تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 6 دی 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):آنچه دوست ندارى درباره‏ ات گفته شود، درباره ديگران مگوى.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای

اقامت یونان

خرید غذای گربه

رزرو هتل خارجی

تولید کننده تخت زیبایی

مشاوره تخصصی تولید محتوا

سی پی کالاف

دوره باریستا فنی حرفه ای

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1844744090




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

5 رفراندوم ایرانی؛ از همه پرسی 32 مصدق تا اصلاحات قانون اساسی 68


واضح آرشیو وب فارسی:شبکه نیوز: امروز سالگرد اعلام رسمی نتایج اولین رفراندوم برگزار شده پس از انقلاب سال 57 در ایران است. این همه پرسی در روزهای دهم و یازدهم بهمن سال 58 برگزار شد و در آن مردم کشور موافقت خود با نظام «جمهوری اسلامی» را اعلام کردند.5 رفراندوم ایرانی؛ از همه پرسی 32 مصدق تا اصلاحات قانون اساسی 68 سه رفراندوم در ایران پس از انقلاب، برگزار شده است. مریم محمدپور:  اگر دو رفراندوم پیش از انقلاب را به این سه تجربه متاخر بیفزاییم، باید گفت که ایرانی ها در 63سال گذشته، جدای از انتخابات ادواری، پنج بار مستقیما با رأی خود درباره مسائل مهم کشور اظهارنظر کرده اند. امروز سالگرد اعلام رسمی نتایج اولین رفراندوم برگزار شده پس از انقلاب سال 57 در ایران است. این همه پرسی در روزهای دهم و یازدهم بهمن سال 58 برگزار شد و در آن مردم کشور موافقت خود با نظام «جمهوری اسلامی» را اعلام کردند. رفراندوم یا همه پرسی به معنی دانستن نظر مردم کشور در مورد موضوع خاصی است. داریوش آشوری در دانشنامه سیاسی در این باره می نویسد: همه پرسی یا رفراندوم، رای گیری مستقیم از همه اعضای تشکیل دهنده یک سازمان یا جامعه برای رد یا تصویب سیاستی است که رهبران یا نمایندگان پیشنهاد کرده اند. هدف همه پرسی پرهیز از قانون گذاری به زیان اکثریت جامعه است. در نظام های نمایندگی و پارلمانی جدید از همه پرسی تنها برای تصویب قانون اساسی یا تغییر اساسی در حکومت بهره می گیرند؛ ولی در برخی جامعه های کوچک برای همه امور رأی همگان پرسیده می شود. به همین دلیل همه پرسی ها می تواند اختیاری یا اجباری باشد. دسته اول، براساس رأی نمایندگان یا درخواست بخش مهمی از جامعه مدنی صورت می گیرد و دسته دوم متوقف به زمان اصلاح یا تغییر قانون اساسی است. تاریخچه برگزاری همه پرسی در ایران سابقه طرح موضوع همه پرسی در ایران به سال 1332 بازمی گردد. در این سال نمایندگان طرفدار دکتر محمد مصدق در حمایت از ابقای دولت وی و انحلال مجلس استعفا دادند. همین باعث شد تا دیگر جلسات مجلس به حد نصاب نرسیده و تشکیل نشود. در این شرایط، دکتر مصدق رفراندومی با موضوع انحلال مجلس و ابقای دولت برگزار کرد. این نخستین همه پرسی تاریخ سیاسی ایران بود. رفراندومی که البته کمتر از یک هفته پس از آن، به کودتای انگلیسی - آمریکایی علیه دولت ملی منتهی شد. رئیس وقت مجلس شورای ملی پیش از برگزاری این رفراندوم جنجالی که بسیاری از علما و گروه های سیاسی با آن مخالف بودند، به مصدق توصیه کرده بود: «در قوانین، رفراندوم سابقه ندارد و اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان با آن مخالف هستند و بهتر است که این مطلب با میانجی گری حل شود و این کدورت برطرف گردد». با این همه در ۲۱ مرداد ۱۳۳۲ مصدق، رسماً نتیجه همه پرسی یعنی «ابقای دولت و انحلال مجلس» را اعلام کرده و از محمدرضا پهلوی خواست فرمان برگزاری انتخابات جدید را امضا کند؛ ولی او این رفراندوم را تأیید نکرد. به این ترتیب نتیجه اولین رفراندوم تاریخ ایران هرچند کاملا به سود مصدق بود اما