واضح آرشیو وب فارسی:مهر: تهدید محیط زیست با صدور مجوز معدنکاوی در «نرسو»
تنها ذخیرهگاه «سرو نوش» ایران در معرض انقراض قرار دارد
شناسهٔ خبر: 3729128 - سهشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۰:۳۵
استانها > گلستان
.jwplayer{ display: inline-block; } علی آبادکتول- با صدور مجوز معدنکاوی در ورودی روستای «نرسو» و ابتدای ذخیرهگاه «سرو نوش» در دهنه محمدآباد کتول، خطر انقراض تنها ذخیرهگاه سرو نوش ایران در گلستان را تهدید میکند. خبرگزاری مهر، گروه استانها– زهرا بهرامی: صدور مجوز جدید معدنکاوی در دهنه محمدآباد کتول شهرستان علیآبادکتول این روزها دغدغههای جدیدی را برای دوستداران طبیعت به وجود آورده است. مجوزی که قرار بود سال گذشته صادر شود و با برداشت سنگ لاشه از ورودی نرسو برای همیشه پرونده ذخیرهگاه سرو نوش ایران بسته شود. آن زمان اعتراضات مردمی و ورود دادستان وقت علیآبادکتول مانع از صدور این مجوز شد اما هفته گذشته اعتراضات مردمی حکایت از صدور مجوز جدید برای معدنکاوی در ورودی تنها ذخیرهگاه سرو نوش کشور خبر میداد. ذخیرهگاه «سرو نوشی» که گفته میشود نخستین قدمها برای ثبت آن از سال ۱۳۶۹ آغاز شد و پسازآنکه در سال ۱۹۹۸ میلادی گونه سرو نوش از سوی سازمان بینالمللی حفاظت از طبیعت (iucn) بهعنوان گونه در معرض خطر شناسایی شد، درنهایت در سال ۱۳۸۴ با تهیه و تدوین کتابچه آن از سوی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان یک سال بعد محدوده ۱۹۵ هکتاری در دهنه محمدآباد بهعنوان نخستین ذخیرهگاه جنگلی کشور به ثبت رسید. فاصله ۱۰۰ متری معدن با ذخیرهگاه صحتوسقم صدور مجوز معدنکاوی در ورودی ذخیرهگاه سرو نوش را از مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان جویا شدیم و ابوطالب قزلسفلو با تائید صدور مجوز معدنکاوی به خبرنگار مهر گفت: سال گذشته قرار بود مجوز این معدنکاوی در ۳.۹ هکتار صادر شود که این مهم انجام نشد و درنهایت مجوز معدنکاوی در سطح یک هکتار صادر شد. وی افزود: صدور مجوز فرایند خاص خود را دارد و به پیشنهاد صنعت، معدن و تجارت با نظر دستگاههای مختلف مجوز آن صادر میشود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان بابیان اینکه محل معدن که مورد موافقت قرارگرفته جزو ذخیرهگاه سرو نوش نیست، ادامه داد: این معدن خارج از ذخیرهگاه سرو نوش است و حدود ۱۰۰ متر با ذخیرگاه فاصله دارد. وی متذکر شد: هیچ مغایرت قانونی برای اجرتی این طرح وجود ندارد و ممنوعیت قطع درخت برای ذخیرگاست و برای اجرای مجوز معدن کاوی هیچ درختی قطع نخواهد شد. فاصله ۱۰۰ متری معدن از ذخیرهگاه این سؤال را به ذهن متبادر میکند مگر ممکن است در فاصله ۱۰۰ متری تنها ذخیرهگاه سرو نوش ایران هیچ درختی وجود نداشته باشد. یافتن پاسخ این سؤال ما را به ارتفاعات دهنه محمدآباد کتول کشاند و حضورا از منطقه بازدید کردیم. حداقل ۱۰ هزار اصله نهال قطع میشود پس از عبور از شهر فاضلآباد و دو روستای رحمتآباد و محمدآباد در طول مسیر، آثار سیل سال گذشته و تخریبهای صورت گرفته دیده میشود. «چک باغ کلان» و مرغداری که قبل آن قرار دارد، مرا یاد صحبتهای حمید سلامتی مدیرکل سابق اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان میاندازد که در مهرماه سال ۹۰ در گفتگو با مهر اظهار کرده بود که منطقهای که کوه (چکل باغ کلان) در آن، در حال برداشت است خارج از منطقه ذخیرهگاهی سرو نوش است و ربطی به این ذخیرهگاه ندارد و برداشت از این کوه با مجوز در دست اجراست و برای اجرای طرح ملی سد کبودوال که قرار بود کشاورزی منطقه را متحول سازد انجام میشود. مجوزی که پیمانکار را مکلف میکرد پس از برداشت، همگامسازی با طبیعت را اجرا کند و حالا خبری از همگامسازی با طبیعت که نیست و بلکه شاهدان عینی و ساکنان منطقه معتقدند اینجا پناهگاه کبکها بود که چند سالی است که دیگر خبری از کبکها هم نیست.
