واضح آرشیو وب فارسی:فارس: بحران قرهباغ و درسهایی برای منطقه/3کشکومبایف: مناقشه قرهباغ ظرفیت جذب داعش را ندارد
معاون رئیس مرکز مطالعات استراتژیک قزاقستان گفت: درگیریهای نظامی معمولا افراطگریان از کشورهای مختلف را به خود جلب میکند اما داعش پایبند به ایدئولوژی سلفیگری افراطی است و چنین زمینهای در قرهباغ وجود ندارد.
به گزارش خبرنگار دفتر منطقهای خبرگزاری فارس، زخم کهنه قره باغ در میان منازعات مرگبار خاورمیانه و تهدیدات کشنده تروریسم سرباز کرده است. این رویداد حکایت از موضوعی دارد؛ درگیریهای اخیر بین نیروهای ارتش آذربایجان و ارمنستان و تلفات نسبتا سنگین دو طرف در این درگیریها بار دیگر شکننده بودن امنیت در فضای کشورهای پساشوری حکایت میکند منطقهای که یکی از اصلیترین گزینههای کانون آینده بحران جهانی نیز تلقی میشود. اما، امروز مساله اساسی در پشت درگیریهای رخ داده اینجاست که تنش میان آذربایجان و ارمنستان تنها تحت تاثیر عوامل داخلی میان آنها نیست بلکه وجود فرضیه احتمال حضور نیروهای افراطی-تکفیری و نیز نئوناسیونالیستهای افراطی در منطقه قفقاز و آسیای مرکزی و ورود آنها برای شعلهور ساختن جنگی خانمانسوز است که میتواند تجربه دردناک افغانستان ، سوریه و عراق را در شکلی جدید و بسیار خطرناک در منطقه ققفاز تکرار کند. از جمله دیگر فرضیاتی که در پس بحران قره باغ میتوان آنرا در بوته تحلیل و مورد ارزیابی قرار داد، نقش سازمانهای سیاسی-امنیتی مدعی در حل و فصل بحرانهای منطقهای همچون سازمان پیمان امنیت جمعی است. وخامت در روابط سیاسی مسکو-آنکارا و تاثیر آن بر مناطق دارای منافع مشترک، کشیده شدن دامنه منازعات سوریه و عراق به مناطقی دیگر از جهان از جمله آسیای مرکزی و قفقاز در پس حل و فصل مسائل امنیتی این دو کشور و بهرهگیری ژئوپلتیکی قدرتها از ظرفیت انتقال داعش به مناطق مجاور، از دیگر مسائلی است که ورای چرایی وقوع چنین تحرکاتی، بایستی نسبت به آن آگاهی و توان تحلیلی کسب کرد. به همین منظور، دفتر منطقهای خبرگزاری فارس با رصد و ارزیابی تحلیلهای منتشره در فضای رسانهای داخلی و خارجی، سعی نمود با طرح سوالاتی، یکی از حلقههای مفقوده در فضای تحلیلی این بحران را که همانا کسب نظرات اختصاصی کارشناسان مطرح روس زبان در خصوص این پدیده امنیتی بود را جویا شود. در این راستا، در بخش سوم مصاحبههای تحلیلی، «سانات کشکومبایف» معاون رئیس مرکز مطالعات استراتژیک قزاقستان، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، به سوالات فارس پاسخ گفت. فارس: آیا ارتباطی بین درگیریهای اخیر در قره باغ کوهستانی و فرایندهای منطقهای و بینالمللی (قفقاز، اوکراین، افغانستان، شرق نزدیک) وجود دارد؟ کشکومبایف: بله یک نوع ارتباط غیر مستقیم مشاهده میشود. بحران قره باغ نه تنها به روابط دو کشور آذربایجان و ارمنستان ارتباط دارد بلکه روی منافع تمام همسایههای منطقهای و قدرتهای غیر منطقهای تاثیر میگذارد. باکو و ایروان بر تحولات اوکراین به دقت نظارت کرده و با تمرکز به بحران قره باغ نوع نگرش خود نسبت به مسئله «کریمه» و درگیریهای شرق اوکراین را تعیین میکنند. در رابطه با بحث وجود ارتباط بین درگیریهای قره باغ و تحولات خاورمیانه قبل از همه باید به اختلاف بین ترکیه (متحد آذربایجان) و روسیه (متحد ارمنستان) اشاره کرد. البته متناسب با این، توجه آمریکا، ناتو و اتحادیه اروپا به این قضیه میافزاید. این نکته هم بسیار مهم است که ایران تنها قدرت منطقهای است که با این منطقه درگیری در قفقاز مرز مشترک دارد. تمام این عوامل، اهمیت بحران قره باغ برای امنیت و روابط و بین الملل را افزایش داده است. فارس: آیا این اختلاف و درگیریها می تواند باعث جلب داعش و دیگر سازمانهای تروریستی شود؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آیا کدام از بازیگران مهم ژئوپلیتیک از آن نفع خواهند برد؟ کشکومبایف: درگیریهای نظامی معمولا افراطگریان از کشورهای مختلف را به خود جلب میکند. اما باید یادآور شد که داعش پایبند به ایدئولوژی سلفیگری افراطی است. حضور داعش در بحران قره باغ به طرفداری از کدام یک از طرف های درگیر میتواند باشد؟ ارامنه مسیحی و اکثر آذری ها شیعه می باشند. تا جایی مشاهده می شود داعشی ها شعیان و پیروان سایر ادیان تعقیب و آزار و اذیت می کنند. گذشته از آن تفاوتهای مذهبی در درگیری های قره باغ از عوامل مهم به شمار نمیآید. فارس: قزاقستان در رابطه به این بحران از چه موضعی پیروی میکند؟ کشکومبایف: قزاقستان معتقد است که راه حل این بحران از طریق گفت و گوی سیاسی امکان پذیر می باشد. در 6 آوریل «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهور قزاقستان ضمن تماس تلفنی با روسای جمهور آذربایجان و ارمنستان خواستار حل دیپلماتیک قضیه شد. این در حالی است که قزاقستان تمامیت ارضی آذربایجان را به رسمیت میشناسد. در سال 2015 موقعی ارمنستان به عضویت اتحاد اقتصادی اورآسیا پذیرفته شد، آستانه به طور واضح اعلام کرد که ایروان در چارچوب مرزهای شناخته شده بینالمللی وارد این اتحاد میشود. فارس: برخی کارشناسان معتقدند که توسعه درگیریها میتواند روسیه، ترکیه و ایران را تحت تاثیر قرار دهد. شما در این خصوص چه نظر دارید؟ کشکومبایف: طبیعتا در صورت تشدید درگیریهای نظامی بین طرفها روی کشورهای همسایه تاثیر خواهد داشت. همانگونه که قبلا اشاره کردم رقابت بین قدرتهای همسایه میتواند شدت یابد. بدون بحران قره باغ هم بین آنها اختلافات رو به رشد در رابطه با یک سری از مسائل بینالمللی و قبل از همه در خاورمیانه وجود دارد. فارس: به اعتقاد شما کشورهای همسایه و از جمله ایران نسبت به قضیه قره باغ چه نگاهی دارند؟ کشکومبایف: ما در آسیای مرکزی علاقهمندی بسیار زیادی به حل و فصل غیر نظامی این بحران داریم. درگیریهای قره باغ نه تنها اوضاع در قفقاز جنوبی بلکه منطقه خزر را نیز پیچیده کرده و افزایش خطرات ژئوپولیتیکی و اقتصادی را به همراه خواهد داشت. تهران نیز علاقمند به تثبیت اوضاع در قفقاز جنوبی است. در امتداد مرزهای ایران و یا مناطق منافع آن نظیر عراق، سوریه، یمن و افغانستان بحرانهای داغ وجود دارند. همان طور که اشاره شد ایران تنها کشور ثالث است که با منطقه اختلاف در قره باغ مرز مشترک دارد. به این دلیل بحران قرهباغ میتواند به گونه مستقیم به امنیت ایران تاثیر گذارد. از این گونه اختلافات که نیرو و ظرفیتهای قابل توجهی را به خود مشغول میدارند، طرفهای مختلف خارجی میتوانند با هدف بازدارندگی استفاده کنند. فارس: شما نقش سازمانهای بینالمللی و منطقهای (از جمله سازمان پیمان امنیت جمعی که ارمنستان عضو آن میباشد) در حل و فصل این بحران را چگونه ارزیابی میکنید؟ کشکومبایف: منطقه درگیریهای قره باغ کوهستانی فضای مسئولیت سازمان پیمان امنیت جمعی به شمار نمیرود. علاوه بر آن، سازمان پیمان امنیت جمعی یک پیمان دفاعی است و زمانی می تواند وارد عمل شود که موضوع به بحث تمامیت ارضی اعضا ارتباط پیدا کند. درگیریهای فعلی هیچ ارتباطی با مرزهای از سوی جامعه بین المللی پذیرفته شده ارمنستان نداشته و به این دلیل است که سازمان پیمان امنیت جمعی فقط با پخش بیانیههای سیاسی اکتفا میکند. از نظر روند مذاکرات، نقش کلیدی با «گروه مینسک» سازمان امنیت و همکاری اروپا است و این سازمان ابزارهای موثرتر حل و فصل سیاسی اختلاف را در اختیار دارد. انتهای پیام/ح
95/01/26 :: 09:49
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]