واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: پرونده ای برای پنجاه بازیگر بزرگ تاریخ سینما
بازیگران درخشان تاریخ سینما (3): پیتر اتول
زندگی سینمایی پیتر اتول را باید زندگی بسیار شگفت آوری دانست. ستاره ای که برای هشت نقش مختلف نامزد دریافت اسکار شد، اما همیشه او را با یک نقش به خاطر آوردند؛ نقشی که از بازیگرش خیلی مشهورتر شد؛ لارنس عربستان.
روزنامه سینما - علی مسعودی نیا: زندگی سینمایی پیتر اتول را باید زندگی بسیار شگفت آوری دانست. ستاره ای که برای هشت نقش مختلف نامزد دریافت اسکار شد، اما همیشه او را با یک نقش به خاطر آوردند؛ نقشی که از بازیگرش خیلی مشهورتر شد؛ لارنس عربستان. پیتر اتول – همانند تی ای لارنس – از کشور زادگاهش به کشوری دیگر رفت تا آنجا زندگی جدیدی را تجربه کند و باز همانند لارنس بدل شد به چهره ای شهیر، پیش رو و تاثیرگذار در تئاتر و سینمای بریتانیا و جهان.
آنچه او را به سمتب ازیگری کشاند، دیدن نمایش «شاه لیر» بود. در آن اجرا مایکل در گریو نقش شاه لیر را ایفا می کرد. اتول شاه لیر نشد اما دو بار به خاطر ایفای نقش هانری دوم|، نامزدی جایزه اسکار را تجربه کرد. در ابتدای راهش، چندان بختی برای حضور در سینما نداشت و به همین دلیل همگان او را به عنوان بازیگری تئاتری می شناختند اما بخت ناگهان به او روی آورد. دیوید لین برای انتخاب نقش لارنس سرگردان بود. کسی به پیتر اتول فکر نمی کرد. او در عرصه تئاتر جبروت خودش را داشت اما سینمایی ها کمتر سراغش می آمدند. کسی فکرش را نمی کرد در جایی که گزینه هایی اسطوره ای چون مارلون براندو و آلبرت فینی مد نظر کارگردان فیلم هستند، بازی در این فیلم به اتول برسد.
ماجرا البته به این سادگی ها نبود. لین تست بازی اتول را پسندیده بود اما تهیه کننده (سم اسپیگل) دنبال چهره مشهورتری می گشت، نظری که بلافاصله با دیدن تست اول تغییر کرد. البته به شرط عمل جراحی بینی. فیلمبرداری «لارنس عربستان» دو سال طول کشید و لوکیشن های آن هم در کشورهای مختلفی قرار داشت. اتول طی فیلمبرداری چند بار دچار مصدومیت های جدی شد.
«لارنس عربستان» سرانجام در سال 1962 روی پرده رفت و به عنوان یک شاهکار سینمایی از آن استقبال شد اما روایت خود اتول از بازخوردی که فیلم برایش داشت بسیار جالب است: «شب خوابیدم و صبح که بیدار شدم، فهمیدم مشهور شده ام. رفتم یک رولز رویس سفید خریدم و در سانست بلوار رانندگی کردم. در حالی که عینک دودی بر چشم و پیراهن سفیدی بر تن داشتم و مثل ملکه انگلستان برای جماعت دست تکان می دادم.»
اتول با همین یک فیلم نخبگی خودش را به عالم سینما اثبات کرد. جدال برای تصاحب اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را البته به رقیب قدری چون گریگوری پک واگذار کرد که در «کشتن مرغ مینا» خوش درخشیده بود. پیتر اتول بدل شد به بازیگری محبوب و جهانی اما آنقدر جلال نخستین نقش اصلی اش زیاد بود که کسی جرأت نمی کرد نقش دیگری به او محول کند. انتخاب برای خودش هم سخت بود. شش سال طول کشید تا دوباره نقش مهمی به دست بیاورد: نقش هانری دوم در «شیر در زمستان» ساخته آنتونی هاروی؛ بلافاصله «خداحافظ آقای چیپس» و باز سه سال انتظار برای یک نقش خوب دیگر در فیلم «طبقه حاکمه» ساخته پیتر مداک.
اتول با میمک، با حرکات منعطف بدن، با شیوه منحصر به فرد ادای دیالوگ ها و با خودنمایی کاملا تئاتری خودش هنگام ایفای نقش، چیزی به سینمای جهان اضافه کرد که شاید تا آن زمان هیچ بازیگری موفق به افزودنش نشده بود. جوهره بازیگری تئاتر به سبک انگلیسی.
کارنامه بازی های سینمایی اتول چندان عریض و طویل نیست اما او در دوران اوج 5 ساله اش هر بار که در فیلمی ظاهر شد، همه را شگفت زده کرد. نقش های مهمی کهانتخاب کرد، همگی برای یک بازیگر حرفه ای با شهرت او ریسک بزرگی محسوب می شدند: پادشاه یک دنده و دائم در چالش «شیر در زمستان»، رابرت دونات آموزگار و عصا قورت داده عاشق «خداحافظ آقای چیپس» و از همه مهمتر ارل اف گرنی دیوانه و متوهم فیلم «طبقه حاکم» که خود را مسیح می پندارد.
این انگلیسی چشم آبی لاغر اندام با آن صورت استخوانی و کشیده، سیمای باوقار نوینی بود برای قهرمانان سختکوش و لجوج، مردان با هوش و با اراده و حتی مردان سودازده آریستوکرات.
پیتر اتو هشت بار نامزد دریافت جایزه اسکار شد و از این بابت در فهرست رکوردداران این جایزه جای می گیرد. غیر از نامزد شدنش برای «لارنس عربستان»، با مرور ادواری که او در میان گزینه های احتمالی این جایزه بوده، می توان گفت قدری کم شانسی آورده؛ همانطور که در سکانس نخست «لارنس عربستان» مردی که تمام توفان های نبرد در کنار اعراب علیه امپراتوری عثمانی را پشت سر گذاشته، در جریان حادثه ای طی یک موتورسواری ساده بدشانسی می آورد و از دنیا می رود.
اتول وقتی برای فیلم «بکت» نامزد اسکار بود، جایزه به رکس هریسون داده شد به خاطر بازی در فیلم تحسین شده و تبلیغ شده «بانوی زیبای من»، وقتی برای «شیر در زمستان» کاندید شد، جایزه به کلیف رابرتسون داده شد و فیلم «چارلی»؛ در «خداحافظ آقای چیپس» رقابت را جان وویت و فیلم True Gift برد؛ مارلون براندو با حضور در قسمت اول «پدرخوانده» نگذاشت او در نقش لرد دیوانه «طبقه حاکم» جایزه را از آن خود کند؛ بن کینگزلی با ایفای نقش «کاندی» اتول را با فیلم «سال محبوب من» ناکام گذاشت و زمانی که رابرت دنیرو برای «گاو خشمگین» نامزد باشد، کیست که بتواند جایزه را به پیتر اتول و فیلم «بدلکار» بدهد و آخرین رقیب هم فارست ویتاکر بود با فیلم «آخرین پادشاه اسکاتلند» که «ونوس» پیتر اتول را از جایزه دور نگه داشت و سرانجام این انگلیسی صبور ناچار شد به دریافت یک عمر دستاورد هنری اما شاید هنوز هم هیچ یک از نقش های یادشده در اذهان هواداران سینما نمانده باشد. پیتر اتول یعنی لارنس عربستان و لارنس یعنی پیتر اتول.
ادامه دارد...
تاریخ انتشار: ۲۸ فروردين ۱۳۹۵ - ۰۹:۲۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]