واضح آرشیو وب فارسی:خبر ایرانی: دستیابی به رشد پایدار نیازمند برنامه ریزی صحیح و اندکی زمان خواهد بود؛ بازار مسکن نیز تا زمانی که بهبود در اقتصاد رخ ندهد امکان رونق نخواهد داشت.بررسی روند قیمتی در بازار مسکن تهران نشان می دهد که این بازار تقریبا از تابستان 1392 وارد فاز رکودی شده است و تا زمستان 1394 در رکود به سر برده است. رکود در بخش مسکن در نتیجه مازاد عرضه یا کمبود تقاضا رخ می دهد؛ بنابراین در حال حاضر که رکود در این بخش از اقتصاد حاکم است، عواملی می توانند سبب تغییر در روند این بازار شوند که بر تقاضای مسکن موثر باشند. سیاوش محمدپور، پژوهشگر واحد مطالعات بازار در این تحلیل با تکیه بر مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر بازار مسکن در سال 1395، وضعیت این بازار را بررسی کرد که در ادامه می خوانید. افزایش صادرات نفت خام: مهم ترین تسهیلی است که لغو تحریم ها برای اقتصاد ایران به همراه خواهد داشت. مطالعه روند تاریخی رشد قیمت در بازار مسکن و رشد درآمدهای نفتی نشان می دهد که همبستگی بالایی میان این دو متغیر وجود دارد. در واقع افزایش درآمدهای نفتی در کشور یکی از عوامل موثر بر رونق بازار مسکن است. به گفته مسوولین، دولت تلاش خواهد کرد تا پس از لغو تحریم ها، مقدار صادرات نفت خام را افزایش داده و به حدود دو میلیون بشکه در روز برساند. این موضوع از دو جنبه قابل بررسی است: اول اینکه آیا در کوتاه مدت این موضوع امکان پذیر است؟ و دوم اینکه حتی اگر امکان پذیر نیز باشد آیا افزایش قابل توجهی در درآمدهای نفتی ایران رخ خواهد داد؟ پاسخ به سوال اول، منفی است. در حال حاضر در بازار جهانی نفت روزانه حدود 1.7 میلیون بشکه مازاد عرضه وجود دارد و این موضوع بالطبع بر افزایش عرضه نفت ایران موثر است و مانعی جدی برای این مهم به شمار می رود. در چنین شرایطی پیدا کردن و ورود به بازارهای جدید کار چندان آسانی نیست و نمی توان انتظار داشت که این امر حداقل در کوتاه مدت رخ دهد، از سوی دیگر شاید دولت ایران نیز در کوتاه مدت قصد افزایش عرضه و فشار بیشتر بر قیمت نفت را نداشته باشند. این موضوع از روند صادرات نفت ایران قابل استنتاج است؛ در حالی که در اوایل سال 1394، پیش نویس برجام نوشته شد و گام بزرگی در راستای توافق هسته ای برداشته شد، اما با این وجود صادرات نفت ایران در سال 1394، نسبت به سال 1393 که محدودیت های بیشتری برای صادرات نفت وجود داشت، تفاوت چندانی نداشته است. متوسط صادرات نفت خام در سال 1393، 1.450 میلیون بشکه در روز بوده است اما این رقم در شش ماهه ابتدایی سال 1394، مطابق آمار بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به 1.47 میلیون بشکه در روز رسیده است. این موضوع همان طور که در بالا عنوان شد یا به دلیل عدم خواست دولت ایران به عرضه بیشتر یا در نتیجه عدم توانایی در پیداکردن بازارهای جدید است؛ در هر صورت، کاهش صادرات نفت ایران چه به خواست دولت باشد و چه امری اجتناب ناپذیر باشد، چشم انداز روشنی را برای افزایش صادرات نفت ایران در کوتاه مدت تصویر نمی کند. طبق پیش بینی سازمان اطلاعات انرژی آمریکا، صادرات نفت ایران در سال 2016 میلادی هم به دلایل فنی و هم به دلیل شرایط بازار امکان افزایش بیش از 300 هزار بشکه در روز را نخواهد داشت. پاسخ به سوال دوم نیز منفی است. در حال حاضر قیمت نفت اوپک به پایین ترین مقدار از سال 2004 رسیده است (حدود 29 دلار) و این موضوع درآمدهای حاصل از صادرات نفت ایران را حتی با فرض افزایش سریع در مقدار صادرات نیز، تحت تاثیر قرار خواهد داد. میانگین پیش بینی های انجام شده توسط موسسات بین المللی برای قیمت نفت در سال 2016 حدود 41 دلار است که در مقایسه با رقم سال 2015 پایین تر است. بر این اساس، حتی اگر مقدار صادرات نفت ایران در سال 1395 به دو میلیون بشکه