واضح آرشیو وب فارسی:ایراس: دکتر ماندانا تیشه یار: اگر باور داشته باشیم که پایه و اساس همکاری های سیاسی و اقتصادی میان ملت ها مبتنی بر شکل گیری اعتماد دو سویه میان ایشان است٬ و اگر این فرض را نیز بپذیریم که برای اعتمادسازی میان دو ملت نیازمند آن هستیم که آنان یکدیگر را بشناسند و با اخلاق و آداب و رسوم و شیوه زیست یکدیگر آشنا شوند٬ آنگاه می توانیم بگوییم علت اصلی عدم رشد روابط میان ایران و روسیه در همه سال هایی که دولتمردان دو کشور بر لزوم افزایش همکاری ها در حوزه های گوناگون تاکید داشته اند٬ جدایی فرهنگی میان دو ملت بوده است.ایراس : ایران و روسیه اگرچه از دیرباز در همسایگی یکدیگر و کنار هم بر روی نقشه جغرافیای جهان نشسته اند٬ اما مردمان این دو سرزمین شناخت گسترده و عمیقی از یکدیگر ندارند. در واقع٬ در ایران امروز٬ شناخت از فرهنگ و جامعه روسیه بیشتر از راه ترجمه متون کلاسیک ادبیات غنی روسیه به دست آمده است. اگرچه تاثیر نمایشنامه ها و داستان های روسی بر ادبیات ایران در دو سده اخیر آشکار است٬ اما کمتر می توان نشانی از کتاب ها و مقالات معرف جامعه و ادبیات امروز روسیه٬ به ویژه در دوران پس از فروپاشی اتحاد شوروی در میان ایرانیان یافت. همین امر موجب شده است که شناخت درست و دقیقی از جریان های روشنفکری میان روس ها از هنگام تشکیل فدراسیون روسیه در این کشور در سرزمین همسایه وجود نداشته باشد. از سوی دیگر٬ میزان شناخت روس ها نیز نسبت به ایرانیان بسیار اندک است. شمار محدودی از ایران شناسان و شرق شناسان روس علاقمند به مطالعه جامعه و فرهنگ ایران هستند و این تعداد نیز در سال های اخیر رو به کاهش گذاشته اند. ایران شناسان روس نیز همچون روس شناسان ایرانی دچار مشکل مطالعه ادبیات کلاسیک ایران و دور ماندن از روندهای فکری نوین در جامعه ایرانی هستند. از این رو کمتر می توان تحلیل های دقیق و درستی از نگاه جامعه شناختی (که شامل عناصر فرهنگی٬ اقتصادی و سیاسی نیز باشد) روس ها و ایرانی ها نسبت به یکدیگر یافت. اگر باور داشته باشیم که پایه و اساس همکاری های سیاسی و اقتصادی میان ملت ها مبتنی بر شکل گیری اعتماد دو سویه میان ایشان است٬ و اگر این فرض را نیز بپذیریم که برای اعتمادسازی میان دو ملت نیازمند آن هستیم که آنان یکدیگر را بشناسند و با اخلاق و آداب و رسوم و شیوه زیست یکدیگر آشنا شوند٬ آنگاه می توانیم بگوییم علت اصلی عدم رشد روابط میان ایران و روسیه در همه سال هایی که دولتمردان دو کشور بر لزوم افزایش همکاری ها در حوزه های گوناگون تاکید داشته اند٬ جدایی فرهنگی میان دو ملت بوده است. در واقع٬ همزیستی مسالمت آمیز میان ایرانیان و روس ها تنها هنگامی می تواند شکل واقعیت به خود بگیرد که این دو ملت فرصت شناخت درست و دقیق از ویژگی های رفتاری و باورها و اعتقادات یکدیگر را داشته باشند. شناخت دو تمدن بزرگ ایران و روس در جهان امروز می تواند به همگرایی عناصر مشترک تمدنی میان این دو ملت نیز یاری رساند. این امر همچنین می تواند زمینه ساز شکل گیری حوزه تمدنی مشترک در منطقه میان این دو کشور در آسیای مرکزی و قفقاز باشد. تاکید بر عناصر هویت ساز مشترک میان ایرانیان و روس ها٬ حتی می تواند خاطرات تلخ تاریخی میان این دو ملت را نیز رفته رفته بزداید و به جای آن راهی برای تعامل و همگرایی فراهم آورد. ایران در دولت یازدهم که نام دولت اعتدال و امید را به خود گرفته است٬ در پی آن است تا از دیپلماسی علمی و فرهنگی و ظرفیت های فرهنگ و تمدن غنی خود برای گسترش همکاری های سیاسی و اقتصادی با دیگر کشورها بهره مند شود. از این رو دانشگاه ها و مراکز علمی در ایران نقشی کلیدی در گسترش همگرایی و همکاری میان این کشور با دیگر کشورهای جهان بازی می کنند. وزارت امور خارجه و وزارت علوم٬ تحقیقات و فناوری سیاست بین المللی سازی فعالیت های علمی دانشگاه ها را در پیش گرفته اند و پشتیبان و تسهیل کننده روابط بین المللی دانشگاهی در ایران به شمار می روند. از آنجا که شناخت درست و علمی از جوامع گوناگون از راه ارتباط میان اندیشمندان و پژوهشگران کشورها در روندی بلند مدت می تواند به توسعه پایدار روابط میان دو کشور و نیز هم افزایی فکری میان اندیشمندان و دانشمندان آنان بیانجامد٬ از این رو استفاده از ابزار دیپلماسی علمی و فرهنگی می تواند به عنوان راهی برای افزایش شناخت میان دو ملت ایران و روسیه و با هدف اعتمادسازی و گسترش همکاری ها میان ایشان شکل بگیرد. اگرچه تفاوت های زبانی و تبلیغات نادرست علیه جوامع دو کشور روند همگرایی علمی و فرهنگی را با کندی و برخی دشواری ها روبرو خواهد ساخت٬ اما برای گسترش همکاری ها چاره ای جز پیروزی بر این دشواری ها در پیش رو نداریم. ---------- نویسنده : دکتر ماندانا تیشه یار - عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی و عضو شورای علمی ایراس ---------- پایان/
یکشنبه ، ۱فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایراس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 33]