واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: يزد نخستين شهرخشتی و دومین شهر تاریخی جهان
شهر يزد از جمله مناطق ديدني كشور به شمار مي رود كه با عناويني همچون«شهر بادگیرها»، «دارالعباده»، «دارالعلم و دارالعمل»، «حسینیه ایران»، «شهر دوچرخه ها»، «شهر شیرینی»، «شهر قنات و قنوت و قناعت» و «شهر آتش و آفتاب» آن را می شناسند.
نویسنده : محمدرضا سوري
همچنين اين منطقه جزءنخستين شهرهاي خشتی و دومین شهر تاریخی جهان بعد از شهر ونیز ایتالیا به شمار مي آيد كه سالانه ميزبان هزاران گردشگر از اقصي نقاط ايران وجهان است،لذا با توجه به خشت وگلي بودن اين آثارارزشمند براي حفظ آن از هيچ تلاشي نبايد دريغ كرد.هرچند براي مرمت اين آثار اقدامات ارزشمندي انجام گرفته اما تا رسيدن به ايده آل ها راه طولاني در پيش است.*****چندي پيش بود كه سلطاني فر رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كشوراعلام كرد از آنجا كه يزد جزءنخستين شهرهاي خشتی و دومین شهر تاریخی جهان بعد از شهر ونیز ایتالیا به شمار مي آيد كه داراي ارزش فرهنگي ومعنوي بسيار بالايي است، لذا سال 2017اين بافت تاریخی در فهرست یونسکو ثبت مي شود.البته اين موضوع در صورتي مورد تاييد قرار خواهد گرفت كه آثار خشتي اين شهر دچار تخريب نشود.سیدمحمود کشفیپور شهردار ناحیه تاریخی یزد هم در اين خصوص مي گويد: از آنجا كه ۵۲۰ هکتار بافت تاریخی خشت و گلی باارزش در یزد وجود دارد.لذا در سالهای اخیر توجه خاصی به بحث عمرانی این ناحیه شده و امسال نيز حدود ۱۰میلیارد تومان براي این منطقه در نظر گرفته شده است.نگاهي به آثار مذهبي وتاريخي يزديكي از مجموعه هاي تاريخي ومذهبي، مجموعه امیر چقماق است كه دردوره تيموريان به دست امیر جلال الدین چقماق و با کمک همسرش فاطمه خاتون ساخته شد كه مهمترين آن ، مسجد امیر چقماق را كه دارای گنبدی عظیم و صفه ای عالی و دو شبستان زمستانی و تابستانی است بنا نهاد همچنين مي توان به آب انبار، مدرسه، کاروانسرا، چاه آب، بازاراين مجموعه كه بسيارديدني هستند اشاره كرد.مسجد جامع فهرج كه در 25 کیلومتری جنوب شرقی یزد و در کنار راه اصلی یزد- بافق قرار دارد نيز يكي از زيباترين بناهای قدیمی و کم نظیر فرهنگ و تمدن اسلامی ايراني است که متعلق به نیمه اول قرن اول هجری است كه بناي آن دست نخورده باقی مانده است.باغ دولت آباد،توسط محمد تقی خان مشهور به خان بزرگ که ازسر سلسله خان های یزد در زمان زندیه بوداحداث شد ، در ابتدا قناتی با نام دولت آباد درآن ساخته شدو پس از آن، عمارت «باغ دولت آباد» احداث شد. این بنا مجموعه ای از چندین عمارت شامل، هشتی و بادگیر، بهشت آیین، تالار آیینه، سردر اصلی و سردر جنوبی است. چشمگیرترین ویژگی این بنا بادگیر 33.8 متری آن است که بلندترین بادگیر جهان محسوب می شود.مدرسه ضیائیه يا ضیائیه معروف به زندان اسکندر از آثار «مولانا ضیاء الدین حسین رضی» است که در سال 631 قمری آن را بنیان نهاد و بنای آن در سال 705 قمری توسط پسرانش به اتمام رسید. شبستان اين مدرسه دارای محراب است و در اطراف مدرسه، رواق هایی ساخته شده كه گنبد خشتی این بنا با تزئینات گچبری و نقاشی آبرنگ بر بلندای این ساختمان نمونه ای از معماری دوره مغول در ایران است.همچنين آب انبار شش بادگیری، با شش بادگیر که در محله تپه یزد قرار گرفته که در سال 1379هجری قمری به سعی حاجی حسین میرالله ساخته شده است.خانه لاری ها، نيز ازجمله مناطق ديدني يزد به شمار مي رود كه تاریخ بنای این خانه تاریخی متعلق به دوره قاجار است و در محله خهادان شهرستان یزد قرار دارد و از ضلع شرقی که شمال اتاق آیینه، مطبخ، سرداب و سایر فضاها است به عنوان پاییزه و از ضلع غربی به عنوان بهار خواب استفاده می شود. ودرحال حاضر موزه اسناد و مدارک است.نارین قلعه،این بنا در زبان عامه به نارنج قلعه معروف است این دژ قدیمی برفراز تپه مشرف بر شهر میبد احداث شده است.یخچال خشتی میبد، با قدمتی که به پیش از دوره قاجار می رسد یکی از معدود یخچال های به جای مانده در استان یزد است که از خشت و گل ساخته شده است. دیوارهای شرقی و غربی و جنوبی آن در زمستان سایه سار سردی در محوطه شمالی یخچال فراهم می ساخته که در شب های چله با انداختن آب قنات به حوض پهناور و کم عمق آن محوطه و تکرار این کار در شب های متوالی قطعات بزرگ یخ ساخته می شده و پس از شکسته شدن، به مخزن یخ در زیر گنبد یخچال منتقل می شده است. گنبد خشتی بزرگ یخ های انباشته را نگه می داشته که در تابستان از آن برای استفاده کاروانیان و مردم بهره برداری می کردند.همچنين، چاپارخانه میبد، پیشینه اين مكان به دوره هخامنشیان می رسد كه به عنوان ایستگاه مبادلات نامه ای از آن استفاده می شده است.وظیفه چاپارخانه ها نگهداری و تیمار تعدادی اسب تیزرو و پیک تازه نفس جهت ارسال و مبادله سریع نامه ها و امانت های مهم بوده است، از این رو چاپارخانه ها به صورت قلعه ساخته شده اند تا دفاع و حفاظت از آن میسر باشد.درحالي كه خيلي ها يزد را شهري كويري مي شناسند اما اين منطقه داراي مناطق متعدد خوش آب وهوابوده كه دراين ميان مي توان به ده بالا، طزر جان، ییلاق پشت کوه، منطقه پشت کوه بین،نیر،گاریزات، بنادک دیزه، سخوید، شواز، بیداخوید و دره های سرسبز، بنادک سادات، باقی آبادریا، فخر آباد ثانی آباد،… اشاره كرد.همچنين دامنه های شیركوه كه به موازات شهرهای عمده استان یعنی اردكان، میبد، یزد و مهریز امتداد يافته است از جمله مناطق ديدني اين استان است.ازطرفي وجود آبشار دره گاهان، ووجود صخره هاي سنگي اين منطقه را به محيطي مساعد برای صخره نوردی تبديل كرده است.علاوه براين مناطق، غار شگفت انگيز یزدان، در نزدیکی عقدا، بیابانهای معروف یزد، چشمه غربالبيز، پیست اسکی سخوید، نيز از جمله مناطق گردشگری شهرستان تفت محسوب میشودكه براي تعطيلات نوروزي با تمامي امكانات خود آماده پذيرايي از مهمانان است.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۳ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۵:۴۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 122]