تنها چهار روز بعد به سرنگونی وی منجر شد. قریب به یک دهه پس از برگزاری رفراندوم مصدق، نوبت محمدرضا پهلوی بود که آنچه انقلاب سفید می خواند را به همه پرسی بگذارد. روز ۶ بهمن سال ۱۳۴۱ رفراندوم سراسری برای نظرخواهی درباره اصول شش گانه پیشنهادی شاه موسوم به «انقلاب سفید» برگزار شد. انقلاب سفید یا آنطور که هواداران سلطنت می گفتند «انقلاب شاه و مردم»، عنوان یک سلسله اصلاحات اقتصادی و اجتماعی در دوره سلطنت محمدرضا پهلوی بود که همزمان با نخست وزیری علی امینی، اسدالله علم، حسنعلی منصور و امیرعباس هویدا به اجرا درآمد. انقلاب سفید در مرحله نخست شامل شش اصل بود که محمدرضا شاه پهلوی در کنگره ملی کشاورزان در تهران در روز ۲۱ دی ماه ۱۳۴۱ خبر برگزاری رفراندوم برای قبول یا رد آن را به کشاورزان و عموم ارایه داد. در روز ۶ بهمن ۱۳۴۱ در یک همه پرسی سراسری که با مخالفت روحانیون روبرو شد، شش اصل انقلاب سفید به رای عمومی گذاشته شد و به تصویب رسید. شش اصل نخستین انقلاب سفید را که محمدرضا شاه پهلوی در زمستان ۱۳۴۱ در کنگره کشاورزان معرفی کرد چنین بودند: « اصلاحات ارضی و الغای رژیم ارباب و رعیتی، ملی کردن جنگل ها و مراتع در سراسر کشور، فروش سهام کارخانه های دولتی به عنوان پشتوانه اصلاحات ارضی، سهیم کردن کارگران در منافع کارگاه های تولیدی و صنعتی، اصلاح قانون انتخابات به منظور دادن حق رای به زنان و ایجاد سپاه دانش به منظور اجرای تعلیمات عمومی و اجباری». محمدرضا شاه ابتدا این شش اصل را به عنوان اصول انقلاب سفید بیان کرد و به تدریج ۱۳ اصل دیگر به آن اضافه کرد. منتقدین معتقد بودند اصول انقلاب سفید توسط آمریکا طراحی و به سران کشورهای وابسته به غرب و جهان سوم توصیه شده و بدون در نظر گرفتن شرایط خاص سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران برنامه ریزی شده بود. حکومت محمدرضا پهلوی درحالی 16 سال پس از برگزاری این رفراندوم سرنگون شد، که برخی نظریه پردازان، یکی از مهمترین دلایل سقوط وی را پیامدهای اجرای انقلاب سفید می دانستند. رفراندوم در 7 اصل قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران  پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شیوه دموکراتیک «رفراندوم» برای تصمیم گیری سیاسی، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته شد. اصول متعددی از قانون اساسی به موضوع همه پرسی اشاره دارد. ازجمله، در اصل ششم این قانون، رفراندوم یکی از راه های اداره کشور دانسته شده است: «در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رییس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر این ها، یا از راه همه پرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین می گردد.» اصل ۵۹ نیز تصریح دارد: «در مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است اعمال قوه مقننه از راه همه پرسی و مراجعه مستقیم به آراء مردم صورت گیرد. در خواست مراجعه به آراء عمومی باید به تصویب دو سوم مجموع نمایندگان مجلس برسد.» اصل ۹۹ نیز می گوید: «شورای نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و مراجعه به آراء عمومی و همه پرسی را بر عهده دارد.» در اصل ۱۱۰ هم به فرمان همه پرسی در ذیل وظایف و اختیارات رهبر اشاره داشته و در اصل ۱۲۳ نیز آمده است: «رییس جمهور موظف است مصوبات مجلس یا نتیجه همه پرسی را پس از طی مراحل قانونی و ابلاغ به وی امضاء کند و برای اجرا در اختیار مسئولان بگذارد.»  