در روز نیز برسد درآمد نفتی ایران بسیار پایین تر از مقدار آن در سال 1393 (شرایط تحریم) خواهد بود. بنابراین کانال افزایش درآمدهای نفتی در حال حاضر زمینه های افزایش تقاضا در بازار مسکن را نمی تواند فراهم کند. رشد اقتصادی (افزایش درآمد سرانه): درآمد سرانه یک کشور در واقع نشان دهنده قدرت خرید افراد آن کشور است. در واقع هرچقدر درآمد سرانه در یک کشور بیشتر باشد تقاضا در بازارهای مختلف من جمله بازار مسکن بیشتر خواهد بود. نمودار 1 روند تولید ناخالص داخلی حقیقی سرانه و نرخ رشد آن را از سال 1385 نشان می دهد، همانطور که در این نمودار مشاهده می شود تولید ناخالص داخلی حقیقی سرانه از سال 1391 روند نزولی خود را آغاز کرده است و تا سال 1392 نیز ادامه داشته است. گرچه در سال 1393، شاهد افزایش اندکی در درآمد سرانه بوده ایم اما در مجموع طی این سال ها تولید ناخالص داخلی حقیقی سرانه کاهش شدیدی معادل 9.1 درصد را تجربه نموده است. به عبارت دیگر تنها طی سه سال حدود 10 درصد از قدرت خرید مردم کم شده است که این موضوع بالطبع در بازار مسکن نیز به شکل کاهش تقاضا نمود پیدا می کند. پیش بینی می شود که کاهش قدرت خرید در سال 1394 نیز ادامه دار باشد. کاهش شدید درآمدهای نفتی در سال 1394 در مقایسه با سال 1393، کاهش شدید سود شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار تهران و منفی بودن رشد شاخص تولیدات صنعتی در بهار 1394 گواه این مدعاست. علاوه بر این، تاخیر در ارائه آمار تولید از سوی مراکز آماری کشور (مرکز آمار ایران و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران) نیز به نوعی علامت نامناسب بودن آمار تولید و محقق نشدن پیش بینی 2.5 درصدی رشد اقتصادی است. با این اوصاف، علیرغم پیش بینی سازمان مدیریت و برنامه ریزی مبنی بر تحقق رشد اقتصادی 5 درصدی در سال 1395، همچنان درآمد سرانه سال 1395، پایین تر از مقدار آن در سال 1390 خواهد بود و قدرت خرید مردم به احتمال زیاد در سال های 1396 و 1397 به مقادیر سال 1390 باز خواهد گشت و این موضوع یکی از مشکلات جدی است که در پیش روی رونق بازار مسکن قرار دارد. 111 مازاد عرضه در بازار: شکل گیری تقاضای جدید در بازار مسکن معمولا به دلیل تشکیل خانوارهای جدید صورت می گیرد. در سال های اخیر به دلیل روند نزولی تعداد ازدواج ها، نرخ رشد خانوارها روند کاهشی داشته است و این موضوع در کنار ساخت و ساز انبوه سال های 1391، 1392 و 1393، سبب پیدایش مازاد عرضه در بازار مسکن شده است. نمودار 2 روند تعداد خانوارهای تشکیل شده و تعداد واحدهای مسکونی تکمیل شده در مناطق شهری را نشان می دهد. همان طور که مشاهده می شود پیش از سال 1390، بازار مسکن تقریبا در تعادل بوده است. اما پس از سال 1390، با شروع روند نزولی در روند تشکیل خانوارهای جدید (که بیشتر در نتیجه کاهش تعداد ازدواج ها بوده است) و شروع سیل جدیدی از ساخت و سازها (به دلیل رونق بازار مسکن در سال های 1390 و 1391 و اوایل 1392) عدم تعادل در بازار به وجود آمده و عرضه بر تقاضا پیشی گرفته است. این عدم تعادل در سال 1392، به اوج خود رسیده است و همین موضوع سبب وارد شدن بازار مسکن به دوران رکود شده است. بر اساس استدلالاتی که در بالا انجام شد، نمی توان به بهبود سریع اقتصاد کشور و قدرت خرید مردم در کوتاه مدت امیدواری چندانی داشت؛ اجرایی شدن برجام و لغو تحریم ها نیز گرچه مسیر را اندکی برای بازگشت رونق به اقتصاد کشور کوتاه تر می کند اما درمان مشکلات کنونی اقتصاد کشور نیست و دستیابی به رشد پایدار نیازمند برنامه ریزی صحیح و اندکی زمان خواهد بود؛ بازار مسکن نیز تا زمانی که بهبود در اقتصاد رخ ندهد امکان رونق نخواهد داشت.
جمعه ، ۱۳فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر ایرانی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]