واضح آرشیو وب فارسی:بولتن نیوز: سیدرضا صالحی امیری در یادداشتی از چرایی عدم توجه مردم به کتاب و چالش های پیش روی سرانه ی مطالعه در ایران نوشته است.گروه ادبیات، نشر و رسانه: سیدرضا صالحی امیری در یادداشتی از چرایی عدم توجه مردم به کتاب و چالش های پیش روی سرانه ی مطالعه در ایران نوشته است. به گزارش بولتن نیوز، متن کامل یادداشت سیدرضا صالحی امیری (مشاور فرهنگی رئیس جمهور و رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ی ملی) درباره ی چالش های پیش روی سرانه ی مطالعه در ایران را که در اختیار ایلنا قرار داده؛ را می خوانید: سرانه مطالعه یکی از شاخص های مهم توسعه به شمار می رود، به طوریکه در کشورهای توسعه یافته میزان مطالعه و کتابخوانی از رقم بسیار بالایی برخوردار است. متاسفانه سرانه مطالعه در کشور ما وضعیت نامطلوبی دارد و این درحالی است که اگر آمار کتابخوانی را از آمار مطالعه تفکیک کنیم، وضعیت اسفبارتر هم می شود. بحران مطالعه در ایران امروز با پیشینه و سابقه فرهنگی و تمدنی روشن آن به هیچ وجه در شان این مرز پرگهر نیست. ما ایرانیان که با کتاب آشنایی و انس دیرینه ای داشته ایم و پیشینیان ما در ایران باستان، از تمدن های پیشتازی بودند که برای نوشتن، خط را اختراع کردند؛ همچنین با پذیرش دینی که مهمترین اعجاز پیامبر آن، کتاب قرآن بود و باوجود مفاخر و بزرگان عرصه اندیشه و فرهنگ از دیرباز تاکنون و پیشتازی ما در تولید علم در قرن های طلایی اسلام در قالب کتاب، وضعیت امروز مطالعه مان هیچ تناسب و سنخیتی با پیشینه ارزشمندمان ندارد. این یک واقعیت غیرقابل انکار است که از آن گاه که آدمی نوشتن را آموخت و توانست اندیشه هایش را در قالب کتاب، به دیگران عرضه کند، کتاب های ما، معرف فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی بوده است. بنابراین امروز با این سوال بزرگ مواجهیم که با وجود این پیشینه درخشان، چرا مردم کتاب نمی خوانند؟ در پاسخ این سوال به ظاهر آسان بسیار سخن ها رفته است. یکی؛ از گرانی کتاب می گوید که اگر با قیمت دیگر اجناس مقایسه شود، گرانی کتاب چندان به چشم نمی آید. دیگری؛ سرگرمی های موبایلی و اینترنتی و شبکه های اجتماعی مجازی را پیش می کشد. برخی از نرخ مطالعه در آمریکا و اروپا و حتی آفریقا سخن می گویند و اینکه کتاب های رنگارنگی در مترو و ایستگاه های مختلف آن کشورها به راحتی در دسترس مردم است. عده ای هم به نقش آموزش و شروع تربیت فرهنگی از خانواده و مدرسه اشاره می کنند. همه این موارد قابل تامل و بررسی است و نمی توان به سادگی از کنار آن گذشت. اما مسائل و واقعیت های فوق، محصول و نتیجه علت های اصلی دیگری است که باید آن را کشف و نسبت به حل آن تلاش کرد. به گمان من؛ در جوامع امروز با گسترش علم ارتباطات و فناوری های روزآمد و تجربه روندهای توسعه کشورها، عنصر آگاهی بخشی و دانش افزایی بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. ایران اسلامی که از دیرباز مهد تمدن و فرهنگ بوده و آثار بسیار گرانبها و دانشمندان بزرگی را طی قرون متمادی به عنوان سرمایه فرهنگی به خود دیده است، نتوانسته پا به پای پیشرفت های جهانی در زمینه آگاهی افزایی و به ویژه امر مطالعه نقش موثری ایفا کند. به بیان دیگر با وجود دغدغه دولت ها برای رفع مشکلات و بسترسازی برای حرکت کشور به سمت تعالی و توسعه، به دلیل کم توجهی به مساله فرهنگ و نگاه تک بعدی به الگوهای توسعه و محوریت اقتصاد در برنامه ریزی ها، از نقش موثر فرهنگ در پیشبرد برنامه ها و تسریع در رسیدن به اهداف مورد نظر غفلت شده و بنابراین برنامه های توسعه ای همچون جسمی بی جان روی دست برنامه ریزان مانده است. درحالیکه اگر روح فرهنگ سرشار از فضیلت و معرفت ایرانی- اسلامی در آن دمیده می شد امروز با بسیاری از آسیب ها و تهدیدهای فرهنگی و اجتماعی مواجه نبودیم. محور و عمود خیمه استوار فرهنگ، کتاب است. کتاب شاخص مهم توسعه است و توسعه پایدار بدون کتاب امکان پذیر نیست. کتاب خواندن بر میزان دانایی و آگاهی جامعه می افزاید و چنین جامعه ای با شناخت و آگاهی به حل مشکلات خود می اندیشد و زودتر نتیجه می گیرد. جامعه کم مطالعه مانند بدن رنجور و دچار سوءتغذیه است که آسیب پذیری بیشتری در برابر میکروب و ویروس دارد و مقاومت کمتری در مقابل بیماری ها از خود بروز می دهد. در حالیکه جامعه پرمطالعه همچون جسم واکسینه شده در مقابل حمله ویروس ها از خود پایداری و مقاومت نشان می دهد. کتاب و کتابخوانی به مثابه واکسینه کردن جامعه در مقابل آسیب ها و تهدیدات فرهنگی است. اگر امروز از وضعیت فرهنگی و حفظ ارزش های دینی و اعتقادی نگرانیم راه برون رفت از آن در افزایش مطالعه و فضیلت افزایی و دانش افزایی است. پس اگر باور داریم که کتاب در رشد و اعتلای فرهنگی کشور نقش دارد، برای ترویج کتاب خوب باید سهولت ایجاد کنیم تا نویسندگان خوب از انزوا خارج شوند و ناشران صدیق و حرفه ای به نشر کتاب خوب همت گمارند. ویراستاری و مشاوره و مدیر تولید به صنعت نشر برگردند و ویترین های کتابفروشی ها جانی دوباره بگیرند. مقام معظم رهبری در اهمیت کتاب و کتابخوانی تاکید کرده اند که باید کتابخوانی به سنت رایج مردم تبدیل شود. دولت یازدهم با داعیه رویکرد فرهنگی و برنامه ریزی بلندمدت فرهنگی از ابتدا در پی آشتی با اهالی فرهنگ بوده و در مدت فعالیت خود برغم کاستی ها و موانع و مشکلات، حداکثر تلاش خود را برای فراهم کردن زمینه بازگشت نخبگان و فرهیختگان به فضای فرهنگی کشور به کار گرفته و بر این اعتقاد است که گره های فروبسته اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی با اکسیر فرهنگ و سرانگشتان کتاب بازخواهد شد.
یکشنبه ، ۱فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: بولتن نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]