به ابتدای جاده ورودی روستای نرسو در سمت چپ جاده اصلی میرسیم. فنس کشیهای اداره کل منابع طبیعی که چند سالی است برای مشخصشده محدوده ذخیرهگاه کشیده شده دقیقاً در کنار تابلو به پایان میرسد. آثار سیمهای خاردار سمت جاده ورودی روستا لا بلای بوتهها و درختها دیده میشود. تنها چند قدم لا بلای گونههای جنگلی داغ داغان، لور، آزاد، کر کو، ممرز، پلت، سیاه تلو، ال، کاج، آلو و ولیک جلو میرویم لکهگذاریهای آبیرنگ بر روی زمین و کمی جلوتر بر روی کوه که در بین اهالی بومی به «زیر چکل فتحعلی دکته» معروف است، دیده میشود. مجوز معدنکاوی سال ۹۰ باعث شد سیل گذشته ۱۰ هزار قطعه مرغ مرغداری را تلف کند و پس از یک سال یک طبقه از مرغداری همچنان پر از سنگ است فاصله ما با کوه زیاد نیست اما بوتههای خار مانع از نزدیک شدن به کوه میشود، فاصله اولین درخت سرو نوش با نقطه لکهگذاری شده بر روی کوه متر از ۲۰ متر است. مشغول عکاسی از منطقه هستیم که با یکی از اهالی بومی منطقه روبرو میشویم، محسن خسروی که گویی منتظر گوش شنوایی برای بیان گلههایش است، میگوید: فنس ها و سیمخاردارها و همین نقطه که ورودی روستا محسوب میشود ابتدای ذخیرهگاه سرو نوش است. وی ادامه میدهد: چند سالی است از ورود دام به منطقه جلوگیری میکنند و چرای دام و یا قطع درخت مساوی است با جریمه سنگین از سوی اداره کل منابع طبیعی. خسروی اضافه میکند: مجوز معدنکاوی سال ۹۰ باعث شد سیل گذشته ۱۰ هزار قطعه مرغ مرغداری را تلف کند و پس از یک سال یک طبقه از مرغداری همچنان پر از سنگ است. وی میگوید: با مجوز جدید بیش از ۱۰ هزار اصله نهال قطع میشود، در این قطعه نشانهگذاری شده بیش از ۱۲ گونه درخت جنگلی وجود دارد. اینجا خود ذخیرهگاه سرو نوش است. ذخیرهگاههای جنگلی مدیریت نمیشوند هرچند شواهد و قرائن موجود خلاف گفتههای مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری را ثابت میکند. اما این که آیا ۱۰۰ متر فاصله معدن با ذخیرهگاه سرو نوش تهدیدی برای ذخیرهگاه ایجاد میکند یا نه سؤالی بود که خبرنگار مهر آن را از مدیر گروه جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان پرسید و داوود آزادفر در پاسخ به خبرنگار مهر گفت: برای شرایط امروز محیطزیست ۱۰۰ متر که هیچ ۱۰۰۰ متر هم کم است. این دکترای علوم جنگل افزود: هماکنون هیچ مدیریت خاصی برای ذخیرهگاههای سرو نوش و سرخدار در استان گلستان نداریم و مدیریت امروز ما در یک حفاظت فیزیکی که آنهم بهدرستی انجام نمیشود، خلاصهشده است. وی ادامه داد: حفاظت فیزیکی ذخیرهگاههای ما هم دچار مشکل است و تنها به فنس کشی و