر یافته و قرار است برخی از پایه و یا کتابها حداقل پنج سال در چرخه استفاده بلاتغییر بماند پیشنهاد میشود تولید کتابهای درسی با ماندگاری و نگهداری بالا با مدیریت مدارس و همکاری اولیا باز استفاده شود، این اقدام سهم سزامندی درحفظ منابع و کمک به اقتصاد خانوارها خواهد بود و یا با آموزش مهارتهای استفاده از رایانه و تبلت؛ لوح فشرده را جایگزین کتابهای درسی جدید کرد. * مشاور رسانه ای رئیس سازمان پژوهش وزارت آموزش و پرورش
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 63]