واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: جامعه > سلامت - دکتر حسینعلی شهریاری مریم نوابینژاد: به نظر میرسد همه اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این مسئله توافق دارند که وقتی وزارتخانهای متولی وضعیت بهداشت و درمان در کشور است طبیعتا باید منابع مالی را هم در اختیار داشته باشد تا حین سیاستگذاریها و برنامهریزیها، تخصیص اعتبارات صورت بگیرد و از اتلاف وقت و انرژی جلوگیری شود؛ تا اختلاف در نگرشها و دیدگاهها منجر به معطل ماندن طرحها نشود؛ تا اعتبارات تصویب شده در مجلس مستقیم به دست متخصصین و برنامهریزان بهداشت کشور برسد و راه رسیدن به طرحهای ملی به بیراههها نرسد. دکتر حسینعلی شهریاری نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی و نماینده زاهدان هم مانند سایر اعضای کمیسیون عقیده دارد که وزارت رفاه جز مانعی بر سر راه وزارت بهداشت نیست و با وجود پیشرفتهای بزرگی که در زمینه سلامت و بهداشت در سالهای بعد از انقلاب و به خصوص در سالهای اخیر با روندی کند روبرو بوده و برای رسیدن به وضعیت ایدهآل در زمینه سلامت و بالابردن شاخصههای بهداشتی باید بگذارند تا وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی مستقل از وزارت رفاه عمل کند. شما به عنوان نماینده استانی محروم مثل زاهدان، وضعیت بهداشت را در کشور چطور ارزیابی میکنید؟تا قبل از انقلاب تمام شاخصهای بهداشتی درمانی کشور بد بود. به خصوص در استانهای محروم مثل چابهار از هر 1000 نفر بچه 400 نفر فوت میشد. در بسیاری از شهرها حتی آب آشامیدنی سالم وجود نداشت. مالاریا، سرخچه، سیاه زخم و فلج الاطفال غوغا میکرد. بعد از پیروزی انقلاب با توجه به این که وزارت بهداشت و درمان تشکیل شد و در زمینه تقویت نیروی انسانی بهتر کار شد، شاخصهای بهداشتی درمانی بهبود پیدا کرد. بیماریهای عفونی و واگیردار کنترل شد و مثلا الان در همان چابهار از هر 1000 نفر کودک فقط 25 نفر فوت میکنند و این کاهش چشمگیر آماری به ما نشان میدهد که برای رساندن نسبت 400 نفر به 25 نفر چقدر نقش وزارت بهداشت، طرحها و سیاستگذاریهایش موثر بوده است. سوای بهبود وضعیت بهداشت و سلامت، اقدامات اساسی وزارت بهداشت چه بود؟در زمینه پزشکی نوین به پیشرفتهای بسیاری رسیدهایم. تا همین چند سال گذشته بسیاری از بیماران برای جراحی قلب و مغز به خارج میرفتند و میلیونها دلار هزینه میشد. الان وضعیت پزشکی در ایران آنقدر پیشرفت کرده است که بسیاری از بیماران از خارج از کشور به ایران میآیند. به خصوص از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس یا ایرانیان مقیم خارج برای عملهای سنگین به ایران میآیند. استقبال بینظیر آنها در سالهای اخیر نشان میدهد که میتوانیم در این زمینه یک مرجع باشیم و ایران به خصوص در زمینه جراحی قلب و مغز حرفهای گفتنی بسیاری دارد. یا مثلا در زمینه تحقیقات جایگاهی نداشتیم. الان در منطقه فقط ترکیه رده بالاتری از ما قرار دارد که امیدواریم در زمینه پزشکی و تحقیقات تا 5- 4 سال دیگر به رتبه اول در منطقه برسیم. در سالهای اول پس از انقلاب، اکثر پزشکها در شهرهای بزرگ خارجی بودند. دکترهای هندی و پاکستانی که حتی نمیتوانستند با بیماران ارتباط کلامی برقرار کنند ولی وزارتخانه در زمینه تربیت پزشک هم کشور را به خودکفایی رساند. البته حالا به مشکل دیگری برخورد کردهایم که خیل عظیم فارغ التحصیلان پزشکی عمومی هستند که علیرغم نیاز مبرم جامعه به متخصصین پزشکی، نتوانستهایم برای این دسته از فارغ التحصیلان در زمینه آموزش تخصصهای پزشکی کاری کنیم و حتی نتوانستهایم از آنها برای همین طرح پزشک خانواده کمک بگیریم. به نظر شما قسمت عمده این ناتوانیها به برنامهریزان و مسئولین حیطه بهداشت برمیگردد؟خب در واقع ما نتوانستیم با توجه به امکاناتی که داشتیم و برنامهریزیهایی که انجام داده بودیم دخل و خرجمان را محاسبه کنیم. الان خانوادههای بسیاری هستند که هر کدام 2 یا 3 دفترچه درمانی دارند. یا ممکن است در یک روز به چند پزشک مراجعه کنند. دارو در کشور ما بیرویه و بدون هیچ حساب و کتابی مصرف میشود و هیچ نظارتی در این زمینه صورت نمیگیرد. هدف این بود که از طریق طرح پزشک خانواده و ارجاع به خصوص در روستاها، مراحل اولیه درمان انجام شود و اگر نیازی بود بیمار به فوق متخصص ارجاع پیدا کند. الان درمان هزینه بالایی دارد نه فقط ایران که حتی کشورهای پیشرفته دنیا مستاصل شدهاند و در هزینههای درمانی ماندهاند. باید برنامهای قابل قبول ارائه شود و سیاستگذاریها با توجه به منابع و امکاناتی که در اختیار داریم دنبال شود. این برنامهها، معمولا با سیاستگذاریهای هر دولت جدید تغییر میکند و خیلی وقتها هزینههای زیادی صرف یک طرح میشود اما ناتمام میماند مثل طرح پزشک خانواده...ببینید سیستم ارجاع حداقل 15 سال طول میکشد تا جا بیفتد. این طرح 4- 3 سال قبل در روستاها پیاده شد. میخواستیم سیستم ارجاع را به نحوی صحیح در کل کشور اجرا کنیم و به همه شهروندان دفترچه بدهیم. در برنامه پنجه توسعه هم قرار بر فراگیر شدن سیستم ارجاع بود که متاسفانه چون قرار شد وزارت رفاه منابع مالی و اعتبارات را پرداخت کند به دلیل داخل مدیریتی میان وزرات رفاه و وزرات بهداشت و اختلاف سلایق هنوز اعتبارات تخصیص یافته از سوی مجلس دست وزارت رفاه است در حالی که وزارت بهداشت متولی سلامت کشور است و خودش میداند که بهتر است این اعتبارات کجا و چگونه خرج شود. وزارت رفاه مانند مانعی بر سر راه تصمیمگیریهای وزارت بهداشت قرار دارد تا بیایند توجیه شوند و اعتبارات را در اختیار وزارت بهداشت بگذارند، طبیعی است که زمان زیادی تلف خواهد شد. شاخصههای بهداشت و سلامت در یک دورههایی پیشرفت چشمگیری داشت و وضعیت ایران در ارزیابیهای سازمان بهداشت جهانی با یک جهش قابل ملاحظهای روبرو شد. با این حال در سالهای اخیر گزارش منتشر شده از سوی سازمان جهانی بهداشت به ما میگوید که فاصله زیادی تا ایدهآل داریم. قبول دارید؟ببینید بخش مهمی از سیاستهای وزارت بهداشت و درمان در سالهای گذشته منوط به کنترل بیماری عفونی و واگیردار بود که روشهای سادهای برای مقابله و کنترلشان وجود داشت. مثل واکسیناسیون تا توسعه شبکه آب آشامیدنی سالم در اقصا نقاط کشور و حتی بالا بردن سطح آگاهی مردم توسط نیروی انسانی آموزش دیده ولی الان بالا بردن شاخصههای سلامت و بهداشت کار سختتری است. چرا که در این مرحله باید به پیشگیری و ارتقای سلامت توجه شود و این کار سادهای نیست. مسئله پیشگیری در قانون برنامه چهارم هم آمده است. باید مواد غذایی مطلوب در دسترس مردم قرار بگیرد و مردم هم توانایی خریدن مواد باکیفیت را داشته باشند. باید فرهنگسازی بشود و عادتهای غذایی تغییر کند. طبق قانون برنامه پنجم تغییر عادتهای غذایی زمان میبرد و نیازمند یک کار فرهنگی و آموزشی است. بالا بردن توان اقتصادی مردم را با چه سیاستهایی باید دنبال کرد؟