واضح آرشیو وب فارسی:55 آنلاین: این گزارش نگاهی است به آسیب های جانی اشتغال کودکان در کارگاه های کوچک و مشاغل خرده پا و دیدگاههای فعالان مختلف در رابطه با وجوه پنهان این آسیب ها.55آنلاین: این روزها سازمان بهزیستی تهران از طرحی جدید رو نمایی کرده است، طرحی که آن را «جمع آوری کودکان کار و خیابان» نامیده اند. گذشته از انتقادهای بسیاری که به شیوه نگاه، ساختاربندی و اجرای این گونه طرح ها وارد است، باید گفت مسئله کار کودکان وجوه دیگری نیز دارد، وجوهی که به اعتقاد بسیاری به مراتب آسیب زا تر و به دلیل پنهان بودن، لایه های بس پیچیده تری دارد، لایه هایی که مسئولان تا کنون به خوبی ندیده اند یا نخواسته اند ببینند. کودکانی بسیاری هستند که به اجبار در روند تامین معاش خانوار شریکند اما لزوما در «خیابان ها» کسب روزی نمی کنند، بلکه در کارگاه های کوچک و گمنام گوشه و کنار شهرها و روستاها، غم نان رهایشان نمی کند و به جای کودکی کردن و تحصیل دست به پیچ و مهره می برند یا آجر روی آجر می گذارند. آسیب ها در این کارگاه های کوچک و مشاغل خرده پا به شدت جدی است. کودکان، بی پشتوانه حمایت های دولتی مسئولان هم از یک طرف از حقوق مندرج در پیمان نامه حقوق کودک محرومند و هم از طرف دیگر، حقوق کاری که در قانون کار آمده است و کارگران بزرگسال را تحت پوشش قرار می دهد، شامل حال آنها نمی شود. آسیب های وارده به این کودکان هم روحی است و هم جسمی و گاهی مرگ آنها را در پی دارد. مرگی که در اکثر موارد نشان و ردپایی از خود به جای نمی گذارد. نمونه هایی که از این آسیب های مرگبار به اخبار و روزنامه ها درج می کند به شدت محدود است. به عنوان یک نمونه، بیست و دوم مرداد، یک کارگر ۱۶ ساله در سیریک در استان هرمزگان در یک کارگاه ساختمانی بر اثر برق گرفتگی جان خود را از دست می دهد و یا روز قبل آن، بیست و یکم مرداد، کودک چهارده ساله دیگری در مشهد قربانی آتش سوزی در یک تعمیرگاه خودرو می شود، در این حادثه دلخراش، دو کارگر بزرگسال نجات پیدامی کنند، اما کودک ۱۴ ساله دچار خفگی می شود و جان خود را از دست می دهد؛ اینها فقط چند نمونه کوچک از جهان پرآسیب «اشتغال پنهان کودکان» است. «فرشته فرهمند حبیبی» فعال حقوق کودک، کار کودکان در کارگاهها و محیط های بسته را بیگاری دور از چشم مردم می داند و می گوید: کودکان، نیروی کار ارزان هستند که این روزها، به دلیل توزیع گسترده فقر، بسیار در دسترس هم هستند. حبیبی معتقد است، کار کودکان علی الخصوص در کارگاههای کوچک زیر 5 نفر ، به شدت آسیب زا و خطرناک است و این آسیب ها فقط جسمی نیست، بلکه آسیب های روانی و جنسی را نیز شامل می شود. در این کارگاهها، وزارت کار نیز هیچ نظارت منسجمی اعمال نمی کند. این فعال حقوق کودک از پایین آمدن سن اشتغال کودکان که محصول فقر گسترده است، ابراز نگرانی می کند و آن را مهمترین زاییده نهادینه شدن بی عدالتی می داند. کجای کار می لنگد؟ چاره مشکل در کجاست؟ «ابوالفضل اشرف منصوری» رئیس کانون مسئولین ایمنی و بهداشت کشور، علت بروز مشکل را پس از فقر گسترده، عدم آگاهی کارفرمایان و عدم نظارت سازمانیافته می داند. وی اعتقاد دارد در شرایطی که کار کودک براساس تمام مقاوله نامه های بین المللی و لازم الاجرا، ممنوع است، حل این مشکل نیز یک وظیفه صد درصد حاکمیتی است. اشرف منصوری، می گوید: کارفرمایان بایستی به طور مستمر آموزش ببینند و برای عدم به کارگیری کودکان توجیه شوند و از طرف دیگر، اهرم های بازدارندگی نیز باید بیش از آنچه که هست فعال شوند. وی به نقش مشترک نظارتی بازرسان وزارت کار و تشکل های کارگری در این زمینه اشاره می کند و می گوید: در کارگاههای کوچک و مشاغل خرد انجمن های صنفی باید پیگیر تخلفات باشند و آنها را به ادارات کار اطلاع رسانی کنند. در زمینه جلوگیری از اشتغال کودکان، حضور موثر انجمن های صنفی بسیار اهمیت دارد. تشکل های کارگری در میدان عمل نادیده گرفته می شوند و اما در حالی که یک کارشناس ایمنی به همکاری مشترک ادارات کار و تشکل های کارگری به عنوان راهکار مورد نیاز برای مقابله با کار کودک در کارگاهها اشاره می کند، «اکبر شوکت»، رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ساختمانی کشور معتقد است که وزارت کار حاضر به تعامل با تشکل های کارگری نیست و ایراد اصلی از خود وزارت کار است. وی می گوید: وزارت کار توان انجام وظایف نظارتی خود را ندارد و از بحث ایمن سازی کارگاهها گرفته تا مساله بازرسی، قصور اصلی متوجه این نهاد دولتی است. وی از عدم همکاری ادارات کار با انجمن های صنفی کارگری انتقاد می کند و می گوید کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ساختمانی بارها طرح هایی را به معاونت روابط کار وزارت کار ارائه کرده است، اما پاسخی نگرفته است. او می گوید: به تشکل های کارگری "بی اعتمادند" و شرکای اجتماعی را به رسمیت نمی شناسند. همه این پیچ و خم ها و گره هایی که به ظاهر کور به نظر می رسند، کار را دشوار کرده است. فعالان حقوق کودک نگران کار کودکانند و فعالان کارگری به دنبال مشارکت در بهبود فضای اشتغال در کارگاهها و مقابله با معضلاتی چون بیگاری ارزان کودکان، اما در نهایت، این دولت و نهادهای حاکمیتی هستند که هم بهتر است نگاهشان را به مقوله کار کودک تغییر دهند و به جای "جمع آوری" به دنبال برخوردارسازی و سازماندهی بر اساس حقوق قانونی کودکان باشند و هم درست تر است که از رویه به سمت عمق بحران پیش بروند و وجوه پنهان این آسیب را بهتر بشناسند ودر این میان صادقانه بکوشند تا کودکان درگیر بزرگسالی زودرس را با همکاری شرکای اجتماعی خود از هزارتوهای پر انحنا و دور از دسترس کارگاهها و مشاغل خرد، نجات دهند. منبع: ایلنا
یکشنبه ، ۳۱مرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: 55 آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]