واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تغییر قبله مسلمانان از بیت المقدس به مكه
پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله وسلم در مدت سیزده سال پس از بعثت در مكه و چند ماه بعد از هجرت در مدینه، به امر خداوند متعال به سوى بیت المقدس عبادت مىكردند ونماز می خواندند (بیت المقدس زادگاه حضرت عیسى و قبله یهود و نصارا بود) در حالى كه مردم واهالی شهر مكه در آن زمان برای كعبه اهمیت زیادى قائل می شدند و آنجا را بتخانه خود قرار داده بودند.هنگامیكه پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله وسلم به مدینه آمدند و به طرف بیت المقدس نماز خواندند، یهودیان ساكن در مدینه شروع به بهانه جویى و اعتراض و تبلیغ بر علیه مسلمین كردند مبنى بر اینكه اینان از خود استقلال ندارند و اینكه به طرف قبله ما نماز مىخوانند،واین مطلب دلیل بر حقانیت ماست . تمامی این مسائل، دستاویزى براى كوبیدن پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله وسلم شده بود.پیامبر (ص) از این موضوع بسیار رنج می برد و شبها به انتظار وحى (در این مورد) به آسمان چشم می دوخت و ساعت شمارى مىكرد. سرانجام یك روز در حالى كه دو ركعت از نماز ظهر را خوانده بود، جبرئیل(ع) مامور شد كه به وی وحی الهی را نازل كند. وی بازوى پیامبر(ص) را گرفت و روى او را به سوى كعبه گرداند. واین ایه شریفه را از سوی پروردگار به وی ابلاغ نمود." ما توجه تو را بر آسمان به انتظار وحی و تغییر قبله بنگریم و البته روی تو را به قبله ایكه بدان خشنود شوی بگردانیم پس روی كن به طرف مسجدالحرام و شما مسلمین نیز هر كجا باشید در نماز روی بدان جانب كنید و گروه اهل كتاب بخوبی می دانند كه این تغییر قبله بحق و راستی از جانب خدا و خداوند از كردار (ناپسند ) آنها غافل نیست . "سوره مباركه بقره ، آیه 144بعد از تغییر قبله ، یهودیان ناراحت شدند و تبلیغات منفى خود را به شكل دیگرى شروع كردند و اظهار داشتند كه چه عاملى باعث شد كه مسلمانان از قبله پیشین انبیا اعراض نمایند، پس یا كار سابقشان باطل بوده و یا كار فعلى آنان اشتباه است. خداوند متعال در آیه یاد شده جواب آنها را چنین مىدهد كه همه جا مربوط به خداست و به هر كجا او دستور دهد، باید بدان سو نماز خواند و نقطه خاصى بدون دستور الهى داراى شرافت ذاتى نیست." مردم سفیه بیخرد خواهند گفت چه موجب آن شد كه مسلمین از قبله ای كه بر آن بودند ( بیت المقدس ) روی به كعبه آوردند بگو ای پیغمبر مشرق و مغرب خدایراست و هر كه را خواهد او به راه راست هدایت كند ."