اجرای سیمخاردار خلاصهشده و تعریفی برای مدیریت ذخیرهگاهها نداریم که کاری برای آن انجام دهیم. آزادفر اضافه کرد: این موضوع را بارها به مسئولان تأکید کردهایم اما متأسفانه تاکنون کاری انجامنشده است. مدیر گروه جنگلشناسی و اکولوژی جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان تصریح کرد: هماکنون تنها یک توده ذخیرهگاهی از سرو نوش در ایران و شمال کشور داریم و فعالیت اقتصادی هم مطالبه جامعه است، سرو نوش میراث طبیعی گذشتگان است که ما برای آن ارزش قائل نیستیم و مثل درخت و جنگل به آن نگاه میکنیم.
وی با تأکید بر اینکه ذخیرهگاه سرو نوش میراث طبیعی و گونههای نادر بسیار ارزشمندی هستند که درگذشته مورد تهدید بودند که جزو ذخیرهگاه شده و چون تجدید حیات نشدهاند به سمت در معرض خطر بودن میروند، خاطرنشان کرد: صحبت ۱۰۰ متر و ۲۰۰ متر فاصله نیست سرو نوشها گونههای بسیار شکننده و حساسی هستند که از دوره سوم زمینشناسی به یادگار ماندهاند. آزادفر یادآور شد: سرو نوشها از دورهای باقیماندهاند که هوا خنکتر بود اما امروز شاهد تغییر اقلیم و گرمتر شدن هوا ازیکطرف و فشارهای انسانی ازجمله تجاوز، کوبیدگی خاک و چرای دام و عدم مدیریت عملی باعث شدهاند اینگونه های بسیار نادر تجدید حیات نداشته باشند و از سوی دیگر معدنکاوی بدون رعایت ملاحظات زیستمحیطی ۱۰۰ درصد این ذخیرهگاه را به سمت نابودی میکشاند. این استاد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان همچنین تأکید کرد: سرو نوش یکی از چهار گونه سوزنیبرگ بومی ایران است که در معرض تهدید بوده و با تهدیدهای انسانی و عدم تجدید حیات هماکنون در معرض خطر انقراض قرار دارد. آزادفر متذکر شد: نباید بههیچوجه در این توده و اطراف آن فعالیتی صورت گیرد که تهدید بیشتری بهحساب آمده و فشار بیشتری به اینگونه های حساس و شکننده وارد کنیم. وی همچنین با تأکید بر اینکه هماکنون هیچ برنامه مدیریتی خاصی برای ذخیرهگاهها در مرحله اجرا نداریم، اظهار کرد: تاکنون تحقیقات بسیاری انجامشده و ایدههای زیادی از سوی دانشگاهیان و محققین مطرحشده اما تنها به حفاظت فیزیکی صرف بسنده شده و آنهم زیر سؤال است. صحبتهای این استاد دانشگاه نشان میدهد صدور مجوز اخیر نهتنها به دلیل انفجار و گردوغبار حاصل از معدنکاوی بلکه به دلیل از بین بردن سپر حفاظتی ذخیرهگاه سرو نوش (چکل فتحعلی دکته)، تهدید جدی برای این ذخیرهگاه محسوب شده و تنها ذخیرهگاه باقیمانده سرو نوش کشور در ارتفاعات علیآبادکتول را در معرض خطر انقراض قرار میدهد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]