واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: امریکا یک گام دیگر به پارهکردن برجام نزدیک شد
گذشت نزديك به يك سال از تصويب برجام ميان ايران و گروه 5+1، حالا خيلي از موضوعات را به هر دو طرف اين گفتوگوها اثبات كرده و درسهاي زيادي نيز براي جمهوري اسلامي ايران به همراه داشته است؛ درسهايي كه مهمترين آن «غيرقابل اعتماد بودن» امريكا به عنوان طراح و هدايتكننده پروژه اصلي برجام است
نویسنده : جعفر تكبيري
گذشت نزديك به يك سال از تصويب برجام ميان ايران و گروه 5+1، حالا خيلي از موضوعات را به هر دو طرف اين گفتوگوها اثبات كرده و درسهاي زيادي نيز براي جمهوري اسلامي ايران به همراه داشته است؛ درسهايي كه مهمترين آن «غيرقابل اعتماد بودن» امريكا به عنوان طراح و هدايتكننده پروژه اصلي برجام است؛ نكتهاي كه رهبر معظم انقلاب در ابلاغيه خود به رئيسجمهور در خصوص الزامات اجراي برجام بر آن تأكيد كردند و خواستار توجه دولتمردان به اين نكته مهم و حياتي شدند. حالا همانطور كه گفته شد، در يك سالگي به سرانجام رسيدن برجام، بار ديگر طرفهاي امريكايي با تصويب طرحي به دنبال ايجاد فشار بر جمهوري اسلامي ايران در مسير تحقق اهداف اين سند هستند.
بر اين اساس، اكثريت جمهوريخواه مجلس نمايندگان امريكا تدابير تازهاي را با هدف مسدود كردن فروش هواپيماهاي مسافربري بوئينگ به ايران تصويب كرده، اين در حالي است كه برخي از مقامات دولت جمهوري اسلامي ايران اوايل تيرماه سال جاري بود كه خبر دادند ايران و شركت بوئينگ امريكا پس از چند دور مذاكره فشرده تفاهمنامه خريد نزديك به 100 فروند هواپيماي مسافربري را به امضا رساندهاند. اين اقدام مجلس ايالات متحده امريكا در تصويب طرح ممنوعيت فروش هواپيماي مسافربري بوئينگ به ايران در حالي صورت ميگيرد كه يكي از شروط ضمني جمهوري اسلامي ايران براي پذيرش برجام، رفع تحريمهاي مربوط به صنعت هوانوردي ايران بود كه مورد توافق طرفين گفتوگو با كشورمان قرار گرفت و حتي باراك اوباما همزمان با فرا رسيدن روز اجرايي شدن برجام، با صدور فرماني اجرايي خطاب به جانكري وزير امور خارجه اين كشور، به او اختيار داد كه مجوز فروش هواپيماهاي غيرنظامي (مسافربري) به ايران را صادر كند و حالا تصويب اين طرح از سوي نمايندگان جمهوريخواه مجلس امريكا، خط بطلاني است بر گفتهها و وعدههاي رئيسجمهور دموكرات امريكا در خصوص اجراي برجام...
اوباما و روزهاي پاياني
اما اقدام نمايندگان جمهوريخواه در ممنوعيت فروش هواپيماي بوئينگ به ايران در حالي است كه باراك اوباما كه آخرين روزهاي خود را بر صندلي رياست جمهوري ايالات متحده سپري ميكند، عنوان كرده كه هر گونه مصوبهاي كه باعث تضعيف توافق اتمي با ايران شود را وتو خواهد كرد؛ اقدامي كه به نظر ميرسد ژستي سياستمدارانه در مقابل جمهوري اسلامي ايران باشد تا وي بتواند آخرين روزهاي نشستن بر كرسي رياستجمهوري امريكا را بدون دغدغه و چالش طي و افتخار برجام را به نام خود ثبت كند. اين در حالي است كه هيچ تضميني وجود ندارد كه پس از باراك اوباما، رئيسجمهور بعدي اين كشور حاضر به پذيرش چنين اقدامي در خصوص ايران باشد. اين موضوع را ميتوان از گفتههاي اين روزهاي كانديداهاي رياست جمهوري امريكا به خوبي درك كرد كه آنها حاضر به ادامه راه سلف خود در خصوص برجام نیستند. به عنوان نمونه دونالد ترامپ كانديداي جمهوريخواهان در انتخابات رياستجمهوري، چندي پيش عنوان كرده بود كه اعتقادي به برجام ندارد و در صورتي كه بتواند خود را به صندلي كاخ سفيد برساند، برجام را پاره خواهد كرد؛ موضوعي كه واكنش تند مقام معظم رهبري را نيز به همراه داشت و ايشان فرمودند كه در اين صورت ايران برجام را آتش خواهد زد.
اقدامي كه سابقه داشت
اما اين سنگاندازي امريكاييها در خصوص رفع تحريمهاي صنعت هوانوردي ايران در حالي است كه ايران پيش از اين نيز قرارداد خريد 118 فروند ايرباس را در بهمن ماه سال گذشته به امضا رسانده بود اما اين قرارداد نيز با كارشكني امريكاييها با چالش روبهرو شده است. بر اين اساس، رفع تحريمهاي هواپيمايي كشور منوط به شرايطي بود كه امريكا براي شركتهاي سازنده هواپيما قرار داده بود، به اين صورت كه شركتهاي سازنده هواپيما كه درصدي از سهام آنها متعلق به امريكا باشد بدون اجازه امريكا اجازه مذاكره با ايران را ندارند. گفتني است تحريمهاي فروش هواپيما و قطعات هواپيماهاي مسافربري از قديميترين بخشهاي تحريمي امريكا عليه ايران است كه عمري به درازاي انقلاب اسلامي دارد. اين تحريمها در دوره رياست جمهوري جيمي كارتر رئيسجمهوري اسبق امريكا و به عنوان اقدامي تنبيهي در قبال تسخير سفارت اين كشور در ايران توسط دانشجويان پيرو خط امام در آبان ماه سال 1358 وضع شد و تا زمان پذيرش برجام از سوي ايران همچنان ادامه داشت. اگرچه به نظر ميرسد امروز نيز تغييري در اين اقدامات صورت نگرفته و تنها چهره اين قوانين تغيير پيدا كرده است.
آيا اجراي برجام متوقف ميشود؟
تمامي اين روند در حالي اتفاق ميافتد كه پيش از اين نيز امريكاييها سوابق متعددي در وضع تحريمهاي جديد عليه كشورمان در دوران پسابرجام داشتند. بر اين اساس، در كنار سنگاندازيهاي امريكاييها در مسير لغو تحريمهاي هواپيمايي كشورمان، پيش از اين نيز مجلس امريكا طرحي را به تصويب رساند كه بر اساس آن طرح براي كساني كه به ايران سفر كردهاند، محدوديتهايي در اخذ رواديد امريكا اتخاذ ميشود.» همچنين مجلس نمايندگان امريكا چندي پيش نيز به دنبال تصويب «قانون تحريم سپاه پاسداران انقلاب ايران»بود؛ طرحي كه «ديون نونز» عضو جمهوريخواه مجلس نمايندگان آن را در تاريخ 15 دسامبر سال گذشته به كنگره ارائه كرد.
همچنين در اين راستا طرح ديگري نيز توسط مجلس امريكا بررسي شد كه «قانون اجرا و بازنگري تحريمهاي سپاه پاسداران انقلاب ايران» نام داشت. بر اساس اين طرح اتباع ايالات متحده را از هرگونه معامله اقتصادي، همكاري و تراكنش مالي با سپاه پاسداران و شركتهاي تحت مالكيت يا وابسته به سپاه ممنوع كرده و به رئيسجمهور امريكا اين اختيار را ميدهد كه در صورت نقض اين قانون، افراد يا شركتهاي متخلف را در فهرست سياه قرار دهد. طرح تحريم سپاه همچنين دولت را ملزم ميكند نهايتاً ظرف 90 روز پس از نهايي شدن قانون، در مورد «نقش سپاه در اقتصاد ايران» به كنگره گزارش و پس از آن هم به صورت فصلي اين گزارشدهي را ادامه دهد. دولت امريكا همچنين ملزم خواهد شد كه «ليست نظارت» تهيه كرده و فعاليت مقامات ارشد سپاه، مديران شركتهاي وابسته و تحت مالكيت سپاه كه در ليست تحريمها قرار ندارند يا به واسطه قطعنامه 2231 شوراي امنيت سازمان ملل و برجام از فهرست تحريمها خارج شدند را زير نظر بگيرد. تمام اين اقدامات خصمانه ايالات متحده عليه جمهوري اسلامي ايران در روزهاي پسابرجام در حالي اتفاق افتاد كه رهبر معظم انقلاب در نامهاي كه به منظور تأييد مشروط اجراي برجام به دولت نوشتند، تأكيد كردند: «در سراسر دوره هشتساله، وضع هرگونه تحريم در هر سطح و به هر بهانهاي (از جمله بهانههاي تكراري و خودساخته تروريسم و حقوق بشر) توسط هر يك از كشورهاي طرف مذاكرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظف است طبق بند ۳ مصوبه مجلس، اقدامهاي لازم را انجام دهد و فعاليتهاي برجام را متوقف كند.» اگرچه طرح جديد ايالات متحده در خصوص ممنوع كردن فروش هواپيما به جمهوري اسلامي ايران نام طرح را به خود اختصاص نداده اما به نظر ميرسد اين موضوع امتداد همان تحريمهاي قبلي عليه كشورمان است.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۹ تير ۱۳۹۵ - ۲۰:۴۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]