سوره مباركه بقره ، آیه 142 قبله مدینه طیّبه، از معجزات رسول الله ( ص ) است كه بدون اِعمال آلات نجومی و قواعد هندسی و یا دردست داشتن زیج و دیگر منابع طول و عرض جغرافیایی، آن را در غایت دقت و استوا تعیین كرده و به سوی كعبه ایستاد و فرمود:"محرابی علی المیزان" مدینه و مكه تقریباً در سطح یك دایره نصف النهار قرار گرفته اند و اندكی طول مدینه از مكه بیشتر و عرض مدینه نیز قریب چهار درجه بیشتر از مكه است، و قبله مدینه اندكی از جنوب به سوی مغرب منحرف است; و جالب این است كه ناودان كعبه نیز در جانب غربی آن قرار دارد . رسول الله ( ص ) هنگامیكه در مكه به سوی بیت المقدس نماز می خواند خانه كعبه را بین خود و بیت المقدس قرار می داد ولی این عمل در مدینه میسر نبود زیرا اگر كسی در مدینه مواجه مكه باشد، ناچار باید بیت المقدس را پشت سر قرار دهد و بالعكس، اما در مكه می تواند در طرف جنوب خانه كعبه، هم به سوی كعبه باشد و هم به سوی بیت المقدس.چنانچه ناصر خسرو علوی در سیاحت نامه گوید: «مدینه شهری است بر كناره صحرایی نهاده و آنجا قبله، سوی جنوب افتاده است " فرهاد میرزا در كتاب ارزشمندش عرض مكه مكرمه را 21 درجه و 33 دقیقه شمالی و طول آن را از گرینویچ (رصدخانه لندن) 40 درجه و 10 دقیقه شرقی، و عرض مدینه منوره را 25 درجه شمالی و طول آن را 39 درجه و 55 دقیقه آورده است كه تفاوت میان دو نصف النهار مكه و مدینه 15 دقیقه است. و در اطلس لاروس مكه و مدینه را تقریباً در یك خط نصف النهار ترسیم كرده است.
فلسفه تغییر قبله فلسفه تغییر قبله با استفاده از مدارك اسلامى به نظر مىرسد،عبارت از موارد زیر باشند: پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله وسلم- وقتى كه در مكه بودند چون می خواستند صفوف مسلمین از مشركان كه به كعبه اهتمام مىورزیدند جدا گردد، لذا به بیتالمقدس متوجه شدند و همین كه به مدینه آمدند، در مرحله اول به طرف بیتالمقدس نماز خواندند ولی خواستار تغییر قبله شدند كه این امر بواسطه این بود كه یهودیان مسئله قبله را بعنوان دستاویزی قرار داده بودند و از این امر سوء استفاده می كردند و این در حالی بود كه یهود و نصارا در كتابهاى دینى خود خوانده بودند كه پیامبرى خواهد آمد كه به دو قبله نماز مىخواند، همچنان كه قرآن نیز به این مساله اشاره دارد.براى آزمایش افراد مسلمانى كه هنوز رسوبات دوران شرك در آنها بود و هنوز به مقام تسلیم نرسیده بودند اطاعت از این دستور بسیار كار دشوارى بود و در قرآن كریم نیز به این مساله اشاره شده است:" ... و ای پیغمبر ما قبله ای كه بر آن بودی نگردانیدیم مگر برای اینكه بیازمائیم و جدا سازیم گروهی را كه از پیغمبر خدا پیروی كنند از آنانكه به مخالفت او برخیزند و این تغییر قبله بسی گران بود جز در نظر هدایت یافتگان به خدا و خداوند اجر پایداری شما را در راه ایمان تباه نگرداند كه خدا به خلق مشفق و مهربانست ."
سوره مباركه بقره ، آیه 143 قبله مدینه آن چنان كه پیغمبر اكــــرم( ص) به سوی آن نماز خوانده است، تا امروز به حال خود باقی است، و دانشمندان ریاضی به نام با قواعد ریاضی قبله مدینه را چنان یافتند كه رسول الله بدون آن ها یافت و این ممكن نیست مگر به وحی و الهام ملكوتی زیرا از مدینه تا مكه به مسافت قریب صد فرسنگ است، وهیچ كس نقل نكرده است كه رسول الله به قواعد ریاضی و آلات نجومی توسل جسته باشد. حق آن است كه سعدی در اول بوستان گفت: یتیمی كه ناخوانده ابجد درستكتبخانه هفت اقلیم شست منابع :1. قرآن كریم / سوره مباركه بقره2.تفسیر نمونه3. تعیین سمت قبله مدینه توسط پیامبر اسلام ـ صلی اللّه علیه و آله و سلم ـ / تألیف حسن حسن زاده آملی 4 . كتاب زندگی حضرت محمد (ص) / به قلم رسول محلاتی 5. سایت حوزه
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1675]