تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836366273
گفتگوی تلفنی ناتمام با شهید آوینی/ بالاخره نسبت موسیقی با اسلام چیست؟
واضح آرشیو وب فارسی:انقلاب نیوز: پایگاه انقلاب نیوز: شهید آوینی می گوید: مطلب بر سر این است که موسیقی، موسیقی ملکوتی، همه عالم را پر کرده است و اصلا عالم ملکوت بدون موسیقی ملکوتی قابل تصور نیست. علت این مطلب بماند. اما اگر این را بپذیریم باید بدانیم که این موسیقی چگونه در وجود انسان حاضر است؟به گزارش پایگاه انقلاب نیوز ، گروه موسیقی و تجسمی: آنچه در ادامه می خوانید متن یک گفتگوی خصوصی با شهید سیدمرتضی آوینی است. آوینی در یک تماس تلفنی با یکی از دوستانش مسئله «نسبت موسیقی و دین» را به اختصار مورد بررسی قرار داده است. این متن که پیش از این یک بار در نشریه ای به شکل محدود(1) منتشر شده بود، به دلیل تماس تلفنی که با شهید آوینی گرفته شده، متوقف شده و متاسفانه ناتمام مانده است. سیدمرتضی آوینی در ابتدای بحث خود می گوید: «درباره بحثی که می خواهم مطرح کنم، اصلا پذیرش آن مطرح نیست، نباید بدون چون و چرا قضیه را پذیرفت و خودتان هم می دانید هیچ توقعی در این زمینه ندارم.» *** لفظ موسیقی را نمی شود در احادیث به یک معنا گرفت. به این دلیل که خدمت تان عرض می کنم. در زمینه تمام هنرهایی که ما با آنها سروکار داریم. موسیقی خصوصیتی دارد - و آن چه حقیر خدمت تان عرض می کنم با توجه به این خصوصیت است که در مورد موسیقی هست و در مورد سایر هنرها نیست - مسئله این است که موسیقی مجموعه ای از اصوات است و ترکیب این اصوات با یکدیگر به صورت لفظ در نیامده و به صورت کلمه هم نیست. چون کلمات در محاوره اصواتی هستند که در مجموع یک لفظ را ساخته اند. اما مجموعه اصوات موسیقی لفظ نیست کلمه هم نیست. به این علت این سخن را می گوییم که الفاظ موضوع هستند به ازای معانی، یا به تعبیر ما موضوع هستند به ازای اسماءالله. یعنی شما در مقابل معانی خاصی، کلمات خاصی را وضع کرده اید که وقتی این کلمات ادا می گردد انسان به سمت آن معنا دلالت می شود و این دلالت فقط دلالت وضعی و قراردادی هم نیست. البته جای این بحث اینجا نیست و در اینجا نمی خواهم به این مطلب بپردازم که کلمات اصلا چه نسبتی با معانی دارد. اما به هر طریق وقتی کسی می گوید «میز» اگر عادتا این را نداند که این لفظ به ازای چه معنایی است، نمی فهمد مقصود از این کلمه و این لفظ چیست - یعنی از این سه حرفی که می گوید: «میم»، «یاء»، و «ز»، علت این که آدم هایی با زبان های مختلف حرف یکدیگر را نمی فهمند، همین است. چون برای آنها الفاظ دلالت بر آن معانی نمی کند و نمی دانند که وضع این الفاظ در مقابل چه معنایی است . الفاظ وقتی به صورت صوت در می آیند و به گوش می رسند، انسان از طریق تجزیه و تحلیل عقلایی و در واقع عقلانی می فهمد معنایی که در آن مستتر است، چیست؟ اما در موسیقی وضعیت این چنین نیست، یعنی وقتی اصوات چه اصواتی که از طریق ابزار خارج می شود، یا در مجموع از نوار شنیده می شود و یا حتی به صورت صوت حسنه و بدون کلمات از حنجره کسی در می آید - البته بحث در اینجا در مورد موسیقی بدون کلام است، موسیقی ای که شعر در آن نیست، همان خود موسیقی بدون کلام - وقتی این صوت در می آید، اصلا به ازای معانی خاصی نیست که برای شما آن معنا را دلالت کند و تفاوت اساسی که با سایر اصوات و الفاظ دارد، این است که اصلا تجزیه و تحلیل عقلایی نمی شود. موسیقی را نمی شود تجزیه و تحلیل عقلایی کرد. اصلا از این طریق هم دریافت نمی شود. بلکه دریافت آن از طریق اعصاب است، نه از طریق عقل. حال آن که وقتی لفظ ادا می شود، انسان آن را از طریق عقل می گیرد. نقش را هم همین طور، وقتی شما نقش و تصویر می بینید، آن را تجزیه و تحلیل عقلائی می کنید. نقش را چشم می بیند اما چشم هم تا عقل در مورد آن حکم نکند اصلا نمی فهمد که آن چیست؟ چشم قدرت تشخیص ندارد و هر چه تشخیص است به عقل بر می گردد. این عقل است که تشخیص می دهد یک نقش مربوط به چیست و وقتی درمورد آن تجزیه و تحلیل عقلانی انجام شد، آن نقش دلالت بر یک معنا می کند. اما در مورد موسیقی این طور نیست، یعنی مورد تجزیه و تحلیل واقع نمی شود و این تفاوت اساسی در درک این مطلب است. چرا که باید از یک طرف موسیقی را بررسی کرد که اصلا ماهیت آن چیست؟ آیا این موسیقی همان موسیقی ملکوتی است که ما معتقدیم در ملکوت موجود است، یا نه؟ بعد باید تحقیق کرد که نحوه دریافت آن توسط انسان چیست؟ یعنی از چه طریق دریافت می شود و تاثیراتی که بر روی انسان باقی می گذارد، چطور تاثیراتی است؟ اگر تجزیه و تحلیل عقلایی نمی شود، پس انسان آن تاثیرات را چگونه دریافت می کند؟ و به چه طریق این تاثیرات به دریافت های خاصی منتقل می شود، که انسان را وا می دارد به این که بگوید من زبان موسیقی را می فهمم یا نه؟ (چنین چیزی مشهور است که می گویند مثلا من زبان موسیقی را می فهمم یا نمی فهمم). یعنی آن دریافت های خاصی که انسان دارد و عقلایی هم نیست. اینها چگونه وحدتی است و چه مشترکاتی با یکدیگر دارد که انسان در مجموع می گوید من زبان موسیقی را مثلا می فهمم یا نمی فهمم؟ و آیا اصلا درک دو آدم از یک موسیقی واحد، واحد است و یا آنها دو درک مختلف از آن دارند؟ اصلا این تعبیرات درچه شرایطی حاصل می آید؟ آیا شرایطی مختلف هم تاثیری بر این دریافت ها می گذارد یا نه؟ و می دانید که باید راجع به همه اینها بحث کرد. اکنون از اول، مطلب بر سر این است که موسیقی، موسیقی ملکوتی، همه عالم را پر کرده است و اصلا عالم ملکوت بدون موسیقی ملکوتی قابل تصور نیست. علت این مطلب بماند. اما اگر این را بپذیریم باید بدانیم که این موسیقی چگونه در وجود انسان حاضر است؟ و آن چیزی که در دنیا حاصل می آید، مثلا از طریق ابزار یا از طریق حنجره، آیا همین است یا این نیست؟ آن چیزی که راجع به موسیقی مشهور است و نقل می کنند، همین ابیاتی است که از مولوی رسیده است: بانگ گردش های چرخ است این که خلق می نوازندش به تنبور و به حلق ما هم از ابنای آدم بوده ایم در بهشت این لحن ها بشنوده ایم ابیات دیگری هم راجع به موسیقی هست که به طور معملول ذکر می شود و نسبتی که بین موسیقی ملکوتی و موسیقی دنیایی برقرار می کنند معمولا با استناد به همین اشعار است. از اینجاست که نظر اهل تصوف نسبت به موسیقی با نظر اهل تشیع فرق می کند و بعضی از اهل تصوف حتی با موسیقی عبادت می کردند، آنها با دف عبادت می کردند و سماع اهل تصوف هم به همین جا باز می گردد. تصور آنها این است که از طریق لحن ها به همان وجد و شعفی می رسند که از الحان بهشتی می رسند و همان وجد و شعفی که آن الحان ملکوتی در وجود انسان ایجاد می کند، در وجود این انسان هم ایجاد می شود. یعنی فکر می کنند این موسیقی همان الحان ملکوتی است! حال آن که این چنین نیست. البته نسبتی با آن الحان دارد، اما این چنین نیست که ما ذات شان را عین یکدیگر بگیریم. علت این است که در دنیا انسان مختار است و افعال او از اختیار خودش برمی آید. یعنی فعل انسان به خودش بر می گردد و در واقع بالذات مصنوع و مخلوق خودش است و بالعرض مصنوع حضرت حق است. حال وقتی اصوات موسیقی را به نت ها تجزیه می کنیم، شکی نیست که اصلا زیبایی هر یک از نت ها یک امر فطری است. یعنی انسان ها یا از طریق تجزیه و یا از طرق دیگر به تناسبات زیبایی در اصوات رسیده اند که به صورت نت در آمده است و نهایتا در طول تاریخ این تناسبات زیبا را از طریق تجزیه یا از طرق دیگر به صورت نت ها حفظ کردند. زیبایی این تناسبات زیبایی فطری است. هیچ شکی هم در آن نیست که زیباست و زیبایی آن فطری است و این برای همه افراد بشر زیباست به اصل فطرت بشر برگشت دارد و به همان اتحاد فطری انسان با عالم وجود بر می گردد. همان گونه که انسان فطرتا با عالم وجود متحد است، همین اتحاد فطری که با عالم دارد، اصوات را در نظر او زیبا جلوه می دهد. یعنی این اصوات حقیقتا زیباست، منتهی باید بر سر این بحث کرد از آنجا که موسیقی فقط همین اصوات نیست، ترکیبی بین این اصوات اتفاق می افتد و ریتمی هم بر آن بار می شود که به اصطلاح خود موسیقی دانان به آن هارمونی می گویند و این را ریتم یعنی آن ضرب و ضرباهنگ را که سر تا سر حاکم است و سپس این ملودی در واقع در خلال این ضرباهنگ می دود و در مجموع این ترکیب نهایی را که ترکیبی از آن مجموعه اصوات و مجموعه نت ها است به علاوه آن ریتم بخصوص. آیا این رجوع به همان موسیقی ملکوتی دارد؟ یعنی عین همان موسیقی ملکوتی است یا نه؟ اگر بخواهیم این را عین همان موسیقی ملکوتی بگیریم در واقع ذات انسان و واسطه گی انسان را در این میان فراموش کرده ایم؟ حال آن که انسان در فعل خود مختار است و در اینجا باید بر سر این مطلب بحث کرد. یعنی پرسید وقتی انسانی، از طریق ابزار این اصوات را خارج می کند و با هم ترکیب می نماید - و مسئله همان ترکیب آنهاست - وقتی این اصوات زیبا را با هم ترکیب می کند، این ترکیب ماهیتا چیزی مجزای از آن اصوات به تنهایی است؟ این ماهیت آیا همان موسیقی ملکوتی است یا نه؟ یکی از راه هایش این است که بنشینیم و درباره این تحقیق کنیم که آدمی که این موسیقی را می سازد، چه می کند؟ یعنی سیری که طی می شود تا این موسیقی حاصل بیاید، چیست؟ این سیر چیست که محصول آن چیزی است که به اسم موسیقی و به مثابه موسیقی در خارج جلوه کرده است؟ آدمی که موسیقی را می سازد، سعی می کند این اصوات را مطابق با عواطف و احساسات درونی خود با یکدیگر ترکیب کند. به نحوی که در نهایت بعد از ترکیب این مجموعه با یکدیگر و مجموع این اصوات با هم این انطباق یا عواطف و احساسات درونی او موجود باشد. این درست است یا نیست؟ یعنی نهایتا چیزی را می نوازد که منطبق بر احساسات و عواطف درونی خودش است. این که هست و شکی در این نیست. بعد از این یک بحثی است درباره این که کسی که می شنود، چگونه می شنود و چگونه این مطلب را دریافت می کند؟ آیا عین همین را دریافت می کند یا نه؟ این یک بحث دیگر است. اما اینجا در این که انسان سعی می کند که به هر جهت این اصوات را منطبق بر احساسات و عواطف درونی خود، با یکدیگر ترکیب کند، شکی نیست. باید بر سر این بحث کرد که آیا می شود این ماهیت مرکب و مجموعه اصوات را بالذات به ملکوت برگرداند. یا باید آن را بالعرض به ملکوت برگرداند؟ این بالذات به خود شخص موسیقیدان برمی گردد و همین واسطه گی است که ممکن است موسیقی را داوودی کند یا آن را شیطانی نماید. هر دو وجه تعبیری که در آن حدیث وجود دارد، در اینجا ممکن است. فقط در اینجا این واسطه گی هم هست. اگر انسان اهل حق باشد، یعنی آن الحان را بشنود و بعد سعی کند چیزی که می سازد و با یکدیگر ترکیب می کند عین آن الحان ملکوتی باشد و امکان این هم موجود باشد - البته بر سر این هم باید بحث کرد که آیا این امکان موجود است که از طریق ابزار به آن الحان برسیم. - آن وقت می شود گفت که این موسیقی ملکوتی است و آنگاه بالذات می شود آن را به ملکوت برگرداند. اما باز هم امکان این که این موسیقی شیطانی باشد، موجود است که دلیل آن را عرض میکنم. اگر این انسان اهل حق نباشد چطور؟ وقتی که ما صحبت از شیطان می کنیم یعنی وقتی در آن حدیث می گوید: موسیقی توجه شیطان است در فراق بهشت، شیطان که موجود موهومی نیست. شیطان در وجود همه زندگی می کند و خارج از وجود همه هم باز موجودیت دارد. اگر این انسان، اهل عبودیت شیطان باشد چطور؟ مسلما او چون سعی می کند که خود را و آن عواطف و احساسات درونی خود را بیان کند، نتیجتا به ترکیبی می رسد که این ترکیب بیشتر با عنوان شیطانی مناسبت دارد تا عنوان داوودی. این یک مسئله است که شما نمی توانید آن ماهیت مرکب را که به صورت موسیقی جلوه کرده است، بالذات به عالم غیب برگردانید و بگویید که: ماهم از ابنای آدم بوده ایم در بهشت این لحن ها بشنوده ایم بله، ما هم از ابنای آدم بوده ایم، در بهشت این لحن ها بشنوده ایم؛ ولی اینجا واسطه گری انسان مطرح است. اینجا مولوی هم این اشتباه را کرده است! 1. نشریه مدینه . بنیاد فاطمه زهرا (س) انتهای پیام/ن
شنبه ، ۲۱فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: انقلاب نیوز]
[مشاهده در: www.enghelab-news.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 64]
-
گوناگون
پربازدیدترینها