براساس اصل ۱۳۲، «در مدتی که اختیارات و مسوولیت های رئیس جمهور بر عهده معاون اول یا فرد دیگری است که به موجب اصل یکصد و سی و یکم منصوب می گردد، وزرا را نمی توان استیضاح کرد یا به آنان رأی عدم اعتماد داد و نیز نمی توان برای تجدید نظر در قانون اساسی و یا امر همه پرسی اقدام نمود.» اصل 177 نیز شکل مشخصی از همه پرسی را مورد توجه قرار داده و تاکید می کند: «مصوبات شورا (بازنگری قانون اساسی) پس از تأیید و امضای مقام رهبری باید از طریق مراجعه به آراء عمومی به تصویب اکثریت مطلق شرکت کنندگان در همه پرسی برسد.» رفراندوم های پس از انقلاب تاکنون در سه مرحله از تجربه رفراندوم به منظور تثبیت نظام جمهوری اسلامی استفاده شده است. نخستین رفراندوم در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در روزهای دهم و یازدهم فروردین 1358 اتفاق افتاد و در این همه پرسی عمومی، نوع نظام حکومتی ایران با 98.2 درصد آرا، «جمهوری اسلامی» تعیین شد. هرچند برخی از گروه های سیاسی وابسته به رژیم قبل، رفراندوم را تحریم کرده بودند، اما مشارکت اکثریت قریب به اتفاق مردم در این رفراندوم، مُهر تاییدی بود بر پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام جمهوری اسلامی در ایران. در متن دستور مهدی بازرگان رئیس دولت موقت خطاب به حاج سید جوادی، وزیر کشور وقت، درباره برگزاری اولین همه پرسی تاریخ انقلاب، آمده است: «براساس فرمان رهبر انقلاب اسلامی ایران امام خمینی مبنی بر انجام رفراندوم و استفسار از آحاد ملت رزمنده در تعیین شکل حکومت ایران مقرر فرمائید طبق طرح برنامه رفراندوم نسبت به انجام آن در تاریخ دهم فروردین ماه ۱۳۵۸اقدام شود .شکل رفراندوم که در تاریخ ۳۰بهمن به تصویب هیات وزیران رسیده است مبنی بر یک سوال با دو امکان جواب آری یا نه است.»  به دنبال به نتیجه رسیدن اولین رفراندوم در تاریخ پس از انقلاب، در دوازدهم آذر 1358، نخستین قانون اساسی تدوین شده پس از انقلاب اسلامی در همه پرسی عمومی مردم تایید شد. این قانون اساسی به مدت یک دهه تجربه شد تا در ۶ مرداد ۱۳۶۸قانون اساسی جمهوری اسلامی پس از اعمال اصلاحات و تغییراتی به رای عمومی گذاشته شد که با اکثریت آراء، از سوی مردم تایید شد. با وجود آنکه قریب به 27 سال از برگزاری آخرین رفراندوم در ایران می گذرد، اما هنوز شرایط سیاسی حاکم بر کشور این فرصت را به وجود نیاورده است تا براساس اصل 59 یا 177 قانون اساسی، همه پرسی در کشورمان برگزار شود. این درحالی است که از نظر قانونی راه برای اصلاح قانون اساسی و یا برگزاری همه پرسی در رابطه با مسائل مهم کشور بسته نیست. به عنوان مثال رهبر معظم انقلاب در مهرماه 1390 و در جریان سفری به کرمانشاه، در جمع دانشجویان این استان فرمودند: «... اگر یک روزی در آینده های دور یا نزدیک احساس بشود که به جای نظام ریاستی مثلاً نظام پارلمانی مطلوب است، هیچ اشکالی ندارد.» هرچند تاکنون پیشنهادات مختلفی برای برگزاری رفراندوم در ایران مطرح شده، اما به نظر می رسد که هنوز باید برای فراهم شدن بسترهای لازم برای برگزاری همه پرسی جهت اصلاح قانون اساسی یا تصمیم گیری در مسائل کلان کشور، صبر کرد. رفراندوم های برگزار شده در تاریخ ایران موضوع رفراندوم زمان برگزاری نتیجه ابقای دولت مصدق و انحلال مجلس 21 مرداد 1332 پیروزی حامیان مصدق انقلاب سفید محمدرضا پهلوی 6 بهمن 1341 اجرای انقلاب موسوم به «شاه و مردم» رأی آری یا نه به جمهوری اسلامی 12 بهمن 1358 آری به جمهوری اسلامی رأی گیری درباره قانون اساسی 12 آذر 1358 تصویب قانون اساسی اصلاح قانون اساسی 6 مرداد 1368 تصویب اصلاحات قانون اساسی کلمات کلیدی: 5 رفراندوم ایرانی همه پرسی 32 مصدق اصلاحات قانون اساسی6 قانون اساسی68 سه رفراندوم ایران پس از انقلاب


پنجشنبه ، ۱۲فروردین۱۳۹۵


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: شبکه نیوز]
[مشاهده در: www.shabakenews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن