واضح آرشیو وب فارسی:زرین خبر: مردم در آئین سنتی "چشمه باشی" با خود کوزه هایی را به همراه برده و با اعتقاد بر این که آب ها هنگام تحویل سال از نو متولد می شوند، کوزه های کهنه خود را شکسته و کوزه های تازه را با آب پر می کنند.به گزارش زرین خبر ، سال 94 کم کم به آخرین روزهای خود رسیده و مردم در تدارک نوروز هستند و حتی چهارشنبه سوری را هم پشت سر گذاشته و در آخرین چهارشنبه سال قرار داریم. در این روزها هم که در آستانه نوروز هستیم، مردم آئین ها و رسوم سنتی خود را که منحصر به آن نقطه است، به جای می آورند و به تبع آن مردم آذربایجان و میاندوآب هم با آئین هایی خاص این روزها را گرامی می دارند. یکی از این سنت های زیبا که همه ساله در صبح آخرین چهارشنبه سال در میاندوآب خودنمایی می کند، رفتن بر سر چشمه و رودخانه است که شاید می توان گفت منحصر به فرد بوده و در میاندوآب مردم با حضور در ساحل رودخانه های زرینه رود وسمینه رود این رسم را به جای می آورند. این آئین که در میان مردم آذربایجان به "چشمه باشی" یا "آب آوردن از چشمه" معروف است، مردم با رفتن بر سر آب چشمه ها و رودها، ضمن شادی و روشن کردن آتش، سه یا هفت بار از روی آب می پرند و برای خود در سال جدید آرزوی سلامتی می کنند . البته این حضور بر سر چشمه ها دست خالی نیست و کسانی که این آئین را انجام می دهند، با خود کوزه هایی را به همراه برده و با اعتقاد بر این که آب ها هنگام تحویل سال از نو متولد می شوند، کوزه های کهنه خود را شکسته و کوزه های تازه را با آب پر می کنند تا در سال جدید به کنج اتاق ها بپاشند یا در مشک بریزند یا چایی دم کنند و به این ترتیب ضمن دور کردن قضا و قدر الهی برای آنها در سال جدید مایه برکت باشد . در این دیار، مردم آب را نشانه روشنی و پاکی دانسته و اعتقاد دارند که با این کار، سال جدید، سالی سرشار از روشنی و زلالی و پاکی خواهد بود . البته معانی نمادین آب را می توان در سه مضمون چشمه حیات ، وسیله تزکیه و مرکز زندگی دوبارهخلاصه کرد و از سوی دیگر نیز در همه جا، آب وسیله پاکی، شفافیت و طهارت آیینی است و آن علامت برکت است و شاید به همین دلیل است که در صبح آخرین چهارشنبه سال مردم بر سر چشمه سارها و رودها حاضر می شوند . به گفته بزرگان و ریش سفیدان میاندوآب در گذشته نه چندان دور برای این روز مردم لباس های تمیز و تازه خود را می پوشیدند و کوزه تازه ای که در بین اقلام خرید چهارشنبه قرار داشت را از آب تازه پر کرده و چایی صبحانه روز چهارشنبه شان را از همان آب تهیه می کنند که البتهدر برخی روستاهای منطقه هنوز هم رسم رفتن به سر چشمه و آب تازه آوردن باقی است و می توان این رسم را به حال و هوای سنتی آن مشاهده کرد. از سوی دیگر در مورد چرایی این آئین این گونه می توان گفت که در آذربایجان، ۴، چهارشنبه آخر سال جشن گرفته می شود . بر اساس باورهای مردم آذربایجان نخستین چهارشنبه اسفند ماه چهارشنبه باد، دومین آن چهارشنبه خاک، سومین چهارشنبه آتش و چهارمین آن چهارشنبه آب بوده و اعتقاد بر این است که در این زمان از یخ بستن خاک کاسته می شود و زمین نفس می کشد . در بین چهارشنبه های آخر سال، مفصل ترین مراسم نیز متعلق به آخرین چهارشنبه سال یعنی چهارشنبه سوری هست که گفته می شود که در این چهارشنبه به خاک، بخار و گرمی نفوذ می کند و زمین از خواب زمستانی بیدار می شود . در چهارشنبه آخر سال مراسم، آیین ها، بازی ها و جشن های زیادی برگزار می شود اما همه اینها به معنی ابدیت، جاودانگی و امید است که اهالی منزل قبل و یا بعد از خوردن شامی که به این مناسبت پخته شده است، آداب و رسوم متفاوتی را اجرا می کنند . بیشتر آداب چهارشنبه سوری با مضمون اصلی نو شدن، رهایی از بیماری و مشکلات سال گذشته و دور کردن بدشگونی، پلیدی و افکار ناپسند از خانه و خانواده است . در میاندوآب، نیز به رسم مردم آذربایجان، مردم صبح روز چهارشنبه و نزدیک طلوع آفتاب از بزرگترها گرفته تا کودکان، دسته دسته بر سر رودخانه زرینه رود و سیمینه رود رفته و آئین های ویژه این روز را برگزار می کنند اما از سوی دیگر گسترش استفاده از مواد محترقه، این رسم را نیز تحت تاثیر قرار داده و مردم بیشتر به جای اینکه به این آئین سنتی بپردازند تنها بر سر چشمه سارها حضور یافته و نظاره گر انفجار ترقه و مواد محترقه های مختلف در این مکان می شوند . این رسم سال هاست که در حاشیه زرینه رود و سیمینه رود، دو رود پرآب میاندوآب برگزار می شود و نشان می دهد که مردم علی رغم پیشرفت ها و تکنولوژی هنوز هم به آداب و رسوم خود پایبند بوده و آن را اجرا می کنند حتی اگر متفاوت از قبل باشد .
چهارشنبه ، ۲۶اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: زرین خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]