طبیعی است با کاهش تصدیگری دولت و واگذار کردن عمده کارهای کشور به بخش خصوصی، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و رونق گرفتن اقتصاد کشور. ما نمیتوانیم مثل یک دستورالعمل از مردم بخواهیم تا مصرف سبزیجات، میوه و ماهی را در برنامه غذاییشان بگنجانند. این جزو وظایف دولت است دولت باید توان خرید مردم را بالا ببرد و توانایی مهار تورم را داشته باشد. اگر میزان تصادفات در کشور بالاست، دولت باید برای بالا بردن آگاهیهای مردم و توسعه فرهنگ رانندگی در کشور برنامهریزی کند. اگر درصد بیماریهای قلبی- عروقی بالا رفته و سکته میزان مرگ و میر را در کشور افزایش داده است باید برای کم شدن استرسهای اجتماعی دولت تدبیری بیندیشد و در سایه حمایت دولت سایر سازمانها هم دست به دست هم بدهند و با یک بسیج عمومی برای بالا بردن کیفیت بهداشت و سلامت در کشور تلاش کنند. پس در واقع نباید انتظار داشت وزارتخانهها جدا از دولت به دستاورد مهمی برسند؟این انتظار بزرگی است. در واقع وزارتخانهها، نهادها و سازمانها اگر زیر چتر دولتی منسجم هم قرار بگیرند، پیشرفتهای قابل ملاحظهای صورت میگیرد و در بسیاری از هزینهها صرفهجویی میشود. اگر وزارت بهداشت موفق عمل کند، در هزینههای خانوادهها صرفهجویی میشود و قدرت خرید خانوادهها بالا میرود. وقتی قدرت خرید خانوادهها بالا برود، طبیعتا موادغذایی سالمتری را مصرف میکنند و سالمتر میمانند، اگر وزارت آموزش و پرورش، اگر آموزش عالی اگر رسانهها همه در خدمت بالا بردن آگاهیهای مردم و فرهنگسازی عمل کنند، جامعه با افراد سالمتری روبرو خواهد شد و افراد سالمتر و مغزهای سالم میتوانند در توسعه یک کشور، مهمترین نقش را ایفا کنند. میبینید که این روابط مثل زنجیر درهم تنیده شده و نمیشود انتظار داشت هر بخش جداگانه سیاستهایش را دنبال کند. وضعیت بهداشت قبل از آنکه به وزارت بهداشت مربوط شود، جزو وظایف دولت است و به دلیل همین هم کمیتهای مرکب از 9 وزیر و رییس جمهور تشکیل شده تا به این وضعیت رسیدگی کنند. این تاخیر در تصمیمگیری و سیاستگذاریها لطمات جبرانناپذیری به وضعیت سلامت کشور وارد نمیکند؟اعتبارات اختصاص یافته از سوی مجلس برای طرح پزشک خانواده از مهرماه امسال تا الان در وزارت رفاه مانده و همین چند ماه کافی است تا تعداد زیادی از خانههای بهداشت در روستاها تعطیل شود و تاخیر در پرداخت حقوق پزشکان، تعداد زیادی از آنها را مجبور به ترک روستاها کند! مشخص است که این تاخیرها حتی به اندازه چند ماه میتواند جایگاه کشور را در میان شاخصههای جهانی تا چند رده کاهش دهد. به هر حال امیدوارم با یک عزم جدی بتوانیم واقعا خدمتگزار مردم باشیم. من معتقدم هرچه مسوولان به مردم خدمت کنند، کمتر از شان واقعی مردم است. این مردم بیش از اینها به گردن ما حق دارند و ما هر چقدر به آنها خدمت کنیم، باز هم مدیونشان هستیم. البته تا اینجا هم پیشرفتهای قابل ملاحظهای داشتهایم در زمینه پزشکی نوین یا در زمینه تحقیقات ولی با این حال جایگاهی که الان در آن ایستادهایم خیلی قابل دفاع نیست و باید از آنچه هستیم به سوی آنچه باید باشیم حرکت کنیم. و جایگاهی که باید به آن برسیم، کجاست؟امیدوارم طبق گفته مقام معظم رهبری که فرمودند:«ایران تا سال 1404 باید در منطقه حرف اول را بزند» در زمینه بهداشت، درمان و سلامت هم بتوانیم تمام کشورهای منطقه را پشت سر بگذاریم و به مقام اول برسیم. مسئولین باید سپاسگذار نظام و انقلاب باشند اما نه دولتمردان و نه مجلس نتوانستهاند آنطور که شایسته این مردم است خدمتگزارشان باشند. باید برای توسعه گامهای اساسیتری برداریم و کارهای جدیتری صورت بگیرد. *نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 601]